برای مشارکت حداکثری مردم و پرشور شدن انتخابات عوامل متعددی دخیل هستند، برای نمونه باید فضایی آرام، شفاف و با امنیت از نظر اینکه مردم بتوانند آرای خودشان را به صندوق‌های رای بیندازند، ایجاد شود. دیگر مساله‌ای که در خصوص مردم باید به آن توجه داشت، بحث اطلاع‌رسانی است؛ یعنی باید مردم در جریان مسایل و مشکلاتی که در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی وجود دارد، قرار بگیرند. بنابراین اگر چنین شرایطی ایجاد شود، انگیزه‌ای برای حضور پرشور مردم در انتخابات ایجاد می‌شود. بررسی روزنامه‌ها، تارنماها و خبرگزاری‌های داخلی نشان می‌دهد که رسانه‌های داخلی از هم اکنون به بررسی جنبه های مختلف انتخابات ریاست جمهوری پرداخته اند.
مهمترین محورهای انتخاباتی از نگاه رسانه‌های اعتدالی، اصلاح‌طلب و اصولگرا
رسانه اعتدالی خبرآنلاین در شبانه روز گذشته در گفت وگو با رستم قاسمی کاندیدای انتخابات ۱۴۰۰ مهمترین برنامه‌های وی را مورد بررسی قرار داد، همچنین این خبرگزاری به بازتاب پاسخ سعید جلیلی در خصوص حضورش در انتخابات به عنوان کاندیدای پوششی پرداخت. رسانه‌های اصلاح طلب نیز در مطالب و گفت وگوهایی مختلف بر ضرورت اعتمادسازی برای مشارکت حداکثری در انتخابات تاکید کردند و مشکلات پیش‌رو در این امر خطیر را مورد بررسی قرار دادند و در مطالبی با عنوان تا «مشارکت ٢٠درصدی مشروعیت انتخابات را مخدوش می‌کند» و «همه حاکمیت به پرشور شدن انتخابات کمک کنند» این موضوع را بازتاب دادند. همچنین برخی از روزنامه های این جریان به بررسی حضور علی لاریجانی در این عرصه پرداختند. همچنین در این بازه زمانی خبرگزاری ایلنا گفت وگو با داریوش قنبری در خصوص کاندیداهای ریاست جمهوری را منعکس کرد. رسانه‌های اصولگرا از جمله فارس نیز در مطالب خود ضمن تاکید بر مشارکت حداکثری مردم؛ به بازتاب سخنان سیداحسان قاضی‌زاده هاشمی عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در خصوص اینکه ویژگی‌های یک رئیس جمهور پرداخت همچنین در این بازه زمانی خبرگزاری مهر گفت وگو با محمد عطریانفر عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی در خصوص برنامه‌های حزب سازندگی را منتشر کرد.
رسانه‌های اعتدالی
شورای عالی پیشرفت راه می‌اندازم
خبرگزاری خبرآنلاین به گفت وگو با رستم قاسمی کاندیدای انتخابات ۱۴۰۰ پرداخت و آورد:
* من نگران دو قطبی‌های کاذب در کشور هستم. در ادوار گذشته به دلیل شکل‌گیری این دو قطبی‌ها امروز شرایط کشور ما به جایی رسیده که اگر در ۸ سال آینده ۸ درصد رشد اقتصادی داشته باشیم تازه به شاخص‌های سال ۹۰ می‌رسیم. این هم به دلیل همان دوقطبی سازی های کاذب است.
*امروز شرایطمان در کشور خوب نیست و مردم با مشکلات جدی معیشتی روبرو هستند و کمتر زمانی بوده که تا این حد مسایل اقتصادی پیچیده شوند.
*راه برون رفت از فضای کنونی بعد از دیپلماسی این است که مسائل اقتصادی با توانمندی های داخل انجام شود.
*ما کشور ثروتمندی در دنیا هستیم و نباید با چنین شرایطی مواجه شویم، راه عبور از این ایستگاه فعال کردن ظرفیت داخلی و باور به توان داخلی است. ما ظرفیت های بسیاری زیادی به جز فروش نفت داریم.
* خداوند جدول مندلیف را براساس معدن در ایران پیاده کرده است، من به کشورهای زیادی سفر کردم و می توانم بگویم زیرساخت و سخت افزار بخش صنعتی ایران در کشورهای کمی وجود دارد و نباید به این شرایط می رسیدیم.
*تحریم ها بالاخره یک جنگ اقتصادی هستند و جنگ اقتصادی وارد همه خانه های ایرانیان شده است. برای مقابله با این جنگ باید لباس رزم جنگ اقتصادی را پوشید.
کشور بنگاه نیست که سرمایه هایمان را حراج کنیم
خبرگزاری خبرآنلاین به بازتاب پاسخ سعید جلیلی در خصوص حضورش در انتخابات به عنوان کاندیدای پوششی پرداخت و آورد:
*عرصه انتخابات عرصه حضور نامزدها برای ارایه برنامه و جلب اعتماد مردم است.
* سعید جلیلی که برای دومین بار به صحنه انتخابات ریاست جمهوری آمده تا شانس خود را بیازماید. او سال ۹۲ هم عزم ریاست جمهوری کرده بود اما در طوفان مناظرات انتخاباتی شانسی برای پیروزی نیافت.
*گرچه تصور می شد با آمدن رییسی او دیگر پا به عرصه نگذارد اما به نظر می رسد جلیلی در قامت یک کاندیدای پوششی قرار است، ایفای نقش کند.
*در ۸ سال با عنوان «دولت سایه»، سایه به سایه تحولات کشور را دنبال کردیم و برای موضوعات مختلف و اولویت های اصلی کشور، راه حل ها و پاسخ های را که از نظر ما بی طرف و قابل دفاع است پیدا کردیم.
* اینکه بعضا اظهاراتی از سوی برخی نامزدهای محترم مطرح می شود بسیار قابل تأمل است ما باید برای ۴ سال آینده مبتنی بر ۸ سال گذشته برنامه داشته باشیم کشور بنگاه نیست که سرمایه هایمان را به حراج بگذاریم بلکه باید روی سرمایه های مان حساب باز کنیم و با برنامه داشتن این سرمایه ها را ارتقا دهیم.
رسانه‌های اصلاح‌طلب
مشارکت ٢٠درصدی مشروعیت انتخابات را مخدوش می‌کند
روزنامه آرمان ملی به گفت وگو با محمد نعیمی‌پور فعال سیاسی اصلاح‌طلب پرداخت و نوشت:
*اینکه مردم در انتخابات شرکت می‌کنند یا خیر، یک موضوع مهم است اما اینکه چرا باید گروه‌های سیاسی در انتخابات شرکت کنند، موضوع دیگری است.
* تا زمانی که صندوق رای معنا و مفهوم دارد، مردم باید از این حق استفاده کنند، هرچند که مشارکت نکردن در انتخابات نیز حق مردم است.
*معنای کناره‌گیری احزاب و جریان‌های سیاسی آن است که روش معمول سیاست‌ورزی را قبول ندارند یا به دلیل ترس از شکست از انتخابات کناره‌گیری می‌کنند. این رویه غیر قابل قبول است.
*سیاست‌ورزی بدون خشونت، تمکین کردن به رای اکثریت مردم را اصل می‌داند و تفاوت اساسی با مشی انقلابی و روش براندازی با حمایت خارجی یا کودتا دارد. لذا تمامی گروه‌ها، جریانات و احزاب سیاسی که مشی خود را سیاست‌ورزی اصلاح‌طلبانه و بدون خشونت می‌دانند، باید به صندوق رای و انتخابات اهمیت بدهند.
* اگر مردم احساس کنند که جریانات یا گروه‌های سیاسی فقط در انتخابات شرکت می‌کنند که پیروز باشند، دیگر دلیلی برای حمایت از آنها نمی‌بینند و خیلی زود از اذهان محو می‌شوند.
* تمام افرادی که نسبت به آینده ایران احساس مسوولیت دارند، انتخابات را مهم دانسته و در آن شرکت می‌کنند.
*برای افراد و جریاناتی که پاسخگویی به نسل آینده را مهم می‌دانند، شرکت در انتخابات موضوعی قابل توجه است و در کارنامه آنان درج و مورد قضاوت قرار خواهد گرفت.
* بنده معتقدم حداقل ۴۰ درصد در انتخابات ۱۴۰۰ شرکت می‌کنند و لذا شرکت در انتخاباتی که ۴۰ درصد شرکت می‌کنند، به معنی بی‌اعتباری انتخابات نیست. لذا اشخاصی که چنین انتخاباتی را تحریم کرده یا در آن شرکت نمی‌کنند، اقدامی بی‌اثر انجام می‌دهند.
*ممکن است کشور در شرایطی قرار گیرد که کمتر از ۲۰ درصد مردمی که حق رای دارند در آن شرکت کنند، آن‌وقت عدم شرکت در چنین انتخاباتی، تاثیرگذار است و عدم مشروعیت را به دنبال خواهد آورد.
* متاسفانه بخش مهمی از قدرت در اختیار افرادی است که بدون توجه به آینده نظام در دوره‌های مختلف بخشی را از قطار پیاده می‌کنند. این اقدامات و دیدگاه‌ها خلاف مصالح کشور بوده و به هیچ وجه توجیه نداشته و قابل دفاع نیست.
انتخابات ۱۴۰۰ و علی لاریجانی
روزنامه همدلی یادداشتی به قلم صلاح‌الدین هرسنی مدرس علوم سیاسی منتشر کرد و نوشت:
*علی لاریجانی پس از کش‌وقوس‌های فراوان، رسماً کاندیدای ریاست جمهوری شد. وی پیش از این یک بار شانس خود را در انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۴ آزموده بود، اما توفیق نیافت و نتیجه را به همراه آیت‌الله رفسنجانی، محسن رضایی، محمدباقر قالیباف، محسن مهرعلیزاده و مصطفی معین، به احمدی‌نژاد واگذار کرد.
*از منظر نشانه‌شناسی نیک پیداست آنچه را که لاریجانی در نطق نشست خبری خود اظهار کرده است، در واقع تلاشی برای اعتباربخشی به گفتمان دولت روحانی بوده است. بنابراین او با این سمت‌وسوها قرار است که در تداوم دولت روحانی، گفتمان دولت تدبیر و امید را نمایندگی کند.
* از آنجایی که قاطبه محافظه‌کاران و جریان‌های راست سنتی به ویژه اصولگرایان هیچ موافقتی با سمت‌وسوهای سیاسی او ندارند، لاجرم دلیل این حملات سازمان یافته به جهت نزدیکی نگرش‌های او به گفتمان دولت روحانی بوده است. البته خود شخص لاریجانی بهتر از همه می‌داند که انتخاب این دست از مواضع در نشست خبری فقط در حکم فرار به جلو، کاسب‌کارانه و فرصت‌طلبانه است و این نوع مواضع حتی اگر برای گرم شدن تنور انتخابات، آن‌هم در یک انتخابات پر عرضه و کم تقاضا باشد، نمی‌تواند موجب اعتباربخشی و کسب جایگاه مجدد لاریجانی در سپهر سیاست ایران باشد.
*مخالفت با سمت‌وسوهای سیاسی لاریجانی از سوی جریان اصولگرا همه دلایل مشروعیت‌زدایی او در راهیابی به پاستور نیست. تغییرات دائم در علقه‌ها و منش سیاسی در این بین مزید بر علت شده است.
* لاریجانی از منظر منش سیاسی به جریان اصولگرا تعلق دارد. به عبارت دیگر، پایگاه اجتماعی او (راست سنتی) است. البته او هیچگاه وفادار به چنین تعلقی نبوده و دائم منش و تعلق سیاسی خود را در موقعیت‌های سیاسی و بزنگاه‌های خاص تغییر داده است.
* آن‌گونه که برخی از محافل خبری و اصحاب رسانه اعلام کرده‌اند، قرار است که او جریان اعتدال و اصلاح‌طلبی را در انتخابات پیش‌رو نمایندگی کند.
بازتاب انتخابات معنادار
روزنامه شرق یادداشتی به قلم صالح نقره‌کار وکیل دادگستری منتشر کرد و نوشت:
*نامزدهای شب‌امتحانی که تا لحظات آخر بر آمدن و نیامدن تردید دارند و همه هم از سر تکلیف و التفات سایرین خود را به این عرصه رسانده‌اند و همه هم معترض پروپاقرص وضع موجود و ناراضی محض و انگار نه انگار که خیلی‌ها مسوولیت‌های بزرگ در کشور داشته‌اند.
* درست است که آزادی حق نامزدشدن و تنوع دیدگاه‌ها، شعاع حق انتخاب مردم را وسعت می‌بخشد و ملت باید چهره اراده آزاد خود را در آینه نامزدهای انتخابات ببیند و هرقدر این تصویر ملموس‌تر و منطبق‌تر با خواست قلبی مردم باشد، انتخابات معنادارتر است؛ باری این حق نباید مورد سوءاستفاده و لوث‌سازی قرار بگیرد.
*چهره دموکراسی زشت می‌شود وقتی هر شهروند بی‌ارتباط با تکفل مهمترین پست اجرائی کشور برای خودنشان‌دادن، صف نامزدی می‌کشد. از نامزد کفن‌پوش تا خانم موتورسوار تا هیبت پهلوانی تا افراد بی‌ارتباط دیگر، اسباب یک شوخی تلخ در مقیاس ملی را فراهم می‌کنند. چنانچه فقط روز اول ثبت‌نام از ١٢٦ داوطلب مدارک اخذ شده است.
* باید توجه کنیم برای کشوری که این همه مشکل متراکم دارد و جدی‌ترین رویداد سیاسی باید از پس سال‌های متمادی رشد منفی اقتصادی و سقوط آزاد ارزش پول ملی و عبور از خط فقر برای بیش از نیمی از مردم ایران این صف‌های مضحک ثبت‌نام اصلا شیرین نیست.
*ما نباید با سرنوشت مردم بازی کنیم و این رسالت نظام حقوقی انتخابات است که سازمانی به تحزب انتخاباتی بدهد که مهمترین جایگاه اجرایی کشور از دل احزاب سازمان‌یافته و با برنامه و عده و عقبه برای نجات و بهروزی مردم میهن وارد عرصه شوند. این قصور در تقنین تحزب‌مدار ضرر ملی را در پی دارد. مجلس‌های ما قصور جدی دارند.
* تجارب دموکراسی‌ها و پندهای متراکم سال‌ها برگزاری انتخابات در جهان، باید این پختگی را بر سرشت و سرنوشت ما ایرانیان حاکم کند که نظام انتخاباتی خود را مدبرانه‌تر بچینیم.
*رشد مفهوم شهروندی و حقوق و مسوولیت‌های تبعی آن ایجاب می‌کند شهروندان نیز در مقام مطالبه از مسوولان و مقنن بخواهند از عبرت‌ها درس بگیرد و اجازه ندهند، سایر کشورها انتخابات ما را دستمایه تخفیف کنند.
*باور کنیم با معیار دموکراسی در دوره کنونی، وقت تحول و بازنگری در سازوکارهای انتخابات آزاد و منصفانه فرا رسیده است.
همه حاکمیت به پرشور شدن انتخابات کمک کنند
خبرگزاری ایسنا به گفت وگو با جهانبخش خانجانی فعال سیاسی پرداخت و نوشت:
* جریان های اصلاح طلب و اصولگرا باید امید را به این مردم برگردانند؛ چراکه این مردم هستند که آینده کشور را تعیین می کنند.
* شرایط کشور به گونه ای است که باید عقلانیت بیش تری در فرایند انتخابات، چه دوران ثبت نام و چه تایید صلاحیت ها و چه حتی بعد از برگزاری انتخابات به کار ببریم.
* سال هاست مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم را اذیت می کند و کشور را دچار بحران کرده است. برای حل این مشکل باید همه جریانات سیاسی، حاکمیت و دولت کمک کنند تا انتخاباتی پر شور و با مشارکت بالا ایجاد شود.
* برخی رفتارها برخلاف فرمایشات مقام معظم رهبری است که بر مشارکت بالای مردم در انتخابات تاکید دارند. برخی نهادها مثل شورای نگهبان یا صدا و سیما به جای تشویق مردم به مشارکت سیاسی فرایندها را برای برخی چهره های سیاسی و حزبی سخت می کنند.
* باید با مردم به گونه ای رفتار شود که امیدوارانه در انتخابات شرکت کنند.
* در ادوار مختلف با تنگ نظری برخی نمایندگان مجلس قوانین انتخاباتی طوری تنطیم نشده که شرکت در انتخابات طبق پروتکل های قوام یافته حزبی باشد. از طرفی هم اخیرا شورای نگهبان به نظر من برخلاف قوانین کشور موضوعاتی را مطرح کرده که می تواند محدودیت هایی را برای برخی چهره ها ایجاد کند.
عاملان داخلی تحریم‌ها با شعارهای احساسی می‌خواهند پیروز انتخابات شوند
خبرگزاری ایلنا به گفت وگو با داریوش قنبری عضو شورای مرکزی حزب مردم سالاری پرداخت و آورد:
* کارشکنی‌های داخلی دلواپسان با آمدن ترامپ به ثمر نشست و به همین جهت نقش دلواپسان در مساله تحریم‌ها و این فشارهایی که بر مردم وارد می‌شود، کمتر از ترامپ نیست.
* این سبک ثبت‌نام کاندیداها به این روشی که در کشور ما وجود دارد و تعداد زیادی با دیدگاه‌های واحد ثبت نام می‌کنند یک ویژگی منحصربه‌فرد کشور ماست که شاید نقص قانون و ضعف احزاب را می‌توان به عنوان عوامل این وضعیت دانست.
* نادیده گرفته شدن جایگاه احزاب باعث شده است که ریاست و قدرت به عنوان یک مساله فردی دیده شود و هر فردی با تکیه بر ویژگی‌های شخصیتی خودش بیاید و کاندیدا شود.
* البته کاندیدا شدن افراد از حقوق اولیه افراد است و نمی‌شود شخصی را منع کرد، منتها آنچه که وجود دارد این است که افرادی که با هم همفکر هستند با هم رقابت نکنند؛ معنا ندارد یک جریان سیاسی چند کاندیدا معرفی کند.
* در کشور ما مساله نظارت استصوابی شورای نگهبان و ضعف احزاب موجب می‌شود که یک جریان سیاسی که تفکر واحدی دارد مجبور است، چند کاندیدا معرفی کند و منتظر تایید صلاحیت آنها بماند و بعد از مشخص شدن اسامی افراد تایید شده جریان‌ها تعیین تکلیف می‌شوند.
* جریان اصولگرا معمولا چندان دغدغه‌ای برای تایید صلاحیت کاندیداهای خود ندارد و شاید بتوان گفت یکی از عوامل تعدد کاندیدا در این جریان دلایل دیگری مانند اینکه برخی کاندیدا می‌شوند تا از کاندیداهای دیگر امتیاز بگیرند، می‌تواند داشته باشد.
*جریان اصلاحات این بار با یک نگاه ویژه و متمایز با گذشته وارد عرصه شده و بیشتر از آنچه شخص محور باشد، برنامه محور است.
رسانه‌های اصولگرا
لاریجانی کاندیدای ذخیره هر دو جناح است
خبرگزاری فارس به گفت وگو با علی محمد نمازی عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی پرداخت و آورد:
* حرف‌هایی درباره ریاست مرعشی بر ستاد انتخاباتی اسحاق جهانگیری مطرح است ولی هنوز تصمیمی گرفته نشده است.
* آقای لاریجانی را کاندیدای رزرو یا ذخیره هر دو جناح می‌دانم که اگر کاندیدای اصلی نبود از او حمایت کنند.
* از طرف اصلاح طلبان لاریجانی تا حدودی به عنوان کاندیدای ذخیره مطرح می‌شود و از سوی اصولگرایان نیز ممکن است، جامعه روحانیت مبارز و حزب مؤتلفه از ایشان حمایت کند و اگر جناحی کاندیدای اصلی خود را نداشته باشد آقای لاریجانی قابل مذاکره است.
رییس‌جمهور باید ایران‌شناس واقعی باشد
خبرگزاری فارس به بازتاب سخنان سیداحسان قاضی‌زاده هاشمی عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی پرداخت و آورد:
* رییس جمهور آینده باید نگاه به جلو و امید داشته باشد و در حقیقت یک ایران شناس واقعی باشد. این فرد باید از همه نیروها و پتانسیل‌ها استفاده کند.
*رییس جمهور اختیارات بسیاری دارد و اینکه صحبت می‌شود، رییس جمهور تدارکاتچی است، این چنین نیست. یک نمونه این است که رییس جمهور رییس ۲۷ شورای عالی و پس از مقام معظم رهبری دومین مقام کشور است.
* فردی که نامزد انتخابات ریاست جمهوری است ابتدا باید شناخت نسبت به این جایگاه داشته باشد. همچنین فرد نیازمند تراز ریاست جمهوری است و سنجش آن برعهده مردم در انتخابات است. در تعریف رجل سیاسی مدیر و مدبر بودن نیز آمده است که باید به آن توجه داشت.
* مردمی و عدالت‌خواه بودن باید جزو ویژگی‌های رییس جمهور آینده و استفاده از افراد متخصص با روحیه انقلابی و جهادی باید در دستور کار ایشان باشد.
* وعده‌های انتخاباتی باید بر اساس نیازهای جامعه شکل بگیرد و طبیعتا اینگونه است. مرور کردن مسایل و در حقیقت سبک و سنگین کردن آنها باید موضوع اول ما باشد و زمانی که وعده‌ای از سوی نامزد انتخاباتی مطرح می‌شود باید دید این وعده تا چه حد با خواسته‌های تکرار شونده مردم انطباق دارد و چه قدر منطبق بر امکانات و مقتضیات کشور است.
* ما ظرفیت‌های پنهان بسیار داریم و اگر هدف گیری درستی داشته باشیم می‌توانیم بسیاری از خواسته‌ها را برآورده کنیم. برخی تنها می‌خواهند دل مخاطب را بدست آوردند اما برخی دیگر وعده خود را بررسی و قصد دارند با برنامه‌ریزی روشن به آن تحقق بخشند.
سخنان لاریجانی برای اصلاح‌طلبان جذاب بود
خبرگزاری مهر به گفت وگو با محمد عطریانفر عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی پرداخت و آورد:
* شباهت ادبیات لاریجانی به روحانی از حیثیت گفتمانی او چیزی کم نمی‌کند.
* از میان چهره‌های برتری که ثبت‌نام کرده‌اند حدود ۱۰ نفر تأیید صلاحیت خواهند شد و از میان این ۱۰ نفر یک پنج ضلعی از رقابتی پر مناقشه و جذاب شکل خواهد گرفت. در رئوس این پنج ضلعی آقایان جهانگیری، لاریجانی، رئیسی، یک اصلاح‌طلب دیگر که می‌تواند پزشکیان باشد و یک اصولگرای دیگر که احتمالاً سعید جلیلی است، قرار خواهند گرفت.
* به نظر می‌رسد در سه وجهی پیش رو، سعید جلیلی در نقش حامی و ذیل صورت بندی کلی آقای رئیسی و مسعود پزشکیان در حمایت و ذیل صورت بندی اسحاق جهانگیری وارد رقابت شده و ایفای نقش خواهند کرد.
* تصمیم کلان اصلاح‌طلبان این است که نامزدی که موقعیت خوبی در نظرسنجی‌ها دارد، بماند و دیگران به نفع او خارج شوند؛ این احتمال ضعیف هم وجود دارد که مسعود پزشکیان موقعیت مناسب‌تری نسبت به اسحاق جهانگیری داشته باشد.
* یک چهره اصلاح‌طلب یک سر میدان رقابت، در مقابل آن رئیسی در سوی دیگر میدان رقابت قرار خواهد گرفت و علی لاریجانی در میانه این میدان هروله خواهد کرد.
*لاریجانی امروز چهره‌ای متفاوت دارد و برای اصلاحات جذاب است.
* منطق مشارکت علی لاریجانی مبتنی بر واجد بودن یک سابقه اصولگرایی است که با رویکردهای مناسب اصلاح‌طلبانه در دوازده سال اخیر همراه شده است.