پیش از شیوع کرونا روزانه ۴۰ هزار مسافر از طریق فرودگاه بین‌المللی شهید هاشمی‌نژاد مشهد جابه‌جا می‌شدند و این فرودگاه ۵۴۰ هکتاری پس از فرودگاه مهرآباد تهران، بیشترین ترافیک پروازی کشور را داشت که به طور میانگین روزانه ۱۸۰ پرواز و در زمان اوج مسافرت‌ها تا ۲۵۰ پرواز ورودی و خروجی در آن انجام می‌شد.
این موضوع از این نظر می‌تواند چالش‌زا باشد که شهر مشهد به عنوان یکی از نقاط مورد توجه مسافران داخلی و خارجی برای زیارت بارگاه امام هشتم (ع) مطرح و از موقعیتی راهبردی در ارتباط با کشورهای همسایه برخوردار است که هر گونه سهل انگاری در این خصوص، امکان انتقال ویروس به سایر نقاط کشور را با ضریب بالاتری فراهم می سازد.
بر همین اساس و طبق شیوه نامه کشوری، اطلاعات مرتبط با افراد دارای کرونا در زمان قرنطینه در اختیار شرکت های صادر کننده بلیت قرار می گیرد تا برای این افراد در زمان قرنطینه بلیتی صادر نشود.
از سوی دیگر مسافران سایر کشورها نیز از سوی خطوط هواپیمایی موظف به ارائه پاسخ نسبت به تست ویروس کووید ۱۹ هستند تا بر اساس آن برای فرد بلیت صادر شود.
با پیدایش سویه های جدید ویروس کرونا از جمله گونه های هندی و آفریقایی و شدت گرفتن امکان شیوع آن، یکی از دغدغه های مدیران و مسوولان خراسان رضوی، کنترل بر عدم گسترش این ویروس است و به همین دلیل کنترل مبادی ورودی استان با کشورهای خارجی نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
بر همین اساس دستورالعمل مراقبت مسافران مشکوک به ابتلا به بیماری کووید ۱۹ در مبادی مرزی رسمی هوایی و دریایی کشور از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای اجرای یکسان آن به تمامی مبادی ورودی کشور ارسال شده است تا مسیر نظام مندی برای اجرای آن وجود داشته باشد.
فعالیت فرودگاه مشهد در سه مسیر پروازی خارجی
هم‌اینک پروازهای خارجی فرودگاه شهید هاشمی نژاد مشهد در سه مسیر ترکیه، قطر و افغانستان برقرار است.
مدیرکل فرودگاه‌های خراسان رضوی در مورد اجرای دستورالعمل‌های مرتبط با رعایت بهداشت و حفظ ایمنی در مقابل بیماری کووید ۱۹ از زمان آغاز موج چهارم ویروس کرونا در محوطه فرودگاه مشهد، گفت: استفاده از ماسک توسط مسافران و کارکنان در ترمینال‌ها، استمرار گندزدایی و ضدعفونی کردن ترمینال‌ها و خودروهای سرویس دهنده شرکت‌های هندلینگ نیز با نظارت و وسواس بیشتری پیگیری می‌شود.
محمود امانی بنی افزود: نظارت بر میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی نیز تشدید شده است و ناظران سلامت بر رعایت فاصله گذاری اجتماعی و رعایت پروتکل‌های بهداشتی در سالن‌های فرودگاه نظارت جدی دارند. همچنین محل های استقرار مسافران نیز برای رعایت بهتر دستور العملهای بهداشتی نشان گذاری شده است.
وی افزود: در این فرودگاه دوربین های حرارت‌سنج برای ثبت وضعیت مسافران قبل از ورود به گیت گذرنامه نصب شده است.
الزامی بودن تست پی سی آر برای مسافران خارجی
مدیر روابط عمومی فرودگاه بین‌المللی شهید هاشمی‌نژاد مشهد نیز گفت: در این فرودگاه از مسافران بالای هشت ساله که از کشورهای پرخطر به مشهد سفر می‌کنند، تست مولکولی پی‌سی‌آر گرفته می‌شود.
حسن جعفری افزود: همه مسافران خارجی هنگام ورود به فرودگاه و پیش از گیت گذرنامه، ملزم به ارائه جواب منفی تست مولکولی پی‌سی‌آر هستند و باید مورد تب‌سنجی و غربالگری قرار گیرند و در عین حال انجام فرایند نمونه‌گیری از مسافران نیز با نظارت دانشگاه علوم پزشکی مشهد در حال انجام است.
وی ادامه داد: بر اساس شیوه نامه ها، کشورهای انگلستان، آفریقای جنوبی، آرژانتین، آنگولا، برزیل، کلمبیا، پرو، گینه و همه کشورهای قاره اروپا از جمله کشورهای پرخطر محسوب می‌شوند و نام عراق نیز در فهرست کشورهای با شرایط ویژه و پرخطر قرار دارد.
مدیر روابط عمومی فرودگاه بین‌المللی شهید هاشمی‌نژاد مشهد بیان کرد: این محدودیت‌ها با توجه به وضعیت کشورها در حال تغییر است، به‌طوری‌که هم اکنون از کشور هند هیچ پروازی به مقصد ایران و یا با مبدا ایران وجود ندارد.
او اظهار کرد: لغو پروازهای خارجی به مقصد شهر مشهد به سازمان هواپیمایی کشوری مربوط می‌شود و در حوزه اختیار مسوولان استانی نیست و سازمان هواپیمایی کشوری نیز تصمیمات خود را به ستاد ملی کرونا برای تصمیم گیری منتقل می‌کند.
نیاز به افزایش آزمایشگاه‌های کرونایی
بررسی نتایج برای مشخص شدن پاسخ تست مسافران برون مرزی کمی زمانبر است و به همین دلیل برای تسریع در انجام این آزمایش‌ها نیاز به افزایش تعداد آزمایشگاه های منتخب کرونا وجود دارد.
قائم مقام معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: در سطح کلان در منطقه ۹ کشور شامل خراسان‌های رضوی، شمالی و جنوبی، ۲۱ آزمایشگاه منتخب کرونا برای تشخیص مولکولی کووید ۱۹ آزمایش انجام می‌دهند.
دکتر سیدمحمدکاظم فرهمند افزود: از مجموع ۲۱ آزمایشگاه فعال کرونا در این خصوص ۱۹ آزمایشگاه در خراسان رضوی، یک آزمایشگاه در خراسان شمالی و یک آزمایشگاه نیز در خراسان جنوبی است.
وی افزود: این آزمایشگاه‌ها علاوه بر ارائه خدمات به تمام مردم، می‌توانند به مسافران خارجی نیز خدمت ارائه دهند.
او گفت: هم اکنون از مسافران خارجی ورودی به فرودگاه مشهد تست پی. سی. آر گرفته می شود و برای مسافران خارجی نیز که از مرز زمینی وارد خراسان رضوی می شوند تست "رپید" یا آزمایش تشخیص سریع کرونا انجام می شود.
گرفتن ۴ هزار نمونه از مسافران خارجی
سرپرست مرکز بهداشت شماره ۵ مستقر در فرودگاه شهید هاشمی نژاد مشهد نیز گفت: پایگاه مراقبت مرزی چندین سال است که در این فرودگاه مشغول انجام وظیفه منطبق با قوانین مقررات بین‌المللی بهداشتی (IHR) است.
دکتر فریدرضا صحی‌زاده افزود: پس از بروز پاندمی کرونا و از اواخر دی‌ماه سال ۱۳۹۸، با توجه به ضرورت انجام مراقبت سندرمیک، برابر دستورالعمل‌های وزارت بهداشت، فرایند مراقبت از مسافران به صورت ۲۴ ساعته در این مرکز انجام می‌شود.
وی ادامه داد: از مسافران ورودی پروازهای خارجی بر اساس دستورالعمل و حسب ضرورت نمونه گیری می‌شود و تاکنون بالغ بر ۴ هزار نمونه گیری در این مرکز انجام شده است.
سرپرست مرکز بهداشت شماره ۵ در فرودگاه مشهد بیان کرد: بر همین اساس و در صورت نیاز، پیگیری بر اساس نشانی و مشخصات ثبت شده مسافران در اختیار مراکز بهداشت شهرستانهای محل سکونت افراد قرار می‌گیرد تا سایر اقدامات برابر دستورالعمل‌ها برای افراد دارای تست مثبت انجام شود.
او اظهار کرد: به تمام افراد دارای علایم کرونا، فارغ از نتیجه تست و همچنین مواردی که پس از آزمایش مجدد در فرودگاه مثبت شناسایی می‌شوند، رعایت قرنطینه خانگی و پروتکل‌های بهداشتی توصیه می‌شود تا سایر اقدامات متناسب با طرح شهید سلیمانی برای آنها نیز انجام شود.
دکتر صحی‌زاده گفت: اطلاعات تمام مسافرانی، که پس از ورود متوجه درگیری آنها با کرونا می شویم، ثبت می‌شود و پیگیری روند درمان آنها در قرنطینه ادامه خواهد داشت، همچنین افرادی که با این افراد ارتباط داشته اند نیز مورد غربالگری قرار می‌گیرند.
تاکنون ۲ میلیون و ۶۵۴ هزار و ۸۱۱ نفر در ایران به ویروس کرونا مبتلا شده و بیماری کووید ۱۹ جان ۷۴ هزار و ۹۱۰ نفر را در کشورمان گرفته است. همچنین ۲ میلیون و ۱۰۹ هزار و ۷۰۲ نفر از مبتلایان به ویروس کرونا در ایران بهبود یافته‌اند.
"پاندمی کرونا" در سطح جهان ۱۵۸ میلیون و ۹۶۸ هزار و ۱۶۵ نفر را بیمار کرده و جان سه میلیون و ۳۰۶ هزار و ۶۷۵ نفر را در ۲۳۰ کشور گرفته است. ۱۳۶ میلیون و ۴۹۴ هزار و ۴۲۷ نفر از افراد مبتلا به ویروس کرونا هم تاکنون در سطح جهان درمان شده‌اند.
آمریکا در این میان با ۳۳ میلیون ۴۷۶ هزار ۷۸۱ بیمار کووید ۱۹ و ۵۹۵ هزار و ۸۱۲ قربانی ویروس کرونا، بیشترین آمار ابتلا و تلفات ناشی از پاندمی کرونا را در جهان به خود اختصاص داده است. پس از آمریکا کشورهای هند، برزیل و فرانسه بیشترین شمار افراد مبتلا به ویروس کرونا را دارند.
ایران هم‌اینک جایگاه چهاردهم را در جدول بیشترین جمعیت مبتلایان به کرونا در میان کشورهای جهان دارد.