به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، امیر مجید فخری، روز پنجشنبه در نشست خبری به مناسبت روز ملی جغرافیا افزود: سازمان جغرافیایی با نزدیک به ۱۰۰ سال سابقه در حوزه‌های تولید اطلاعات مکانی، فعالیت های متنوع و گسترده ای را در طول تاریخ برای کشور انجام داده است.
وی ادامه داد: بخش عمده این فعالیت‌ها در حوزه پیرامونی کشور بوده و قسمت اعظمی هم در حوزه تولیدات مکانی مورد نیاز نیروهای مسلح در داخل کشور است. اگر از فعالیت های حوزه های مرزی شروع کنیم می بینیم در سالهای بسیار دور، حوزه کار سازمان جغرافیایی نقشه برداری سرحدات مرزی در دوره قاجار و ابتدای دوره پهلوی را داریم که با ایجاد شعبه نقشه‌کشی در ارکان حرب ارتش شروع شده است.
رییس سازمان جغرافیای نیروهای مسلح گفت: شعبه هایی که در واحدهای نظامی ایجاد شده بود، مسئولیت نقشه برداری محدوده‌های استقراری خود را داشتند و در فراخور نیاز شهرها و روستاهای مناطق مسئولیت خود را هم نقشه برداری می کردند؛ به ویژه در مورد خطوط مرزی و سرحدات و رودخانه های مرزی فعالیت جدی داشتند.
فخری گفت: در این دوره زمانی، تهیه ده‌ها جلد فرهنگ آبادی ها که به عنوان اولین کارهای جغرافیایی مدون در کشور شناخته می‌شود، تمامی روستاها، کوه ها ، رودها و عوارض مهم جغرافیایی گنجانده و به جزییات آنها توجه شده است. شاید بتوان گفت اولین و مهمترین بررسی‌های جغرافیای کشور را در این فرهنگ ها می توان دید. ده‌ها جلد اطلس جغرافیایی در کشور توسط سازمان جغرافیایی تولید شده که تعدادی از آنها اطلس های فرهنگی است که اطلس جهان اسلام، اطلس شیعه و اطلس حرمین شریفین از جمله آنهاست.
نقشه های پایه حاصل دو دوره عکسبرداری هوایی کل کشور است
وی با بیان اینکه سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، ده ها جلد کتاب جغرافیایی در حوزه های تخصصی خود با همکاری اساتید مختلف دانشگاهی تدوین کرده است، تصریح کرد: این کتاب ها در حال عرضه هستند. یکی از مهم ترین کارهایی که سازمان جغرافیایی انجام داده نقشه برداری پوششی کل کشور است که آنچه که امروز به عنوان نقشه های پایه در کشور می شناسیم حاصل دو دوره عکسبرداری هوایی کل کشور است که نقشه های ۵۰ هزار امروز از آن عکس ها تولید شده است.
رییس سازمان جغرافیای نیروهای مسلح یادآور شد: در کنار آن، بر اساس نیاز دستگاه‌های دولتی مثل راه و شهرسازی یا فرمانداری ها و استانداری ها، نقشه برداری و عکسبرداری شهرها و روستاها و مناطق مختلف انجام شد و این نقشه ها توسط کشاورزان نیز استفاده می شود.
فخری با بیان اینکه تهیه مدل سه بعدی مناطق مرزی به طور کامل تولید شده و در اختیار است، خاطرنشان کرد: ایجاد ایستگاه های دائمی موقعیت‌یابی در مناطق مرزی که نزدیک به ۱۰۰ ایستگاه برای موقعیت یابی دقیق ایجاد شده است. مطالعات جغرافیایی و آمایش دفاعی که الان در اسناد آمایش استانی یا اسناد ملی می توان آثار آن را یافت، در این سازمان تولید شده است. سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح مسئولیت تهیه تصاویر ماهواره‌ای مورد نیاز بخش های دفاعی و غیر دفاعی کشور را بر عهده دارد که با ایجاد سایت سپهر عملاً وارد حوزه تصاویر ماهواره ای شده است و تاکنون از سایت سپهر و روش‌های دیگر، تصاویر ماهواره‌ای مورد نیاز نیروهای مسلح تامین شده است.
وی گفت: یکی از کارهای اساسی ایجاد سامانه های اطلاعات جغرافیایی است. همه داده‌هایی که جمع آوری می شود چه در عرصه نقشه‌ها و چه داده های توصیفی، همه در یک سامانه تجمیع و قابلیت تحلیل پیدا می کند. این قابلیت تحلیل را سامانه های اطلاعات مکانی به ما می دهند که اکثر نرم افزارهایی که وجود دارد نرم افزارهای غیر بومی و خارجی است. کار بزرگ ما بومی سازی این نرم افزار بوده که بنا بر نیازی که در سازمان و نیروهای مسلح وجود داشته سامانه های اطلاعات جغرافیایی و نرم افزارهایی مورد نیاز تولید شده است.
رییس سازمان جغرافیای نیروهای مسلح با بیان اینکه آب نگاری خلیج فارس و دریای عمان و تولید چارت های دریایی مورد نیاز نیروهای مسلح و کشور یکی از کارهای مهم بوده است، عنوان کرد: الان ناوگروه های نیروی دریایی راهبردی ارتش که در سراسر نقاط جهان به دریانوردی مشغول هستند، بر اساس این چارت هایی که در سازمان جغرافیایی تولید شده حرکت می کنند و افتخار داریم که این خدمت کوچک را به عزیزان می دهیم.
فخری گفت: تهیه انواع داده های کوچک مقیاس و متوسط مقیاسی که در جاهای مختلف مانند اتاق های کنترل فرمان دیده می‌شود یا به عنوان نقشه های عمومی مردم مورد استفاده قرار می‌گیرد یکی دیگر از کارهای سازمان جغرافیایی کشور است. داده‌ها و اطلاعات مکانی به عنوان سرمایه ملی و داده های ارزشمند کشور است، به هر حال نیاز به مراقبت دارد و سازمان جغرافیایی این مسئولیت را برعهده دارد و سعی کردیم آن را به طور مناسبی انجام دهیم.
وی با بیان اینکه آموزشکده نقشه برداری سازمان جغرافیایی تربیت نسل های مختلف نقشه بردار و سایر حوزه های ژئوماتیک را بر عهده داشته است، گفت: سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح الان هم کارکردهای جدیدی را در حوزه مهارت افزایی و حرکت به سوی یک دانشکده کارآفرین آغاز کرده است. امید است افرادی که در این دانشکده با ما همکاری می کنند تنها دارنده مدارک‌تحصیلی نباشند و آنها در کنار کاری که به عنوان آموزش در دانشکده دارند هم زمان به تولید سازمان جغرافیایی کمک کنند. این افراد در یک مدت دو ماهه یا سه ماهه روش های تولید انواع نقشه ها و چارت های دریایی را یاد می گیرند و می توانند خود به عنوان یک کارآفرین شرکت تاسیس و در این حوزه وارد کار شوند.
رییس سازمان جغرافیای نیروهای مسلح ادامه داد: مرکز نوآوری ژئوماتیک را با همکاری با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در دو سال گذشته پیگیری کردیم که این کار به عنوان یک کار نو در کشور و به عنوان اولین مرکز ژیوماتیک کشور ثبت شده و تعداد زیادی شرکت های استارتاپی اکنون در کنار سازمان جغرافیایی هستند. شرکت های دانش بنیان کمک کردند در بسیاری از موضوعات به خودکفایی لازم دست پیدا کنیم.
فخری با بیان اینکه مطالعات غرب آسیا در دستور کار سازمان جغرافیای نیروهای مسلح است، گفت: موظف هستیم در مورد کشورهای همجوار و کشورهای دوردست، اطلاعات مکانی و نقشه های مورد نیاز را تامین کنیم و توانستیم خدمات لازم را به نیروهای مسلح ارائه کنیم.
وی گفت: برنامه ای که سازمان جغرافیایی الان دنبال می کند ایجاد رصدخانه جغرافیایی کشور است. رصدخانه جغرافیایی کشور باید بتواند هشدارهای لازم را در حوزه های مختلف جغرافیایی برای سطوح مختلف تصمیم‌گیری کشور فراهم کند. ورودی های این رصدخانه می‌تواند از دستگاه‌های مختلف جمع‌آوری شود. علاوه بر آن داده‌هایی که خود سازمان جغرافیایی در اختیار دارد هم به عنوان مرکز فرماندهی کنترل و هم به عنوان یک رصدخانه، امید است بتواند هشدار سریع برای مسئولان به ویژه در حوزه مخاطرات و بحران ها را فراهم کند.
رییس سازمان جغرافیای نیروهای مسلح افزود: خوشبختانه با دستگاه های مختلف همکاری نزدیک داریم و امید است بتوانیم به عنوان یک سازمان پویا، وظایفی را که بر عهده داریم، در عرصه های مختلف ملی و نیروهای مسلح به خوبی انجام دهیم.
رییس سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح درباره بهره برداری این سازمان از پهپاد تصریح کرد: سازمان جغرافیایی از سال ۹۰ وارد حوزه بهره برداری از پهپاد برای تهیه عکس های فتوگراومتری شده است. برای این کار هم پهپاد باید ویژگی های خاصی داشته باشد که مداوت پرواز و سنجنده های مناسب است. در این زمینه با کمک شرکت های دانش بنیان توانسته ایم به موفقیت هایی دست پیدا کنیم که اکنون یک پهپاد نیمه سنگین تولید شده و در حال بهره برداری است.
فخری درباره برنامه سازمان جغرافیایی برای تهیه جایگزین سامانه ای مانند جی پی اس اظهار داشت: برنامه ریزی برای ساخت منظومه مکان یابی جهانی در کشور حال انجام است و برنامه ای برای ارسال ماهواره به مدار مئو داریم. خود کشورهای خارجی از سامانه های زمینی هم استفاده می کنند که در ایران هم در حال ساخت چنین سامانه ای هستیم و پیشرفت‌های خوبی داشته ایم. علاوه بر آن استفاده از پایگاه های تعیین موقعیت دقیق در کشور نیز مطرح است و سازمان های جغرافیایی، سازمان نقشه برداری و سازمان اسناد و املاک در حال کار در این زمینه هستند.
وی درباره خدمات سازمان در حوزه مدیریت بحران عنوان کرد: یکی از کارهای ما اعلام مکان های مشکوک به آتش سوزی به استان‌ها و وزارت کشور است. سال گذشته با ۹۷ درصد دقت جاهایی را برای آتش سوزی که اعلام کرده بودیم، درست بود.
رییس سازمان جغرافیای نیروهای مسلح در ادامه درباره علم جغرافیا گفت: جغرافیا علم مطالعه زمین و ویژگی‌های گوناگون آن است. جغرافیا آن قسمت از دانش بشری است که از مشخصات مناطق و نواحی مختلف زمین و پراکندگی پدیده های گوناگون سطح زمین اعم از طبیعی و انسانی و روابط انسان و محیط بحث می کند.
فخری گفت: به عبارت دیگر توصیف و تبیین و تحلیل پدیده های روی زمین و روابط بین آنها موضوع علم جغرافیا است. اطلاعات مکانی و جغرافیایی، مهم ترین ابزار تصمیم گیری و برنامه ریزی است. تولید سریع، صحیح و روزآمد نقشه و اطلاعات جغرافیایی در جهان به عنوان یک ضرورت در برنامه های استراتژیک کشورها و به دلیل سرمایه گذاری زیاد و نتایج دراز مدت به لحاظ ساختار سازمانی در بخش حاکمیتی سامان یافته است.
وی تاکید کرد: بسیاری از فعالیت های تولید اطلاعات مکانی و جغرافیایی به دلیل بنیادی بودن فعالیت ها در کوتاه مدت، غیر اقتصادی به نظر می رسد و در قالب محدوده های زمانی دوره های برنامه ریزی متداول دنیا نیز نمی گنجد، لکن منجر به نتیجه و تولید ارزشی است که در طی زمان قابل بهره برداری است. از آن جمله می توان به سیستم های تصویربرداری ماهواره ای سیستم های تعیین موقعیت جهانی، اجرای عملیات هیدروگرافی و تهیه نقشه های آب‌نگاری دریاها و عکسبرداری هوایی در مقیاس‌های مختلف اشاره کرد.