حامد عادل روز سهشنبه در گفت و گو با ایرنا، با بیان اینکه یکی از دلایل زمان بر شدن نصب محفظه قبر بایزید بازنگری در طراحی آن بود، اظهار داشت: با برگزاری نشست های مختلف کارشناسی طرح نهایی اسفند ۹۹ به تأیید اعضای شورای راهبردی پایگاه میراث فرهنگی بسطام و خرقان رسید.
وی تصریح کرد: در طرح نخستین مقبره به طور کامل از جنس برنز طراحی شده بود که با توجه به قرارگیری آرامگاه در مجموعه تاریخی و نیز تلاش برای ثبت جهانی آن تصمیم گرفته شد مصالح این طرح برای هماهنگی بیشتر با مصالح بناهای مجموعه دچار تغییراتی شود.
مدیر پایگاه میراث فرهنگی بسطام و خرقان با اشاره به حذف گسترده برنز از طرح مقبره، تصریح کرد: با به کارگیری چوب در ترکیب با فلز موافقت شد و به دلیل شرایط آب و هوایی بسطام و اختلاف دمای شب و روز، بارندگی و وجود موریانه تصمیم گرفته شد از چوب ساج که با مقاومت بسیار بالا در صنایعی چون کشتی سازی نیز کاربرد دارد، استفاده شود.
عادل افزود: وقتی چوب تراش می خورد به دلیل ظرافت های موجود می تواند به راحتی آسیب ببیند بنابراین باید از نوعی انتخاب شود که در دراز مدت آسیب کمتری ببیند.
وی در ادامه یادآور شد: بخش اسلیمی طرح که کمربندی در قسمت میانی آن است با فلز و باقی طرح در قسمت نما از جنس چوب است اما در قسمت میانی ساختاری فلزی به کار می رود که درون سازه است و دیده نمی شود.
به گفته وی، در قسمت بالای مقبره نیز کلاهکی حفاظتی قرار می گیرد که برای این بخش نیز بر اساس طرح از ورق مس استفاده شده تا پس از هوازدگی به سبز فیروزه ای تغییر رنگ دهد.
مدیر پایگاه میراث فرهنگی بسطام و خرقان با بیان اینکه در مجموعه تاریخی بسطام رنگ های کرم و فیروزه ای در مصالح بناها به کار رفته است، ابراز کرد: چوب در قسمت پایین مقبره با آجر به کار رفته در بناهای مجموعه و مس اکسید شده در قسمت فوقانی با گنبدها در تضاد نیستند.
عادل همچنین از تغییر سنگ مزار بایزید در طرح جدید خبر داد و گفت: در زمانی که مقبره پیشین به دستور رییس وقت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برداشته شد، سنگ کنونی به صورت موقتی بر روی مزار قرار گرفت.
وی در ادامه بیان کرد: همزمان با سنگ، سکوی مقبره نیز جمع آوری و سکوی دیگری با ابعاد سه در پنج متر متناسب با طرح نهایی همراه با سنگ گرانیت فیروزه ای بر روی مزار نصب می شود.
عادل اضافه کرد: طرح جدید سنگ مزار بایزید دارای شکل های هندسی ظریفی است که با استفاده از فناوری وایرکات و با دقت بسیار بالا اجرا می شود.
وی تأکید کرد: تمام تأکید مسئولان بر این است که این مقبره یک بار با نهایت دقت و با رعایت اصول فنی ساخته و نصب شود و از این رو به دلیل تغییر مصالح مورد استفاده، بخش بسیار زیادی از جزئیات کار تغییر کرد و زمان بر شد.
عادل با تأکید بر اهتمام مسئولان بر حفظ وحدت هموطنان یادآور شد: جهت پیشبرد فرایند اجرایی مقبره با همکاری امام جمعه، شهرداری و شورای شهر بسطام نامه نگاری هایی با وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی انجام شد و ساخت مقبره بایزید در بین طرح های اولویت دار استان قرار گرفت.
وی همچنین به موضوعات اقتصادی و نوسان بهای مصالح به کار رفته به عنوان یکی دیگر از چالش های موجود در راستای اجرای طرح اشاره و ابراز کرد: خرید چوب درجه یک مورد نیاز که محصولی وارداتی است با نوسانات ارزی همزمان شد اما با همکاری مجری طرح در نهایت با کیفیت بسیار خوب خریداری شد.
مدیر پایگاه میراث فرهنگی بسطام و خرقان اضافه کرد: برای طراحی خطوط روی چوب نیز از مشاوره یکی از گرافیست های سطح بالای کشور استفاده و به محض پایان طراحی، برش چوب در پایان فصل بهار انجام می شود.
عادل به هم پیوستن سه بخش چوب، فلز و سنگ را مهمترین و حساس ترین بخش اجرای طرح دانست و اظهار داشت: این بخش از کار با نظارت شرکت مشاور که طراحی را بر عهده دارد، انجام می شود تا بتوان نهایت هماهنگی را بین سه بخش مختلف حفظ کرد.
وی همچنین با اشاره به تأمین اعتبار اجرای بخش سنگی و انجام مقدمات اداری برای تعیین مجری در آینده نزدیک، افزود: برش سنگ مرحله هزینه بری است اما تأیید صلاحیت فنی مجری از آن مهم تر است بنابراین به برداشتن گام صحیح در راستای اهداف تعیین شده بیشتر از مدت زمان اجرای طرح اهمیت داده می شود.
مدیر پایگاه میراث فرهنگی بسطام و خرقان اضافه کرد: با توجه به هزینه های بالای اجرایی طرح، به منظور سرعت بخشیدن به ساخت، پس از رفع موانع و بر اساس ضوابط موجود می توان از کمک خیران نیز در ساخت نماد مقبره بهره برد و زودتر از زمان پیش بینی شده برای نصب آن اقدام کرد.
مجموعه تاریخی بسطام به شماره ۶۸ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و اکنون پرونده ثبت در فهرست جهانی آن در حال تهیه است.
این مجموعه که در شهر بسطام در ۶ کیلومتری شمال شاهرود واقع شده است، خانقاه بایزید، رواق صفوی، منار سلجوقی، مسجد بایزید بسطامی، گنبد و مسجد ایلخانی ، مسجد جامع بسطام ، امامزاده محمد ، برج کاشانه، گنبد غازان خان، مدرسه شاهرخیه و حمام قاجاری را شامل می شود.