مریوان حلبچه‌ای روز سه شنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: بیست و چهارمین دوره جایزه فرهنگی- ادبی گلاویژ در شهر سلیمانیه عراق از ساعاتی پیش (سه‌شنبه چهارم خردادماه) کار خود را آغاز کرد؛ جشنواره‌ای که از ۲۴ سال پیش شروع به فعالیت کرده و هر ساله یک جشن بزرگ فرهنگی را در سطح خاورمیانه برگزار می‌کنند و ما شاهد حضور مهمان‌های زیادی از کشورهای مختلف خاورمیانه و اروپا در آن هستیم.
وی ادامه داد: در سال‌های نخست، این جشنواره در هفت روز برگزار می‌شد که در ادامه ۹ روز شد و در این چند سال اخیر به دلیل بحران‌های موجود مثل کرونا در سه روز برگزار می‌شود. تا به امروز بیش از 2 هزار مهمان از کشورهای مختلف به این جشنواره دعوت شده‌اند. در این سال‌ها از ایران نیز بیش از ۵۰۰ مهمان در جشنواره حضور داشته‌اند؛ به ویژه در ۱۵ سال اخیر که بخش بین‌المللی آن رونق پیدا کرده است.
این مترجم کُردی در توضیح جایزه جشنواره گلاویژ گفت: در جایزه این جشنواره نویسندگان کُرد به صورت تک داستان، تک شعر و مقاله به رقابت می‌پردازند و وارد مسابقه می‌شوند و جایزه نقدی و لوح تقدیر دریافت می‌کنند. این جایزه فقط مختص کُردهای منطقه نیست و علاقه‌مندان از هرجای دنیا به زبان کُردی برای ما اثر ارسال می‌کنند.
وی افزود: آثار بعد از فراخوان به دبیرخانه جایزه ارسال می‌شوند و داوران در هر سه بخش آثار را بررسی می‌کنند؛ در نهایت با مشخص شدن نامزدهای نهایی، در روزهای جشنواره شاهد خوانش آثار برای افراد حاضر در برنامه هستیم و در پایان از میان این افراد نفر اول تا سوم مشخص می‌شود.
حلبچه‌ای با اشاره به بررسی کتاب در دوره‌های گذشته این جایزه اظهار کرد: ما در سال‌های گذشته جایزه کتاب نیز داشتیم و در حوزه ترجمه آثار کُردی، رمان، نقد و دیگر ژانرها آثار را بررسی می‌کردیم که متاسفانه چند دوره‌ای است که این اتفاق رخ نمی‌دهد؛ اما امیدواریم که این مهم در سال‌های آینده انجام شود.
وی ادامه داد: در این سال‌ها ما در کنار جایزه رقابتی، جایزه بزرگ کردستان را نیز داریم که به جایزه طلایی معروف است و به شخصیت‌های برجسته‌ای مثل فیلسوف بزرگ فرانسوی، الن تورن، آدونیس، شاعر بزرگ سوری و سیدعلی صالحی، شاعر بزرگ ایرانی اهدا شده است. امسال نیز این جایزه به یک منتقد جوان ایرانی و یک شخصیت آکادمیک و دانشگاهی از ایران رسیده است که این برای ما افتخاری است. یعنی در بخش جایزه غیررقابتی که مهم‌ترین بخش جشنواره است، دو جایزه به ایرانی‌ها اهدا خواهد شد.
این مترجم کُردی در توضیح این دوره از جشنواره که به نام سال فرهنگی ایران نامگذاری شده است، گفت: امسال سال فرهنگی ایران است و در نظر داریم تا نگاه ویژه‌ای به ادبیات ایران داشته باشیم. در سال‌های گذشته نیز ما سال آلمان، سال فرانسه، سال ایتالیا، سال ارمنستان و سال دیگر کشورهای منطقه و اروپا را داشته‌ایم. به دلیل نامگذاری انجام شده، امسال نشست‌های مختلفی درباره رمان، نقد، نشانه‌شناسی، سینما و تئاتر ایران داریم.
وی افزود: قصد داریم در جشنواره امسال بخشی از فرهنگ و هنر ایران را به تصویر بکشیم. به عبارتی در کنار سخنرانی‌ها گفت‌وگوهایی را با علاقه‌مندان فرهنگ و هنر ایرانی داریم تا بتوانیم به این شکل به معرفی ایران بپردازیم. البته این روشی است که ما در دوره‌های گذشته نیز داشتیم؛ اما امسال به دلیل اینکه سال فرهنگی ایران است، این برنامه به شکل مفصل‌تری برگزار خواهد شد و جا دارد تا بگویم که بیش ۶۰-۷۰ رسانه تلویزیونی و رادیویی و مطبوعات اقلیم کردستان و عراق این برنامه را به شکل کامل پوشش خواهند داد.
دبیر نشست‌های ایران در این دوره جشنواره گلاویژ با اشاره به فعالیت‌های فرهنگی موسسه گلاویژ در سلیمانیه گفت: حوزه فعالیت‌های موسسه فرهنگی گلاویژ در این ۲۴ سال فقط جشنواره گلاویژ نبوده است و هر هفته در شهر سلیمانیه برنامه‌های مختلف فرهنگی و ادبی برگزار می‌شود. مجلات مختلفی نیز در این شهر منتشر می‌شود که نگاه خوبی به مساله فرهنگ و ادب دارند و حتی در رسانه‌های صوتی و تصویری نیز به این موضوع توجه ویژه‌ای می‌شود. این را گفتم تا بگویم یک پروژه بزرگ فرهنگی برای ارتباط کشورهای منطقه کلید خورده است؛ کشورهایی که گاهی درگیری‌های سیاسی آنها را از هم دور کرده، اما واقعیت این است که مرزها نمی‌توانند فرهنگ گره خورده ما را از هم جدا کنند.
وی تاکید کرد: ما در این جشنواره تنها نگاه فرهنگی داریم و این جشنواره به دور از هر دیدگاه سیاسی برگزار می‌شود و به همین دلیل نیز توانسته در میان مردم منطقه اعتبار خوبی کسب کند. در این سال‌ها گفت‌وگوهای بسیار خوبی انجام شده است و همین موضوع کمک شایانی در نزدیک شدن مردم و نخبگان منطقه کرده است.
حلبچه‌ای در توضیح موفقیت‌های جشنواره فرهنگی گلاویژ گفت: این جشنواره باعث شده تا پروژه‌های مشترکی بین هنرمندان منطقه انجام شود. برای مثال، گلاویژ باعث دیده شدن نویسندگان و هنرمندان ایرانی شده و به همین واسطه این افراد به جشنواره‌های بین‌المللی مهمی دعوت شده‌اند.
وی ادامه داد: برای مثال شاعرانی که در این جشنواره حضور داشته‌اند بعد از برگزاری به شب‌های ادبی در بغداد و نجف نیز دعوت شده‌اند. واقعیت این است که مردم ایران و عراق (به‌خصوص اقلیم کردستان) به واسطه جنگی که از سوی حزب بعث عراق شکل گرفت، کمی از هم فاصله گرفتند؛ اما اتفاقاتی مثل گلاویژ یا جشنواره‌های فرهنگی ایران می‌توانند مردم منطقه را به هم نزدیک کند. برخی کشورها که وحدت منطقه موقعیت آنها را به خطر می‌اندازد، به دنبال دشمنی مردم منطقه هستند و برای این کار برنامه‌ریزی می‌کند، از این رو، ما کار سختی را انجام می‌دهیم.
حلبچه‌ای با اشاره به کتاب‌های چاپ شده از سوی موسسه فرهنگی گلاویژ گفت: ما در این موسسه چاپ کتاب نیز انجام می‌دهیم و در طول سال‌های گذشته صدها کتاب از نویسندگان و شاعران منطقه به زبان کُردی منتشر شده است و خوشبختانه باید بگویم که بخش قابل توجهی (بیش از ۵۰ درصد) کتاب‌های ترجمه شده از ایران بوده است؛ اگر آمار بگیرید متوجه می‌شوید که تا به امروز از هیچ زبانی به این اندازه به کُردی ترجمه نشده است؛ حتی از زبان ترکی یا عربی.
این مترجم کُرد در توضیح افراد حاضر در این دوره از جشنواره گلاویژ گفت: در این دوره حمیدرضا نعیمی، از نویسندگان و کارگردانان به‌نام ایرانی، سعید قطبی‌زاده، منتقد سینما، ارسلان امیری، فیلمساز، لیلا صبوحی، نویسنده، حسین لعل‌بذری، نویسنده و دبیر جشنواره ادبی مشهد، مصطفی رجبی، فیلمساز و تدوین‌گر، صدیق تعریف، خواننده و آهنگساز، محمدرضا اصلانی، منتقد، شوکا حسینی، شاعر، علی عباسی، نشانه‌شناس و استاد دانشگاه شهید بهشتی، شهاب دارابیان، روزنامه‌نگار و شاعر، احسان عبدی‌پور، روزنامه‌نگار و مستندساز، سینا جعفریه، ناشر و نرگس مساوات، نویسنده و مترجم حضور دارند.
حلبچه‌ای در پایان گفت: در بیست و چهارمین دوره جشنواره ادبی گلاویژ که با شعار «گفتمان برداشتن ماسک‌ها » از ۴ تا ۶ خردادماه برگزار می‌شود، قرار است که جشن امضای جلد نخست کتاب «سیری در داستان‌نویسی کُردی» اثر محمدرضا اصلانی نیز برگزار شود.