مراکز مثبت زندگی در شرایطی که این شهر برای تردد معلولان مناسب نبود ایجاد شد تا مددجویان به راحتی بتوانند بدون طی کردن مسافت طولانی خود را به این مراکز برسانند و خدمات دریافت کنند.
در آستانه گام دوم انقلاب و با گذشت بیش از سه دهه از تشکیل سازمان بهزیستی و گستره مأموریتها، نیازها، انتظارات و مطالبات جامعه ، بهره مندی از پتانسیل و ظرفیتهای مردمی در قالب شبکه هایی از نهادهای غیردولتی فعال در کشور، بمنظور تقویت و توسعه خدمات حمایتی و تخصصی طرح مراکز مثبت زندگی در دستور کار قرار گرفت.
اجرای طرح مراکز مثبت زندگی موجب تسهیل مراجعه، پیگیری و پاسخگویی به جامعه می شود، بر همین اساس سازمان بهزیستی کشور براساس بند ۴ ماده ۲۶ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت ، پس از کسب پروانه فعالیت مجموعه ای از خدمات سطح یک سازمان بهزیستی را در بستر فناوری اطلاعات در راستای بهتر زیستن آحاد جامعه با نام مرکز خدمات بهزیستی (مثبت زندگی) به بخش غیردولتی واگذار کرد.
این مراکز با ارائه ۲۲ خدمت پس از سال ها انتظار در دولت تدبیر و امید به ثمر نشست تا دستانی توانمند برای مددجویان باشد.در این مراکز، مددکاران به خانه های مددجویان می روند و از نزدیک به سوالات و درخواست های آنها پاسخ می دهند.
وحید قبادی دانا رئیس سازمان بهزیستی، مراکز خدمات مثبت زندگی را ابرپروژه اجتماعی در دولت تدبیر و امید عنوان می کند که فصل نوینی در خدمات اجتماعی باز کرده‌است.
مجوز تاسیس مراکز خدمات بهزیستی (مثبت زندگی) به استناد بند ۴ ماده ۲۶ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و بخشنامه شماره ۱۲۹۳۰۶/۹۸/۹۰۰ در نخستین روز دی ماه سال ۱۳۹۸ صادر شد.
ایجاد مراکز مثبت زندگی از اردیبهشت ماه سال ۹۹ در دستور کار سازمان بهزیستی کشور قرار گرفت و بهره برداری از این مراکز با دستور رییس جمهوری به صورت ویدئوکنفرانسی در ۱۸ اسفند سال ۹۹ انجام شد.
در این مراکز خدمات ۲۲ گانه‌ای از جمله تشکیل پرونده، پاسخگویی به مراجعان، نیازسنجی‌های محلی، شناسایی داوطلبان و خیرن، آگاه‌سازی معلولان و آموزش های مهارت زندگی و غربالگری ارائه می‌شود.
۲۰۸ مرکز مثبت زندگی در تهران
۲۰۸ مرکز مثبت زندگی در استان تهران و شهرستان های آن ایجاد شد که تنها سهم پایتخت ۹۴ مرکز است.
مدیرکل بهزیستی استان تهران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا درباره نحوه فعالیت این مراکز می گوید: ۹۴ مرکز در شهر تهران و مابقی مراکز در ۱۶ شهرستان استان تهران آغاز به فعالیت کرده اند.
امین شاهرخی ادامه می دهد: با واگذاری خدمات به مراکز مثبت زندگی کارشناسان و مددکاران منتظر حضور مددجویان نمی مانند و پس از بررسی پرونده ها به محل زندگی معلولان رفته و از نزدیک مشکلات آنها را بررسی می کنند.
این مقام مسئول اضافه می کند: اکنون در مراکز مرحله اول پایش پرونده های مددجویان است تا اطلاعات دقیقی از وضعیت آنها کسب کنیم چراکه امکان دارد مددجویی تغییر مکان داشته و یا ازدواج، اشتغال و تحصیلی را انجام داده باشد مورد بررسی قرار می دهیم.
وی ادامه می دهد: در مراحل بعدی هر مددکاری موظف است سالیانه ۲ مرتبه به محل زندگی مددجو مراجعه کند و از نزدیک مشکلات، درخواست ها و خدماتی را که نیاز دارد را ارائه کند.
این کارشناس، اضافه می کند: در این مدت نیز مددجو با مددکار ارتباط برقرار کرده و هر نیازی و درخواستی که داشته باشد با مددکارش در میان می گذارد و می تواند به مراکز مثبت زندگی مراجعه کند و از این طریق خدمات دریافت کند.
به گفته وی، این مراکز برای دسترسی آسان مددجویان و تسهیل در رفت و آمد آنها ایجاد شده است تا به راحتی در صورت نیاز به خدماتی بتوانند در محله زندگی خود به نزدیک ترین مرکز مثبت زندگی مراجعه کنند و از آنجا خدمات را پیگیری کنند.
وی اضافه می کند: پیش از این مددجویان برای مراجعه به بهزیستی استان و یا شهرستان ها با مشکلاتی از جمله کمبود امکانات ویژه معلولان، نبود زیرساخت های مناسب سازی و بسیاری از موارد مواجه بودند که اکنون در کمترین زمان و با صرفه جویی در هزینه و وقت می توانند به مراکز مثبت زندگی مراجعه کنند.
شاهرخی از تیغ نظارت در مراکز مثبت زندگی خبر داده و می گوید: خدمات ارائه شده به مددجویان در بستر فناوری اطلاعات IT ثبت می شود و کارشناسان در اداره کل بهزیستی استان می توانند در حوزه های مختلف بر فرایند ارائه خدمات نظارت داشته باشند.
۹۴ مرکز مثبت زندگی در پایتخت
مدیر بهزیستی شهر تهران نیز درباره این مراکز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا می گوید: ۹۴ مرکز مثبت زندگی در شهر تهران فعالیت خود را شروع کردند که هر مرکز ۴۵۰ پرونده را براساس منطقه جغرافیایی مورد بررسی قرار می دهد.
سیدسعید آرام بیان می کند: در این مراکز چند مددکار، مدیر، مسئول فنی و مسئول پذیرش با مدارک تحصیلی مددکاری، روانشناسی و علوم تربیتی مشغول به کار شده‌اند.
به گفته این مسئول، این مراکز علاوه بر خدماتی چون بازدید منزل، حمایت‌های مالی مستمر و غیرمستمر، صدور معرفی نامه‌های مختلف، نیاز سنجی، آموزش مهارت‌های زندگی، غربالگری بینایی و شنوایی به ارائه سایر خدماتی چون ثبت درخواست‌های فرزندخواندگی، تشکیل پرونده جدید برای مددجویان جدیدالورود در محدوده‌ی جغرافیایی محل خدمت اقدام می‌کنند.
وی، تسهیل در ارائه خدمات به مددجویان مناطق شهری، روستایی و کم‌تر توسعه یافته و آسیب زا، خانواده محوری، مددکارمحوری، توسعه دولت الکترونیک و ارائه تمامی خدمات به صورت الکترونیک، بررسی و تحلیل وضعیت اجتماعی محله، تسهیل گری و تشکیل تیم محله و اقدامات اجتماع محور، شناسایی فعال جامعه هدف، ارائه آموزش های تشکیل و تحکیم خانواده، آموزش های مهارت های زندگی و پیشگیری از آسیب های اجتماعی، آگاه سازی برای پیشگیری از معلولیت ها، غربالگری سطح یک پیشگیری از معلولیت ها، جلب مشارکت های مردمی اعم از نقدی و غیر نقدی را از مهمترین اهداف راه اندازی این مراکز عنوان کرد.
۷۰ هزار پرونده مددجو در شهر تهران وجود دارد
کارشناس ماده ۲۶ دفتر معاونت مشارکتهای مردمی بهزیستی شهر تهران نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا می گوید: ۷۰ هزار پرونده مددجو در شهر تهران وجود دارد که این پرونده ها در ۹۴ مرکز مثبت زندگی بر حسب محل زندگی مددجویان توزیع شده است.
زهرا وثوقیان ادامه می دهد: در هر مرکز مثبت زندگی سه مددکار و یک مسئول فنی و یک مدیر مشغول به فعالیت هستند که هر مددکار موظف به بررسی پرونده ۱۵۰ مددجو است.
وی با تاکید بر اینکه نیاز به بیش از ۲۰۰ مرکز مثبت زندگی هستیم گفت: از متقاضیان در این عرصه استقبال می کنیم و برای آنها در صورت داشتن صلاحیت مجوز فعالیت صادر می کنیم.
وی اضافه می کند: یکی از شاخص های صدور مجوز مناسب سازی مراکز مثبت زندگی و نحوه دسترسی آسان و مناسب شده برای معلولان است تا مشکلی در رفت و آمد در این مراکز نداشته باشند.
وثوقیان با بیان اینکه این مراکز باید به مددجویان معرفی شود می گوید: از مهمترین چالش های این مراکز نبود اطلاع رسانی است که نیاز است این مراکز به معلولان معرفی شود تا خدمات دریافت کنند.
مراکز مثبت زندگی در راستای گسترش ماموریت‌ها، نیازها، انتظارات و مطالبات جامعه از سازمان بهزیستی، بهره‌مندی از پتانسیل و ظرفیت های مردمی در قالب مراکز و موسسات غیردولتی و به منظور تقویت و توسعه خدمات حمایتی و تخصصی از سوی سازمان بهزیستی راه‌اندازی شد تا بتواند خدماتی ماندگار به مددجویان ارائه شود.