به گزارش روز دوشنبه ایرنا از ساترا (سازمان تنظیم مقررات صوتوتصویر فراگیر فضای مجازی)، رویداد «تنظیمگری کلابهاوس، الزامات و راهکارها» با همکاری مشترک دفتر مطالعات تنظیمگری سازمان تنظیم مقررات صوتوتصویر فراگیر فضای مجازی (ساترا) و هسته پژوهشی رسانیوم به صورت مجازی برگزار شد.
این رویداد با هدف بهره گرفتن از آرای متنوع و متعدد افراد صاحبنظر برای شناخت وجوه مختلف این فضای ارتباطی و پیشنهادهای تنظیم گرایانه مربوط به آن، با حضور ۱۴ استاد دانشگاه و فعال رسانهای و همچنین کارشناسان حوزه کسبوکار و با حضور ۸۰ نفر از دانشجویان سراسر کشور در قالب چهار نشست برگزار شد.
کلاب هاوس، یک اپلیکیشن تازه وارد در فضای مجازی به شمار می رود که صدا محور است.
نقاط ضعف کلاب هاوس
«میثم علیزاده»، کارشناس علوم اجتماعی محاسباتی و پژوهشگر شبکههای اجتماعی، سخنان خود را با اشاره به آسیبها و چالشهایی که شبکههای اجتماعی بهویژه کلابهاوس با آنها درگیر هستند، آغاز کرد و گفت: از جمله انتقاداتی که به این شبکه اجتماعی وارد است مسئله ضعف در کنترل محتواست، زیرا این پلتفرم به لحاظ صوتی بودن کار را برای کنترل محتوا بسیار سخت میکند. الگوریتمها و هوش مصنوعیای که سایر پلتفرمها برای کنترل محتواهایی از جمله اخبار نادرست یا صحبتهای نفرتپراکنانه استفاده میکنند اغلب مبتنی بر متن است.
در نتیجه کار برای کلابهاوس برای اینکه بتواند صوت را کنترل کند آنهم صوتی که زنده است و فیالبداهه گفته میشود بسیار سخت و زمانبر است.
وی با اشاره به نظر اندیشمندان مبنی بر اینکه شبکههای اجتماعی باعث افزایش شکاف سیاسی بین مردم میشوند، افزود: ایرادها و نقدهای زیادی به کلابهاوس در حوزه اشتراکگذاری اطلاعات و حفاظت از اطلاعات و حریم خصوصی وارد است. برای مثال دیدهبان بخش حریم خصوصی کشور فرانسه در حال بررسی مسائل مربوط به حریم خصوصی کلابهاوس است و کشور آلمان نیز به این اپلیکیشن هشدار داده و ادامه فعالیت این پلتفرم را منوط به اصلاح روند ورود به حریم خصوصی افراد دانسته است.
مهمترین نقدی که به کلاب هاوس وارد است این است که در آن دفترچه مخاطبان تلفن همراه به اشتراک گذاشته میشود و آنها میتوانند برای اهداف تبلیغاتی یا اهداف دیگری از آن استفاده کنند.
خودتنظیمگری درونی در کلاب هاوس
«داتیس خواجهئیان» کارشناس مدیریت رسانه و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، در ادامه مهمترین آسیب و نقطه ضعف این فضا را فقدان یک نظریه عمومی پیرامون تنظیمگری دانست و بیان داشت: در ایران موردی به اپلیکیشنها نگاه میشود. ما در ایران به تنظیمگری محصول میپردازیم درحالیکه باید به تنظیمگری بازار بپردازیم. باید بازار رقابت ایجاد کنیم و با بالا بردن رقابت، محصولات جدیدی را وارد بازار کنیم و تلاش کنیم که مزیتهای رقابتی برای اپلیکیشنهای بومی به وجود آوریم.
خواجهئیان با تأکید بر لزوم خط مشیگذاری و تعیین چارچوب ارتباطی بین بازیگران کلابهاوس و نهادهای دولتی اظهار داشت: کلابهاوس دارای یک نوع خودتنظیمگری درونی است، به این معنا که مدیران هر اتاق، خودشان نقش تنظیمگر را دارند. آنها هستند که اجازه میدهند چه کسی صحبت کند. خودتنظیمگری درونی این اپلیکیشن به دو صورت انجام میگیرد، یا مدیران اتاقها تنظیمگر هستند یا شهرت افراد باعث تنظیمگری میشود.
یک محدودیت مهم در کلاب هاوس
نشست سوم رویداد تنظیمگری کلابهاوس با سخنرانی «حسن خجسته»، عضو هیئت علمی دانشگاه صداوسیما آغاز شد. خجسته با اشاره به اینکه کلابهاوس یک نرمافزارایدئولوژیک است، گفت: هر جا که ادمین دارد، یک رویکرد ایدئولوژیک قطعی وجود دارد. ممکن است تعداد زیادی در رومها شرکت کنند و تعداد زیادی هم برای مشارکت در گفتوگو درخواست داشته باشند؛ اما ادمین به دلیلی که خودش میداند همه را در مشارکت دخیل نمیکند و نمیپذیرد، اینیک رویکرد ایدئولوژیک و یک محدودیت است.
جای خالی کاربری تبلیغاتی در کلاب هاوس
در ادامه نشست «محمدعلی حکیم آرا»، عضو هیئت علمی دانشگاه صداوسیما، به استقبال مخاطبان از کلابهاوس استفاده کرد و آن را صرفاً یک نوع استقبال کیفی دانست و گفت: ما در موقعیتی به سر میبریم که کلابهاوس مورداستقبال پرشوری قرار گرفته است؛ اما این پرشوری به لحاظ کیفی است، نه کمی. یکی از ویژگیهای شبکههای اجتماعی که کلابهاوس فاقد آن است، کاربری تبلیغاتی آن است. اتفاقاً همین ویژگی خاص نقطه قوت آن نیز به شمار میرود.
سه فاز تنظیمگری کلابهاوس
آخرین پنل این رویداد نیز با رویکرد کسبوکار رسانهای و از دید فعالین این حوزه به بررسی تنظیمگری کلابهاوس پرداخت. «ابوذر مهرمنش» کارشناس مدیریت و فعال حوزه کسبوکارهای دیجیتال گفت: تنظیمگری باید اولاً روی خود پلتفرم انجام گیرد که شامل تطابق با قوانین کشور، اطمینان از امنیت اطلاعات، احراز بیطرفی و مسائلی ازاین دست میشود؛ سطح بعدی نیز درون پلتفرمهاست که شامل احراز هویت و رعایت قوانین جاری کشور است. وی در نهایت سه فاز پیشنهادی خود در خصوص تنظیمگری پلتفرمهای مختلف ازجمله کلابهاوس را شامل به رسمیت شناختن پلتفرم در داخل کشور، ارتباط با سایر پلتفرمها و یکپارچگی محتوایی و ایجاد زمینه برای پیگیری قانون بیان کرد.
در ادامه یاسر خوشنویس، پژوهشگر جامعهشناسی با اشاره به اینکه سیاست تنبیهی و فیلترینگ در سالهای اخیر کم اثر شده، ماهیت تنظیمگری را امری مشارکتی عنوان کرد و گفت: کلاب هاوس امکاناتی را برای جامعه فراهم کرده که می توان از آن در چارچوب منطقی استفاده کرد.
مزیت رقابتی کلابهاوس، حذف فاصلههای اجتماعی
در پایان پنل چهارم «موسی زمانزاده» کارشناس مدیریت و برنامهریزی فرهنگی و مدیر پلتفرم ویدانه نیز بابیان این نکته که مزیت رقابتی کلابهاوس، حذف فاصلههای اجتماعی است، گفت: افراد فارغ از جایگاه اجتماعی خود میتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و ارتباطات انسانی نیز در کلابهاوس سادهسازی شده است، زیرا تولید زبانی و صوتی اساس ارتباطات افراد و رایجترین نوع ارتباط است.