به حق استان کرمان را لقب بهشت معادن نامیده اند و جای جای این خاک زرخیز پهنه های معدنی ارزشمندی را در دل خود جای داده است که موتور تولید بسیاری از کارخانه ها و واحدهای بزرگ صنعتی و معدنی کشور است.
هر چند طی سالهای گذشته نبود صنایع تبدیلی و خام فروشی از مشکلات بخش صنعت و معدن استان کرمان محسوب می شد، اما با برنامه ریزی و سرمایه گذاری که در سالهای اخیر توسط بخش خصوصی و حمایت دولت انجام شده است، کارخانه ها و طرح های بزرگی برای فرآوری و تبدیل مواد خام معدنی در استان افتتاح و اجرا شده است.
فولاد از مهمترین مصالح صنایع سنگین و سبک در کشور محسوب می شود که تولید آن به صورت جدی در دستور کار دولت قرار گرفته است تا امروز شاهد جهش و خودکفایی این صنعت راهبردی در کشور باشیم.
ساخت، افتتاح و بهره برداری از طرح های فولادی در استان کرمان در دولت های یازدهم و دوازدهم شتاب خوبی گرفته است که شاهد اجرای پروژه های بسیار بزرگ و با اهمیتی بوده ایم و به گفته رئیس سازمان صنعت و معدن استان کرمان، با تکمیل و رشد زنجیره فولاد در استان کرمان تا افق ۱۴۰۴، تولید ۱۰ میلیون تن از ۵۵ میلیون تن فولاد هدف گذاری کشوری را خواهیم داشت.
هر چند در رابطه با تامین آب صنعت فولاد استان کرمان نگرانی هایی وجود داشت، اما با انتقالآب خلیج فارس به فلات مرکزی ایران و اختصاص آن به صنایع بزرگ استان، چشم انداز روشنی در اجرای طرح های فولادی کرمان بوجود آمده است، تا ضمن رفع نیاز کشور، با صادرات آن ارزآوری قابل ملاحظه ای برای ایران داشته باشد.
طرح فولاد بافت
طرح فولاد بافت یکی از پروژه‌های استانی فولاد است که عملیات اجرایی آن در جهت محرومیت زدایی و ایجاد اشتغال در شهرستان بافت کرمان با ظرفیت ۸۰۰ هزار تن آهن اسفنجی و ۸۰۰ هزار تن فولاد خام در سال ۸۵ مصوب شورای اقتصاد و در سال ۸۶ در زمینی به مساحت ۶۱۲ هکتار آغاز شد.
این طرح را شرکت گسترش صنایع ماهان و بانک صنعت و معدن و متعاقب آن شرکت احیا استیل بافت تشکیل و عملیات اجرایی طرح را به عنوان کارفرمای جدید به دست گرفت .
فاز نخست فولاد بافت در آبان ۹۸ توسط ریاست جمهوری افتتاح شد، در این طرح واحد احیا مستقیم با ظرفیت ۸۰۰ هزار تن به تولید رسیده این پروژه از سال ۸۶ آغاز و ارزش واحد احداثی ۱۲۰ میلیون یورو بوده که ۲۵۰ نفر اشتغال مستقیم و ۲ هزار و ۵۰۰ نفر غیر مستقیم اشتغالزایی کرده است.
در این طرح بیش از ۵۰ هزار متر مکعب بتن ریزی، چهار هزار و تن۸۹۰ اسکلت فلزی، و هفت هزار و ۶۴۱ تن تجهیزات نصب شده است.
همزمان با این طرح فاز ۲ این پروژه هم از محل منابع فاینانس چین و بر اساس مصوبه شورای اقتصاد با حضور رئیس جمهوری وزیر صمت و استاندار کرمان کلنگ زنی شد و عقد قرارداد واحد گندله سازی به ظرفیت ۲ و نیم میلیون تن با پیمانکار منعقد شده است.
این طرح زیر نظر سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران با سرمایه‌گذاری ۲۵۰ میلیون یورو سرمایه گذاری واحد تولید گندله و بریکت گرم، ۶ ماه دوم سال ۱۴۰۱ با اشتغالزایی برای ۵۰۰ نفر به صورت مستقیم و پنج هزار نفر غیر مستقیم ایجاد می‌کند.
هزینه های مربوطه فولاد بافت توسط شرکت ایمیدرو و مشارکین مربوطه تامین شد و آب مورد نیاز طرح واحد احیا از سد بافت، گاز و تاسیسات آن و اینک در حال بهره‌برداری است، برق برای واحد احیا تامین شده است.
فولاد آلیاژی بردسیر
مدیرعامل صنایع فولاد مشیز بردسیر گفت: صنایع فولادی بردسیر تحولات بزرگی بودند که در بردسیر اتفاق افتاد و در این زمینه این شهرستان در حال تبدیل شدن به صنعتی است.
محمد ستوده افزود: همچنین فولاد مشیز با سرمایه گذاری در پروژه فیلتراسیون در زمینه حفظ محیط زیست سرمایه گذاری خوبی داشته است.
وی با اشاره به آغاز فعالیت این شرکت از سال ۶۶ تصریح
کرد: پروژه فولاد سازی از سال ۹۲ فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون با همکاری و تلاش دولت و بخش خصوصی به ظرفیت نامی خود رسیده است.
وی با بیان اینکه مشکل اصلی ما تامین آهن اسفنجی و مواد اولیه است که به سرمایه در گردش مربوط می شود افزود: خط ۲۰۰ هزار تنی نورد کارخانه فولاد مشیز بردسیر هم اکنون با کیفیت رقابتی در حال فعالیت است.
ستوده تصریح کرد: فولاد مشیز سه خط ریختگری دارد و خط چهارم آن نیز با مهندسی معکوس بومی سازی قطعات توسط نیروهای بردسیری انجام می شود که این پروژه در حال حاضر ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
مدیرعامل صنایع فولاد مشیز بردسیر با اشاره به رفع نگرانی از آلودگی این صنایع نیز گفت: مقدار غبار فولاد مشیز با قطعاتی که نصب کردیم در راستای حفاظت از محیط زیست به حد استاندارد رسیده است.
با اشاره به آمادگی سرمایه گذاری پروژه فولاد آلیاژی بردسیر در راستای توسعه شهرستان گفت: بودجه این پروژه با تسهیلات کم بهره تامین شده و این طرح در صورت اجرا و فاز بهره برداری می تواند ۳۰۰ نفر اشتغال ایجاد کند.
مجتمع جهان فولاد سیرجان
مدیرعامل و عضو هیات مدیره شرکت مجتمع جهان فولاد سیرجان گفت: در شرکت جهان فولاد با تحریم ها فعالیت خود را آغاز و ۹ کارخانه را احداث کردیم و هیچکدام از کارشناسان خارجی برای احداث کارخانه پایانی به کشور نیامدند و خوشبختانه با استفاده از تجربه و دانش صنایع استان های دیگر، بدون حضور کارشناسان خارجی ۸۰ درصد ظرفیت این کارخانه را راه اندازی و به زودی به ظرفیت نهایی می رسیم.
علی عباسلو با اشاره به نیروی انسانی به عنوان یک سرمایه گذاری گفت: سیرجان و استان کرمان نیروی انسانی مطلوبی در اختیار دارند و سیرجان به خاطر قرار گرفتن بین ۲ صنعت بزرگ خاورمیانه (گل گهر و مس) ظرفیت نیروی انسانی ماهر و متخصص در حوزه مس و فولاد بالایی دارد.
وی تصریح کرد: ۲ معدن گل گهر و مس سرچشمه توانستند زنجیره تولید را تکمیل کنند و در منطقه گل گهر و مس سرچشمه از استخراج معدن تا تولید شمش و مفتول به صورت پیوسته انجام می شود.
مدیرعامل جهان فولاد سیرجان تاکید کرد: سیرجان با دید ۱۲ میلیون تن برنامه ریزی تولید فولاد انجام شده و بسیاری از آن در مرحله اجرا و بهره برداری قرار دارد و در برنامه ریزی ساخت قطعات، تامین تجهیزات و قطعات یدکی و مواد مصرفی برای تولید این میزان برنامه ریزی شود.
وی ادامه داد: سیرجان بزرگ ترین عرضه کننده آهن اسفنجی کشور است و بخش عمده زنجیره فولاد تکمیل شده و بزرگ ترین کوره تولید شمش جنوب شرق کشور را در این شهرستان داریم.
عباسلو اضافه کرد: در منطقه صنعتی و معدنی گل گهر بیش از یک و نیم میلیارد تن ذخیره معدنی وجود دارد که رکورد دار کشور است.
وی گفت: بیش از ۲۰ میلیون تن کنسانتره در شهرستان سیرجان تولید می شود و بیش از ۲۰ میلیون تن ظرفیت گندله سازی را داریم که با خط جدید به بیش از این عدد می رسیم.
مدیرعامل و عضو هیات مدیره شرکت مجتمع جهان فولاد سیرجان افزود : سیرجان بزرگ ترین عرضه کننده آهن اسفنجی کشور است و بخش عمده زنجیره فولاد تکمیل شده و بزرگ ترین کوره تولید شمش جنوبشرق کشور را در این شهرستان داریم.
وی با اشاره به پتانسیل های بسیار ویژه شهرستان سیرجان و گل گهر بیان کرد: این منطقه چشم انداز ویژه ای برای سرمایه گذاری دارد و با توجه به اینکه سالانه بیش از ۵۰ میلیون تن ماده معدنی برداشت می شود، بیش از ۳۵۰ میلیون تن فعالیت معدنی سالانه در شهرستان صورت می گیرد و ظرفیت بالایی برای سرمایه گذاری در زمینه ماشین آلات معدنی وجود دارد.
شرکت فولاد بوتیای ایرانیان
مدیر مجتمع شرکت فولاد بوتیای ایرانیان کل طرح های انجام شده و در دست اجرای فولاد بوتیا را بالغ بر ۱.۲ دهم میلیارد دلار عنوان کرد و گفت : برآورد طرحهای اصلی این شرکت نیز تقریباً یک میلیارد دلار است.
عباس صالحی زاده با بیان اینکه هزینه انجام شده برای طرحهای زیربنایی از قبیل خط لوله آب، گاز و فضای سبز ۰.۲ میلیارد دلار می‌باشد افزود: ظرفیت تولید گندله سازی سالیانه دو نیم میلیون تن می‌باشد که تلاش دست اندرکاران در این است که تا پایان سال به این ظرفیت اسمی در تولید برسند.
وی اظهار داشت: برای تأمین سوخت پروژه‌های مجتمع بخصوص تأمین سوخت مجموعه فولادسازی یک انشعاب ۳۰ اینچ از منطقه باغین به سمت فولاد بوتیای ایرانیان به طول ۴۳ کیلومتر در حال احداث می‌باشد و در ادامه خط لوله مزبور باید تأمین کننده سوخت صنایع و آبادی‌های مسیر تا زرند باشد.
مدیر مجتمع شرکت فولاد بوتیای ایرانیان بیان کرد: یکهزار و ۴۵۰ هکتار در بیرون و داخل محوطه کارخانه جنگل کاری داشته ایم که در داخل کارخانه حدود ۹۰ هکتار درختان کاج و مابقی در اطراف کارخانه و عمدتاً درختان مرتعی مثل بادام تلخ، گز را شامل می‌شود.
وی اضافه کرد: تنها دو طرح در حال اجرا در این کارخانه داریم که یکی فولاد سازی است که مراحل پایانی را می‌گذارند و دیگری واحد تأمین برق (نیروگاه) است که با سرعت در حال انجام است.
صالحی زاده افزود: مبالغ قابل توجهی در ماه برای ایاب و ذهاب، حمل و نقل کالا، تأمین غذا و پوشاک کارکنان از طریق این مجتمع هزینه می‌شود که این هزینه‌ها قطعاً اثر مستقیم و مؤثری در رشد اقتصاد و تأمین معاش مردم منطقه و استان دارد و خواهد داشت.
مدیرمجتمع شرکت فولاد بوتیای ایرانیان همچنین نیروی اشتغال به کار این مجتمع را نزدیک به هزار نفر اعم از کارفرما و پیمانکار اعلام کرد و گفت: از این تعداد ۴۰۰ نفر نیرو مربوط به کارفرما بوده که از طریق آزمون جذب شده اند ضمن اینکه ۹۵ درصد این نیروها بومی منطقه و استان می‌باشند.
وی در ادامه با اشاره به ۶۰۰ نفر نیروی پیمانکار گفت: در آینده با راه اندازی پروژه‌های مجتمع ۲ هزارو ۶۰۰ نفرنیرو به صورت مستقیم جذب و ۲۶ هزار نفر نیز به صورت غیرمستقیم مشغول به کار خواهند شد و از مزایای وجود این کارخانجات در کرمان منتفع خواهند شد.
فولاد زرند ایرانیان
مدیرعامل شرکت فولاد زرند ایرانیان گفت: فولاد زرند ایرانیان به عنوان بزرگترین کارخانه زیر مجموعه هلدینگ میدکو در استان کرمان، سیاست ایجاد زنجیره تولید فولاد از معدن تا شمش را در دستور کار دارد.
ماشالله سهراب نژاد افزود: کارخانجات فولاد زرند ایرانیان از معدن های زغال و سنگ آهن از جمله معدن خمرود جلال آباد و معادن حوزه طبس بهره برداری می کند.
وی تصریح کرد: این شرکت دارای ۲ کارخانه تولید کنستانتره سنگ آهن در مجموع با ظرفیت چهار میلیون تن، گندله سازی با ظرفیت ۲.۵ میلیون تن در سال و ۲ واحد کارخانه کک سازی به ظرفیت ۸۰۰ و ۴۰۰ هزار تن در سال است.
مدیرعامل شرکت فولاد زرند ایرانیان اظهار داشت: آخرین حلقه بسیار بزرگ زنجیره تولید بخش فولاد سازی، فولاد زرند ایرانیان است که این بخش با ظرفیت ۱.۷ میلیون تن حاصل مجموعه کارخانجات را به شمش تبدیل می کند و در حال حاضر بزرگترین واحد فولادسازی در حال تاسیس کشور است.
وی افزود: صنایع پایین دستی و شهرک های صنعتی بزودی در منطقه زرند شکل می گیرد که به توسعه استان کرمان و این شهرستان کمک می کند.
سهراب نژاد گفت: حدود چهار هزار اشتغال مستقیم و ۵۰ هزار اشتغال غیرمستقیم از بدو تاسیس این کارخانه تاکنون در این مجموعه ایجاد شده است.
فولاد راور
نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه فاز نخست کارخانه اول فولاد راور به مرحله عملیاتی رسیده است گفت: فاز دوم ایجاد این چرخه نیز پس از تولید آهن اسفنجی به منظور انجام ریخته گری و ایجاد واحدهای فولادی به مرحله اجرا درآمده است.
محمد رضا پور ابراهیمی ادامه داد:عملیات اجرایی این طرح پس از پیگیری های انجام شده و اقداماتی که در وزارت صمت انجام شد بعد از اخذ مجوز احداث واحد فولادی در شهرستان راور در ادامه فعالیت تولید آهن اسفنجی به مرحله اجرا در آمد.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی افزود: طرح فاز دوم و سوم فولاد راور که عملیات اجرایی آن آغاز شده ظرف ۲ سال آینده به بهره برداری می رسد و حدود ۵۰۰ نفر اشتغال مستقیم و غیرمستقیم ایجاد خواهد کرد و تقریبا حدود ۶۰۰ میلیارد تومان در این طرح سرمایه گذاری می شود.
وی ادامه داد: فاز سوم طرح کارخانه فولاد راور نیز که مطالعات آن آغاز شده چرخه بعدی فعالیت این کارخانه است که تولید لوله های بدون درز است که کار آن نیز همزمان با آغاز فعالیت های فاز دوم آغاز شده و امیدواریم در بازه زمانی حداکثر ۲ و سال و نیم به سرانجام برسد و محصولاتی کاملا صادراتی دارد.
پورابراهیمی تصریح کرد: کار ارزشمندی را مجموعه سرمایه گذاری فولاد راور انجام داده و پیش بینی می شود حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیارد تومان سرمایه گذاری در این پروژه انجام شود و نزدیک به ۵۰۰ نفر اشتغال زایی داشته باشد.
وی گفت: مجموعه سرمایه گذاری هایی که فولاد راور انجام می شود در فاز دوم و سوم بیش از هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان است و این سرمایه گذاری ها برای هزار نفر به صورت مستقیم و غیر مستقیم اشتغالزایی ایجاد خواهد کرد.