سید هادی برهانی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا درباره علل ناکامی رژیم صهیونیستی در دور اخیر تجاوز به مردم فلسطین گفت : از زمان پیروزی انقلاب اسلامی، ایران خط مشخصی در حمایت از فلسطین اتخاذ کرده و رهبران انقلاب هم همیشه بر این موضوع تاکید کردند و در عمل هم کمک های زیادی به سازمان های فلسطینی و مقاومت فلسطین انجام دادند.
وی افزود: بدون کمک ایران، حماس و جهاد اسلامی و دیگر گروه های فلسطینی نمی توانستند به این توان تسلیحاتی برای مقابله با تجاوزات دست یابند و درباره تاثیر الهام بخش جمهوری اسلامی در تقویت روحیه مقاومت فلسطینی تردیدی وجود ندارد.
وی در عین حال، دیپلماسی جمهوری اسلامی برای تقویت همگرایی در جهان اسلام را نیز در این پیروزی موثر دانست و افزود: اگر کشورهای اسلامی به این روند آشتی ها ادامه دهند و روابط را تقویت و اختلافات و دشمنی ها را کم کنند حتما سازمان همکاری اسلامی می تواند فضایی برای همکاری و هم افزایی بین این کشورها شود زیرا نزدیک به ۶۰ کشور و بیش از یک میلیارد جمعیت هستند و اگر با هم همکاری مختصری هم داشته باشند می توانند به اسرائیل و سیاست های این رژیم فشار وارد کنند.
این کارشناس مسائل غرب آسیا تصریح کرد: چیزی که شاید جایش در سیاست فلسطینی ایران کمرنگ است بحث چندجانبه‌گرایی است. حمایت ایران از فلسطین تا به حال بیشتر یک حمایت یکجانبه بوده و به تنهایی کارهایی را انجام داده و پیش برده اما نقطه قوت جهان اسلام جمعیت و کمیت آن است لذا در صورت تقویت سیاست چندجانبه گرایی، همکاری و هم‌افزایی در جهان اسلام علیه اسرائیل افزایش پیدا می کند.
اتحاد فلسطینی‌ها در این دور از درگیری ها بی‌سابقه بود
برهانی با بیان اینکه شاهراه حمایت از فلسطین، همکاری کشورهای اسلامی و همبستگی و هم‌افزایی آنهاست، خاطرنشان کرد: اگر ایران این بعد را در سیاست خودش لحاظ کند و به طرف همکاری با کشورهای اسلامی برود کشورهای اسلامی زیادی هستند که برای فشار بر اسرائیل و حمایت از فلسطین زمینه دارند که این زمینه در برخی کشورها بیشتر و برخی کمتر است.
وی ادامه داد: ترکیه، قطر، مالزی و کویت از جمله کشورهای طرفدار فلسطین هستند و اگر ایران این مساله را لحاظ کند و وارد میدان شود حتما سیاست ضداسرائیلی ایران پرثمرتر و موفق تر خواهد بود.
وی، کاهش اختلافات بین کشورهای اسلامی و عربی را یکی از عوامل شکست رژیم صهیونیستی ارزیابی کرد و افزود: بعد از بهار عربی در منطقه، کشورهای اسلامی در مقابل هم قرار گرفتند و در مناطق مختلفی با هم درگیر شدند و کشورهایی مثل عراق، سوریه و یمن دچار بحران جنگ داخلی شدند اما شاهد بودیم که در مجموع منطقه آرام شده و کشورهای منطقه راه صلح و آشتی با یکدیگر را در پیش گرفته اند و به طور مشخص هم محور اخوانی با محور عربستان وارد آشتی شده و هم محور عربستان با ایران برای حل اختلافات وارد مذاکره شد که تقریبا می توان گفت برای اولین بار در طول سال های اخیر یک نوع هماهنگی و هم‌افزایی در کشورهای منطقه نسبت به تجاوزات اسرائیل شکل گرفت.
این کارشناس مسائل منطقه خاطرنشان کرد: سازمان همکاری اسلامی ظرفیت مثبت و خوبی برای کار دسته جمعی کشورهای اسلامی در جهت مقابله با سیاست های اسرائیل در منطقه است اما متاسفانه در طول سال های گذشته به دلیل اختلافات و دشمنی میان کشورهای اسلامی این سازمان زمینگیر شد و نتوانست ماموریت ذاتیش را انجام دهد.
برهانی، اتحاد فلسطینی ها در سراسر مناطق اشغالی و کرانه باختری و نوار غزه را دیگر عامل پیروزی فلسطینی ها عنوان کرد و افزود: اسرائیل در این تحولات هم از داخل فلسطین و کرانه باختری و سرزمین های اشغالی سال ۴۸ تحت فشار بود و هم از تحولات منطقه ای و آشتی بین کشورهای اسلامی نگران بود و نمی توانست خیلی به حمایت دولت جو بایدن در آمریکا اتکا کند به همین خاطر هم تسلیم مقاومت فلسطین شد و آتش بس را پذیرفت.
وی درباره وجوه تمایز این دوره از مبارزه بین فلسطینی ها و اشغالگران صهیونیست گفت: وجه تمایز این تحولات را در چند سطح می توان بررسی کرد؛ در سطح فلسطین و اسرائیل، ناآرامی ها و مبارزه ای که در جریان است در همه سرزمین های اشغالی توسعه پیدا کرده بود. این پدیده را هیچ وقت در تاریخ فلسطین نداشتیم. به این معنا که هم غزه، هم کرانه باختری و هم سرزمین های اشغالی ۱۹۴۸ درگیر مبارزه با رژیم صهیونیستی بودند. در همه جا درگیری بین فلسطینی ها و صهیونیست ها به شدت ادامه داشت که موجب تلفات و خسارت و ناآرامی های جدی در این منطقه شد.
بایدن سعی دارد آب رفته را به جوی برگرداند
عضو هیات علمی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران، تحولات بین المللی از جمله کنار رفتن دولت به شدت حامی اسرائیل در آمریکا را نیز در این موضوع موثر دانست و گفت: در سطح بین المللی، مهمترین اتفاقی که افتاده، انتخابات آمریکا و روی کار آمدن بایدن است. این موضوع وضعیت بسیار متفاوتی در آمریکا و سیاست خاورمیانه ای این کشور ایجاد کرده که بر این بحران تاثیر مثبت داشت.
برهانی، شخصیت بایدن را با شخصیت ترامپ متفاوت دانست و افزود: پرونده بایدن نشان می دهد که ضداسرائیلی به حساب نمی آید ولی در عین حال طرفدار حقوق فلسطینی ها هم هست و سیاستش حمایت از راه حل «دو دولت» و ایجاد دولت فلسطینی در کرانه باختری و غزه است در حالی که ترامپ هیچ اعتقادی به کشور فلسطین نداشت.
وی ادامه داد: برای بایدن حقوق بشر مهم است و این یک واقعیت مسلم است که از نظر وضع حقوق بشر اسرائیل بدترین پرونده را در میان همه رژیم های جهان دارد و رژیمی است که بیش از هر رژیم دیگری در سازمان ملل به دلیل نقض حقوق بشر محکوم شده و با این سیاست حقوق بشری که آقای بایدن اعلام کرده نمی تواند نقض حقوق فلسطینی ها را نادیده بگیرد.
این استاد دانشگاه گفت: هر چند فشار لابی اسرائیل وجود دارد و خود بایدن هم تا درجه ای از موجودیت اسرائیل دفاع می کند اما باید حقوق فلسطینی ها را هم در نظر بگیرد که تا حدودی این کار را خواهد کرد. علاوه بر این حزب بایدن یعنی حزب دموکرات نمایندگانی در کنگره دارد که نمایندگان ترقی خواه محسوب می شوند و موضع بسیار ضداسرائیلی دارند و کاملا منتقد سیاست های اسرائیل هستند؛ کسانی مثل خانم ایلهان عمر و رشیده طالب که در ارتباط با بحران غزه صدایشان بلند شد و مواضع بایدن را به چالش کشیدند و دولت وی ناگزیر است که به نظر نمایندگان دموکرات احترام بگذارد و نظر آنها را در سیاست خارجی آمریکا در نظر بگیرد.
این کارشناس ارشد مسائل فلسطین، دوران حمایت هر دو حزب حاکم آمریکا از اسرائیل را رو به پایان ارزیابی کرد و گفت: عنصر سومی که موجب می شود سیاست خارجی بایدن متفاوت باشد آرای حزب دموکرات در آمریکاست. در آمریکا پدیده ای داشتیم که گفته می شد اسرائیل از یک حمایت دوحزبی برخوردار است و هم حزب دموکرات و هم جمهوری خواهان در طول دهه های اخیر از اسرائیل حمایت کرده‌اند اما اخیرا این وضعیت دچار تغییر شده و این تغییر از زمان دولت باراک اوباما رییس جمهوری پیشین ایالات متحده شروع شد و الان به اوج خود رسیده است. الان دیگر حمایت دوحزبی واقعا از بین رفته و به حمایت حزب جمهوری خواه از اسرائیل و حمایت طرفداران حزب دموکرات از فلسطین تبدیل شده است.
برهانی تصریح کرد: هیچ وقت در تاریخ آمریکا، طرفداران حزب دموکرات اینقدر طرفدار فلسطین نبوده اند و از آن طرف طرفداران حزب جمهوری خواه اینقدر طرفدار اسرائیل نبوده‌اند لذا دولت بایدن ناچار است سیاستش را بر اساس این تحولات تنظیم کند. در جریان بحران غزه، آمریکا شاهد تظاهرات کم سابقه ای در حمایت از فلسطین بود. در شیکاگو نیم میلیون نفر در حمایت از فلسطینی ها تظاهرات کردند و مجموعه اینها باعث شد که دولت بایدن سیاست متفاوتی را در پیش گیرد و سیاست های دولت راستگرا و تندروی دولت نتانیاهو را تحت فشار قرار دهد.
وی گفت: سیاست بایدن در قبال اسرائیل کاملا با سیاست دونالد ترامپ رییس جمهوری سابق متفاوت است و حتی می توان گفت از این جهت یک نوع سیاستمدار ضد ترامپ است که از اتفاقات پیش آمده در این دوره ناراضی است و تلاش می کند که آب رفته را به جوی برگرداند.