به گزارش روز دوشنبه ایرنا، همایش مجازی (وبینار) با عنوان «روابط دیپلماتیک ایران و پاکستان، فرصت‌های همکاری و همگرایی» به همت موسسه پژوهشی توسعه و ارتباطات پاکستان و موسسه مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران برگزار شد و شخصیت‌های سیاسی، به ویژه سفیران پیشین ایران و پاکستان در اسلام‌آباد و تهران و تحلیلگران دو کشور مشترکات تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و جغرافیایی ایران و پاکستان را عاملی قوی برای استفاده از ظرفیت‌های دو همسایه برادر توصیف کردند.
آنان افزودند: همکاری‌های استراتژیک به ویژه مراودات دوجانبه تجاری ایران و پاکستان باید در وضعیت برد-برد قرار بگیرد. استفاده از توانمندی نسل جوان در ایران و پاکستان برای توسعه طرح‌های مشترک ضروری و مشارکت دو کشور در حوزه‌های فرهنگی و گردشگری نیز باعث نزدیکی روابط مردمی خواهد شد.
کارشناسان ایران و پاکستان درباره وضعیت منطقه به افغانستان پس از خروج نظامیان خارجی از این کشور، تاکید کردند: اجماع تهران و اسلام‌آباد در رسیدگی به پرونده‌های منطقه‌ای از جمله افغانستان می‌تواند ضامن صلح و امنیت در منطقه و پیرامون آن باشد.
آنان طرح راهروی مشترک اقتصادی پاکستان و ایران موسوم به «سیپک» را فرصتی برای نزدیک‌تر شدن روابط ایران و پاکستان همچنین توسعه مناسبات اقتصادی و تجاری دو کشور عنوان کرده و گفتند: بازدیدهای منظم جامعه تجاری و اجتماعی دو کشور از بنادر گوادر و چابهار می‌تواند درک بهتری میان ملت‌های ایران و پاکستان ایجاد و مسیر توسعه همکاری‌ها در بخش‌های مختلف را هموار کند.
همگرایی اجتناب ناپذیر ایران و پاکستان برای صلح منطقه‌ای
«ماشااله شاکری» سفیر پیشین کشورمان در پاکستان در این وبینار با اشاره به تبعات ناشی از تحریم‌های یکجانبه آمریکا و اقدامات موثر ایران برای تداوم تجارت با کشورهای همسایه گفت: امروز سطح روابط اقتصادی ما با همسایگان ازجمله ترکیه، عراق، افغانستان، امارات و جمهوری آذربایجان به رغم تحریم‌های آمریکا در وضعیت مطلوبی قرار دارد و انتظار می‌رود پاکستان نیز دنبال راهکار مناسب برای توسعه روابط تجاری با همسایه خود ایران باشد.
وی افزود: پاکستان و ایران از روابط چند صدساله در زمینه‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی-تجاری برخوردار هستند. در عین حال، تحولات تاریخی منجر به تغییر ژئوپلیتیک در ایران و شبه قاره نیز شد اما پیامدهای ناشی از این تحولات در جغرافیا یا ژئوپلیتیک منطقه هرگز نمی‌تواند روابط اصلی بین سرزمین‌ها و جوامع پیرامون را تغییر دهد.
شاکری اظهار داشت: دو کشور در تحولات ژئوپلیتیکی همیشه در کنار یکدیگر بوده‌اند. ظرفیت‌های فراوانی برای همکاری اقتصادی بین دو کشور وجود دارد. طرح خط لوله انتقال گاز ایران به پاکستان نیز قادر خواهد بود تا به پاکستان برای رهایی از بحران انرژی کمک کند.
وی با اشاره به اینکه ایران و پاکستان همچنین می‌توانند در زمینه راه‌اندازی خطوط انتقال برق کار کنند، افزود: باید ارتباطات ریلی و جاده‌ای بین دو کشور ارتقا پیدا کند. هیچ پرواز مستقیمی بین تهران و اسلام‌آباد نیز وجود ندارد درحالی که فضای زیادی برای راه‌اندازی خط پرواز مستقیم میان پایتخت‌های ایران و پاکستان و همزمان توسعه همکاری دریایی وجود دارد.
سفیر پیشین ایران در پاکستان در پاسخ به پرسشی درباره سرنوشت مذاکرات برجام در وین گفت: رایزنی‌ها در وین در جریان است و ما خواستار نتایج مثبتی از آن هستیم. با توجه به زمزمه‌هایی که شنیده می‌شود، تلاش‌های تاکنون نتیجه مثبتی به همراه داشته به ویژه و همکاری خوبی میان ایران، روسیه و چین در این مذاکرات وجود دارد.
شاکری صلح برای منطقه اجتناب ناپذیر و همگرایی ایران و پاکستان برای این هدف مشترک ضروری است. ما امیدواریم به حل اختلافات میان ایران و عربستان هستیم.
لزوم تقویت تجارت ایران و پاکستان منهای دلار
سفیر سابق پاکستان در ایران نیز طی سخنرانی در این وبینار گفت: اسلام‌آباد همواره حامی برنامه‌های صلح آمیز هسته‌ای ایران و حق این کشور برای توسعه این فن آوری است و ما این را در سال ۲۰۰۸ در یکی از نشست‌های مهم آژانس اتمی ثابت کرده و علنا از جمهوری اسلامی حمایت کردیم.
«آصف علی خان دُرانی» افزود: نقطه قوت روابط این دو همسایه نبود هیچ گونه اختلاف میان آنان است هرچند ممکن است از نظر برخی موضوعات یا مسائل منطقه‌ای از مواضع مختلفی برخوردار باشند اما هر دو کشور همواره با یکدیگر در مجامع منطقه‌ای و بین المللی همکاری دارند.
وی اظهار داشت: هر دو کشور با معضل تروریسم روبرو هستند که در بعضی موارد این چالش‌ها از حمایت‌های طرف خارجی الهام می‌گیرد. ایران و پاکستان در منطقه‌ای ناامن قرار دارند که در آن فشار خارجی نیز مشاهده می‌شود. ایران پس از پیرزوی انقلاب اسلامی، ایران باید با خصومت آمریکایی‌ها روبرو شد و پاکستان نیز به دلیل وضعیت افغانستان با فشارهای خارجی مواجه شد.
آصف دُرانی تاکید کرد: تعاملات تجاری دو همسایه باید گسترش یابد. ما باید تحریم‌های ضدایرانی آمریکا را دور بزنیم زیرا این یک مانع اصلی در مسیر گسترش همکاری‌های ایران و پاکستان در حوزه بازرگانی و اقتصاد است.
وی افزود که ایران و پاکستان باید بانک‌های انحصاری خود را تشکیل دهند و پس از آن با ارزهای محلی نه دلار آمریکا، به تجارت بپردازند که با این روش دور زدن تحریم‌های یکجانبه امکان پذیر خواهد شد.
سفیر سابق پاکستان در ایران، بازارچه‌های مرزی را راه اصلی برای تقویت تجارت دو کشور و کسب منافع متقابل دانست و افزود: ایران دارای جایگاه شگفت انگیز و درخشان در منطقه در بحث علوم، فن آوری و خدمات بهداشت است بنابراین پاکستان باید از این فرصت برای تقویت همکاری‌های علمی و فن آوری استفاده کند.
پاکستان، حامی برجام و حذف کلیه تحریم‌های ضدایرانی
رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنای پاکستان گفت: خوشبختانه تهران و اسلام‌آباد هیچ تضادی در منابع ندارد و وضعیت فعلی منطقه نیز برای توسعه بیش از پیش مناسبات میان دو کشور همسایه مساعد است.
سناتور «مشاهد حسین سید» اظهار داشت: پاکستان اولین کشوری بود که پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تشکیل کشور جمهوری اسلامی ایران را به رسمیت شناخت و از آن زمان ایرانیان مبارزات زیادی را پشت سر گذاشتند و پاکستان نیز همواره در کنار آنان قرار گرفته است.
وی طرح اقتصادی سپیک، تحولات افغانستان پس از خروج آمریکا و نوع نگاه دولت بایدن به تهران و ریاض را سه عامل مهم برای تقویت روابط ایران و پاکستان در آینده نزدیک دانست و گفت: ایران و عربستان نقش مهمی برای حل مسائل فلسطین و کشمیر دارند به ویژه رویکرد دولت فعلی آمریکا و یا استفاده از گزینه فشار بر تهران و ریاض می‌تواند مسیر نقش آفرینی را برای پاکستان جهت تبدیل شدن به یک پل میان ایران و عربستان هموار سازد.
سناتور مشاهد، بی‌ثباتی در افغانستان پس از خروج نیروهای خارجی را پیش بینی کرد و افزود که تهران و اسلام‌آباد مصرانه درصدد کمک به صلح و امنیت منطقه‌ای به ویژه ثبات پایدار در افغانستان هستند بنابراین در چنین وضعیتی همکاری‌های ضدتروریسم دو همسایه و مدیریت مرزی تقویت خواهد شد.
وی تاکید کرد: پاکستان حامی قوی برنامه جامع اقدام مشترک و لغو تمامی تحریم‌های ضدایرانی آمریکا است زیرا ما چنین وضعیتی را تجربه کرده و شاهد وضعیت دشوار ناشی از تحریم‌ها و رویکرد تبعیض آمیز غرب بوده‌ایم.
رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنای پاکستان روابط نزدیک میان نیروهای مسلح دو کشور و همگرایی آژانس امنیتی را مثبت و قابل اطمینان دانست و افزود: پاکستان مشتاق به توسعه همکاری‌های همه جانبه با ایران به ویژه در حوزه تجارت است.
اهمیت گسترش روابط مردمی ایران و پاکستان
دکتر «سمیه مروتی» مدیر گروه مطالعات جنوب و شرق آسیا مؤسسه ابرار معاصر تهران گفت: ایالات متحده آمریکا تاثیرگذارترین بازیگر خارجی در روابط ایران و پاکستان است درحالی که سیاست خارجی ایران در برابر اقدامات آمریکا و تحریم‌های یکجانبه، تقویت روابط با همسایگان به رغم تمامی مشکلات ناشی از اقدامات بازیگران خارجی است.
وی اظهار داشت: مردم ایران و پاکستان آگاهی مناسب از یکدیگر ندارند بنابراین نیاز امروز دو کشور توسعه ارتباطات در جامعه و گسترش تعاملات مردمی است.
مروتی افزود: جمهوری اسلامی ایران از ظرفیت بالایی برای اتصال پاکستان از مرزهای جنوب شرقی به اروپا و خاورمیانه است که می‌تواند تجارت دوجانبه و ترانزیت را گسترش دهد. برای این هدف خط آهن کویته-زاهدان را می‌توان به شبکه ملی ریلی ایران متصل کرد و آن را به ترکیه و فراتر از آن رساند.