«نوذر شفیعی» در گفت و گو با خبرنگار سیاسی ایرنا در خصوص تصمیم آمریکا برای خروج نیروهای نظامی از افغانستان گفت: سناریو و برنامه آمریکاییها این است که از سویی نشان دهند حضورشان در افغانستان تاثیرگذار بوده و از سوی دیگر نیازی به حضور مستقیم آنها نیست و میتوانند به صورت «غیرمستقیم» در افغانستان حضور داشته و به نفوذ خود در این کشور ادامه دهند.
نماینده پیشین مجلس خاطرنشان کرد: ارزیابی آمریکاییها این است که با حضور بیست ساله خود در افغانستان میلیارد ها دلار هزینه کردند و چند هزار نفر تلفات دادند، اما تغییراتی در وضعیت افغانستان به وجود نیامده است و تداوم این مسیر میتواند هزینههای آمریکا را در افغانستان افزایش دهد بدون اینکه دستاورد خاصی برای آمریکا داشته باشد.
کارشناس مسائل شبه قاره با اشاره به شکست کشورهایی که به افغانستان حمله کرده اند بیان کرد: آمریکاییها مسیری را رفتند که پیشتر انگلیسیها در قرن نوزدهم و روسها در قرن بیستم رفته بودند، یعنی سه امپراطوری به نوعی از افغانها شکست خوردهاند.
شفیعی تصریح کرد: تصور آمریکاییها از حضورشان درافغانستان این است که ساختارهای امنیتی را به وجود آورند که این ساختارها میتواند ثبات و امنیت را در این کشور برقرار کند. آمریکاییها تنها کاری که باید انجام دهند این است به آنها مشاوره، تسلیحات و منابع مالی بدهند و به این شکل این نیروها را تقویت کنند.
عضو پیشین کمیسیون امنیت ملی مجلس خاطرنشان کرد: مهم ترین تهدید برای آمریکاییها در افغانستان طالبان هست، برای همین آمریکا تلاش میکند آنها را در فرایند گفت و گوهای صلح به نوعی جذب کند تا تهدید علیه دولت افغانستان را کاهش دهند.
این استاد دانشگاه افزود: اگر صلح بین افغانها اتفاق نیفتد و طالبان همچنان بهعنوان یک تهدید برای دولت افغانستان باشد، ممکن است استراتژی خروج آمریکا از این کشور متوقف شود و ایالاتمتحده به تداوم حضور و مقابله با طالبان ادامه دهد.
شفیعی با بیان اینکه باید داعش و طالبان را جدا از هم دید، گفت: دو سناریو در رابطه با طالبان قابل پیش بینی است؛ طالبان به دو گروه تقسیم میشوند احتمالاً یک گروه نقش حضور و نفوذ در قدرت را پیدا خواهند کرد و برای کسب قدرت وارد تعاملات سیاسی میشوند و بخش دیگر که حاضر به مذاکره با آمریکا نیستند، خارج از فرایند سیاسی قرار میگیرند و به عنوان بخش نظامی، به فعل و انفعالات نظامی خودشان ادامه خواهند داد این یک چالش نگرانکننده است که همیشه مدنظر آمریکا و دولت افغانستان بوده است.
کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: اتفاقا آمریکاییها و دولت افغانستان نگران این بودند که اگر با طالبان به سازش برسند آیا طالبان یک مجموعه یکپارچه خواهد بود یا طالبان هم در قدرت سهیم میشود و هم فشار به دولت را ادامه میدهد.
جهتگیری داعش تغییر میکند
شفیعی در مورد نقش داعش در آینده سیاسی افغانستان گفت: احتمالاً در دولت آینده جهتگیری مبارزاتی داعش فرق خواهد کرد. زیرا این گروه ارتباط مستقیمتری با آمریکا دارد و به نظر میرسد به جای آسیبپذیر کردن دولت به سمت ایجاد مزاحمت برای چین از طریق تأثیرگذاری بر منطقه سینکیانگ چین حرکت خواهند کرد.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه یکی از معضلات اساسی که آمریکاییها در نظام بین الملل مساله چین است، تحولات افغانستان نباید به گونهای رقم بخورد که به سود چین باشد.
این کارشناس مسائل بینالملل در خصوص الزامات و بایستههای سیاست خارجی ایران در تعامل با شرایط جدید افغانستان گفت: واقعیت این است که حضور آمریکا هم برای ایران تهدید است و هم فرصت؛ تهدید به این دلیل که با ایران دشمنی دارد و از هر فرصتی برای آسیب پذیر کردن ایران استفاده میکند و از این جهت حضورش در افغانستان یک دغدغه امنیتی برای ایران است از سوی دیگر فرصت است به این دلیل که آمریکاییها با حضورشان میتوانند بخشهایی از بحران در افغانستان را مدیریت کنند.
شفیعی افزود: خروج آمریکاییها از افغانستان ممکن است خلاء ای را به وجود بیاورد که جامعه افغانستان را به سمت هرج و مرج و درگیریهای داخلی سوق دهد در چنین صورتی حتما این اتفاق بر امنیت ملی ایران تاثیرگذار خواهد بود ولی بهترین سناریو این بود که آمریکا در قالب خروج مسوولانه از دولت افغانستان حمایت کند و اگر قرار است خارج شوند خروجی آنها مایه ناامنی و بی ثباتی در افغانستان نباشد بلکه در یک چارچوب برنامهریزی شده این خروج اتفاق بیفتد که پیامدهای امنیتی مخرب نداشته باشد.