به گزارشت روز سه شنبه ایرنا، پیش بینی دولت های خارجی درباره احتمال جنگ داخلی، تشدید درگیری ها در مناطق مختلف افغانستان بین نیروهای دولتی و گروه طالبان و همچنین افزایش ناامیدی از صلح؛ از عوامل گسترش مهاجرت از این کشور خوانده می شود.
مسئول امور مهاجرین استان بلخ در شمال افغانستان بر این باور است که در کنار عوامل دیگر، فریب دادن مردم توسط قاچاقچیان برای نجات زندگی آنها و عدم اعلام مشکلات مسیر قاچاق با هدف یک زندگی بهتر نیز، در افزایش مهاجرت نقش دارد.
«محمدمسعود قادری» رئیس امور مهاجرین استان بلخ، با آن‌که آمار دقیق از تعداد کسانی که از شمال افغانستان اقدام به مهاجرت کرده‌اند ندارد، اما می گوید افرادی زیادی هستند که با فریب قاچاقچیان و برای نجات زندگی خود از جنگ وناامنی اقدام به مهاجرت می کنند.
وی درگیری‌ها و ناامنی‌ها را یکی از علت‌های مهم مهاجرت می داند و تاکید می کند که شهروندان افغان با بیجا شدن از منازل خود و نبود کار در شهرها، مجبور به ترک کشور می شوند.
مسئولان کمیسیون حقوق بشر در افغانستان هم می گویند که ناامنی‌ها و خروج نیروهای خارجی از افغانستان سبب افزایش مهاجرت در بین شهروندان به ویژه جوانان کشور شده است.
این نهاد افزود: هم‌زمان با اعلام خروج نیروهای خارجی از افغانستان، میزان مهاجرت و فرار جوانان از این کشور افزایش یافته است و بیش‌تر شهروندان به ویژه جوانان تلاش دارند تا از هر طریق ممکن خود را به یکی از کشورهای امن برسانند.
«سیدمحمد سامع» مسئول کمیسیون حقوق بشر افغانستان با ابراز نگرانی از مهاجرت جوانان گفت: با فرار جوانان، افغانستان دچار آسیب جدی خواهد شد و پس از مطرح شدن خروج نیروهای خارجی در کنفرانس دوحه و اکنون با اعلام روند خروج زودهنگام این نیروها توسط رئیس جمهور امریکا، روند مهاجرت‌ها در میان مردم به ویژه جوانان شدت گرفته و نگران کننده است.
براساس گزارش روزنامه ۸ صبح افغانستان، تعدادی از جوانان و خانواده‌هایی که با مدارک رسمی و یا بدون مدارک اقدام به ترک افغانستان کرده اند، از چالش‌های جدی در مسیر راه حکایت کرده اند.
تازه ترین گزارش دفتر هماهنگی کمک های بشری سازمان ملل متحد (اوچا) طی پنج ماه گذشته حاکی است، یکصد هزار نفر در اثر جنگ و ناامنی از روستاها و منازل خود رانده شده اند.
این سازمان گفته است که مردم به دلیل جنگ و خشونت مجبور به فرار از مناطق و روستاهای محل سکونت خود شده اند که بیشترین آنها از استانهای شرقی و شمال شرقی هستند.
مسئول کمیسیون حقوق بشر هم گفته است که از بین همین بیجا شدگان، جوانان به دلیل نبود کار و مشکلات افغانستان را ترک کرده و راهی مهاجرت به خارج از افغانستان می شوند.
براساس گزارش دفتر ملل متحد، از ماه ژانویه به این طرف از ۲۹ استان افغانستان تعدادی از مردم از منازل خود آواره شده اند که حدود ۶۰ درصد این بیجاشدگان داخلی را کودکان و نوجوانان زیر ۱۸ سال تشکیل می‌دهند.
بر اساس گزارش ها، اکثر مهاجرانی که این روزها افغانستان را ترک می کنند، نخست راهی جمهوری اسلامی ایران می شوند که یا بصورت قاچاق یا با روادید وارد این کشور می شوند و پس از آن با یافتن فرصت عازم ترکیه می شوند.
برخی کارشناسان مسایل سیاسی افغانستان پیشتر گفته بودند که با شکل گیری موج دیگری از مهاجرت از افغانستان، جمهوری اسلامی ایران در نتیجه ورود بی رویه مهاجران دچار مشکلاتی خواهد شد.
«عبدالطیف نظری» در این زمینه گفت: ایران هرگز تمایلی به شکل‌گیری موج جدید مهاجرت از افغانستان ندارد و به همین دلیل تلاش می کند که صلح در افغانستان با شکست مواجه نشود.
براساس گفته «نورالرحمان اخلاقی» وزیر امور مهاجران افغانستان، در حال حاضر ۲.۵ میلیون شهروند افغان با مدرک و یا بدون مدرک در جمهوری اسلامی ایران بسر می برند.