به گزارش ایرنا، پادشاه انتخابی مالزی که در رأس حکومت این کشور قرار دارد، مانند سایر نظام‌های مشابه دارای اختیارات و وظایف تشریفاتی است و از میان خانواده سلاطین در ایالت‌های این کشور بطور دوره ایی و به مدت ۵ سال انتخاب می‌شود.
رکن اصلی قدرت در مالزی متعلق به نخست وزیر بعنوان رئیس قوه مجریه می‌باشد. نخست وزیر و اعضای کابینه براساس انتخابات مجلس نمایندگان فدرال انتخاب و تعیین می‌گردند. بر اساس بند ۲ ماده ۴۳ قانون اساسی مالزی، پادشاه از میان نمایندگان مجلس فردی که مورد اعتماد اکثریت مجلس می‌باشد را به سمت نخست وزیری منصوب می‌نماید.
هم اکنون آقای محی الدین یاسین ریاست کابینه مالزی را در اختیار دارد. وی از اول مارس ۲۰۲۰ و بدنبال استعفای ماهاتیر محمد به عنوان هشتمین نخست وزیر مالزی منصوب شد. مهمترین ائتلاف حزبی مالزی ائتلافی متشکل از ۳ حزب "برساتو، آمنو و پاس" تحت عنوان ائتلاف متحد است. ائتلاف مخالفان نیز متشکل از سه حزب "عدالت مردمی، داپ و امانت" است.
حکومت سلطنتی دوره ای
مالزی پس از استقلال از انگلیس در سال ۱۹۵۷، حکومت سلطنتی دوره‌ای را پذیرفت. بر اساس قانون اساسی مالزی، پادشاه، از میان ۹ سلطان ایالت‌های مختلف مالزی از ۱۳ ایالت، به‌طور دوره‌ای و برای مدت ۵ سال انتخاب می‌شود. در ۴ ایالت دیگر که سلطان ندارند بالاترین مقام رسمی، فرمانداران انتصابی هستند که آن‌ها نیز با ترتیب خاصی انتخاب شده و مقام تشریفاتی و اختیارات رسمی سلاطین را دارا می‌باشند. پادشاه در مالزی در ظاهر دارای اختیارات و وظایف تشریفاتی است ولی در عمل بر بسیاری از امور دخالت داشته و حتی قدرت انحلال مجلس را نیز دارا می‌باشد.
پادشاه در مقام فرماندهی کل نیروهای مسلح کشور دارای اختیاراتی رسمی بوده و به عنوان بالاترین مقام کشور، تنفیذ نخست‌وزیر (پس از انتخاب شدن وی از طریق رای نمایدنگان پارلمان) و پیشنهاد انحلال مجلس یا عدم قبول آن را بر عهده دارد.
انتصاب قضات دادگاه فدرال و دادگاه‌های عالی از جمله معدود وظایف پادشاه است. تصمیمات پارلمان نیز به سمع و نظر شاه می‌رسد، اما وی اجازه اظهار نظر ندارد. انحلال مجلس هم از معدود اختیارات پادشاه محسوب می‌شود.
چگونگی برگزاری انتخابات در مالزی
دو ماه مانده به برگزاری انتخابات در مالزی، پارلمان این کشور باید منحل شود. بر اساس قانون اساسی مالزی، انتخابات سراسری باید ۵ سال پس از انتخابات دوره پیشین برگزار شود. البته درخواست نخست وزیر و یا اینکه عدم رای اعتماد پارلمان به شخص نخست وزیر می‌تواند باعث شود که پادشاه مالزی دستور انتخابات زودهنگام را نیز صادر نماید.
هر عضو پارلمان مالزی عضوی از یک حوزه انتخابی و بر اساس نظام انتخاباتی "نفر نخست" (First Past the Post) به پارلمان این کشور راه می‌یابد.
این نوع نظام انتخابی، نوعی روش رأی گیری است که رای دهندگان به نامزد مورد نظر خود رای می‌دهند و نامزدی که بیشترین آراء را کسب می‌کند، در اصل برنده همه آراء است.
این روش برگزاری انتخابات در جهان بسیار رایج نیست، اما همچنان در حدود یک سوم کشورهای جهان از جمله در آمریکا، بریتانیا، کانادا، هند و مالزی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
با وجودی که سن بلوغ در مالزی ۱۸ سال تعریف شده، اما سن حق رای در این کشور ۲۱ سال است و رای دادن نیز اجباری نیست.
پارلمان مالزی
پارلمان مالــزی دو مجـــلسی بوده و از مجالس نمایندگان و سنا تشکیل می‌گردد. مجلس سنا که بالاترین مجلس نمایندگی مردم در مالزی به شمار می‌رود، دارای ۷۰ سناتور می‌باشد. می‌توان نمایندگان مجلس سنا را به دو بخش تقسیم نمود. تعداد ۲۶ نماینده سنا یا سناتور از سوی مجالس ایالتی از مجموع ۱۳ ایالت مالزی (هر ایالت ۲ نفر) انتخاب و به مجلس سنا معرفی می‌شوند.
تعداد ۴۴ نفر دیگر از سوی پادشاه بدلیل انجام خدمات برجسته و سوابق خدماتی و شایستگی آن‌ها، یا به نمایندگی از اقلیت های قومی و دینی، گروه های تخصصی، شرکت های بزرگ و دیگر گروه ها انتخاب و معرفی می‌شوند که دو نفر از آن‌ها بعنوان سناتور منطقه فدرال کوالالامپور و مناطق فدرالی لابوآن و پوتراجایا نیز هر کدام یک سناتور در مجلس سنا خواهند داشت. سناتورها برای یک دوره ۳ ساله انتخاب می‌شوند که قابل تمدید برای یک دوره دیگر می‌باشد. رئیس مجلس سنا نیز از میان سناتورها و توسط آن‌ها برگزیده می‌شود.
مجلس نمایندگان مالزی در حال حاضر ۲۲۲ نماینده دارد که این افراد از طریق انتخابات سراسری حزب برای یک دوره ۵ ساله برگزیده می‌شوند مگر اینکه انتخابات زود هنگام برگزار گردد. هرچند طبق قانون، انتخاب نخست وزیر از میان نمایندگان مجلس در اختیار پادشاه است اما عملاً رئیس حزب حاکم یا بزرگترین حزب ائتلاف حاکم، بعنوان نخست وزیر منصوب می‌گردد.
رئیس مجلس نمایندگان مالزی توسط اعضای مجلس انتخاب می‌شود، اما با توجه به پیش بینی خاص قانون اساسی مالزی وی می‌تواند از میان شخصیت‌های خارج از مجلس نیز انتخاب شود و الزامی به انتخاب وی از میان اعضای پارلمان نیست. مجلس نمایندگان فدرال از اهمیتی اساسی در ساختار قدرت، حکومت و تشکیل کابینه برخوردار بوده و در واقع دروازه‌ای برای دستیابی به مسند قدرت از جمله وزارتخانه‌ها می‌باشد. مجلس سنا نیز همانند سایر نهادهای مشابه در برخی کشورهای دیگر بدواً قانون گذاری نمی‌کند بلکه قوانین مصوب مجلس نمایندگان را به منظور تقدیم به پادشاه مورد بررسی و مداقه قرار می‌دهد.
احزاب سیاسی مالزی
یکی از ویژگی های کشور مالزی وجود احزاب سیاسی متعدد و برگزاری انتخابات بر اساس مبارزات حزبی است. در این کشور حدود ۴۰ حزب در صحنه سیاسی و انتخابات فعال می‌باشند. در انتخابات دوره چهاردهم پارلمان مالزی در ماه مه ۲۰۱۸ حزب آمنو که قدرتمندترین حزب مالزی بود پس از ۶۱ سال قدرت را به ائتلاف امید واگذار کرد. اما با استعفای ماهاتیر محمد در فوریه ۲۰۲۰ که به یک بحران یک هفته‌ای در مالزی نیز منجر شده بود این حزب مجددا و از طریق ائتلاف با حزب برساتو به قدرت بازگشت.
این سازمان سیاسی در سال ۱۹۴۶ تأسیس شد و تا زمان حاضر همواره قوی‌ترین جریان سیاسی مالایی در طول سال های کسب استقلال و پس از آن بوده است. حزب عدالت مردم (PKR) به رهبری انور ابراهیم، حزب چینی تبار عمل دموکراتیک (DAP) ، حزب پریبومی برساتو، حزب امانت و حزب اسلامی پاس نیز از دیگر احزاب مهم و فعال در مالزی می‌باشند.
نحوه اداره کشور مالزی، به صورت فدرال است که شامل ۱۳ ایالت و سه منطقه فدرال می‌شود. بالاترین مقام تشریفاتی هر ایالت، سلطان یا حکمران می‌باشد و امور اجرایی نیز در اختیار سروزیر و کابینه ایالتی قرار دارد. ایالت ها دارای مجلس نمایندگان ایالتی مستقل می‌باشند که از طریق انتخابات مستقیم به هنگام برگزاری انتخابات سراسری تعیین می‌شوند. امکان اینکه یک نفر همزمان نماینده در یکی از مجالس ایالتی و مجلس نمایندگان باشد نیز وجود دارد.