۳۰ می برابر با ۹ خرداد ماه به عنوان روز جهانی «ام اس» نامگذاری شده، بیماری التهابی که در آن سلولهای عصبی در مغز و نخاع آسیب میبیند. این آسیبدیدگی میتواند در توانایی بخشهایی از سیستم عصبی که مسئول ارتباط هستند اختلال ایجاد کند و باعث به وجود آمدن علائم و نشانههای زیاد جسمی شود.
اماس به چندین شکل ظاهر میشود و علائم جدید آن یا به صورت عودِ مرحلهای (به شکل برگشتی) یا در طولِ زمان (به شکل متناوب) اتفاق میافتد. ممکن است در بین عود، نشانه بیماری به کلی از بین برود؛ با این وجود مشکلات عصبی دائمی به ویژه با پیشرفتِ بیماری در مراحل بعدی بهطور مداوم اتفاق میافتد گرچه علت بیماری مشخص نیست اما مکانیزم اصلی آن آسیب زدن توسط سیستم ایمنی بدن یا اختلال در سلولهای تولیدکننده غلاف میلین است.
اماس بر اساس نشانهها و علائم و نتایج آزمایشهای پزشکی تشخیص داده میشود، پیش از این درمان مشخصی برای اماس وجود نداشت تا اینکه محققان کانادایی موفق به درمان آن شدند. درمانهای موجود به منظور بهبود عملکرد بدن پس از هر حمله و جلوگیری از حملات جدید صورت میگیرد.
اگرچه داروهایی که برای درمان اماس تجویز میشود اندکی مؤثرند اما دارای اثرات جانبی هستند و تحمل آن دشوار است. با وجود اینکه شواهدی در مورد اثربخشی درمانهای جایگزین اماس وجود ندارد، بسیاری از مردم به دنبال آن درمانها هستند. پیشبینی نتیجه دراز مدت درمان بسیار دشوار است اما نتیجه قابل قبول بیشتر در زنان، افرادی که در سنین پایینتر به این بیماری مبتلا شدهاند، افرادی که در آنها دورههای عود مشاهده میشود و افرادی که آنها در مراحل اولیه حملههای کمی را تجربه کردهاند، مشاهده میشود.
به گفته متخصصان امر این بیماری بهطور معمول در سنین ۲۰ تا ۵۰ سالگی و در زنان حدود ۳ برابر مردان اتفاق میافتد. دکتر سید مسعود نبوی در گفت و گو با خبرنگار بهداشت و سلامت ایرنا می گوید: ام اس در جوانان ایرانی رو به افزایش است براین اساس جوانان باید بتوانند استرسهای روحی و هیجانها مضر را به حداقل برسانند و تعادل زندگی را داشته باشند از عادات بد غذایی، سیگار کشیدن بپرهیزند، ویتامین دی و مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان هامصرف کنند.
وی با بیان اینکه حدود ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر در دنیا به بیماری ام اس مبتلا هستند که این رقم در ایران ۸۰ تا ۱۰۰ هزار نفر تخمین زده میشود، ادامه می دهد: ام اس بیماری است که مغز و نخاع را درگیر می کند و بیشتر جوانان ۲۰تا ۴۰ سال مبتلا به این بیماری می شوند.
نبوی می گوید: ام اس سه برابر زنان را بیشتر از مردان درگیر می کند و مسائل ژنتیکی، هورمونهای زنانه و عوامل محیطی از مهمترین موارد ابتلا به این بیماری است.
به گفته وی سبک زندگی در دنیا در سه دهه اخیر تغییر کرده و عواملی مانند سیگار کشیدن، استرس و اضطراب عادات بد غذایی و نداشتن زایمان بروز ام اس را بویژه در زنان تشدید می کند.
نبوی می گوید: ۲۰۰ ژن مختلف در بروز ام اس نقش دارد و عوامل محیطی یاد شده ابتلا به آن را تشدید می کند ام اس بیماری پیچیده ای بوده که در دنیا رو به افزایش است. : ام اس بیماری خود ایمنی است و از آنجایی که جوانان نیروهای زاینده کشور هستند و باعث ارتقای اجتماعی، اقتصادی و غیره جامعه می شوند باید مورد توجه قرار بگیرند.
نبوی، اختلال حرکتی، عدم تعادل، سرگیجه و غیره را از علایم ام اس بیان می کند و می گوید: خوشبختانه داروهای ام اس در کشور در دسترس بیماران بوده و آنها نباید دوره درمان خود را رها کنند.