به گزارش ایرنا، افزایش نگرانی ها در مورد آینده جمعیت چین باعث شده است در آخرین سرشماری این کشور، ضرورت رسیدگی به روند کاهش تولد و پیری جمعیت مورد تایید قرار گیرد.
نتایج سرشماری سال ۲۰۲۰ چین که بتازگی منتشر شده است بیانگر کاهش تولد و تسریع در افزایش سن جمعیت این کشور است و نشان می دهد جمعیت چین با کمترین رشد از دهه ۱۹۵۰ مواجه است.
رشد ۷۲ میلیون نفری چین
دفتر ملی آمار چین با استناد به داده های هفتمین سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۲۰۲۰، جمعیت این کشور در سرزمین اصلی - غیر از تایوان، هنگ کنگ و ماکائو - را یک میلیارد و ۴۱۱ میلیون و ۷۸ هزار نفر اعلام کرد. این آمار نشان می دهد نرخ رشد سالانه جمعیت در چین در دهه گذشته ۰.۵۳ درصد بوده است که از ۰.۵۷ درصد ثبت شده در سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰ کمتر است. آمار نشان می دهد که جمعیت چین روند رشد کم سرعت خود را در طول ۱۰ سال اخیر حفظ کرده است.
با این حال این آمار حاکی از افزایش ۷۲.۰۶ میلیون نفری و یا به عبارتی رشد ۵.۳۸ درصدی جمعیت چین در مقایسه با آمار ثبت شده در نتیجه سرشماری ملی ششم در این کشور در سال ۲۰۱۰ میلادی است.
کاهش اندک جمعیت مردان
جمعیت مردان در چین ۷۲۳.۳۴ میلیون نفر برآورد شده است که معادل ۵۱.۲۴ درصد جمعیت کلی این کشور می شود و در مقابل جمعیت زنان ۶۸۸.۴۴ میلیون نفر است که معادل ۴۸.۷۶ درصد کل جمعیت برآورد شده است. نسبت جنسی کل جمعیت چین نیز ۱۰۵.۰۷ مرد به ۱۰۰ زن است که اساسا می توان گفت مطابق با نسبت جنسی ثبت شده در سال ۲۰۱۰ و کمی کمتر است (نسبت جنسیتی جمعیت چین در سال ۲۰۱۰ میلادی ۱۰۵.۲ مرد به ۱۰۰ زن تعریف شده بود).
نسبت جنسیت هنگام تولد در چین ۱۱۱.۳ تعیین شده که در مقایسه با سال ۲۰۱۰ میلادی کاهشی ۶.۸ درصدی را تجربه کرده است؛ ساختار جنسیتی جمعیت چین همچنان رو به بهبود است.
افزایش جمعیت پیر چین
جمعیت افراد ۱۴ سال و جوان تر چین ۲۵۳.۳۸ میلیون نفر و به عبارتی ۱۷.۹۵ درصد از کل جمعیت است. جمعیت افراد ۱۵ تا ۵۹ سال هم معادل ۸۹.۳۸ میلیون نفر و به عبارتی ۶۳.۳۵ درصد از جمعیت است.
بر اساس این آمار چینی های ۶۰ ساله و بالاتر به ۲۶۴.۰۲ میلیون نفر یا معادل ۱۸.۷۰ درصد از جمعیت رسیده اند که نسبت به سال ۲۰۱۰ میلادی ۴۴.۵ درصد افزایش داشته است. نرخ باروری ۱.۳ کودک به ازای هر زن در چین در سال ۲۰۲۰، با جوامع پیری مانند ژاپن و ایتالیا برابری می کند. دومین اقتصاد بزرگ جهان ممکن است در حال کاهش مجدد جمعیت باشد.
رشد قشر تحصیل کرده چین
نتیجه هفتمین سرشماری ملی چین نشان می دهد که تعداد افراد دارای تحصیلات دانشگاهی در میان هر ۱۰۰ هزار نفر از ۶۱۵ نفر در سال ۱۹۸۲ به ۱۵,۴۶۷ نفر در سال ۲۰۲۰ افزایش یافته است.
بر اساس داده های این سرشماری، میانگین تعداد سال های تحصیلی جمعیت ۱۵ سال به بالا در این کشور از ۹.۰۸ سال به ۹.۹۱ سال رسیده است و نرخ بی‌سوادی نیز در چین از ۴.۰۸ به ۲.۶۷ درصد کاهش داشته است.
کاهش متوسط جمعیت خانوارها
متوسط جمعیت هر خانوار چینی در این بین ۲.۶۲ نفر برآورد شده است که ۰.۴۸ نفر کمتر از ۳.۱۰ نفر تعیین شده در سال ۲۰۱۰ میلادی است. در حال حاضر ۴۹۴.۱۶ میلیون خانوار در سراسر چین زندگی می کنند.
تعداد اعضای خانواده های چین همچنان روندی کاهشی دارد که علل اصلی آن عواملی از جمله جریان رو به افزایش جمعیت کشور، بهبود شرایط زندگی و زندگی های مستقل جوانان بعد از ازدواج گزارش شده است.
میانگین سنی جمعیت چین ۳۸.۸ سال اعلام شد
بر اساس داده های اصلی هفتمین سرشماری ملی چین، میانگین سن کل جمعیت چین ۳۸.۸ سال است اما با توجه به اینکه تعداد جمعیت بین ۱۶ تا ۵۹ سال نیز ۸۸۰ میلیون نفر است، می توان گفت چین هنوز از نیروی کار فراوان برخوردار است. این رقم در آمریکا ۳۸ سال است.
سیاست های چین در مقابله با کاهش جمعیت
کارشناسان می گویند چین در حال تهیه یک برنامه گسترده تر برای مقابله با چالش های جمعیتی است، از جمله آنها بکارگیری روش های موثرتر برای تشویق به فرزندآوری با کاهش بار مالی زوج ها به جای حذف ساده محدودیت های تولد است. آنها همچنین می گویند افزایش تدریجی سن بازنشستگی به کاهش نیاز به نیروی کار و در نهایت کاهش فشارها بر سیستم بازنشستگی کمک می کند.
چین "سیاست بحث برانگیز تک فرزندی را در اواخر دهه ۱۹۷۰ مطرح کرد اما در سال ۲۰۱۶ محدودیت ها را کاهش داد، به طوری که به همه زوجین اجازه می دهد صاحب دو فرزند شوند، زیرا سعی دارد هرچه سریعتر در جمعیت کشور تعادل برقرار کند. اما این تغییر نتوانست جلوی فرزندآوری را بگیرد. کارشناسان انتظار دارند پکن قبل از لغو کامل محدودیت های تولد طی ۳ تا ۵ سال آینده، در چارچوب سیاست فعلی، فرزندآوری بیشتر را تشویق کند.
به هر صورت چین قصد ندارد سیاست فرزنداوری را کاملا آزاد اعلام کند، زیرا نگران است زاد و ولد در شهرها به دلیل بالا بودن هزینه ها کاهش یابد. در عوض تولد در مناطق روستایی و حاشیه شهرها افزایش یابد که باعث بر هم خوردن تعادل جمعیتی و کمبود شغل در مناطق روستایی می شود.
«لیو خوان» مشاور دولت چین در این مورد می گوید: چالش اصلی جمعیت چین اندازه آن نیست، بلکه سالخوردگی است که فشار زیادی را به امور مالی دولت وارد می کند. حل مشکل تولد با توجه به هزینه های بالای مسکن، پزشکی و تحصیلات دشوار است بنابراین ما باید سیاست های جامعی داشته باشیم.
کارشناسان می گوید: تغییر جمعیتی در چین می تواند به رکود اقتصادی، کاهش نرخ پس انداز و کاهش قیمت دارایی منجر شود در حالی که سیستم بازنشستگی کنونی برای مسیر پیری آماده نیست .در همین راستا بانک خلق چین می گوید زاد و ولد باید کاملاً آزاد شود و به شدت زایمان را تشویق کنیم تا تأثیر اقتصادی را جبران کند، چین باید از "۲۰ سال از دست رفته" ژاپن درس بگیرد.