جنگ ۱۲ روزه گروههای مقاومت فلسطینی با رژیم صهیونیستی از جهاتی بازتاب تغییرات در مناسبات منطقه ای و بین المللی است. تا همین یکی دو ماه قبل برخی رهبران عرب برای آشکارسازی روابط خود با اسرائیل به صف شده و سعی میکردند از هم پیشی بگیرند. آمریکا سفارت خود را به بیت المقدس منتقل کرد و در سایه حمایتها و فشارهای ترامپ برخی کشورهای دیگر هم دست به این اقدام غیر اخلاقی و غیرحقوقی زدند. به رسمیت شناختن بلندیهای جولان برای اسرائیل از دیگر اقدامات ترامپ در حوزه سرزمینهای اشغالی بود.
تا جایی که به ایران و محور مقاومت مربوط است، ائتلافی که در سالهای قبل محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه از آن تحت عنوان "تیم بی" یاد میکرد فعال مایشاء تحولات منطقه بود. اعضای این ائتلاف در این سالها از هیچ اقدام خصمانه برای ضربه زدن به ایران و محور مقاومت فروگذار نکردند.
خروج آمریکا از برجام و اتخاذ سیاست فشار حداکثری علیه ایران، ائتلافسازی ضد ایرانی در منطقه در قالب نشستهایی مانند نشست ورشو، تروریستی خواندن سپاه و اقدام به ترور سردار سپهبد سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه و شهادت ایشان از جمله پخت و پزهای این ائتلاف شوم علیه ایران و ملتهای منطقه بود. این ائتلاف برای کشاندن ایران به جنگ هم از هیچ اقدامی فروگذار نکرد با این حال تهران هوشمندانه توانست این تیم را مدیریت کرده و وارد تله جنگ نشود. موضوعی که معمولا از دید ناظران و کارشناسان نادیده گرفته میشود.
در شرایطی که دشمنان ایران و ملتهای منطقه سرخوشانه منتظر به نتیجه رسیدن سیاستهای خود علیه تهران بودند ورق به نفع تهران برگشت. از جهاتی سیاستهای ترامپ عملا بخشهای زیادی ازجامعه آمریکا و جامعه جهانی را علیه وی بسیج کرد. از سوی دیگر شیوع کرونا در یک سال اخیرعملا تبدیل به رقیب ترامپ شد و یکی از علل اصلی شکست وی در انتخابات سال گذشته همین موضوع بود.
از ماههای پایانی حضور ترامپ تغییرات در منطقه خاورمیانه آغاز شد. واقعیت این است که دولت بایدن تفاوتهای آشکاری با دولت ترامپ دارد با وجود تعهد دوحزبی درآمریکا به حمایت از اسرائیل با این حال این حمایتها در دولت دموکراتها همانند دوره جمهوریخواهان دیگرهمانند چک سفید امضا نیست. پس از پیروزی جو بایدن در انتخابات مقامات رژیم صهیونیستی خروج مهم ترین حامی چند سال اخیر خود از کاخ سفید را لحظاتی غم انگیز توصیف کردند، دونالد ترامپ در حالی کاخ سفید را ترک کرد که تشکر و قدردانی گسترده رژیم اسرائیل را به خاطر چهار سال همراهی و حمایت بی سابقه از آن به همراه خود داشت.
صهیونیستها با خروج ترامپ از قدرت این نگرانی را داشتند که دستاوردهای چهارساله او به ویژه در تقویت حضور رژیم اسرائیل در کرانه باختری که هنوز به طور کامل تحقق پیدا نکرده بود، از بین برود.
دولت جدید اعتقاد به سیاست دو دولت در سرزمینهای اشغالی دارد و به لحاظ حزبی هم میانه خوبی با نتانیاهو ندارد. نکته دیگر تجدید نظر برخی کشورهای منطقه در مناسبات خود و تمایل آنها به گفت و گو و تعامل و حل و فصل مشکلاتشان عملا باعث شد اجماع نسبی در کشورهای منطقه در حمایت از فلسطین ایجاد شود. نکته قابل تامل اینکه رژیم صهیونیستی در دوره ترامپ دچار اشتباه محاسباتی شود. همین اشتباه محاسباتی باعث تجاوز جدید صهیونیستها به منطقه شیخ جراح شد.
جو بایدن سیاست های متفاوتی در قیاس با آنچه دونالد ترامپ دنبال کرده است را در پیش گرفته است. درواقع، بایدن سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه را به نحو دیگری تنظیم خواهد کرد که میتواند نظم امنیتی و سیاسی منطقه را متاثر و حتی متحول کند. به نظر می رسد بایدن مانند دوران ترامپ، رژیم اسرائیل را در مرکز ثقل و اساس جهت گیریهای آمریکا خاورمیانه قرار نخواهد داد.
اما نباید این تصور ایجاد شود که سیاستهای اصلی آمریکا در قبال رژیم صهیونیستی تغییر کند. در جریان درگیریهای اخیر جن ساکی سخنگوی کاخ سفید بدون اشاره به اقدامات تحریک آمیز رژیم صهیونیستی، حملات موشکی نیروهای مقاومت را که در دفاع از مردم مظلوم فلسطین اشغالی و نوارغزه انجام میشود، محکوم کرد.
او مدعی شد: حمایت جو بایدن رئیس جمهور آمریکا از امنیت اسرائیل و حق مشروع آن برای دفاع از خود، امری قطعی است و هرگز تغییر نمیکند. بایدن روزانه در جریان تحولات در بیتالمقدس و غزه از جمله ویدئوهای منتشر شده از رگبار راکتهایی که تلآویو را هدف قرار میدهند، قرار میگیرد. از هفته گذشته، او به تیمش دستور داده که تعامل فشردهای با مقامات ارشد اسرائیلی و فلسطینی و همچنین سران خاورمیانه داشته باشد. تیم او در حال انتقال پیامی واضح و مداوم درباره تنشزدایی است و این تمرکز اصلی ما است.
اگر چه جو بایدن در گفت و گو با بنیامین نتانیاهو از او خواست که برای رسیدن به آتشبس تلاش کند. بسیاری از تحلیلگران معتقدند دیدگاه دولت بایدن نسبت به شهرک سازیهای رژیم صهیونیستی همان دیدگاه دولت اوباما خواهد بود که بایدن در آن نقش معاون ریاست جمهوری را داشت و در آخرین هفته کارش برای اولین بار به قطعنامه نکوهش ساخت و سازهای رژیم اسرائیل در شورای امنیت رای ممتنع داد.
جمهوریخواهان در جریان درگیری های اخیر از بایدن خواسته بودند او از اسرائیل برای حملات این کشور علیه حماس در غزه حمایت کامل کند. مک کانل، رهبر جمهوری خواهان در مجلس سنا گفت: من هم درسالهای گذشته و هم امروز به همراهی با اسراییل مفتخر بودهام. آمریکا باید پشت متحد خود بایستد و پرزیدنت بایدن باید با قدرت در برابر صداهای رو به افزایش درون حزب خود مقاومت کند. در برابر کسانی که به غلط یک متجاوز تروریست را با یک کشور مسئول که از خود دفاع میکند یکی میدانند.
در هر صورت جنگ ۱۲ روزه مقاومت فلسطین با رژیم صهیونیستی معادلات جدیدی در منطقه حاکم کرد. گنبد آهنین اسرائیل که در سالهای گذشته محور مانور تبلیغاتی این رژیم بود عملا کارآمدی خود را از دست داد. علاوه بر این اسرائیل مرتکب یک شکست اخلاقی و حقوقی نزد افکارعمومی جهانی شد.
در سطح ملتهای منطقه بار دیگر اعتماد به نفس ملتهای منطقه احیا شد. به هر حال فلسطین موضوع محوری ومسئله اصلی جهان اسلام و ملتهای مسلمان است. نکته مهم دیگر اینکه در ماههای اخیر رژیم صهیونیستی با اقدامات خرابکارانه خود در ایران به زعم خود ایران را به چالش میکشیدند اما امروز بار دیگر مشخص شد که این رژیم همچون تارعنکبوت متزلزل است و رهبران این رژیم باید به جای اقدامات خرابکارانه و ایذایی بیش از پیش به فکر امنیت خود باشند.