به گزارش روز شنبه گروه فرهنگی ایرنا از روابط عمومی کمیسیون ملی یونسکو- ایران، نمایشگاه عکس‌های کلیساهای ارامنه در ایران با آثاری از ابراهیم خادم بیات روایت تصویری از سه کلیسای مریم مقدس (زور زور) در ماکو، تادئوس مقدس (قره‌کلیسا) در شمال‌شرقی شهرستان چالدران و استفانوس مقدس (سنت استپانوس) در غرب شهر جلفا است که سال ۲۰۰۸ در این مجموعه کلیساها در فهرست جهانی میراث فرهنگی ملموس در یونسکو شدند.
در نمایشگاه ایران پرگهر در کنار این سه کلیسا، تصاویری از کلیسای چوپان (آندره‌ورتی مقدس)؛ در جلفا نیز برای علاقه‌مندان، در نگارخانه مجازی کمیسیون ملی یونسکو- ایران به نمایش در می‌آید. در مجموع در این نمایشگاه بیش از ۷۰ قطعه عکس نمایش داده خواهد شد.
براساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده این نمایشگاه مجازی سه‌شنبه ۴ خردادماه با حضور روبرت بگلریان نماینده ارامنه در مجلس شورای اسلامی، رودیک یارالیان کاردار موقت جمهوری ارمنستان در ایران و حجت‌الله ایوبی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران به میزبانی عبدالمهدی مستکین مدیر گروه فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو در برنامه زنده اینستاگرامی این کمیسیون افتتاح می‌شود.
همزمان با افتتاحیه علاقه‌مندان از ساعت ۲۲ سه‌شنبه ۴ خرداد می‌توانند به‌طور مجازی از این نمایشگاه دیدن کنند.
ثبت جهانی مجموعه کلیساهای آذربایجان در سال ۱۳۸۷
به گزارش ایرنا، مجموعه کلیساهای ارامنه به عنوان نهمین اثر ایران در فهرست آثار جهانی به ثبت رسیدند؛ مجموعه ثبت شده کلیساهای ایران شامل سه کلیسای اصلی سنت تادئوس، سنت استپانوس، زُر زُر و چند بنای اطراف آن، همراه دهکده‌ها و قبرستان است.
قره کلیسا از بناهای مذهبی متعلق به ارامنه بوده که در جنوب ماکو و ۲۰ کیلومتری شمال‌شرقی چالدران در کنار روستایی به همین نام واقع شده است. قره در زبان آذری به معنای سیاه است و وجه تسمیه این نام سیاه بودن قسمتی از کلیسا است. قره کلیسا که دومین کلیسای قدیمی جهان است از سنگ‌های سیاه ساخته شده که پس از بازسازی قسمتی از سنگ‌ها به وسیله سنگ های سفید جایگزین شده است.
قره کلیسا (کلیسای تادئوس مقدس) که در نزدیکی شهر ماکو در قرون چهارم تا ششم میلادی روی آرامگاه تادئوس مقدس، از حواریون حضرت مسیح (ع) بنا شده است، برای مسیحیان منطقه و همچنین ارامنه جهان ارزش مذهبی زیادی دارد.
کلیسای سنت استپانوس آذربایجان شرقی بعد از قره کلیسا در آذربایجان غربی، مهم ترین کلیسای ارامنه کشور است. این کلیسا مربوط به قرون ۱۰ تا ۱۲ میلادی است و در منطقه جلفا در کنار رودخانه ارس جای گرفته است.
کلیسای مریم مقدس که به نام کلیسای زُر زُر نیز معروف است، یکی دیگر از آثار پرونده کلیساهای ایران است که در استان آذربایجان غربی شهرستان ماکو و در ۱۲ کیلومتری شمال غرب قره کلیسا قرار دارد. این کلیسا که به حدود سال ۱۲۹۸ میلادی تعلق دارد، ممکن بود که پس از آبگیری سد بارون در عمق دریاچه پشت سد قرار گیرد. به همین دلیل، به ارتفاعات کنار دریاچه منتقل و در آن نقطه دوباره بازسازی شد.
کلیسای چوپان نیز که در غرب شهر مرزی جلفا در ساحل رود ارس و در محدوده استان آذربایجان شرقی قرار دارد، در قرن ۱۶ میلادی ساخته شده است. گفته می شود این کلیسا محل عبادت چوپانان ارمنی ساکن روستاهای اطراف دره شام بوده است.
همچنین کلیسای استپانوس مقدس در ۶ کیلومتری روستای دره شام به فاصله ۱۵ کیلومتری غرب شهر جلفا در استان آذربایجان‌شرقی واقع است. استپانوس قدیس یکی از نخستین افرادی بود که به دین مسیحی روی آورد.
هر سال، ارامنه بسیاری از گوشه و کنار ایران به زیارت این مکان می‌روند و در هفته زیارت قره کلیسا پس از انجام مراسم زیارت قبر تادئوس، به زیارت این دیر نیز می روند.
به گزارش ایرنا، اواخر فروردین ماه ۱۴۰۰ نمایشگاه مشترک تمبرهای ایران و ارمنستان با همکاری موزه ارتباطات و موزه ملی ارمنیان (اسقف ارداک مانوکیان) در موزه ملی ارمنیان به صورت مجازی برگزار شد. در این نمایشگاه علاوه بر نمایش تمبرهای نوروزی ایران و گزیده ای از تمبرهای ارمنستان، تمبر یادبود کلیسای تادئوس مقدس نیز رونمایی شد.
تمبر مشترک جمهوری اسلامی ایران و ارمنستان در سال ۱۳۹۶ با نمایی از مسجد کبود ایروان و کلیسای ناجی مقدس اصفهان رونمایی و منتشر شده است.