توسعه روز افزون شهرها ، گسترش بناهای مسکونی درهم تنیده ، آپارتمان های سر به فلک کشیده و رونق زندگی ماشینی، نیاز به مناطق تفرجگاهی و فضای سبز در شهرها را افزایش داده است؛ موضوعی که به عنوان یکی از رویکرد های اصلی مدیران شهری از آن یاد می شود.
اگرچه فضای سبز در پاکیزگی و تلطیف هوا و دما و ایجاد نشاط و شادابی مردم شهرنشین مهم و اثر گذار است اما حفظ و پاسداشت این فضا نباید به گونه ای باشد که به نیازهای اساسی افراد جامعه آسیب بزند.
آبیاری فضای سبز، پارک ها، شستشوی معابر، جداول و باکس های زباله از جمله اقدامات پرآب طلب در مجموعه مدیریت شهری محسوب می شود که باتوجه به خشکسالی و کم آبی امسال باید سیاستی منطقی برای آن ترسیم کرد تا ضمن نگهداری از فضای سبز ، استفاده از آب شرب در فعالیت های یاد شده را به حداقل ممکن رسانده و بهره مندی از آب های نامتعارف و جایگزین را برای آن پیش بینی کرد.
گرگان با بیش از ۳۵۰ هزار نفر جمعیت به عنوان یکی از بزرگترین شهرهای شمال کشور با مشکل جدی تامین آب شرب مواجه است که این مشکل امسال متاثر از خشک سالی و کم بارشی محسوس تر خواهد بود.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب گلستان گفت که گرگان هزار و ۷۵۰ لیتر بر ثانیه نیاز آبی دارد که در حال حاضر هزار و ۲۷۰ لیتر آب شرب آن تامین شده و اما برای تامین ۴۷۰ لیتر دیگر با کمبود سیستمی جدی مواجه است.
بهزاد هرمزی اظهار داشت: گلستان منابع آبی زیادی ندارد و خشکسالی امسال به عنوان گسترده ترین خشکسالی ۴۵ سال گذشته تاثیر بالایی در کاهش منابع آبی آن داشته است.
وی ادامه داد: میزان آورد رودخانه‌های گلستان بین ۳۰ تا ۷۰ درصد و بارندگی‌های استان حدود ۳۰ درصد کاهش یافته و سطح سفره‌های آب زیرزمینی نیز به شدت پایین رفته است.
امیر محمدیان یکی از شهروندان گرگانی به ایرنا گفت : آبیاری فضای سبز با استفاده از منابع آب شرب باعث شده تا بخشی از سهمیه مردم به این امر اختصاص یابد و در روند کمبود و قطعی اثرگذار باشد.
وی ادامه داد: در شرایطی که مدیران همواره مردم را به صرفه جویی هر چه بیشتر در مصرف آب تشویق و ترغیب می‌کنند، آبیاری فضای سبز با آب شرب به هیچ عنوان قابل قبول نیست.
این جوان گرگانی گفت : هر چند در بخش های از شهر شاهد آبیاری مکانیزه فضای سبز هستیم اما قدم های محسوسی در زمینه فراگیر شدن این امر در گرگان برداشته نشده است.
مرتضی روحی از کارشناسان جنگلداری شهری نیز به ایرنا گفت: با توجه به کم آبی، کشت گونه های گیاهی پرآب طلب نظیر صنوبر و چمن در شهر گرگان ضرورت ندارد اما اگر ضرورتی برای کاشت چمن وجود داشته باشد از گونه های چمنی کم آب بر و به صورت جزیی استفاده و معادل آن چمن های قدیمی برچیده شود.
وی بیان کرد: چمن‌کاری نوعی از یک فضای سبز متناسب با آب هوای مرطوب و ذخایر آبی فراوان مانند گیلان و یا در سطح کلان برای کشورهایی اروپایی و توسعه یافته و ثروتمند است که گلستان از این ویژگی‌ها بی نصیب است.
وی تاکید کرد: در گرگان درختکاری باید محور توسعه فضای سبز شهری قرار گیرد زیرا این پوشش گیاهی علاوه بر هزینه و مصرف آب بسیار کمتری نسبت به چمن، طول عمر و مخاطره پذیری بیشتری در مقابل کم آبی دارد.
روحی گفت: استفاده از گونه‌های گیاهی مقاوم و کم آب‌بر و متناسب با اقلیم شمال و تلاش برای کاهش تبخیر برای آبیاری فضای سبز بویژه با آبیاری در شب از روش‌هایی است که در کاهش حجم آب تاثیر گذار است.
وی ادامه داد : توجه به فاضلاب های تصفیه شده و یا جمع آوری و هدایت اندک نزولات آسمانی برای آبیاری فضای سبز باید به طور جدی در دستور کار مسوولان شهری گرگان قرار بگیرد.
رییس سازمان فضای سبزشهرداری گرگان هم به خبرنگار ایرنا گفت : سالانه ۸۰۰ هزار متر مکعب آب صرف شستشوی معابر خیابان ها، باکس های زباله و آبیاری فضای سبز شهری می شود که حدود ۹۶ درصد آن آب خام غیرشرب است اما حدود ۳۰ هزار متر مکعب معادل ۳۰ میلیون لیتر از آب شرب گرگان صرف آبیاری می شود.
یحیی ستوده نیا گفت : در حال حاضر ۳۸ درصد فضای سبز گرگان با استفاده از روش های نوین آبیاری می شود و برنامه جامعی برای تسری این روش به کل پارک ها و فضای سبز شهر داریم.
وی گفت: بر مبنای جمعیت ۳۶۸ هزار نفری گرگان، سرانه فضای سبز و پارک های این شهر، ۷.۴۹ مترمربع برای هر فرد است.
رییس کمیسیون فضای سبز و محیط زیست شورای شهر گرگان نیز گفت: تا پایان شش ماهه اول امسال استفاده آب شرب در آبیاری فضای سبز این شهر به حداقل ممکن خواهد رسید.
ناصر گرزین گفت اظهار داشت: در حال حاضر حدود 35 تا 40 درصد آبیاری گرگان به صورت مکانیزه انجام می‌شود و این رقم با هدف کاهش آب مصرفی تا پایان سال به حدود 80 درصد خواهد رسید.
وی گفت : اعتبارات مورد نیاز اجرای این طرح از محل پروژه های عمرانی تامین خواهد شد و در این خصوص دغدغه ای نداریم.
گرزین تاکید کرد که با توجه به تغییرات اقلیمی و خشکسالی های مکرر، فضای سبزگرگان به سوی درختکاری تغییر کرده و تا حد امکان از چمن کاری به دلیل نیاز آبی بالا فاصله خواهیم گرفت.
معاونت حفاظت و بهره برداری منابع آب شرکت آب منطقه ای گلستان هم به ایرنا گفت : چاه هایی در اختیار شهرداری گرگان از چاه های کم عمق و نیمه عمیق با عمق حدود ۳۰ تا ۴۰ متر هستند که با توجه به سفره های زیرزمینی شهر و شیب زمین در گرگان قابلیت استفاده برای آب شرب را ندارند.
جواد تیموری ادامه داد : امکان نشت آلودگی به این چاه های کم عمق بسیار بالاست به همین دلیل بهره برداری از این آب ها برای استفاده شرب ریسک بالایی داشته و مخاطره آمیز است.
وی گفت : چاه هایی با عمق حداقل ۸۰ متر در محدود شهر گرگان قابلیت استفاده برای شرب را دارد که در همین عمق بالا نیز باید از لوله های فلزی پیوسته استفاده کرد تا نشست آلودگی به حداقل ممکن برسد.
یقینا توسعه و حفظ فضای سبز امری بسیار ضروری در زندگی شهرنشینی است اما این مدیران هستند که باید با اتخاذ تدابیری دوسویه علاوه بر حفظ پارک ها ، زمینه استفاده از آب شرب برای این مصارف را به حداقل برسانند.