تراژدی غم بار سه گورخر آفریقایی از آنجایی شروع و رسانه ای شد که کلیپی از افتادن سه گورخر در جوی آب ها در فضای مجازی دست به دست شد؛ در صحنه ای از این فیلم عده ای از مردم برای کمک به این گورخرها بر سر و بدنشان شلاق می زنند تا از جوی آب بیرون آیند.
این تنها کلیپ منتشر شده از این گورخرهای آفریقایی نبود بلکه مدتی بعد کلیپی دیگری در فضای مجازی پرده از آزار و اذیت این حیوانات برداشت، صحنه ای که در آن مدیر باغ وحش صفادشت برای هدایت گورخرها به باغ وحش آنها را به باد کتک گرفت و عده ای تماشاچی در حال قهقه زدن بودند.
تصاویری که در نهایت پرده از تلف شدن یکی از این سه گورخر برداشت؛ آن هم گورخر نَر آفریقایی. این تصاویر آنقدر خشن بوددل هر بیننده ای را به درد آورد.
این سه راس گورخر آفریقایی شامل ۲ ماده و یک نر اوایل اردیبهشت از کشور هلند به ایران منتقل شدند اما گورخر نَر متاسفانه در روز ۱۳ اردیبهشت تلف شد و هنوز علت تلف شدن این حیوان از سوی دستگاه های مسئول از جمله دامپزشکی و محیط زیست استان تهران اعلام نشده است.
علت مرگ گورخر نر آفریقایی استرس بیش از حد
این در حالیست که باغ وحش صفادشت علت مرگ این گورخر را استرس بیش از حد و ایجاد عفونت داخلی حین انتقال و وقفه بدون دلیل در گمرک اعلام کرده است.
مسئولان این باغ وحش در جوابیه خود آورده اند: روز چهار اردیبهشت ماه سال جاری سه راس گورخر که توسط این باغ‌وحش از هلند خریداری شده بودند از طریق کشور بلغارستان و پس از طی مسافتی ۲ روزه به گمرک کشور ترکیه رسیدند. گمرک کشور ترکیه بدون هیچ تاخیر و وقفه‌ای محموله مورد نظر را ترخیص کرد و این سه راس وارد کشور ایران و گمرک بازرگان شدند.
در ادامه این جوابیه آمده است: متاسفانه در بدو ورود به گمرک بازرگان و با سوء مدیریت عوامل نگهبانی فیزیکی در داخل مجموعه گمرک افرادی برای گرفتن عکس از گورخرها به سمت ماشین حمل هجوم آوردند که موجب شد تا گورخرها رم کنند و از ماشین خارج شوند که پس از خروج متاسفانه در کانال آب محوطه داخل گمرک افتادند که فیلم آن در فضای مجازی منتشر شده است.
همچنین پس از استقرار گورخرها در گمرک متاسفانه مسئولان گمرک بازرگان گورخرها را ترخیص نکردند و برغم اینکه اعلام شد که این‌ها موجودات زنده غیربومی هستند و تمهیدات بهداشتی و غذایی ویژه‌ای نیاز دارند اما ترتیب اثری داده نشد.
در بخش دیگر این جوابیه علت مرگ مشخص شده است که در تاریخ ۹ اردیبهشت گورخرها ترخیص و به گمرک تهران منتقل شدند که با توجه به تعطیلی گمرک تهران در تاریخ ۹ و ۱۰ اردیبهشت (پنجشنبه و جمعه) با دلسوزی مسئولان این گمرک در تاریخ شنبه ۱۱ اردیبهشت گورخرها ترخیص و به مقصدباغ‌وحش حرکت داده شدند که متاسفانه گورخر نر در مسیر انتقال به باغ‌وحش جان خود را از دست داد و لاشه آن تحویل باغ‌وحش شد و پس از بررسی تیم دامپزشکی باغ‌وحش مشخص شد که علت مرگ استرس بیش از حد و ایجاد عفونت داخلی حین انتقال و وقفه بدون دلیل در گمرک بازرگان بوده است.»
محمد کرمی رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش محیط زیست استان تهران به عنوان یکی از مسئولان امر به خبرنگار ایرنا درباره علت تلف شدن این حیوان گفته است: علت تلف شدن گورخر آفریقایی در مرکز نگهداری صفادشت ملارد در دست بررسی است و نمونه برداری های لازم از گورخر نر آفریقایی انجام شده است و منتظر جواب اداره کل دامپزشکی استان هستیم.
او افزود: در مورد علت تلف شدن گورخر نظر قطعی دامپزشکی استان تهران مورد تایید ماست.
کم کاری گمرک در ترخیص گورخرها یا تکمیل نبودن مدارک!!
علیرضا شرفی مدیر باغ وحش صفادشت، گمرک را در تلف شدن گورخر نر آفریقایی مقصر می داند و در این باره گفته است: شک نکنید که گمرک مقصر است.
اما رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش محیط زیست استان تهران درباره مقصر بودن یا نبودن گمرک یادآور شده است: مدارک شرکت وارد کننده حیوانات از هلند کامل نبوده است و مصادف شدن با روزهای تعطیلی ایام هفته منجر به این شد که گورخرها چند روز در گمرک معطل ماندند که این موارد نیز باید مورد بررسی قرار گیرد.
گمرک طرف دیگر این ماجراست؛ مهرداد جمال ارونقی معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران درباره اما و اگرهای ترخیص کردن گورخرها، به خبرنگار ایرنا گفته است: برای ترخیص این حیوانات ثبت سفارش شده ولی معتبر نبوده؛ همچنین کالا جز کالاهای ممنوع الورودی بوده است که تاریخ ثبت سفارش آن منقضی شده و باید ویراش انجام می شد.
به گفته او، ارائه نکردن کد رهگیری بانک بعد از قرنطینه دامی از دیگر موارد نقص مدارک بوده است که منجر به معطلی گورخرهای از کمرگ شده است.
برخورد با مقصران مرگ گورخر آفریقایی
مسئولان سازمان محیط زیست کشور نسبت به تلف شدن این گورخر نر واکنش نشان داده و اعلام کرده اند که سازمان دامپزشکی در حال بررسی علت تلف شدن گورخر نر این باغ وحش است و پس از اعلام رسمی از سوی این سازمان، با مقصران این حادثه برخورد قانونی صورت خواهد گرفت.
مدیرکل دفتر حفاظت و نظارت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست نیز در این باره توضیح داد: با توجه به اینکه دامپزشکی در کشورهای مبدا و مقصد، سلامت این گونه ها را بررسی و تایید می کند، اظهار نظر در خصوص علت تلف شدن این گونه بدون بررسی های کارشناسی، ممکن نیست و منتظر جواب قطعی از سوی دامپزشکی هستیم.
شهاب الدین منتظمی ادامه داد: فیلم منتشر شده در فضای مجازی از تلف شدن این گونه، باعث جریحه دار شدن افکار عمومی شده و سازمان حفاظت محیط زیست به طور قطع با بررسی تمام جوانب این حادثه با مقصران این حادثه تلخ بدون هیچ گونه چشم‌پوشی برخورد خواهد کرد.
تشویش اذهان عمومی با مرگ گورخر
سرنوشت تلخ این گورخرها با این نوعمهمان نوازی، استقبال گرم و با انتشار این کلیپ های دردآور به پایان رسید اما آنچه که در ذهن ها مانده است انتشار تصاویری از آزار و اذیت گورخرها آن هم توسط کسانی است که خود به عنوان متولی نگهداری حیوانات هستند و سال ها در باغ وحش صفادشت شهرستان ملارد در جنوب استان تهران روزگار سپری کرده اند.
رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش محیط زیست استان تهران، به عنوان متولی در این عرصه، این گونه برخورد ها با گورخرها را مورد انتقاد قرار داده و گفته است: این نوع برخورد با گورخرها باعث تشویش اذهان عمومی می شود.
"کرمی" همچنین در مورد کلیپ منتشر شده از ضرب و شتم گورخرهای آفریقایی توسط مدیر باغ وحش صفادشت گفته است: این فرد برای هدایت گورخرهای آفریقایی به داخل مجموعه آنها را مورد ضرب و شتم قرار داده که این کاری غیرکارشناسی است و باید از چشم بند استفاده می‌شد تا آنها را در مکان تعیین شده قرار دهد از سوی دیگر وجود جمعیت زیاد در مجموعه باعث استرس گورخرها شده بود و آنها از قرار گرفتن در مجموعه خودداری می کردند.
این در حالیست که مدیر باغ وحش صفادشت درباره برخورد نامناسب با گورخرهای آفریقایی گفته است: مردم عادی، کارتون خواب، ارازل و اوباش که برای عکاسی وراد گمرگ شده بودند و اجازه نمی دادند که کار انتقال گورخرها را از خودروی هلندی به خودروی باغ وحش داشته باشیم ضمن اینکه گورخر نر از همان لحظه ورود به خاطر طی کردن مسافت طولانی لاغر و ضعیف شده و حال و روز خوبی نداشت.
مرگ گورخر نر آفریقایی داستان اسارت حیوانات زبان بسته ای است که از کشورهایی نظیر هلند و اسپانیا خریداری می شوند و در باغ وحش هایی بدون داشتن استانداردهای جهانی و داشتن محیط و فضای مناسب و جذاب جان می دهند؛ با این وجود باید منتظر ماند و دید که در آخر توپ در داخل زمین کدام یک از متولیان امر خواهد افتاد.