زاهدان- ایرنا- همگام با مناسبات جهانی و حرکت کشورها به سمت توسعه ارتباطات و مبادلات تجاری گوناگون استان سیستان و بلوچستان با موقعیت استراتژیک خاص خود از گردنه تحریم عبور و روند صعودی افزایش مبادلات و عملکرد صادراتی را دنبال کرده است.

 به گزارش ایرنا امروزه هیچ کشوری در جدایی کامل از کشورهای دیگر زندگی نمی‌کند منابع اقتصادی، تکنولوژی و سطح زندگی مردم یک کشور، بستگی نسبی به اقتصاد کشورهای دیگر دارد که به وسیله جریان پیچیده‌ای از کالاها، خدمات، سرمایه و تکنولوژی به هم مربوط می‌شوند. کشورها از طریق  مبادلات بین‌المللی، سطح تولید خود را بالا  برده و سود بیشتری کسب می‌کنند، آن‌ها از طریق واردات، کالاهایی را که قادر به تولید آن‌ها نیستند، به دست آورده و از طریق صادرات کالاهای تولیدی مازاد برمصرف خود را به کشورهای دیگر می فرستند گرچه یک کشور ممکن است از عوامل تولید مختلفی برخوردار باشد و بتواند انواع  کالاها را تولید کند اما قادر به صادرات آن‌ها با قیمت مساوی نخواهد بود.

 با توجه به مزیت‌های مبادلات بین‌المللی در سرنوشت کشورها مفهوم بازاریابی بین‌المللی به عنوان جزو مهم و مورد تاکید اقتصادانان در این زمینه اینگونه تعریف شده است: بازاریابی بین‌المللی، عبارت است از فعالیت‌های تجاری برای رساندن کالا و خدمات یک کشور به مشتریان در سایر کشورها به منظور کسب سود این نوع بازاریابی شامل عملیات تولید و فروش کالا و خدمات در بیش از یک کشور است.

از نگاه ملی به سطح خرد رفتیم و در بررسی سیستان و بلوچستان به عنوان یک استان مرزی و دارای راهبردهای گوناگون تجاری و نزدیکی به بازارهای هدف خاص مثل افغانستان و پاکستان موضوع بازاریابی بین‌المللی این استان و عملکرد صادراتی‌اش در گفت‌وگو با مسوولان بررسی شد.

 عملکرد صادارت سیستان  و بلوچستان در سالی که گذشت

با توجه به اینکه زمان زیادی از سال ۱۴۰۰ نمی‌گذرد در نگاه نخست عملکرد بازاریابی این استان و فعالیت صادراتیش در سال گذشته بررسی شد.

 ابتدا با این خبر از پارسال شروع کردیم که :« ارزش کل کالاهای صادراتی خروجی از طریق گمرکات سیستان و بلوچستان در ۱۰ ماهه انتهایی سال پیش یک میلیارد و ۱۱۳ میلیون و ۸۹۶ هزار و ۳۷۸ دلار و از نظر وزنی سه میلیون و ۲۲۰ هزار و ۲۸۱ تن بوده است.»

ناظر گمرکات سیستان و بلوچستان با بیان اینکه این میزان صادرات قطعی از گمرکات زاهدان، میرجاوه، میلک، چابهار و منطقه آزاد، بازارچه های مرزی پیشین، گمشاد، کوهک و جالق سراوان و بازارچه ریمدان انجام شده است اظهارداشت: از ابتدای امسال ۱۳ هزار و ۱۷۸ فقره اظهارنامه صادراتی به ارزش ۳۳۱ میلیون و ۸۶۶ هزار و ۳۳۸ دلار به وزن افزون‌بر یک میلیون و ۹۵ هزار و ۲۹۰ تن ارائه شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر تعداد اظهارنامه ۴۳ درصد، از نظر ارزش پنج درصد و از نظر وزن پنج درصد کاهش را نشان می‌دهد.

محمدعلی خاشی بیان کرد: عمده اقلام صادرات قطعی گمرکات سیستان و بلوچستان در این مدت سیمان، گوجه فرنگی، صیفی‌جات، تخم گشنیز، گاز، میوه و خرما بوده و عمده این اقلام به کشورهای پاکستان، افغانستان، عمان، امارات متحده عربی، هند و عراق صادر شده‌است.

وی با اشاره به صادرات کالاهای اظهارشده در سایر گمرکات کشور، خروجی از گمرکات این استان در بازارچه‌های مرزی گفت: تعداد اظهارنامه ارائه شده ۲۹۷ هزار و ۹۷ فقره به ارزش ۷۸۲ میلیون و ۳۰ هزار و ۴۰ دلار به وزن بیش از ۲ میلیارد و ۱۲۴ میلیون و  ۹۹۱ تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر تعداد پروانه کمتر از یک درصد و از نظر ارزش و وزن ۲۳ درصد کاهش را نشان می‌دهد.

مدیرکل گمرک زاهدان ادامه داد: عمده اقلام خروجی و صادراتی سیمان، کاشی و سرامیک، آهن و فولاد، هیدروکربورهای حلقوی و میوه بوده است.

وی  با اشاره به واردات قطعی سیستان و بلوچستان خاطرنشان کرد: از ابتدای امسال تعداد ۱۵ هزار و ۲۱ فقره اظهارنامه وارداتی به ارزش ۶۰۹ میلیون و ۴۴۵ هزارو ۸۰۹ دلار به وزن یک میلیون و ۱۵۹ هزار و ۸۰۰ تن تشکیل شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر تعداد پروانه ۵۵ درصد و از نظر ارزش ۳۵ درصد کاهش و از نظر وزن ۱۶ درصد افزایش یافته است.

خاشی افزود: عمده اقلام وارداتی سیستان و بلوچستان شامل برنج، مخلوط‌های گندم، جو، ذرت دامی، انبه، شکر و کنجد بوده که این اقلام از کشورهای روسیه، آلمان، برزیل، پاکستان، هند، استرالیا و چین وارد شده است.

وی با اشاره به خدمات مسافری از طریق گمرگ خاطرنشان کرد: از ابتدای امسال تا کنون ۴۵ هزارو ۳۵۲ نفر مسافر ورودی و ۵۴ هزار و ۳۶ نفر مسافر خروجی از خدمات گمرکی و تشریفات مسافری بهره‌مند شده اند.

ناظر گمرکات سیستان و بلوچستان خاطرنشان کرد: مسافران ورودی نسبت به مدت مشابه سال قبل ۸۷ درصد و خروجی ۸۲ درصد کاهش داشته که این افراد از سالن‌های مسافری گمرک در مرزهای مجاز سیستان و بلوچستان تردد کرده‌اند. 

وی  بیان کرد: در۱۰ ماهه انتهایی پارسال  ۱۷ هزارو ۸۹۹ فقره اظهارنامه به تعداد ۳۲ هزارو ۴۹۳ کامیون به وزن ۶۴۹ هزارو ۹۴۲ تن شامل گندم، برنج، تخم زیره، ادویه، قند و شکر از طریق گمرکات میلک، میرجاوه و چابهار به کشورهای هند، پاکستان، افغانستان، تاجیکستان و امارات متحده عربی ترانزیت شده است.

خاشی ادامه داد: این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر تعداد اظهارنامه ۴۱ درصد کاهش و از نظر تعداد کامیون و وزن چهار درصد کاهش داشته است.

 روند صادارت سالجاری از سیستان و بلوچستان

مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای سیستان و بلوچستان گفت: ۳۰۰ هزار و ۲۸۸ تن کالا بوسیله ۱۳ هزار و ۲۶۱ دستگاه کامیون در سالجاری از طریق پایانه مرزی میلک و میرجاوه این استان صادر شد که افزایش ۷۸ درصدی در تناژ و ۹۳ درصدی در تعداد دستگاه را نشان می‌دهد.

ایوب کرد با بیان اینکه پایانه‌های مرزی این استان رویکرد صادرات‌گرا دارند، افزود: گاز مایع، هیدروکربن، قیر، مواد غذایی، بنزین و گازوئیل عمده کالاهای صادر شده از طریق پایانه‌های مرزی میلک و میرجاوه در این مدت بوده است.

وی ادامه داد: ۱۷۰ هزار و ۵۷۸ تن از مجموع کالاهای صادراتی سیستان و بلوچستان در ۲ ماهه سالجاری سهم پایانه مرزی میلک ۱۲۹ هزار تن و پایانه مرزی میرجاوه ۷۱۰ تن بوده است.

مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای سیستان و بلوچستان افزود: موقعیت جغرافیایی ویژه و مناسب پایانه‌های مرزی این استان به لحاظ همجواری با کشورهای افغانستان و پاکستان قابلیت‌های اقتصادی مطلوبی را در بازرگانی ملی و صنعت حمل و نقل ایجاد کرده به طوریکه با وجود شیوع ویروس منحوس کرونا شاهد افزایش صادرات از پایانه‌های مرزی استان هستیم.

وی بیان کرد: همچنین در این مدت شاهد واردات ۲۲ هزار و ۶۱ تن کالا و ترانزیت ۱۲ هزار و ۹۱۲ تن کالا از طریق پایانه مرزی میرجاوه و میلک بودیم که نشان از اهمیت مرزهای این استان در توسعه روابط اقتصادی با کشورهای افغانستان و پاکستان دارد.

 سیستان و بلوچستان در بهترین جایگاه صادرات

معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار سیستان‌ و بلوچستان گفت: این استان به دلیل هم مرزی با ۲ کشور و وجود تخفیفات ویژه در شهرک‌های صنعتی بهترین ظرفیت تولید و صادرات کشور را دارد و بهشتی برای تولید کنندگان است.

 ماندانا زنگنه افزود: هم مرزی این استان با ۲ کشور صادرات پذیر سبب شده تا این منطقه بهترین گزینه برای ایجاد واحدهای تولیدی و صادرات فرآورده آنها در استان‌های هم مرز افغانستان و پاکستان باشد و تحقق این موضوع توسعه صادرات غیرنفتی کشور را هم رقم می‌زند.

وی بیان کرد: با هدف تحقق این مهم و نقش آفرینی سیستان‌وبلوچستان در توسعه صادرات غیرنفتی کشور امتیازهای خوبی برای تولیدکنندگان در مناطق ویژه اقتصادی و شهرک‌های صنعتی در نظر گرفته شد و تولید کنندگانی که به دنبال بهترین راه و تسهیل در صادرات تولیدات خود هستند می‌توانند با کمترین هزینه نسبت به سایر مناطق کشور با هزینه کمتر و تخفیف‌های بیشتر در شهرک‌های صنعتی استان زمین در اختیار گیرند و واحد خود را فعال کنند.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار سیستان‌وبلوچستان افزود: تولید کنندگان با ایجاد واحد تولیدی در استان نسبت به سایر مناطق کشور بعد مسافت کمتری برای حمل کالا و صادرات آن به کشورهای همسایه شرقی در پیش دارند و حجم قابل توجهی از هزینه‌های آنان کاهش می‌یابد علاوه‌بر آن تولید کنندگان برای صادرات به کشور پاکستان از این استان از ظرفیت خط ریلی زاهدان به کویته استفاده خواهند کرد که خود در کاهش هزینه‌های صادرات کمک بسیاری به آنان می‌کند.

صادرات روبه فزونی

 با گسترش تجارت جهانی موضوع تجارت بین‌المللی و بازاریابی بین‌المللی در آن اهمیت یافت موضوعی که نقش مهمی در افزایش صادارت هر کشوری داشت؛ سیستان و بلوچستان هم به سبب موقعیت خاص جغرافیایی و  راهبردی‌اش در کشور حرف‌های زیادی برای گفتن داشته و دارد و در سال‌هایی که گذشت با وجود سختترین تحریم‌ها روند صادارت همه‌جانبه را در پیش گرفته و از هیچ تلاشی دریغ نکرده است.

صادرات کالا از سیستان و بلوچستان به ارزش یک میلیارد و ۱۱۳ میلیون و ۸۹۶ هزار و ۳۷۸ دلار نشان از توجه خاص و برنامه خوب صادراتی در این استان جنوب شرقی کشور در سال گذشته دارد که سال جدید نیز  به همت پشتیبانی ها و مانع زدایی‌ها روند صادرات و ترانزیت کالا از این استان فزونی خواهد یافت.