کوه ها و سرزمین بکر اما بی آب وعلف این روزهای هرمود در لارستان فارس با گنجینه ای ارزشمند از گونه های ناب جانوری قوچ و میش ، کل و بز و جبیرهای چشم نواز و منحصر به فرد در آستانه سالی سخت و خشک قرار گرفته و تامین علوفه و آب شرب وحوش این منطقه به چالشی بزرگ برای محیط بانان تبدیل شده است.
در این رهگذر گروهی از جوانان عضو انجمن سبزاندیشان شهر خور لارستان با خرید و توزیع علوفه (یونجه) در دل صحراهای خشک و صخره های سخت در ارتفاعات کوه هرمود، نجات بخش حیات وحش این سامان شده اند تا که معنا بخشند این شعر پرمعنای سهراب سپهری را که گوید خواهم آمد، پیشِ اسبان و گاوان، علفِ سبزِ نوازش خواهم ریخت.
این افراد و انجمن خیراندیش تنها به خرید و تحویل علوفه ها به محیط زیست اکتفا نمی کنند بلکه همگام با محیط بانان بسته های علوفه را حمل بر چهارپایان تا فرسخ ها و نوک کوه می برند و به حیوانات می هند.
این انجمن و طبیعت دوستان خوری با طی کردن فرسخ ها و ده ها کیلومتر مسافت و با عشق و ذوقی سرشار و وصف ناشدنی و در گرمای طاقت فرسای بالای ۴۰ درجه این روزهای لارستان به دل کوه می زنند و با سیراب کردن پرندگان و گونه های جانوری به قهرمانان والگویی تمام عیار برای دوستداران و عاشقان واقعی به طبیعت و محیط زیست مبدل شده اند.
وقتی شکارچی دست از شکار می کشد
این کارهای خیرخواهانه و نیک اندیشانه البته ثمرات و دستاوردهای معنوی و بزرگی نیز به دنبال داشته و به گفته مسئول این انجمن در چند روستای منطقه و افرادی که روزگاری دست به اسلحه و پای در رکاب در کمین بزو قوچ های وحشی منطقه بوده هم اینک با تاثیراتی که اقدام های این انجمن بر روی آنها گذاشته، دست از شکار و کشتار حیات وحش برداشته اندو خواستار سهیم شدن و مشارکت در امر کارهای خیرخواهانه در این حوزه شده اند.
انور مهرآوران در این زمینه به خبرنگار ایرنا می گوید: در همین هفته گذشته با درخواست چند تن از روستاییان و افرادی که پیش تر به شکار وحوش در منطقه مشغول بوده یک تانکر پنج هزار لیتری در اختیار آنها قرار داده شد و اکنون هم خواهان ساختن آبشخوری با هزینه و دسترنج خود و اهالی روستا در منطقه هستند.
مسئول انجمن سبزاندیشان شهر خور لارستان گفت: وقتی می بینند داوطلبان با سخت ترین شرایط بار یونجه بر دوش می گیرند و یا با چهارپایان مصالح و سیمان تا فرسخ ها راه برای ساختن آبشخور می پیمایند این اقدامشان گویا در برخی مردم روستا و حتی افرادی که تا دیروز بی رحمانه در کمین شکار و از پای درآوردن حیات وحش بودند تاثیر شگرف گذاشته و امروز به دوستدار محیط زیست تبدیل شده اند.
ساخت ۱۷ آبشخور برای حیات وحش
او می گوید: تاکنون حدود ۱۷ آبشخور از ۱۰ هزار تا ۱۵۰ و ۲۰۰ هزار لیتری در سطح منطقه حفاظت شده و اطراف کوه ها و دل صحراها برای جانوران و وحوش این منطقه ساخته شده است.
مهرآوران بیان کرد: یکی از بزرگترین آبشخورهای منطقه و حتی جنوب کشور با گنجایش ۲۰۰ مترمکعب در حال اتمام است که با یک بار بارش و پر شدن گنجایش این آبشخور آب شرب مورد نیاز حدود ۱۰ ماه وحوش این منطقه تامین خواهد شد.
مسئول انجمن سبزاندیشان شهر خور لارستان همچنین می گوید: بهترین و قشنگ ترین لحظات زندگی ام آن زمان است که ببینم حتی کل و بز پیری تشنه و رانده شده از گله وحوش این منطقه در حال نوشیدن جرعه ای آب از این آبشخورها و یا در حال چرای بوته ای از علوفه های یونجه توزیع شده در منطقه است.
مهرآوران اضافه کرد: این انجمن به فراخور نیاز وحوش و متناسب با شرایط توسعه ای منطقه و با نگاه های علمی و توسعه محور و البته هماهنگی با نهادهای متولی اقدام به کارهای خیرخواهانه و کمک به حفظ و حراست از عرصه های زیست محیطی و طبیعی در منطقه می کند.
او می‌گوید از کودکی آموخته ایم که باید با طبیعت و حیوانات مهربان باشیم و امروز من این مهربانی را که از مکتب بزرگان و دیروز یاد گرفته ام با عمل و عشق به محیط زیست به نسل های امروز وفردا نیز انتقال می دهم.
مسئول انجمن سبزاندیشان شهر خور لارستان معتقد است: علاقه به محیط زیست از کودکی ریشه می‌گیرد و وقتی به طبیعت علاقه داشته باشی با جان و دل از آن دفاع خواهی کرد.
وی ادامه داد: مردم منطقه لارستان همواره از دوستداران واقعی محیط زیست از گذشته های دور بوده اند و این انجمن تاکنون هر نوع کمک و خواسته ای از خیرین منطقه و شهر خور داشته آنها نیز کمترین کوتاهی و دریغی در این زمینه نکرده اند.
وی می گوید: مرم منطقه حتی خود داوطلبانه با گشت و پایش در کوه‌های منطقه و سرکشی به آبشخورها و آبگیرها از شکار و آتش‌سوزی جلوگیری می‌کنند که البته در ماه های گرم سال نیز با استخدام یک نفر ، این شخص مشغول سرکشی، حراست و حفاظت از آب انبارها و آبشخورها می شود.
او معتقد است که گاهی نذر آب برای پرنده‌ها به شکل مشارکتی هم انجام می‌شود یک نفر سیمان می‌خرد و دیگری آهن، یکی سنگ می‌آورد و چند نفر هم در ارتفاعات مشغول ساخت و ساز می‌شوند.
مهرآوران می گوید: در قدیم آبشخورها را با ساروج و گچ می‌ساختند که البته همچنان تعدادی از این آبشخورها در منطقه وجود دارد.
خرید پنج تن علوفه توسط خیرین
رئیس اداره حفاظت محیط زیست لارستان نیز گفت: امسال با توجه به شرایط سخت کم بارشی و خشکسالی تامین علوفه و همچنین آب شرب مورد نیاز برای وحوش و قوچ و میش منطقه تا حدودی سخت و طاقت فرسا شده است.
خدانظر انصاری در مصاحبه با ایرنا افزود: پنج تن علوفه (یونجه) توسط انجمن سبزاندیش خریداری و در منطقه و میان گله های حیات وحش توزیع شده است.
وی بیان کرد: تمام این پنج تن علوفه با همکاری و همراهی خیرین و تشکل های مردم نهاد در حوزه زیست محیطی در سطح منطقه توزیع شده و مورد استفاده وحوش قرار گرفته است.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست لارستان گفت: انجمن سبزاندیشان شهر خور همچنین با ایجاد و ساخت آبشخورهایی در دل کوه و مناطق سخت گذر و حفاظت شده ، پرندگان و گونه های جانوری و حیات وحش این مناطق را از خطر تشنگی و کم آبی نجات می دهد.
انصاری اظهار داشت: آبشخورهای منطقه هرمود روزانه توسط محیط بانان پایش می شود و هفته ای یکبار آبرسانی می شوند.
وی گفت: ضدعفونی و محلول پاشی و لایروبی از دیگر اقداماتی است که توسط محیط بانان در آبشخورهای مناطق شکار ممنوع و با هدف پیشگیری از انتقال انواع بیماری های مشترک بین دام اهلی و حیات وحش انجام می دهند.
منطفه حفاظت شده هرمود ویترین حیات وحش جنوب ایران
به گفته انصاری همچنین منطقه حفاظت شده هرمود با مساحت ۲۰۷هزار هکتار نگین حیات و زیستگاه منحصر به فرد قوچ و میش مینیاتوری و بهترین زیستگاه جبیر در کشوراست.
وی می گوید: این منطقه در سال ۱۳۵۳با مصوبه شورای عالی حفاظت محیط زیست به عنوان یکی از مناطق چهارگانه تحت پوشش مدیریت سازمان حفاطت محیط زیست قرار گرفت.
انصاری ادامه داد: اهمیت این منطقه به سبب زیستگاه منحصر به فرد یکی از گونه های قوچ کشور بنام قوچ هرمود لارستان مشهور به قوچ مینیاتوری و کوچکترین قوچ دنیا معروف است.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست لارستان می گوید: گونه دیگر و مهم این منطقه جبیر است که دشت های چاهشور، دشت خان، دشت برکه انجیر و همچنین دشت بنو پناهگاه امنی برای این گونه نادر در کشور به وجود آورد است.
انصاری ادامه داد: بر اساس آخرین سرشماری آبان ماه سال ۹۹که در محدوده ۵۰هزار هکتار منطقه حفاظت شده هرمود انجام شد ۸۵۰ راس قوچ و میش لارستانی،۶۰۰ راس جبیر و ۷۵۰ راس کل و بز مشاهده و سرشماری شدند.
وی بیان کرد: منطقه حفاظت شده هرمود زیستگاه قوچ میش لارستان،جبیر،کل وبز،گوشتخوارانی نظیر پلنگ،گربه وحشی،گربه جنگلی،کاراکال،کفتار ،شاه روباه،وپرندگانی همچون هوبره،پرندگان شکاری و.... در جنوب شرقی استان فارس هم مرز با هرمزگان است.
کاهش بارندگی و همچنین پراکنش نامناسب بارش‌ها در سال زراعی جاری ظرف ۳۰ سال گذشته در منطقه و شهرهای جنوبی استان فارس بی سابقه است.
یوسف عباسی مدیر هواشناسی لارستان می گوید: میزان بارش سال زراعی جاری در منطقه لارستان حدود ۱۶.۸ میلی متر گزارش شده که در طول ۳۰ و حتی ۵۰ سال گذشته بی سابقه است.
شهر خور با جمعیتی حدود ۹ هزار نفر یکی از شهرهای باستانی و در فاصله چهارکیلومتری و همجوار با شهر لار است.
شهرستان لارستان در استان فارس در حد فاصل شهرستان‌های داراب، زرین‌دشت، جهرم، قیر و کارزین، خنج، اوز، گراش و لامرد قرار دارد و در شرق و جنوب با حاجی‌آباد، بندرعباس و بستک در استان هرمزگان همجوار است.
این شهرستان با جمعیتی حدود ۲۳۰ هزا نفر در فاصله ۳۸۰ کیلومتری جنوب شرقی شیراز واقع است.