میثم جباری روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: عشایر که کوچ تدریجی به ییلاق را از اواسط فروردین ماه آغاز کرده بودند، صبح روز گذشته با آزاد شدن قرُق وارد مراتع ییلاقی سمیرم شدند.
به گفته وی زمان قانونی ورود عشایر در تقویم کوچ بهار ۲۵ اردیبهشت هر سال است که امسال ۱۶ روز زودتر وارد ییلاق شدند و باز هم شاهد کوچ زودهنگام بودیم.
سرپرست اداره منابع طبیعی سمیرم با بیان اینکه تجمع دامها و عشایر در مرزها را از ۲ هفته قبل شاهد بودیم، ادامه داد: علت اصلی کوچ زودهنگام امسال همچون چند سال اخیر، گرمای هوای مناطق قشلاقی جنوب کشور و مدیریت ضعیف استانهای گرمسیری در موضوع کوچ بود.
جباری خاطرنشان کرد: زمانی که بیشتر خانوارهایی که در گرمسیر هستند کوچ میکنند، قشلاق به یکباره خالی از جمعیت عشایری میشود و بقیه خانوارهایی هم که ماندند با خلوت شدن آن مناطق، دیگر در قشلاق نمیمانند و کوچ میکنند.
وی تصریح کرد: علاوه بر این، تجمع دامها و خانوارهای عشایر در مرزها با وجود شیوع ویروس کرونا اقدام پرریسک و خطرناکی بود.
سرپرست اداره منابع طبیعی و آبخیزداری سمیرم مناطق قبرکیخا، زمان کهریز، چهار راه و گردنه بیژن را محل استقرار پاسگاه های کنترل کوچ اعلام کرد و گفت: محدوده قبرکیخا در شرق سمیرم اولین مرز عشایری بود که به مرور شاهد ورود دام و خانوارهای این قشر به آن بودیم.
سختیهای عشایر در ییلاق (سردسیر) و قشلاق (گرمسیر) و میانه راه با تصرف بی امان ایلراه ها، زیاد شدن شمار شهرکها و روستاها و صنایع اطراف شهرها، کم بارشی و کم شدن مراتع و سبزی چراگاهها سال به سال بیشتر میشوندو کوچ را برای عشایر دشوار تر می کنند.
اگر چه بخشی از مشکلات میان راه با ماشینی شدن بخشی از کوچ کاسته شده اما عشایر مراتع میان راه گرمسیر به سردسیر را بتدریج به طور کامل از دست میدهند و زودتر از موعد مقرر وارد چراگاههای هنوز کاملا سبز نشده در سردسیر میشوند.
ورود دامهای عشایر به مراتعی که هنوز کاملا سبز نشده و چرای علوفه، از یک سو سبب میشود که تکثیر طبیعی علوفه در مراتع کم شود و از سوی دیگر به دلیل آنکه هنوز گیاهان رشد کافی نکردهاند عملا حجم کمتری علف در اختیار دامها قرار گیرد.
در این میان شاید اگر سازمانهای مرتبط با اجرای آیین نامه ساماندهی عشایر بیشتر به این جامعه و نوع زندگی و کارشان توجه میکردند امروز شاهد شکسته شدن قرق مراتع مناطق سردسیر سمیرم در جنوب استان اصفهان، ۱۶ روز زودتر از موعد قانونی تقویم کوچ (۲۵ اردیبهشت ماه) نبودیم.
حدود ۲ هزار نفر شامل چهار هزار خانوار عشایری وارد ییلاق می شوند. این تعداد خانوار عشایری حدود ۵۰۰ تا ۷۵۰ هزار رأس دام سبک به همراه خود وارد طبیعت شهرستان سمیرم میکنند.
عشایر سمیرم شامل چهار طایفه از ۶ طایفه اصلی عشایر ایل قشقایی هستند که فصول گرم سال را در مراتع این خطه سپری کرده و پاییز به مناطق گرم جنوبی باز میگردند.
سمیرم، شهرضا، دهاقان، چادگان و فریدونشهر از مهمترین شهرستانهای استان اصفهان هستند که عشایر هر ساله فصل ییلاق را در این مناطق سپری میکنند.
سمیرم با افزون بر ۹۰ هزار جمعیت عشایری و ثابت در ۱۶۰ کیلومتری جنوب اصفهان واقع شده است.