به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، با سپری شدن روزهای ابتدایی ازسرگیری فعالیت تماشاخانه‌ها و سالن‌های نمایشی و بیم و امید سالن‌داران، هنرمندان تئاتر و مخاطبان از شرایط شکننده و تعطیلی دوباره اجراها؛ اما اینبار در سایه استمرار شرایط فعالیت آرام آرام شاهد شکل گیری جریان اجراهای نمایشی و گرم شدن تنور تولید آثار تئاتری در پایتخت و به تبع آن در سراسر کشور هستیم.
هنرمندان تئاتر بعد از پشت سر گذاشتن شرایط سختی که در طول چهار موج کرونا در کشور مدام با تعطیلی و به محاق رفتن اجراهای‌شان مواجه بودند، با اعلام مجدد آغاز فعالیت سالن‌های نمایشی دل به روزهای آینده و آغاز حرکت چرخ هنرهای نمایشی در سال جاری بستند. امیدی که گویا خوشبختانه طی سه هفته اخیر به بار نشسته و شاهد استمرار اجراها، پیوستن سالن‌ها و تماشاخانه‌های متعدد به صف میزبانی از آثار نمایشی و رویدادهای متنوع دیگری در حوزه تئاتر کشور هستیم.
از جمله مهمترین رویدادها و فعالیت های این حوزه طی روزهای هفته جاری از ۳۱ اردیبهشت‌ماه تا چهارم خرداد ماه، می‌توان به انتشار نتیجه حمایت کمیسیون فرهنگی مجلس از اهالی تئاتر، انتشار فراخوان نهمین دوره انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی ایران، اعلام اجرای آثار نمایشی خیابانی به مناسبت سالروز آزادسازی خرمشهر، افتتاح نمایش «جنگ و صلح» با یاد هنرمندان درگذشت تئاتر به سبب کرونا، اجرای «نشخوار» در عمارت نوفل لوشاتو، «طاعون» در رادیو نمایش، پیوستن فروغ قجابگلی به جمع بازیگران «اتاق عروس» و اجراخوانی «ادیپ شهریار» در تماشاخانه مهرگان اشاره کرد که در ادامه سطرهایی از این رویدادها را به مرور می‌نشینیم.
انتشار نتیجه حمایت کمیسیون فرهنگی مجلس از اهالی تئاتر
۱۴ دی ۱۳۹۹ جمعی از هنرمندان تئاتر با گرد هم آمدن در مقابل مجلس شورای اسلامی، مطالبات خود را در قالب بیانیه‌ای با نمایندگان مجلس در میان گذاشتند. به دنبال این تجمع، ۲۲ دی جلسه‌ای با حضور نمایندگان کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و تلفیق مجلس شورای اسلامی و نمایندگان تجمع هنرمندان تئاتر مقابل مجلس، در ساختمان جدید خانه تئاتر برگزار شد.
در این جلسه غلامرضا منتظری نایب رئیس کمیسیون فرهنگی، مرتضی محمودوند عضو کمیسیون امنیت ملی و رئیس کمیته دیپلماسی اقتصادی کمیسیون تلفیق، احسان قاضی‌زاده هاشمی عضو کمیسیون فرهنگی و رئیس کمیته فرهنگی و اجتماعی تلفیق مجلس شورای اسلامی، ایرج راد رئیس هیأت مدیره، شهرام گیل آبادی مدیرعامل خانه تئاتر، بهزاد فراهانی عضو هیأت مدیره، حمیدرضا نعیمی عضو هیأت مدیره و مهدی قلعه بازرس به عنوان نمایندگان تجمع اعتراضی جامعه تئاتر حضور داشتند.
در این جلسه وعده‌هایی درباره افزایش بودجه به هنرهای نمایشی مطرح و قرار شد پیگیری‌های لازم تا حصول نتیجه توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی، انجام شود.
تصویب حمایت ۳۵۰ میلیاردی از هنرهای نمایشی
احسان قاضی‌زاده هاشمی عضو کمیسیون فرهنگی و رئیس کمیته فرهنگی و اجتماعی تلفیق مجلس شورای اسلامی، در این باره گفت: به لطف خدا، نتایج خوبی در مورد این جلسه و پیگیرها حاصل شده است. در مصوبه بودجه، در تبصره ۱۴ عددی حدود ۳۵۰ میلیارد تومان را برای کمک و حمایت هنرمندان در قالب مستمری و مقرری ایام بیکاری آنها، برای صندوق اعتباری هنر در نظر گرفتیم. این موضوع باید با پیگیری‌های صندوق اعتباری هنر از سازمان هدفمندی یارانه‌ها، انجام شود. در واقع باید از طرف سازمان هدفمندی یارانه‌ها برای صندوق و از طرف صندوق برای کل جامعه هنرمندان واریز شود.
این نماینده مجلس شورای اسلامی، درباره سایر اعتبارات تخصیص‌یافته به هنرمندان، توضیح داد: اعتبار دیگری به مجموع اعتبارات وزارت ارشاد اسلامی اضافه شده که آن به افزایش اعتبار معاونت‌های مختلف، از جمله معاونت هنری مربوط می‌شود و البته عدد آن، محدودتر است اما بودجه حمایتی اصلی، مربوط به همان صندوق اعتباری هنر است.
بودجه مناسبی به صندوق اعتباری هنر اختصاص یافته است
غلامرضا منتظری نایب رئیس کمیسیون فرهنگی از دیگر نمایندگان حاضر در جلسه خانه تئاتر نیز، در این باره مطرح کرد: بعد از جلسه‌ای که جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی با نمایندگان هیأت مدیره خانه تئاتر داشتند در کمیسیون فرهنگی مصوب شد بودجه هنرهای نمایشی افزایش یابد. همچنین مسائلی مانند بیمه بیکاری، درمانی و خسارت‌های ناشی از کرونا، بررسی و تفاهمی میان صندوق اعتباری هنر و سازمان تأمین اجتماعی شکل بگیرد.
ما در کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی این تلاش را انجام دادیم و به نسبت دوره‌های گذشته، بودجه مناسبی به صندوق اعتباری هنر اختصاص یافت. همچنین، پس از تصویب اختصاص بودجه حمایتی به صندوق اعتباری هنر، مقرر شد تفاهمنامه‌ای بین صندوق و سازمان بیمه تأمین اجتماعی ایجاد شود.
بر قول خود برای حمایت از خانواده تئاتر هستیم
این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی درباره سایر کمک‌هزینه‌ها، توضیح داد: علاوه بر اختصاص بودجه‌هایی به هنرهای نمایشی در هر بخشی که صحبت از مشاغل آسیب‌دیده از کرونا بود تأکید کردیم جامعه هنری هم باید در این مشاغل قرار بگیرد. در این مورد از آنجا که عنوان حمایت عام است، هیچ منعی برای لحاظ کردن مشاغل هنری وجود ندارد.
ما بر اساس قولی که داده بودیم، تمام تلاش خود را برای حمایت از خانواده تئاتر انجام دادیم. همچنین قرار بود که جلسه‌ای با آقای قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی داشته باشیم که نمایندگان خانه تئاتر نیز حضور داشته باشند که به دلیل شرایط موجود محدودیت‌های کرونایی، این جلسه هنوز تشکیل نشده اما درصدد برگزاری آن هستیم.
انتشار فراخوان نهمین دوره انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی ایران
کانون نمایشنامهنویسان و مترجمان خانه‌تئاتر ایران، نهمین دوره انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی ایران را با هدف شناسایی، معرفی و تقدیر از نمایشنامهنویسان و مترجمان ادبیات نمایشی در دی ۱۴۰۰ برگزار می‌کند.
در این دوره بهترین آثار ادبیات نمایشی ایران به زبان فارسی که در قالب کتاب از فروردین ۱۳۹۶ تا پایان خرداد ۱۴۰۰ منتشر شده باشند، در بخش‌هایی چون نمایش‌نامه‌های تألیفی، نمایش‌نامه‌های ترجمه شده به زبان فارسی، بهترین نمایشنامه اول معرفی‌شده از سوی ناشر (با هدف ترغیب ناشران برای چاپ نخستین اثر نمایش‌نامه‌نویس) و ناشر برگزیده انتخاب و معرفی خواهند شد.
در این دوره نمایش‌نامه‌هایی ارزیابی می شوند که چاپ اول آنها در این بازه زمانی باشد. توضیح: ملاک چاپ آثار، سال انتشار و نوبت نخست چاپ، درج‌شده در شناسنامه کتاب است. از نظر موضوعی محدودیتی در هشتمین دوره انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی ایران وجود ندارد اما آثار حوزه ادبیات نمایشی کودک و نوجوان ارزیابی می شوند. نمایشنامهنویسان، مترجمان نمایشنامه و ناشران، باید پنج نسخه از هر عنوان نمایشنامه منتشرشده خود را به دبیرخانه نهمین دوره انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی ایران ارسال کنند و به برگزیدگان هر یک از بخش‌های نهمین دوره انتخاب آثار ادبیات نمایشی ایران در آیین پایانی این دوره، تندیس، لوح سپاس و تقدیر و جوایز نقدی اهدا خواهد شد از جمله شرایط و مقررات حضور در نهمین دوره انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی ایران به شمار می رود.
مهلت ارسال آثار ۳۱ مرداد ۱۴۰۰ است و علاقمندان می‌توانند مدارک خود را دبیرخانه این رویداد واقع در آدرس تهران، خیابان انقلاب، خیابان برادران مظفر جنوبی، نبش کوچه ماه، پاساژ آفتاب، طبقه اول، خانه تئاتر، دبیرخانه نهمین دوره انتخاب آثار ادبیات نمایشی ایران ارسال کنند.
اعلام اجرای آثار نمایشی خیابانی به مناسبت سالروز آزادسازی خرمشهر
همزمان با گرامیداشت سالروز فتح خرمشهر برنامه سراسری اجرای آثار منتخب خیابانی با همکاری کانون تئاتر خیابانی و انجمن هنرهای نمایشی مشخص شد. این آثار پیش از این برگزیده حضور در چهار رویداد سی‌ونهمین جشنواره تئاتر فجر، خیابان تاتر ایران، هفدهمین جشنواره تئاتر مقاومت و هجدهمین جشنواره نمایش عروسکی (تهران-مبارک) بودند و در این رویدادها چند نوبت روی صحنه رفته‌اند.
بر این اساس ۷۸ اثر نمایشی از مجموع ۱۱۷ اثر که در ۴ رویداد ذکر شده حضور داشتند به عنوان آثار منتخب این رویداد استخراج شد که انتخاب این آثار بر مبنای هر کارگردان اجرای یک اثر نمایشی است.
از سی‌ونهمین جشنواره تئاتر فجر در بخش‌های اصلی، سرباز انقلاب و دو اثر بخش ویژه در مجموع ۳۹ نمایش؛ از رویداد خیابان تاتر ایران در سه بخش اصلی ۲۸ اثر ، بخش آیینی سنتی ۸ نمایش و بخش کودک و نوجوان ۱۱ اثر و در مجموع ۴۷ اثر نمایشی؛ از هفدهمین جشنواره تئاتر مقاومت۲۰ اثر و از هجدهمین جشنواره نمایش عروسکی (تهران-مبارک) ۱۱ نمایش در این برنامه سراسری اجرا خواهند داشت.
بر مبنای این برنامه قرار است آثار منتخب تهران در چند نقطه شهر به مدت ۵ روز و آثار منتخب دیگر شهرها با هماهنگی ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و شعب انجمن هنرهای نمایشی در شهر یا استان خود به اجرای اثر نمایشی بپردازند.
افتتاح نمایش جنگ و صلح با یاد هنرمندان درگذشت تئاتر به سبب کرونا
تئاتر موزیکال «جنگ و صلح» به نویسندگی، طراحی و کارگردانی میثم یوسفی طی مراسمی در شامگاه اول خرداد ماه با حضور مخاطبان و تعدادی از هنرمندان تئاتر کشورمان از جمله بهزاد فراهانی، اسماعیل خلج و رویا بختیاری اجراهای عمومی خود را با برگزاری یک مراسم افتتاحیه در تالار چهارسو تئاتر شهر از سر گرفت.
طاعون در رادیو نمایش
طاعون اثر مشهور آلبرکامو نویسنده، فیلسوف و روزنامه‌نگار فرانسوی به صورت کتاب صوتی از شبکه رادیویی نمایش پخش می‌شود.
طاعون ماجرای همه‌گیری این بیماری در الجزایر و تعطیلی شهر را شرح می‌دهد. بیماری جان بسیاری را می‌گیرد؛ از هر ده نفر یکی می‌میرد و مقامات شهر می‌دانند که اجساد درحال پوسیدگی موش‌ها، خطری کُشنده برای سلامتی مردم به شمار می‌آیند. در آغاز مقامات محلی تمایلی ندارند که نشانه‌های اولیه طاعون یعنی موش‌های درحال مرگ در خیابان‌ها را تأیید کنند.
راوی داستان دکتر برنار ریو فداکاری و شجاعت نیروهای بهداشت و درمان را در این دوران به یاد می‌آورد: «نمی‌دانم برایم چه پیش خواهد آمد، یا هنگامی که همه این ماجراها به پایان رسید چه رخ خواهد داد. در این لحظه تنها چیزی که می‌دانم این است؛ مردم بیمارند و به درمان نیاز دارند.»... در پایان نجات‌یافتگان از طاعون درسی می‌آموزند؛ آنها اکنون می‌دانند تنها چیزی که همیشه می‌توان مشتاقش بود و گاهی نیز به آن رسید، عشق به انسان است.
آلبر کامو نویسنده، فیلسوف و روزنامه‌نگار الجزایری-فرانسوی و برنده جایزه ادبی نوبل بود. او یکی از نویسندگان بزرگ قرن بیستم و خالق کتاب مشهور «بیگانه» و مقاله جریان‌ساز افسانه سیزیف است. او در سال ۱۹۵۷ به سبب خلق «آثار مهم ادبی که به‌روشنی به مشکلات وجدان بشری در عصر حاضر می‌پردازد»، برنده جایزه نوبل ادبیات شد.
آلبر کامو پس از رودیارد کیپلینگ جوان‌ترین برنده جایزه نوبل و نخستین نویسنده زاده قاره آفریقاست که این عنوان را کسب کرده است. آلبر کامو دو سال پس از بردن جایزه نوبل در یک سانحه تصادف درگذشت.
کتاب صوتی طاعون با گویندگی مهدی سلطانی سروستانی، معصومه عزیزمحمدی و اکبر مولایی هر شب ساعت ۲۲ از رادیو نمایش پخش می‌شود.
اجرای نشخوار در عمارت نوفل لوشاتو
نمایش نشخوار به کارگردانی محمد اثنی‌عشری و تهیه کنندگی معین شاهچراغی و نیما مظاهری از امروز (سه شنبه ۴ خردادماه) ساعت ٢٠ اجراهای خود را در عمارت نوفل لوشاتو آغاز می کند.
این نمایش تازه ترین محصول آموزشگاه هشت میلی متری است و بازیگران این اثر نمایشی از میان هنرجویان این آموزشگاه انتخاب شده و از شش ماه گذشته تمرین های خود را آغاز کرده اند.
یگانه ماموریان، محمدامین خادم، رعنا شفیع‌زاده، سپیده سیرانی، آرین طوقیان، ماهان جباری، تینا مومن‌زاده، علی ویسی، یاسمن گلرخ، نیلوفر جبارزارع، غزاله جعفرپور، محمدحسن نیلوفر، پوریا صفایی‌زاده، محمدامین موسوی، بابک سلیمی، ابوالفضل رشیدی، مهدی یزدانی، مینا رسولی بازیگرانی هستند که در این نمایش به ایفای نقش می پردازند.
فروغ قجابگلی در جمع بازیگران اتاق عروس
فروغ قجابگلی که در کارنامه کاری خود ایفای نقش در آثار سینمایی، تئاتر و تلویزیونی را به ثبت رسانده است، قصد دارد در جدیدترین تجربه خود در عرصه بازیگری با تله تئاتر اتاق عروس به کارگردانی محمد قنبری به صحنه برود.
پیش تر نسیم ادبی و گیتی قاسمی به این پروژه نمایشی پیوسته بودند. «اتاق عروس» نوشته کراسناگوروف و با ترجمه ماندانا مجیدی برای پخش در پلتفرم‌های خصوصی آماده نمایش می‌شود.
این سومین اثر کراسناگوروف با ترجمه ماندانا مجیدی است که پس از تله تئاتر «سهم زن» و «یک آشنایی ساده» توسط این کارگردان ساخته می شود.
اتاق عروس داستان دختر جوانی به نام نادیا است که یک‌باره تصمیم به ازدواج گرفته و حالا در تالار عروسی به انتظار دامادی نشسته که در ساعت مقرر در تالار حاضر نشده است.
اجراخوانی ادیپ شهریار در تماشاخانه مهرگان
ادیپ شهریار عنوان نمایشنامه‌ای است نوشته سوفکل نمایشنامه نویس عصر یونان باستان که قرار است به کارگردانی افشین قاسمی شنبه (هشت خردادماه) ساعت ۱۹ در خانه نمایش مهرگان اجراخوانی شود. این اجراخوانی کاری از گروه هنری آوای ققنوس است.
در خلاصه داستان این اثر آمده است: ادیپ در جوانی برای پیدا کردن راز حقیقت زندگی خود راهی سفر می شود، پیشگویی از تقدیر شوم که در انتظار اوست، وی را آگاه می کند. ادیپ برای فرار از تقدیر راهی شهر تب می شود. اما جادوگری به نام ابوالهول (موجودی نیمه انسان و نیمه حیوان) بر سر دروازه شهر نشسته و هر که معمای او را پاسخ نگوید جان می سپارد و هر که معمایش را پاسخ بگوید او خودش را خواهد کشت.
(معمای ابوالهول: آن چیست که چهارپا و دو پا و سه پا دارد و پاسخ ادیپ: «انسان» است) به واسطه پیروزی در حل معمای ابوالهول و به پاس شکست او مردم پادشاهی شهر تب را به ادیپ می بخشند و از آنجا که پادشاه سابق شهر زمان طولانی است از سفر بازنگشته، دست ملکه را در دست او می گذارند و ملکه همسر ادیپ می شود. پس از سال ها مرگ و طاعون به شهر هجوم می آورد و کاهنان راه حل این فاجعه را از بین بردن گناهکاری می دانند که مرتکب گناهی بزرگ شده است. اکنون ادیپ در جستجوی فرد گناهکار و نجات شهر خویش از هیچ امری کوتاهی نمی کند.
سامان علیزاده، افشین لطفی، علی شهبازی، ماهرخ سالاری، گلناز عیدی، زهرا کلانتر، مهیا بوستانچی، لیلا دهقان، سارا زمزم، رضا کندی بازیگران این اثر نمایشی را تشکیل می‌دهند.