به گزارش گروه فرهنگی ایرنا، اوایل اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ سیدهادی احمدی روئینی مدیرکل بناها، بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی از تدوین پیش‌نویس روش‌ها و شیوه‌های برداشت و مستندنگاری جامع آثار تاریخی برای نخستین بار در کشور خبر داد و هدف از آن را ایجاد وحدت رویه و استانداردسازی تهیه اطلاعات تصویری و گرافیکی برای انعقاد قراردادهای مستندسازی با مشاوران، توصیف شکل کالبدی، تحولات و شرایط اماکن میراث تاریخی در بازه زمانی معین در سراسر کشور اعلام کرد.
این پیش‌نویس شامل تعاریف و چهارچوب نظری، مطالعه و ارزیابی روش‌های مستندنگاری، تدوین دستورالعمل‌ها و راهنماها، فهرست منابع و مأخذ با واژه‌نامه تخصصی است و برای اعلام نظر به مراکز استانی ارسال شده بود و اکنون محمدحسن طالبیان معاون میراث‌فرهنگی کشور آن را برای اجرا در برداشت و تهیه مستندنگاری کالبدی، تزئیناتی و سازه‌ای بناها و محوطه‌های تاریخی به مدت دو ماه به شکل آزمایشی، به ادارات کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان ها ابلاغ شده است.
ایجاد بانک مستندات آثار ثبتی کشور امری ضروری است
به گزارش گروه فرهنگی ایرنا از میراث آریا، معاون میراث فرهنگی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اظهار داشت: مستندنگاری آثار تاریخی نخستین گام برای حفاظت محسوب می‌شود و ایجاد بانک مستندات آثار ثبتی کشور امری اجتناب‌ناپذیر است.
طالبیان افزود: دفتر حفظ و احیای بناها، بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی وزارت میراث فرهنگی با توجه به نیاز شناسایی شده و بهره‌گیری از نظر کارشناسان برجسته دستورالعمل ناظر بر روش‌ها و شیوه‌های برداشت و مستندنگاری جامع آثار تاریخی ایران برای استفاده در مرمت و احیای بناها، بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی را تهیه کرده است. همچنین یک جلد از این دستورالعمل برای اجرا در برداشت و تهیه مستندنگاری کالبدی، تزئیناتی و سازه‌ای بناها و محوطه‌های تاریخی به مدت دو ماه به شکل آزمایشی ابلاغ شد.
طالبیان بیان کرد: از همکاران و کارشناسان استان تقاضا داریم در صورت مشاهده ایراد، اشکال فنی یا پیشنهاد اصلاح، مراتب را کتبی به دفتر حفظ و احیای بناها، بافت‌ها و محوطه‌های تارخی ارسال کنند تا پس از پایان زمان اعلام شده گسترده منتشر و در اختیار همه فعالان حوزه تولید نقشه‌های فنی از بناهای تاریخی قرار گیرد.
طالبیان با تاکید بر اینکه مستندنگاری باید در تمام فعالیت‌های حوزه میراث‌فرهنگی انجام شود، افزود: در این دستورالعمل اولین کار این است که چگونه قبل از شروع هر کاری، مستندنگاری انجام شود. این دستورالعمل بعد از اجرای آزمایشی آن و جمع‌آوری نقطه نظرات کارشناسان، از سوی نظام فنی و اجرایی سازمان برنامه و بودجه کشور به شکل نهایی منتشر می‌شود و در اختیار عموم قرار می‌گیرد.
مستندنگاری اصولی و دقیق، بنیان پایش آثار تاریخی
طالبیان تشخیص تغییرات و آگاهی از اقدامات انجام شده در هر بنای تاریخی، بدون داشتن مستندنگاری یا ترسیمات فنی قابل اتکا و اطلاعات دقیق را به‌ندرت امکان‌پذیر دانست و افزود: در گذشته در مستندنگاری آثار تاریخی وحدت رویه نداشت و زمانی‌که نهادی می‌خواست قرارداد ببندد، دقیقا نمی‌دانست باید چه موضوعاتی در آن ذکر شود.
معاون میراث فرهنگی اظهار داشت: اگرچه در بیشتر موارد، روش‌های سنتی قادر به رفع نیازهای اولیه مستندنگاری هستند، اما مستندنگاری اصولی و دقیق می‌تواند به عنوان بنیان پایش اثر مورد استفاده قرار گیرد. از همین رو استانداردسازی روش‌های متعدد مستندنگاری برای ایجاد زبان واحد پایش، در کشور ارزشمند خواهد بود.