به گزارش روز چهارشنبه ایرنا از وزارت جهاد کشاورزی، «سید محمد موسوی» افزود: بر اساس آخرین گزارش‌ها و ارزیابی‌های کلی از ۱۱.۲ میلیون هکتار اراضی کشاورزی در ۳۰ استان کشور، ۴۳ درصد از خسارت ۶۷ هزار میلیارد تومانی مربوط به افت تولیدات بخش زراعی، ۲۶ درصد کاهش تولیدات باغی، ۱۳ درصد افت تولیدات آبزی‌پروری و محصولات دام و طیور، ۱۱ درصد کاهش تولید علوفه مراتع، چهار درصد خسارت در زمینه زیرساخت‌های انتقال آب، استخرهای آب، لوله گذاری‌ها، قنوات و چشمه‌سارها و سه‌درصد نیز مربوط به تامین آب و علوفه مورد استفاده دام عشایر بوده است.
مدیرکل دفتر مدیریت بحران و کاهش مخاطرات بخش کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی بیان‌داشت: بر پایه گزارش سازمان هواشناسی کشور، میزان بارندگی‌ها در سال زراعی جاری نسبت به میانگین بلند مدت حدود ۴۱ درصد و در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۵۴ درصد کاهش داشته است.
وی گفت: علاوه بر کاهش بارش، توزیع زمانی و مکانی نامناسب بارندگی‌ها، افزایش گرما و تبخیر و تعرق هم منجر به شدت وقوع و تبعات گسترده خشکسالی در بخش کشاورزی شده است.
این مقام مسوول ادامه‌داد: بر اساس گزارش این سازمان از مهر سال ۹۹ تا پایان اردیبهشت سال ۱۴۰۰ نزدیک به ۹۲ درصد مساحت کشور با شدت‌های مختلف خشکسالی مواجه شده، به طوری که خشکسالی تقریبا در ۲۰ درصد مساحت کشور بسیار شدید، ۲۸ درصد شدید، ۲۵ درصد متوسط و نزدیک به ۱۹ درصد خفیف رخ داده و فقط هشت درصد این مساحت را در حد نرمال داریم.
موسوی با اشاره به این نکته که بخش کشاورزی بعد از آب شرب، حساس ترین و محور اصلی ترین بخش تاثیر پذیر از خشکسالی بوده است، اظهار داشت: در این بخش درخصوص مدیریت بحران خشکسالی، تامین آب پایاب و خارج از پایاب سدها، همچنین تامین آب شرب انسان و دام عشایر از اضطراری‌ترین اقدامات است.
وی در مورد برنامه وزارت جهاد کشاورزی در مورد خشکسالی گفت: در برنامه اضطراری این وزارتخانه با توجه به موضوع امنیت غذایی و کاهش تولید، تاکید شده که ذخایر استراتژیک نهاده های دامی و محصولات اساسی متناسب با میزان کاهش تولید باید به‌فوریت تقویت شوند.
این مقام مسوول افزود: برای تحقق این مهم، بر نقش کلیدی بخش‌های دولتی و غیردولتی ذی‌ربط و ذی‌صلاح برای تامین و تقویت ذخایر استراتژیک محصولات اساسی و نهاده‌های دام و طیور تاکید شده است.
وی، کاهش فشار بر منابع پایه تولید آب و خاک را از دیگر برنامه‌ها و سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی در شرایط خشکسالی عنوان کرد و اظهار داشت: بر اساس این برنامه، در حوزه‌هایی که بحران آب داریم باید توزیع عادلانه فشار ناشی از کمبود آب و تنش آبی را در هر یک از بخش های شرب، صنعت، کشاورزی و محیط زیست داشته باشیم و برای آن که بتوانیم چالش‌های معیشتی کشاورزان را مدیریت و فشار را متعادل کنیم، ضروری است پشتیبانی های ویژه‌ای از بخش کشاورزی و جامعه کشاورزان انجام شود.
موسوی، درباره اولویت های وزارت جهاد کشاورزی در شرایط خشکسالی و کم آبی امسال توضیح داد: پیشنهاد شده با مشارکت شرکت‌های آب منطقه‌ای و سایر بخش‌ها و استانداری‌ها، اولویت‌بندی تخصیص آب را در حوزه های بحرانی به ترتیب کشت های گلخانه ای، باغات و زراعت آبی محصولات اساسی داشته باشیم.
مدیرکل دفتر مدیریت بحران و کاهش مخاطرات بخش کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی، حمایت از طرح های موثر در افزایش بهره وری آب در بخش کشاورزی را مهم دانست و گفت: تبدیل کشت در محیط‌های باز به کشت‌های گلخانه ای علاوه بر افزایش بهره وری در مصرف آب و تولید، بر صادرات و معیشت پایدار کشاورزان نیز تاثیر می گذارد.
وی در عین حال بر حفظ مراتع کشور به عنوان کلیدی ترین منابع پایه تولید تاکید و تصریح‌کرد: حفظ و بقای پوشش گیاهی و ایجاد تعادل بین ظرفیت مراتع و دام متکی به آن در شرایط خشکسالی بسیار مهم است.
موسوی افزود: در شرایط خشکسالی کنونی، برنامه ریزی شده تا دست‌کم یک میلیون واحد دام (به‌ویژه دام مازاد حذفی جامعه عشایر) توسط شرکت پشتیبانی امور دام خریداری شود تا فشار بر مراتع کشور به حداقل برسد.
وی گفت: از سوی دیگر، با توجه به کاهش تولید نهاده‌های دامی و جو نسبت به سال قبل باید به همین میزان واردات نهاده های دامی و جو انجام تا تولیدات دام و طیور در این حوزه تضمین شود.
این مسوول اظهار داشت: پیشنهاد ما این است که به منظور کنترل قیمت ها، کاهش فشار دام بر مراتع و پشتیبانی از تولیدات گوشت و شیر در شرایط خشکسالی امسال، ۳.۷ میلیون تن افزایش واردات جو نسبت به سال قبل داشته باشیم.
وی بیان‌داشت: ۲۲ میلیون راس دام عشایر متکی به مراتع کشور هستند.
موسوی در همین حال بر جبران ریالی بخشی از خسارات ناشی از خشکسالی در حوزه کشاورزی تاکید کرد و گفت: امهال تسهیلات بانکی خسارت‌دیدگان، اعطای تسهیلات بانکی ارزان قیمت، پرداخت غرامت توسط صندوق بیمه کشاورزی، تامین اعتبار برای بازسازی زیرساخت های تامین و انتقال آب و کمک های بلاعوض به کشاورزانی که ۱۰۰ درصد تولیداتشان نابود شده اند از جمله اقدامات ضروری برای مدیریت بحران خشکسالی در بخش کشاورزی مطرح است.
به گزارش ایرنا، خشکسالی، دوره کم‌آبی است که طی آن یک منطقه با کمبود در ذخیره و منابع آبی مواجه است و به عبارتی دوره امتداد خشکی می‌تواند از چند ماه تا چند سال باشد.