به گزارش ایرنا، کارشناسان بر این باورند، باروری ابرها روشی برای تأثیرگذاری بر روی ابرهای طبیعی است که در آن با استفاده از مواد شیمیایی آب بیشتری از ابر به شکل باران یا برف درست می‌شود.
در این نوشتار نگاهی ویژه به آخرین روند اجرای پروژه باروری ابرها در کشورهای منطقه آسیا-اقیانوسیه داریم.
گزارشهای خبری نشان می دهد پدیده بارورسازی ابرها و ایجاد باران مصنوعی قدمتی ۷۰ سال در جهان دارد و در این میان کشورهای منطقه آسیا و اقیانوسیه از جمله چین، تایلند، هند، سنگاپور، مالزی و استرالیا هر روز بر وسعت اقدامات خود مبنی بر افزایش سفره های زیرزمینی می افزایند.
یکی از مهمترین کاربردهای بارورسازی ابرها ایجاد تغییر کوتاه‌مدت آب و هوای طبیعی است که در بیشتر مناطق دنیا به‌منظور افزایش بارش از ابرها، کاهش اثرات منفی طوفان‌ها، کاهش تگرگ، از بین بردن مه در فرودگاه‌های پرترافیک یا بزرگراه‌ها است.
استفاده از بارانهای مصنوعی در کشورهای منطقه آسیا-اقیانوسیه کاربردهای مختلفی دارد، برای مثال در اندونزی هدف از باروری ابرها افزایش ذخیره آب مخازن برای استفاده در سال‌های خشکسالی، در استرالیا به وجود آمدن برف بیشتر و بهبود صنعت توریسم در ارتفاعات برفی، در چین علاوه بر افزایش بارش، گاهی برای کاهش دمای تابستان و در نتیجه کاهش مصرف برق برای تهویه مطبوع می‌باشد.
از دیگر سو نتیجه مطالعه ای که محققان دانشگاه هاروارد و کلمبیا منتشر کردند، نشان می دهد آلودگی هوا ناشی از آتش سوزی در جنگل ها و مزارع پالم اندونزی تاکنون باعث مرگ زودهنگام بیش از ۱۰۰ هزار نفر در کشورهای جنوب شرق آسیا شده است. چنانچه کشورهای آسیایی بتوانند از فن آوری ایجاد باران مصنوعی به نحو مناسب استفاده کنند این مساله کمک شایانی به مبارزه با الودگی هوا در این منطقه خواهد داشت.
کشاورزان اندونزیایی برای احیای زمین های بیشتر به منظور کشت پالم اقدام به آتش زدن جنگل ها می کنند و غبار ناشی از این آتش سوزی ها تبدیل به یک مشکل سالیانه در منطقه جنوب شرق آسیا شده است.
از سال ۱۹۹۷ تاکنون این آتش سوزی ها همه ساله آلودگی شدید در جنوب اندونزی ایجاد می کند و بادهای موسمی نیز باعث آلودگی هوا در کشورهای مالزی و سنگاپور می شود.
مطالعه منتشر شده نشان می دهد حدود ۱۰۰ هزار و ۳۰۰ نفر بر اثر آلودگی هوا در کشورهای جنوب شرق آسیا دچار مرگ زودهنگام شده اند که از این تعداد ۹۱ هزار و ۶۰۰ نفر در اندونزی، ۶ هزار و ۵۰۰ نفر در مالزی و ۲ هزار و ۲۰۰ نفر در سنگاپور بوده است.
چین کشوری پیشتاز در تولید باران مصنوعی
دولت پکن تصمیم دارد تا سال ۲۰۲۵ دست کم ۵۶ درصد از مساحت چین را تحت تاثیر بارش مصنوعی درآورد و از طرح بارورسازی ابرها به عنوان راهی برای تعدیل تغییرات اقلیمی بهره جوید.
بنابر اعلام رسانه های چینی، شورای دولتی چین می گوید این کشور تا سال ۲۰۲۵ به یک سیستم پیشرفته مجهز می شود که با استفاده از آن می تواند مساحت بیش از ۱.۳۵ میلیارد هکتاری (۵.۵ میلیون کیلومتر مربع) را با باران مصنوعی و مساحت حدود ۱۴۳ میلیون هکتاری را با تگرگ پوشش دهد.
شایان ذکر است این نخستین بار نیست که چین اقداماتی را جهت ایجاد تغییرات، اصلاح و تعدیل آب و هوا انجام می دهد.
گفتنی است این کشور در المپیک ۲۰۰۸ پکن با استفاده از روش بارورسازی ابرها راهی برای کاهش بارندگی در مراسم افتتاحیه مسابقات ورزشی اتخاذ کرد و آب و هوایی مطلوب را برای حاضران این مراسم ایجاد کرد.
مالزی
مالزی یکی از کشورهایی است که همه ساله با بحران ناشی از آلودگی هوای موسمی روبه رو می شود.
گزارشهای خبری نشان می‌دهد این کشور بین ماه های ابتدایی سال تا سپتامبر با بحران آلودگی هوا روبرو می شود که تنها راه برون رفت از آن بارندگی اندک باران است.
گفتنی است کوالالامپور، پایتخت مالزی، به عنوان یکی از کانون های اصلی آلودگی هوا در این کشور به شمار می آید.
در مالزی ایجاد باران مصنوعی و بارور کردن ابرها از اهمیت فراوانی برخوردار است.
دولت مالزی سال ۲۰۱۴ میلادی تاکنون، هر ساله با هدف مبارزه با آلودگی هوا اقدام به بارور کردن ابرها می کند..
بنابر اعلام پایگاه خبری فاکس نیوز، مالزی نه تنها در زمینه ایجاد باران مصنوعی در کشور خود موفق عمل می کند، بلکه به سایر همسایگان خود کمکهایی را در زمینه بارور سازی ابرها در مواقع لزوم انجام می دهد.
مالزی در سال ۲۰۱۵ میلادی پس از وقوع آتش سوزی گسترده جنگل های اندونزی اقداماتی را برای بارور کردن ابرها انجام داد..
در نتیجه کمکهای مالزی در زمان بروز آتش سوزی در جنگلهای اندوزی و ایجاد باران مصنوعی میزان تخریب جنگل ها، آلودگی های زیست محیطی و خسارت های اقتصادی دست کم ۴۰ درصد کاهش یافت.
ژاپن
یکی دیگر از کشورهای موفق در زمینه ایجاد بارانهای مصنوعی ژاپن است.
ژاپن از اواخر دهه ۹۰ میلادی مطالعاتی را در زمینه بارورسازی ابرها آغاز کرده است و در حال حاضر به یکی از کشورهای پیشرو در این زمینه تبدیل شده است.
این کشور همچنین موفق شده است از محل صادرات علمی نتایج تحقیقات خود در زمینه باران های مصنوعی درآمدی سرشار را نصیب خود سازد.
این کشور همچنین موفق شد در سال ۲۰۱۳ میلادی که توکیو با کمبود شدید آب روبرو شده بود دست کم ۱۵ درصد از آب مورد نیاز این کشور را از طریق بارورسازی ابرها تامین کند.
گزارشهای خبری حاکی است دانشمندان ژاپنی جزو اولین افرادی بودند که در سال ۲۰۱۳ میلادی به اهمیت استفاده از اسپری دی اکسیدکربن مایع روی ابرها پی بردند؛ موضوعی که به گزارش ژاپن تایمز دو سال وقت و هزینه صرف کرد، اما در نهایت به پیشتازی ژاپنی ها در جهان منجر شد.
ایران
به گزارش ایرنا، فناوری بارورسازی ابرها به عنوان شاخه ای از علم تعدیل وضع هوا، برای نخستین بار در ایران از سال ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۷ توسط یک شرکت کانادایی در حوضه آبریز سدهای کرج و جارجرود به کار گرفته شد
پس از انقلاب مرکز ملی تحقیقات و مطالعات باروری ابرها از سال ۱۳۵۷ در وزارت نیرو و با هدف دستیابی به فناوری افزایش بارش از طریق بارورسازی ابرها تاسیس شد و تاکنون نیز اقداماتی در این زمینه انجام شده است اما در عمل، توجه چندانی از طرف سیاستگذاران و مجریان نسبت به این فناوری دیده نمی شود.
در سال های اخیر با کاهش حجم بارندگی ها در کشور، ضرورت استفاده از روش باروری ابرها در کانون توجه دست اندرکاران حوزه آب، کشاورزی و منابع طبیعی قرار گرفته است.
خشکسالی پدیده ای است که در چند سال اخیر مشکلات زیادی را برای کشورهای مختلف از جمله ایران که بر روی کمربند خشک و نیمه خشک واقع شده ایجاد کرده است.
از این رو کشورها در صدد یافتن راه حلی برای گذر از خشکسالی هستند که بارورسازی ابرها با هدف افزایش بارش یکی از این روش هاست.
حسین اردکانی پیشکسوت هواشناسی کشور می گوید، گزارش های منتشر شده از این فناوری در دنیا نشان می دهد که عملیات بارورسازی ابرها با روشی بسیار مطمئن و همراه با پارامترهای کاملا علمی می تواند ۲۰ تا ۲۵ درصد بارندگی را در همان منطقه عملیاتی افزایش دهد.
اردکانی افزود: مثلا در منطقه ای مانند یزد که در طول سال مقدار ابر در آن بسیار کم است و نوع ابر نیز برای بارش مناسب نیست، چگونه باید انتظار داشته باشیم عملیات بارورسازی ابرها نتیجه بخش باشد اما در منطقه ای که مقدار و نوع ابر محاسبه شده و جواب مثبت است می توان این کار را انجام داد؛ البته آنهم باید بسیار دقیق و با استفاد از فناوری روز باشد.
پیشکسوت هواشناسی کشور ادامه داد: برخی کشورها حدود ۲۰ سال است برای یک منطقه مورد نظر عملیات بارورسازی ابرها را انجام می دهند، ما نیز می توانیم این کار را برای حوضه آبریز دریاچه ارومیه انجام دهیم.