تهران-ایرنا- سیگنال های اصلاح طلبی ارسال شده از سوی دو نامزد انتخابات ریاست جمهوری با واکنش های مختلفی از سوی تصمیم گیران این جریان روبرو شده است. در جناح رقیب هم شواهد از کاهش احتمال انصراف نامزدهای اصولگرایان به نفع یکی از آن ها حکایت دارد. در این بین دغدغه داسوزان نظام و ایران مشارکت مردم است.

به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، روزها و رقابت های انتخاباتی کشور میان جریان های سیاسی متفاوت پیش می رود اما رییس جمهوری بار دیگر از اهمیت صندوق رای به عنوان میراث گرانقدر بنیانگذار انقلاب اسلامی سخن می گوید. امکان مشارکت مردم، انگیزه و امیدآن ها برای حضور در پای صندوق های رای هم با انواع موانع داخلی و خارجی روبروست.

صندوق رای میثاق مردم با امام خمینی (ره)

حجت الاسلام «حسن روحانی» در جلسه روز چهارشنبه هیات دولت بار دیگر از اهمیت صندوق رای سخن گفت و درباره بی اهمیت جلوه دادن این مهم هشدار داد و گفت: «نباید مهم ترین مساله بی اهمیت اعلام شود، نکند از روی نادانی فردی بگوید که مهم نیست کم بیایند رای دهند یا زیاد رای دهند؛ صندوق و انتخابات مهمترین مساله ما است. همه ما باید کاری کنیم که مردم با راحتی و امید و نشاط پای صندوق آرا به اصلح رای دهند. نه اصلح از لحاظ فرد، بلکه از لحاظ برنامه و استراتژی اصلح باشد. باید بهترین فرد بیاید این بار مسوولیت سنگین را بردوش بگیرد و کار را پیش ببرد.»

حضور مردم در انتخابات اصلی است که در بحبوحه رقابت ها و حاشیه های آن اگر فراموش شود و مردم از صندوق رای فاصله گیرند؛ کشور از آرمان های امام خمینی (ره) فاصله خواهد گرفت.

ارسال سیگنال های ناتمام اصلاح طلبی

«محسن مهرعلیزاده» خود را تنها اصلاح طلب تایید صلاحیت شده انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم می داند و برای اثبات این مهم تمام تلاش خود را به کار گرفته است. از نامه به رییس جبهه اصلاحات و درخواست فرصت برای ارائه برنامه ها تا تاکید بر مفاهیم و مضامین اصلاح طلبی. مهرعلیزاده در آخرین حضور خود در شبکه اجتماعی کلاب هاوس تاکید کرد که «محمدجواد ظریف» را به عنوان وزیر امورخارجه خود انتخاب خواهد کرد.

وی همچنین تصریح کرده است: «می خواهم با تنش زدایی یاد و خاطره دولت خاتمی را در جهان که با نام گفتگوی تمدن ها، اعتبار پاسپورت‌ها و دعوت از دولت به کشورهای مختلف، را زنده کنم. کمیته حقیقت یاب برای اتفاقات ناگوار آبان ۹۸ تشکیل می دهم.»

« عبدالناصر همتی» دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری هم برای اقناع جریان های اصلاح طلب و اعتدال گرا در حال تلاش است. براساس شنیده های تایید نشده همتی روزهای گذشته با «سید حسن خمینی» تولیت آستان امام خمینی(ره) دیداری دو ساعته داشته و برنامه های خود را برای مدیریت و اداره کشور با یادگار امام مطرح کرده است. بر اساس همین شنیده ها؛ سیدحسن خمینی هم از دیدگاه های همتی استقبال کرده است.

«غلامحسین کرباسچی» دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی اما به صورت صریح و روشن؛ همتی را نامزد مورد نظر حزب خود معرفی کرده و گفته است: « ما در کارگزاران سازندگی به دنبال این هستیم که مجموعه اصلاح‌طلبان با استفاده از سلاح رای وارد صحنه انتخابات شوند. تمایل قطعی دوستان ما در کارگزاران حتماً این است که در انتخابات از آقای همتی حمایت کرده و برای ایشان تبلیغ کنیم و برنامه‌های ایشان را برای مردم در انتخابات توضیح دهیم.»

«علی صوفی» فعال سیاسی اصلاح طلب اما درباره شرط و امکان حمایت اصلاحات از همتی و مهرعلیزاده گفته است: « شرط حمایت از افرادی مانند همتی و مهرعلیزاده این است که در آینده نظرسنجی‌های مردمی چه چیزی را نشان دهد و مردم به چه کسی اقبال داشته باشند. با توجه به اقبال مردم، ممکن است برنامه جبهه اصلاحات نیز تغییر کند و آن‌ها بخواهند به سمت حمایت از یک کاندیدا بروند.»

روند وحدت در جناح اصولگرا

انتقاد از اظهارات دادستان و کنایه نامحسوس به حجت الاسلام رییسی، کافی بود تا تحلیلگران به وجود دستکم یک دوقطبی میان اصولگرایان پی ببرند. محسن رضایی در واکنش به اظهارات دادستان تصریح کرد: «اخیرا دادستان تهران به طریقی نامزدهای انتخاب را تهدید کرده است؛ آیا آقای رییسی هم مدنظرتان هست؟ در این شرایط نباید کاری کنیم که مسائلی در ذهن مردم به وجود بیاید. آیا این حرفی که می‌زنند، اگر بخواهند درباره آقای رییسی هم عمل کنند و مثلا خطایی در ستاد ایشان رخ بدهد، می‌توانند؟ بالاخره او رییس است؛ می‌توانند این کار را بکنند؟ خب چرا رفتاری دارید که موضوعات را پیچیده کند و سوءظن‌هایی در جامعه به وجود بیاید».

این اما تنها کنایه انتقادی رضایی نبود؛ وی پیش از این هم در توییتی از مردم خواسته بود با شناسایی و حذف نامزدهای پوششی به نامزد اصلی برسند. وی تصریح کرده بود: «مردم ما با حذف گزینه‌هایی که «برای رئیس جمهور شدن نیامده‌اند» و یا ممکن است این مسئولیت را «نیمه‌کاره رها کنند»، می‌توانند گزینه درست را پیدا کنند.»

واقعیت آن است که حجت الاسلام رییسی، رقیبی جدی به نام محسن رضایی دارد . رقیبی که گرچه حمایت شورای ائتلاف و شورای وحدت را ندارد؛ اما سابقه اصولگرایی وی از سن برخی اعضای این دو  نهاد بیشتر است. عزم جزم رضایی یکی از چالش های وحدت میان اصولگرایان است و به نظر می رسد، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در ۲۸ خرداد و آغاز رای گیری نامزد انتخابات بماند.

با نزدیک شدن به ایام انتخابات، در ستادهای نامزدها و محافل سیاسی و رسانه ای امکان انصراف آن ها به نفع نامزد دیگر سنجش می شود. به نظر می رسد احتمال این موضوع در ستاد سعید جلیلی روز به روز کاهش می یابد. شواهد گرچه متقن نیست اما «مهدی تجریشی» سخنگوی ستاد جلیلی پیش از این تاکید کرده بود: «جلیلی هیچ وعده‌ای نمی‌دهد مگر اینکه بر اجرای آن مطمئن باشد و اجرای آن محرز باشد. اگر حتی احتمال ۶۰ - ۷۰ درصدی هم برای اجرای مسئله‌ای باشد از طرح آن خودداری شده است. جلیلی با قدرت حضور خواهد داشت و این حضور به معنای حذف و تخریب کاندیدای دیگر نخواهد بود.»

موانع مشارکت مردم در انتخابات

رقابت های انتخاباتی میان جریان های مختلف سیاسی گرچه از جذابیت های ذاتی هر انتخابات است اما این روزها موضوع مشارکت مردم در این دوره از انتخابات هم با تردیدهایی روبروست. نظرسنجی ها از کاهش میزان حضور  مردم در پای صندوق های رای حکایت دارد. در بررسی علت این کاهش مشارکت می توان عوامل بسیاری برشمرد اما به نظر می رسد عدم حضور سلایق سیاسی گوناگون، شعارها و وعده های پوپولیستی برخی از نامزدها و پروپاگاندای رسانه های خارجی و سیاه نمایی داخلی سبب این اتفاق شده است. انتقادات از رد صلاحیت شماری از چهره های اصلاح طلب ادامه دارد و همین موضوع همراهان و همفکران نامزدهای ردصلاحیت شده ای چون «مسعود پزشکیان» یا «عباس آخوندی» را درباره موضوع مشارکت فعال در انتخابات با موضع مبهمی مواجه کرده است.

وعده های فاقد پشتوانه هم این روزها یا مورد انتقاد یا حتی موضوع شوخی های مردم و چهره های سیاسی شده است. یارانه هایی که گاهی صدها برابر می شوند، مسکن هایی که به یکبار به صورت میلیونی ساخته می شوند، ایالاتی که وعده تاسیس آن ها داده می شود، همگی بسیاری از مردم را به این نتیجه می رساند که کاندیدای اعلام کننده این وعده ها درک و شناخت دقیقی از شرایط اقتصادی و حتی اجتماعی کشور ندارد؛ بنابراین رای دادن به وی هم نمی تواند گرهی از مشکلات کشور باز کند.

«امیرآریا زند» عضو شورای مرکزی حزب اتحادملت از نامزدهای انتخابات درباره وعده های عجیب آن ها پرسیده است: «نمایندگان اقتصادی نامزدهای محترم ریاست جمهوری بفرمایند شعار یارانه ۴۵۰هزار تومانی یا وام ازدواج ۵۰۰ میلیونی از کدام منابع قرار است پرداخت شود؟»

«جلال رشیدی کوچی» نماینده مجلس هم به کنایه گفته است: «به نظر می‌رسد برخی نامزدهای محترم بهترین روش جذب رای را سبقت گرفتن در بالا بردن مبلغ پرداختی یارانه می‌دانند. از ۴۵۰ هزار تومان شروع و فعلا به یک میلیون و دویست هزار تومان رسیده است. احتمالا تا ۲۶ خرداد باید منتظر یارانه ۵ یا حتی ۱۰ میلیونی باشیم. کنتور که نمی‌اندازد.»

«حسام‌الدین آشنا» هم در حساب توییتر خود نوشت: «درخواست؛ نامزدهای محترم مشخص کنند کدامیک از برنامه‌های آنان بدون قانونگذاری جدید و تصویب مجلس قابل اجراست. در صورتی که تمام برنامه‌های اجرایی آنان نیازمند تصویب مجلس است، چگونه می‌توانند بدون اطمینان از نظر مجلس و شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام به مردم قول قطعی بدهند؟»

سیاه نمایی برخی از نامزدها درباره شرایط کشور و اقدامات دولت به منظور جلب نظر هم بر اساس تجربه های گذشته نتیجه عکس خواسته به وجود آورده است. مردمی که اقدامات منتخب پیشین خود را بر اثر این نوع سیاه نمایی ها، چنین هیچ ببینند برای انتخاب منتخب جدید انگیزه و امید کافی نخواهند داشت. این میان بمباران خبری رسانه های فارسی زبان خارج از کشور هم می تواند این انگیزه و امید را تا حد بسیاری تحت تاثیر قرار دهد.