به گزارش ایرنا، بیش از یک سال و نیم از زمان شروع بیماری همه گیر کووید-۱۹ سپری شده و با پیدایش ویروس کرونا، جهان چهره متفاوتی را تجربه کرده است؛ تعطیلی کسب و کارها؛ لغو مسافرت ها؛ قرنطینه؛ مرگ و میر گسترده افراد و فاصله گذاری های اجتماعی.
آنچه در تابلوی جهان معاصر قابل تامل است، تصویر جهانی است که نفس هایش به شماره افتاده اما امید مردمانش به آینده ای بهتر هرگز نمرده است. از زمان شیوع این بیماری، مردمی که در تمام جهان از بسیاری از حقوق اجتماعی خود صرفنظر کرده بودند، حاضر به تعلیق حق مشارکت در سرنوشت خود نشدند؛ برگزاری دوره های مختلف انتخابات در کشورهای مختلف حتی با وجود همه گیری کرونا، با رعایت شیوه نامه های بهداشت، شاهدی بر این مهم است.
حق مشارکت در امور عمومی و سیاسی یکی از حقوق مسلم هر فرد در جامعه است که ریشه در اصل حکومت دموکراتیک مبتنی بر رضایت و رأی مردم دارد.
ماده (۲۱) اعلامیه جهانی حقوق بشر مصوب ۱۹۴۸ میلادی صراحتاً بر این حق تاکید کرده است. بند (۱) این ماده بیان می دارد: «هر شخصی حق دارد که در مدیریت کشور خود مستقیماً یا به واسطه انتخاب آزادانه نمایندگان مشارکت جوید».
بند (۳) این سند بنیادین حقوق بشری در جهان نیز اشعار می دارد: «اراده مردم باید اساس حاکمیت دولت باشد. چنین اراده ای باید در انتخاباتی حقیقی و ادواری اعمال گردد که مطابق حق رای همگانی باشد که حقی جهانی و برابر برای همه است. رای گیری از افراد می بایست به صورت مخفی یا به نحوی برگزار شود که آزادی رای را تامین نماید».
ماده (۲۵) میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی مصوب ۱۹۶۶ میلادی نیز که یکی دیگر از اسناد بنیایدن حقوق بشری در جهان محسوب می شود، همین موارد فوق را پیرامون حق رای دادن و لزوم مشارکت شهروندان در سرنوشت سیاسی کشور منعکس کرده است.
مشارکت سیاسی گسترده مردم در اقصی نقاط جهان نشان داد حیات سیاسی از آنچنان اهمیتی برای شهروندان کشورهای مختلف برخوردار است که حیات مادی را تحت شعاع خود قرار داده است. حضور پر رنگ مردم در صحنه انتخابات جهان در اکثر موارد در حالی است که هنوز واکسیناسیون ضدکرونا یا انجام نشده و یا در مراحل آغازین خود قرار داشته است.
انتخابات پارلمانی سنگاپور
چهاردهمین انتخابات پارلمانی در سنگاپور در حالی در ۲۰ تیر ۱۳۹۹/ دهم جولای ۲۰۲۰ برگزار شد که این کشور در جایگاه سوم جدول کشورهای درگیر با کووید-۱۹ در جنوب شرق آسیا قرار داشت و با موج دوم مقابله با این بحران دست و پنجه نرم می کرد. آن زمان حتی هیچ خبری از واکسن کرونا نبود.
مجموعه دولت، احزاب و نهادهای سیاسی و مردمی در سنگاپور ، برگزاری اولین انتخابات را در شرایط ویژه بهداشتی تجربه کرده؛ از این رو دولت برای برگزاری انتخاباتی ایمن از احزاب و فعالان سیاسی خواسته بود تا به منظور رعایت ضوابط دوران قرنطینه از تظاهرات یا گردهمایی سیاسی و اجتماعی در خیابان ها و مراکز و مجامع خودداری کنند. نامزدهای انتخاباتی ملزم بودند تا در نشست های کوچک خود از ماسک و دستکش استفاده کرده و فاصله اجتماعی را نیز مراعات کنند. مبارزات انتخاباتی داوطلبان شرکت کننده در انتخابات سراسری با توجه به اینکه برگزاری کمپین ها و گردهمایی های خیابانی ممنوع شده بود، اکثر تبلیغات داوطلبان از طریق فضای مجازی و یا تلویزیون ملی صورت گرفت. اما همه داوطلبان و هواداران آن ها موظف به رعایت ضوابط دوران قرنطینه کرونا بودند و از جمله اینکه نباید در نشست های انتخاباتی خود به یکدیگر دست می دادند.
سنگاپور حوزههای رایگیری بیشتری با هدف جلوگیری از ازدحام جمعیت ایجاد کرد و همچنین چهار ساعت اولیه زمان رای گیری را به افراد کهنسال اختصاص داد.
انتخابات ریاست جمهوری آمریکا
پنجاه و نهمین دور انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در ۳ نوامبر ۲۰۲۰/ ۱۳ آبان ۱۳۹۹ میلادی برگزار شد. کیفیت برگزاری این انتخابات ریاست جمهوری به دلیل شیوع همه گیری کووید-۱۹ دستخوش برخی تغییرات بود. برای مثال برخی کمپین های شبانه و حضوری انتخاباتی لغو شد و یازدهمین مناظره دموکراتها در روز ۱۵ مارس نیز بدون حضور تماشاگران در واشینگتن دی. سی. برگزار شد. برخی از ایالت ها همچون جرجیا، کنتاکی، لوئیزیانا، اوهایو و مریلند انتخابات مقدماتی خود را به تاریخ دیگری موکول کرده بودند.
انتخابات آمریکا زمانی برگزار شد که هنوز هیچ واکسن برای مهار کرونا کشف نشده بود. اما مردم این کشور برای این سرنوشت بهتری برای خود رقم بزنند و به ویژه به دوره فضاحت بار ریاست جمهوری دونالد ترامپ پایان دهند و اجازه ندهند ۴ سال ننگین دیگر برای کشورشان رقم بخورد، حتی بیش از دوره های گذشته در انتخابات حضور یافتند.
اگرچه دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین ایالات متحده در پیامی توئیتری خواستار تعویق برگزاری انتخابات شده بود اما اینگونه نشد. وی نوشته بود : رایگیری پستی میتواند به برگزاری غیردقیقترین و پرتقلبترین انتخابات تاریخ آمریکا بیانجامد و بر این اساس پیشنهاد تعویق برگزاری آن را مطرح کرد که با واکنش های منفی مواجه شد. «پیت بوتجج»، از نامزدهای سابق دموکرات برای ریاستجمهوری امسال ایالات متحده در توئیتی نوشته بود که «ایالات متحده در جریان جنگ داخلی هم انتخابات برگزار کرد و ما ۹۶ روز دیگر چنین خواهیم کرد».
انتخابات ریاست جمهوری پرتغال
مردم پرتغال در ۲۴ ژانویه ۲۰۲۱ / ۵ بهمن ۱۳۹۹ با حفظ فاصله اجتماعی، استفاده از ماسک و خودکار شخصی برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا به پای صندوق های رای رفتند تا همزمان با به اوج رسیدن موارد ابتلا به کووید-۱۹ در این کشور، رئیس جمهوری جدید خود را انتخاب کنند.
در این زمان هنوز واکسیناسیون کرونا در اروپا شروع نشده بود.
رای دهندگان همزمان با گشوده شدن صندوق های رای با حفظ فاصله اجتماعی دو متری که با خط قرمز روی زمین نشانه گذاری شده بود، در خیابان های لیسبون صف کشیدند و برای دومین بار به "مارسلو ربلو دِ سوسا" (Marcelo Rebelo de Sousa) رئیس جمهوری کنونی و محافظه کار خود برای یک دوره پنج ساله دیگر رای دادند.
انتخابات پارلمانی هلند
شهروندان هلندی در حالی برای انتخاب ۱۵۰ نماینده جدید پارلمان این کشور در ۲۷ اسفند ۱۳۹۹ / ۱۷ مارس ۲۰۲۱ به پای صندوقهای رای فراخوانده شدهاند که این دوره از انتخابات بهدلیل همهگیری کرونا تفاوتهای زیادی با دورههای پیشین داشت. برای اولین بار در این کشور افراد بالای ۷۰ سال نیز مجاز به رای دادن از طریق پست شدند. پیشتر رأی گیری پستی فقط برای افرادی که خارج از کشور حضور داشتند، مجاز بود.
انتخابات ریاست جمهوری لهستان
دور اول انتخابات ریاست جمهوری لهستان در تاریخ ۲۸ ژوئن (۸ تیر ماه ۱۳۹۹) برگزار شد و در آن ۱۱ نامزد با هم رقابت کردند اما هیچ یک از آن ها موفق نشدند بیش از پنجاه درصد آرا را به دست بیاورند؛ در نتیجه رقابت نهایی میان آندژی دودا رئیس جمهوری کنونی و رافال تراسکووسکی شهردار ورشو برگزار شد. در نهایت کمیسیون ملی انتخابات لهستان دودا رئیس جمهور کنونی را با کسب ۲/ ۵۱ درصد آرا پیروز نهایی انتخابات اعلام کرد.
به رغم شیوع کرونا میزان مشارکت در این انتخابات ۶۸ درصد اعلام شده است؛ استفاده از ماسک و مواد ضدعفنی کننده برای تمام رای دهندگان اجباری بوده و سالمندان، زنان باردار و افرادی که کودک خردسال به همراه داشتند، در این رای گیری از حق تقدم برخودار بودند.
انتخابات پارلمانی مغولستان
مردم مغولستان در ۴ تیر ۱۳۹۹/ ۲۴ ژوئن ۲۰۲۰ برای تعیین سرنوشت ۷۶ کرسی پارلمان پای صندوق های رای رفتند. کمیسیون انتخابات مغولستان اعلام کرد حزب «مردم» حاکم بر مغولستان با کسب ۶۲ کرسی از ۷۶ کرسی، برنده انتخابات پارلمانی این کشور شده است. دولت مغولستان با تصویب مقرراتی اجرای تجمعات به شکل آنلاین را تشویق کرد. در شرایطی که برگزاری آنلاین امکان پذیر نباشد نیز مقرراتی مانند فاصله گذاری ایمن، چک کردن دمای بدن، تهویه هوای مناسب، ضد عفونی کردن محیط و الزام ماسک زدن مورد توجه قرار داشت. کمیسیون ملی انتخابات مغولستان اعلام کرد که با وجود شیوع کرونا، نرخ مشارکت در این انتخابات به ۷۳.۶۴ درصد رسیده است.
انتخابات منطقه ای در ایتالیا
ایتالیا نخستین کشور اروپایی است که ویروس کرونا بطور گسترده در آن شیوع پیدا کرد، با این حال این امر مانع از برگزاری انتخابات در این کشور نشد به نحوی که در ۲۶ ژانویه ۲۰۲۰ / ۶ بهمن ۱۳۹۸ در ۹ منطقه از ۲۰ منطقه این کشور (کالابریا، امیلیا-رومانیا، واله دائوستا، کامپانیا، لیگوریا، مارکه، پولیا، توسکانی و ونتو) انتخابات منطقه ای برگزار شد.
انتخابات سراسری پارلمان آلمان
دولت مرکل زمان برگزاری انتخابات سراسری پارلمان این کشور را که تعیین کننده صدراعظم آینده است، روز یکشنبه ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۱ (۴ مهر ۱۴۰۰) تعیین کرده است. به طور سنتی در آلمان رئیس حزب پیروز انتخابات مامور تشکیل دولت می شود. آنگلا مرکل اعلام کرده که قصد ندارد در این دوره از انتخابات حضور یابد و سرانجام پس از ۱۶ سال ریاست دولت، از سیاست کناره گیری می کند.
بر این اساس در ۲۰۲۱ آلمان با یک سال سیاسی ویژه روبرو است که شرایط آن بواسطه همه گیری کرونا و پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی آن به طور قابل توجهی شکل می گیرد. کارزار انتخابات سراسری آلمان در حالی با رایگیری دو ایالت این کشور از ۲۴ اسفند ۱۳۹۹ کلید خورده که تحولات یکسال اخیر به ویژه انتقادها به مدیریت دولت «آنگلا مرکل» در بحران کرونا، تحولات بزرگی را در آینده سیاسی این کشور نوید میدهد.
انتخابات محلی فرانسه
فرانسه در ۱۵ مارس ۲۰۲۰/ ۲۵ اسفند۱۳۹۸ دور اول انتخابات شهرداری ها را برگزار کرد. رئیس جمهوری این کشور برای تشویق مردم به رای دادن در شرایط شیوع بحران کووید ۱۹ گفت: هیچ چیز مانع از رفتن مردم فرانسه پای صندوق های رای نیست حتی برای افراد بسیار آسیب پذیر.
با این حال تدابیر بهداشتی در شعب اخذ رای انجام شد؛ اقداماتی نظیر علامت گذاری روی زمین برای رعایت فاصله اجتماعی، نصب غرفه های رای گیری برای تضمین محرمانگی رای دادن، تعبیه آب برای شست و شوی دست ها و غیره.
دور دوم انتخابات شهرداری های فرانسه نیز متعاقب تصویب برخی قوانین و مقررات در شرایط شیوع کرونا سرانجام ۲۸ ژوئن ۲۰۲۰/ ۸ تیر ۱۳۹۹ تعیین و برگزار شد.
انتخابات ریاست جمهوری بلاروس
شهروندان بلاروس یکشنبه (۱۹مرداد ۱۳۹۹/ ۹ اوت ۲۰۲۰) برای تعیین رئیسجمهور بعدی این کشور پای صندوقهای رأی رفته و یک ماه و نیم بعد، الکساندر لوکاشنکو رئیس جمهور بلاروس به رغم اعتراض های گسترده در مینسک رای ششمین دور متوالی به عنوان رئیس جمهور این کشور سوگند خورد.
بر اساس تصمیم کمیته مرکزی انتخابات به دلیل شیوع بیماری همه گیر کرونا در بلاروس، در هر حوزه انتخاباتی این کشور بیش از سه ناظر حضور نداشت و در واقع برگزاری انتخابات در شش روز نیز به همین دلیل و برای جلوگیری از شیوع این بیماری بوده است.
انتخابات مجلس ملی کویت
شانزدهمین دوره انتخابات مجلس ملی و قانونگذاری کویت روز شنبه (۱۵ آذر ۱۳۹۹/ ۵ دسامبر ۲۰۲۰) در سایه همه گیری ویروس کرونا با رقابت بیش از ۳۰۰ نامزد برای کسب ۵۰ کرسی نمایندگی در این کشور برگزار شد.
وزارت بهداشت کویت اقدام های مختلفی را که باید طی روند رأی گیری انجام شود، اعلام کرد، مهمترین آنها تعهد و الزام به استفاده از ماسک، جلوگیری از تجمع در بیرون از مراکز رای گیری، تب سنجی رای دهندگان پیش از ورود به شعبه های رای، تعیین مسیرهای ورود و خروج و تعهد همگانی به فاصله گذاری اجتماعی بوده است. کلینیک های پزشکی نیز برای موارد اضطراری تعیین شده اند
انتخابات پارلمانی کرهجنوبی
بیستویکمین دوره انتخابات سراسری پارلمان کرهجنوبی در میانۀ بحران جهانی ویروس کرونا با حضور ۶۶.۲ درصد از واجدین شرایط در این انتخابات، در ۱۵ آوریل ۲۰۲۰ / ۲۷ فروردین ۱۳۹۹ برگزار شد. کره جنوبی حوزههای رای گیری خاصی برای بیماران کرونایی ایجاد کرد که مسئولان در آنجا تدابیر بهداشتی شدیدتری اجرا کردند.
همچنین ترتیبات رایگیری خاصی مانند رای گیری پُستی و رای گیری زودهنگام (پیش از موعد) در کره جنوبی برای بالا بردن سطح مشارکت استفاده شده است.
انتخابات پارلمانی رومانی
انتخابات پارلمانی رومانی در ۱۶ آذر ۱۳۹۹/ ۶ دسامبر ۲۰۲۰ در حالی برگزار شد که طی ماه های اخیر مقامات رومانی با چالش جدی مقابله با همه گیری کرونا مواجه بوده اند و نظرسنجی ها حاکی از نگرانی مردم این کشور از کمبود کادر پزشکی، فرسودگی مراکز درمانی و سوء مدیریت در بحران کرونا و وضعیت اضطراری در سیستم بهداشت بوده است.
انتخابات پارلمانی میانمار
انتخابات پارلمانی میانمار ۱۸ آبان ۱۳۹۹/ ۸ نوامبر ۲۰۲۰ در شرایطی برگزار شد که شیوع کرونا ضرباتی بر صنعت گردشگری و پوشاک که منابع اصلی درآمد ارزی این کشور هستند وارد کرده است. برگزاری تجمعات بزرگ انتخاباتی ممنوع بود و احزاب مخالف و همچنین ارتش از برگزاری انتخابات در شرایط کرونا انتقاد کردند.
کمیسیون انتخابات اتحادیه میانمار اقداماتی را برای اطمینان از امن و قابل اطمینان بودن حوزه های رای گیری انجام داده است. برای اطمینان از حفظ فاصله اجتماعی در مراکز رای دهی، کمیسیون مستقل انتخابات متعهد شده بود که تعداد مراکز رای دهی را از ۴۰ هزار به ۵۰ هزار مرکز افزایش دهد؛ به همین دلیل کارکنان باید از لباس مخصوص استفاده و رای دهندگان نیز دستان خود را پیش از رای دهی به خوبی ضدعفونی می کردند، در همین حال تجمعات و گرهمایی های عمومی به منظور برگزاری مبارزات انتخاباتی ممنوع بوده است.
انتخابات پارلمانی کوزوو
حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار رای دهنده در کوزوو در ۲۶ بهمن ۱۳۹۹/ ۱۴ فوریه ۲۰۲۱ در ۲ هزار و ۳۰۰ حوزه رای گیری برای انتخاب ۱۲۰ نماینده پارلمان حضور یافته اند. رای دهندگان ۱۲۰ نماینده خود را از بین افرادی که در ۲۸ لیست انتخاباتی برای ورود به پارلمان به رقابت پرداختند، انتخاب کردند. رأی گیری با رعایت اقدامات همه گیری انجام شد. رای دهندگان از ماسک استفاده کرده و فاصله در حوزه های رای دهی تا آنجا که ممکن است رعایت شده است. کمیسیون انتخابات کوزوو بر اساس اولین نتایج به دست آمده، اعلام کرد که جنبش خودمختاری به رهبری «آلبین کورتی» نخست وزیر پیشین با کسب حدود ۴۵ درصد آرا در این دوره از انتخابات پارلمانی به پیروزی رسیدهاست.
انتخابات سراسری پرو
بیش از ۲۵ میلیون شهروند پرو به امید رسیدن به ثبات سیاسی، ۱۱ آوریل ۲۰۲۱ (۲۲ فروردین ۱۴۰۰) برای تعیین رئیسجمهوری و ۱۳۰ عضو کنگره این کشور برای دوره پنج ساله (۲۰۲۱- ۲۰۲۶) پای صندوقهای رای رفتند تا از میان ۱۸ نامزد انتخاباتی که سودای ریاست جمهوری پنج سال آینده را در سر میپرورانند، رئیسجمهوری جدید را جایگزین «فرانسیسکو ساگاستی» رئیس جمهوری موقت پرو کنند.
رأیدهی در پرو اجباری بوده و جریمه ۲۵ دلاری برای شهروندانی که بدون ارائه گواهی موجه و قانونی در انتخابات شرکت ننمایند، در نظر گرفته شده است. بر اساس اعلام نهاد انتخاباتی پرو، با اخذ مجموع ۱۷ میلیون و ۷۱۳ هزار و ۷۱۶ رای در دور نخست انتخابات، مشارکت مردمی ۷۰ درصد گزارش شده است.
فرآیند انتخاباتی در پرو دو مرحله ای بوده و به گفته خورخه سالاس رئیس هیئت انتخابات پرو، این کشور قرار است دور دوم انتخابات ریاست جمهوری را در ژوئن (خرداد ۱۴۰۰) برگزار کند چرا که هیچیک از نامزدها، نتوانستند حداقل نصف آرا به علاوه یک رأی را که برای پیروزی در دور اول انتخابات نیاز بود، کسب کنند.
«پدرو کاستیو» (Pedro Castillo) از حزب چپگرای «پروی آزاد» (Peru Libre) و «کیکو فوخیموری» (Keiko Fujimori) از حزب راستگرای «نیروی مردمی» (Fuerza Popular) به ترتیب با کسب ۱۸.۹۲ و ۱۳.۴۰ درصد آرا از میان ۱۸ نامزد انتخاباتی در دور نخست رایگیری، خود را برای دور دوم انتخابات ششم ژوئن ۲۰۲۱ (۱۶ خرداد ۱۴۰۰) و تصاحب منصب ریاست جمهوری آماده میکنند. نمایندگان منتخب کنگره حداکثر تا ۲۷ ژوئیه (پنجم مرداد) و رئیسجمهوری منتخب ۲۸ ژوئیه (ششم مرداد) همزمان با صدمین سالگرد استقلال پرو سوگند یاد خواهد کرد.