رشد اقتصادی از اهداف اصلی هر کشور است و سرمایهگذاری خارجی به عنوان منبعی مناسب برای انباشت سرمایه و ارتقای رشد اقتصادی محسوب میشود که مانعزدایی از آن و تسهیل جذب سرمایه خارجی امری مهم و ضروری برای دستیابی به این خواست است.
ایران، کشوری دارای ظرفیتهای فراوان برای جذب سرمایهگذاری خارجی به شمار میرود و البته به همین دلیل مورد توجه و اقبال سرمایهگذاران است و استان خراسان رضوی در شمال شرق آن، با توجه به ظرفیتهای بسیار خود، همواره در جذب سرمایهگذاری خارجی پیشرو بوده و خود را به عنوان یکی از مناطق دارای مزیت در کشور مطرح کرده است.
روند استقبال سرمایهگذاران و تصویب طرحهای سرمایهگذاری خارجی در خراسان رضوی حتی در شرایط شیوع ویروس کرونا، نشان داد که رکود در این زمینه بی معنا و رونق و توسعه در این استان زرخیز به خوبی جاری و ساری است و اقدامات و تلاشها نیز همه در همین جهت است.
در شرایطی که تحریمهای ناعادلانه دشمنان بر اقتصاد کشور فشار مضاعفی وارد کرده و علاوه بر آن شیوع کرونا تمامی عرصهها، به خصوص حوزه اقتصاد را به شدت تحت تاثیر قرار داده و متحمل رکود کرده است استقبال و حضور سرمایهگذاران خارجی در خراسان رضوی و اجرای طرحها در این خطه رنگ و بویی دیگر دارد اما همچنان توجه به رونق و رفع موانع برای توسعه سرمایهگذاری جزو ضرورتهاست.
خراسان رضوی پیشرو در شمار طرحهای سرمایهگذاری خارجی
خطه زرخیز خراسان رضوی با ۳۰۰ کیلومتر مرز مشترک با کشورهای افغانستان و ترکمنستان، دالان شمال به جنوب و شرق به غرب نیز محسوب میشود، ضمن اینکه این استان ورودی صادرات کالا از ایران به کشورهای آسیای میانه و بالعکس است.
این استان ظرفیتهای بسیاری در زمینه معادن، انرژیهای تجدیدپذیر، زمینها و محصولات کشاورزی، دامپروری، نیروی کار ماهر و فراهم بودن بستر سرمایهگذاری در صنایع دارد، وجود حرم مطهر حضرت امام رضا (ع) در مشهد موجب جذب سالانه بیش از ۳۰ میلیون زائر است که بستر سرمایه گذاری در حوزه خدمات گردشگری را فراهم میکند و اگرچه اکنون به دلیل شیوع کرونا تردد مسافران تحت تاثیر قرار گرفته است اما همچنان قابلیت در این بخش وجود دارد و با پایان کرونا، شاهد رونق دوباره این بخش نیز خواهیم بود.
در حالی که سرمایهگذاران خارجی به مزیتهای فراوان خراسان رضوی پی برده و در سالهای گذشته، به رغم همه فشارها، در حوزههای مختلف این استان سرمایهگذاری کردهاند اما در شرایط کنونی باید زمینه توسعه فعالیت این سرمایه گذاران و جذب بیشتر آنان را فراهم کرد و با توجه به اینکه سال جدید توسط رهبر انقلاب به نام سال "تولید؛ پشتیبانیها، مانعزداییها" نامگذاری شده است، باید در این مسیر بیشتر و پررنگتر عمل کرد.
مدیرکل امور اقتصادی و دارایی خراسان رضوی در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: این استان همواره در جذب سرمایهگذاری خارجی از نظر تعداد طرح، استان پیشرو کشور بوده است اما از نظر رقم سرمایهگذاری خارجی مصوب، با توجه به استقرار طرحهای بزرگ حوزه پتروشیمی در جنوب ایران، رتبههای نخست را ندارد و این رتبهها متعلق به استانهای جنوبی کشور است.
حسین امیررحیمی افزود: براین اساس این استان دارای طرحهای سرمایه گذاری خارجی متعدد و با مبالغ پایینتر از نظر سرمایهگذاری است که همین امر به نوعی موجب تسهیل در ورود سرمایه به استان شده است.
وی ادامه داد: خوشبختانه در این استان همه دستگاهها و مجموعهها به وحدت نظر و تفاهمی برای تسهیل ارائه خدمات به سرمایهگذاران خارجی رسیدهاند که البته این نیازمند تقویت و تداوم است.
رونق و رشد ۹۰ درصدی سرمایهگذاری در فضای کرونایی
مدیرکل امور اقتصادی و دارایی خراسان رضوی گفت: پارسال ۷۵ طرح از استان خراسان رضوی به هیات سرمایهگذاری خارجی ارسال شد که از این تعداد ۵۹ طرح سرمایهگذاری خارجی به ارزش ۱۳۱ میلیون دلار تصویب و موفق به دریافت مجوز شد که بر این اساس خراسان رضوی از نظر تعداد طرح سرمایهگذاری خارجی طی سال گذشته در کشور رتبه اول را داراست.
امیررحیمی افزود: این تعداد طرح در مقایسه با سال ۹۸ حدود ۹۰ درصد رشد کرده است اما از نظر ارزش میزان سرمایهگذاری با توجه به افزایش سرمایهگذاریهای متوسط و پایین حدود هفت درصد کاهش دارد.
وی ادامه داد: در صورت صدور مجوز برای همه ۷۵ طرح ارسالی از استان به هیات سرمایهگذاری خارجی، در میزان ارزش سرمایهگذاری خارجی نیز شاهد ۲۰ درصد رشد خواهیم بود.
این مدیر حوزه اقتصادی خراسان رضوی اظهار کرد: پیشبینی می شود امسال بتوانیم ۱۰۰ طرح خارجی به ارزش حداقل ۲۰۰ میلیون دلار برای استان خراسان رضوی جذب کنیم که شاهد انقلابی در این زمینه خواهیم بود.
مدیرکل امور اقتصادی و دارایی خراسان رضوی بدون اشاره به آمار و ارقام بیشتر گفت: از نظر ارزش سرمایهگذاری، بیشترین حجم سرمایه در حوزه ساختمان و مسکن و از حیث استقبال در حوزه صنایع نیز بیشتر صنایع نساجی، پوشاک، چرم و صنایع مواد غذایی مورد استقبال سرمایهگذاران قرار گرفته است.
مجموعه ای با عنوان "فرصتهای سرمایهگذاری خراسان رضوی" با معرفی ۱۰۰ فرصت سرمایهگذاری در بخشهای مختلف اقتصادی استان به ۲ زبان در قالب الکترونیکی و کاغذی توسط مرکز خدمات سرمایهگذاری تهیه و آماده ارائه به متقاضیان سرمایهگذاری شده است.
سرمایهگذاران افغانستان و عراق جلوتر در سرمایهگذاری خارجی
امیررحیمی با اشاره به اینکه طی سالهای گذشته کشورهای فراوانی در حوزه سرمایهگذاری خارجی ایران و خراسان رضوی ورود کردهاند، اظهار کرد: تنوع حضور سرمایهگذاران از کشورهای دیگر فراوان است اما برخی کشورها از گذشته تا امروز استقبال و علاقه مندی بیشتر خود را در این زمینه نشان داده اند.
مدیرکل امور اقتصادی و دارایی خراسان رضوی گفت:در این میان کشور افغانستان با برخورداری از ۴۱ طرح به ارزش حدود ۳۰ میلیون دلار سهم ۷۰ درصدی در تعداد طرحهای سرمایهگذاری سال گذشته این استان داشته است.
وی ادامه داد: سرمایهگذاران این کشور همچنان اشتیاق زیادی به اجرای طرحهای مختلف سرمایهگذاری در خراسان رضوی به دلیل وجود ظرفیتهای خوب سرمایهگذاری، اعتماد فراوان و البته بالا بودن مسائل و روابط معنوی مشترک میان مردمان دو خطه برخوردار بوده و هستند.
این مسوول گفت: همچنین بیشترین ارزش طرحهای سرمایهگذاری مربوط به اتباع عراقی با ۴۹ میلیون دلار در حوزه ساخت هتل و مجتمع های مسکونی است.
وی ادامه داد: این اتباع نیز جاذبههای فراوان سرمایهگذاری خراسان رضوی را به خوبی درک کرده و جذب آن شدهاند.
امیررحیمی اظهار کرد: دیگر کشورهای سرمایهگذار در استان خراسان رضوی طی سال گذشته هندوستان، پاکستان، فرانسه، روسیه، ماداگاسکار، هنگ کنگ، سوییس و ترکیه بوده اند.
موانع پیش روی رشد سرمایهگذاری خارجی
مدیرکل امور اقتصادی و دارایی خراسان رضوی مهمترین مانع پیش روی توسعه سرمایهگذاری خارجی را نقل و انتقال ارز دانست و افزود: در این رابطه نه مسیر قانونی و بانکی با توجه به اعمال تحریم ها فراهم است و نه مسیر ورود سرمایه به صورت چمدانی و همراه مسافر، که به دلیل محدودیتهای دو کشور مبدا و مقصد سرمایهگذاری وجود دارد.
امیررحیمی اظهار کرد: مشکل نقل و انتقال ارز در حقیقت مهمترین چالش در مسیر توسعه و رشد سرمایهگذاری خارجی محسوب میگردد.
وی ادامه داد: دومین مانع مهم که برای حل و رفع آن تلاش هم کردهایم ایجاد امکان سرمایهگذاری خارجی در حوزههای مختلف از جمله بورس، تجارت و سایر بخشهای مشابه است.
وی افزود: سومین مانع عدم حساسیت به مبلغ سرمایهگذاری خارجی است که از ۵۰۰ هزار دلار به ۲۵۰ هزار دلار کاهش یافته است.
امیررحیمی گفت: برای حل این مشکل پیشنهاد میدهیم امکان ایجاد صندوق ارزی مشترک یا تجمیع منابع ارزی خُرد در استان فراهم شود و مجوز اقامت و سرمایهگذاری خارجی در این قالب ارائه شود تا شاهد رشد مبالغ سرمایهگذاری هم باشیم.
تشکل کارگروه مانعزدایی سرمایهگذاری خارجی
مدیرکل امور اقتصادی و دارایی خراسان رضوی با اشاره به اهمیت و ضرورت حل و رفع موانع این مسیر گفت: خوشبختانه مهمترین اصل در رفع موانع؛ شناخت آنهاست که این اقدام به خوبی و با بررسیهای لازم انجام شده است.
وی اظهار کرد: بنابراین در سال مورد تاکید بر مانع زدایی و پشتیبانی از تولید، در حوزه سرمایهگذاری خارجی ایجاد و تشکیل کارگروه ویژه سرمایهگذاری و رفع موانع استانی به ریاست استاندار خراسان رضوی مورد پیگیری قرار گرفته است.
امیررحیمی افزود: تشکیل این کارگروه به دبیری این اداره کل و ویژه بررسی و رسیدگی به موضوعات مربوط به قبل از بهرهبرداری یک فعالیت اقتصادی در استان خواهد بود که منتظر ابلاغ دستورالعمل تشکیل جلسات آن هستیم.
وی تاکید کرد: با تشکیل و برگزاری این کارگروه، می توان به صورت هدفمند و موثر به موانع و مشکلات شکل گیری یک فعالیت اقتصادی از جمله سرمایهگذاری خارجی به صورت مشخص ورود کرده و نسبت به حل و رفع آن اقدام نمود.
ثبت شرکت در کوتاهترین زمان در خراسان رضوی
وی با بیان اینکه ثبت شرکت به نام سرمایهگذاران خارجی در این استان هم اکنون به کمتر از سه روز کاهش یافته است، گفت: پیش از این در سالهای گذشته به طور متوسط ۷۲ روز برای ثبت شرکت، اخذ کد مالیاتی و کد تامین اجتماعی زمان نیاز بود اما با افتتاح پنجره واحد فیزیکی در مرکز خدمات سرمایهگذاری استان و با کمک نهادهای ذینفع، این زمان را به سه روز کاهش داده ایم.
امیررحیمی افزود: به این ترتیب با ثبت شرکت در این مدت در خراسان رضوی، رکورد کشوری این فرایند به نام این استان ثبت شده است.
وی با اشاره به معرفی ۱۱۰ طرح دارای اولویت سرمایهگذاری خارجی در استان ادامه داد: خراسان رضوی تنها استانی است که مرکز خدمات سرمایهگذاری آن با حضور نمایندگان ۱۲ دستگاه مرتبط، به صورت فعال و مستقیم مشغول فعالیت و خدمت رسانی به سرمایهگذاران خارجی است و در این زمینه الگویی برای سایر استانها شده است.