حجت الاسلام عباس عبدالهی روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار معارف ایرنا درباره سیره امام مجتبی (ع) ناظر به شرایط فرهنگی اجتماعی امروز کشور اظهار داشت: آن امام همام در یک شرایط بسیار پیجیده و دشوار اجتماعی به امامت رسیدند. دوران حکومت امیرمومنان (ع) با وجود جلالت قدر و وضوح شخصیتی که در میان مردم مدینه و کوفه داشتند، با وقوع سه نبرد داخلی در درون جامعه اسلامی در ۲۱ رمضان سال ۴۰ هجری در مسجد کوفه با شهادت آن حضرت به پایان رسید و در یک شرایط فتنه آلود و واگرایه داخلی امام مجتبی (ع) به امامت رسیدند.
وی افزود: شرایط نامطلوب داخل جامعه اسلامی به گونه ای است که حضرت بلافاصله بعد از تشکیل سپاه در برابر معاویه در شام چندین بار در درون سپاه خود در معرض سوء قصد و ترور قرار می گیرند ولی عقلانیت ویژه امام مجتبی (ع) در مسیر مبارزه تاریخ تمدنی چبهه حق علیه طاغوت، ایده نرمش قهرمانانه و تاکتیک آتش بس در برابر سپاه بزرگ معاویه را اجرایی کرد. این روش و تاکتیک امام حسن (ع) صلح با جبهه طاغوت نیست بلکه یک نرمش موقت و آتش بس موقت در مسیر مبارزه حق با جبهه باطل است.
عبدالهی ادامه داد: امام مجتبی (ع) در مسیر مدیریت بحران سیاسی اجتماعی زمان خود، تهدید بزرگ معاویه را تبدیل به یک فرصت برای تقویت همگرایی اجتماعی در درون جامعه خود و روشنگری و ارتقاء بیینش ها و بصیرت های سیاسی اجتماعی مردم زمان خود قرار دادند. آن حضرت در این مسیر الگو و نماد سعه صدر و صبر اجتماعی هستند.
وی افزود: امام حسن (ع) بارها مورد طعن و تمسخر و اعتراض های توهین آمیز از سوی دلدادگان به مکتب امیرمومنان (ع) قرار می گرفتند و با سعه صدر و صبر ضمن کاستن از آتش کینه و عقده ها به روشنگری و تبیین منطق امامت و عمل خود در برابر معاویه می پرداختند. در واقع آن حضرت با یک جامعه از هم گسیخته دنیاگرای بی بصیرت و دارای تحلیل های سطحی مواجه شدند و این جامعه را به جامعه زمینه ساز قیام تاریخ ساز عاشورای حسینی تبدیل کردند.
نویسنده کتاب میثاق ماه و مهر اضافه کرد: ویژگی دیگر اخلاقی امام مجتبی (ع) در مسیر تحقق جامعه تراز قرآن کریم، مواسات مومنانه حضرت در برهه های مختلف زندگی پربرکت ایشان است. در تاریخ می خوانیم که آن حضرت بارها، زندگی خود را وقف دستگیری از برادران مومن گرفتار و ورشکسته و زمین خورده کردند. چندین بار اموال خود را تقسیم کردند.
وی افزود: افراد متعددی به ایشان مراجعه می کردند و آن حضرت از زندگی خودشان ایثار و از دیگران دستگیری می کردند. این سیره به قدری در حضرت زیاد بود که در میان ما شیعیان به کریم اهل بیت معروف شدند. آن حضرت چندین بار زندگی خود را به صورت کامل به دیگران بخشیدند و در دستگیری از مستضعفین، محرومان و آسیب دیدگان، در جامعه زمان خودشان ضرب المثل بودند.
عبدالهی تاکید کرد: این سیره امام مجتبی (ع)در مسیر مدیریت بحران های اقتصادی و اجتماعی پساکرونا بسیار اهمیت دارد. فرهنگ مواسات مومنانه و تحقق زنجیره صبر و تواصی در جامعه اسلامی بر پایه این دو مولفه مهم از سیره امام مجتبی (ع) است و آن حضرت توانستند جامعه به شدت واگرا و سرگردان در دوران پایان زمان حضرت علی (ع) را تبدیل به یک جامعه آماده برای تحقق قیام تاریخ ساز عاشورا کنند.
وی افزود: اگر امروز بخواهیم بر پایه تمسک به مکتب امام مجتبی (ع) مسیر مدیریت بحران های اقتصادی و اجتماعی امروز خودمان را در پی بگیریم باید بر تحقق گفتمان صبر، استقامت، مواسات و تواصی تکیه بیشتری کنیم و با بازخوانی سیره و شخصیت امام مجتبی (ع) بتوانیم خلق اجتماعی خودمان را در تراز این شخصیت عظیم الشان قرار دهیم. با تمسک به ویژگی های اخلاقی و سبک زندگی ائمه به ویژه امام مجتبی (ع) مسیر عبور از بحران ها و تبدیل ساختن تهدیدهای کلان اجتماعی به فرصت های ویژه و پیشرفت و آبادانی کشور محقق خواهد شد.
امام حسن مجتبی(ع) در شب نیمه رمضان سال سوم هجری در مدینه چشم به جهان گشود و حدود هفت سال از دوران زندگی پیامبر اسلام (ص) را درک کرد و پس از آن حضرت، حدود 30 سال با پدر بزرگوارشان علی بن ابی طالب (ع) ملازمت داشت.
امام مجتبی(ع) از آغاز بیعت مردم با حضرت علی (ع) تا لحظه شهادت آن حضرت یعنی سال چهلم هجری در مقام قویترین بازوی آن حضرت عمل کرد و در سه جنگ جمل، صفین و نهروان حاضر بود. پیش از جنگ جمل هم به همراه عمّار یاسر و قیس بن سعد به کوفه رفت و با سرکوب کردن فتنه ابوموسی اشعری، مردم را به جنگ با مردم بصره فرا خواند.
امام مجتبی(ع) بعد از شهادت امیرمومنان(ع) به مدت 10 سال عهده دار مقام امامت بودند و حکومت اموی پس از تحمیل صلح بر امام حسن(ع) گرچه به بسیاری از اهداف خود رسیده بود، ولی هم چنان وجود
معاویه از اجرای این تصمیم که برخلاف مفاد صلح نامه او با امام حسن(ع) بود وحشت داشت و می دانست که اگر در زمان حیات آن حضرت به چنین کاری دست بزند، بدون شک با مخالفت شدید امام حسن(ع) روبرو خواهد شد. بر این اساس تصمیم گرفت از هر راه ممکن امام (ع) را به شهادت برساند و پس از بررسی های زیاد، «جعده» همسر امام حسن (ع) دختر اشعث بن قیس را مناسب ترین فرد برای تحقق بخشیدن به این هدف پلید دید.
معاویه به صورت محرمانه 100 هزار درهم برای جعده فرستاد و به او قول داد که اگر امام (ع) را به شهادت برساند او را به همسری یزید درخواهد آورد و جعده به طمع وعده معاویه، آن حضرت را با ریختن زهر در آب آشامیدنی مسموم کرد و طولی نکشید بر اثر آن، کریم اهل بیت در 28 صفر سال 50 هجری در سن 47 سالگی به شهادت رسید.