اسلام‌آباد - ایرنا - جمعی از دیپلمات‌ها، کارشناسان روابط بین الملل و استادان دانشگاه پاکستان روز شنبه با تاکید بر اهمیت برنامه همکاری راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین، آن را یک چالش نوظهور برای آمریکا توصیف کرده و تاکید کردند: سند جامع تهران-پکن به سود اسلام‌آباد و نوید بخش توسعه پایدار در منطقه است.

به گزارش روز شنبه ایرنا، نشست تخصصی اندیشکده دولتی مطالعات راهبردی اسلام‌آباد (ISSI) با عنوان «توافق ایران-چین و چشم‌انداز آن برای پاکستان» به اهتمام مرکز افغانستان، خاورمیانه و آفریقای این اندیشکده برگزار و سخنرانان اهمیت همکاری‌های راهبردی ایران و چین، تاثیرات آن در منطقه، اوضاع افغانستان و نگاه آمریکا به سند جامع تهران-پکن را مورد بررسی قرار دادند.

«اعزاز احمد چودری» سفیر پیشین پاکستان در آمریکا و مدیرکل اندیکشده مطالعات راهبردی اسلام‌آباد و «خالد محمود» سفیر پیشین پاکستان در ایران و رئیس شورای مدیریتی این اندیشکده با حضور مجازی در این نشست بر اهمیت راهبردی، اقتصادی و منطقه‌ای سند جامع ایران و چین تاکید کردند.

آنان گفتند: ایالات متحده به عنوان کشوری که با ایران و چین مشکل دارد، سند جامع همکاری راهبردی تهران-پکن را یک جبهه جدید علیه خود می‌داند درحالی که واشنگتن در صدد افزایش نفوذ خود در منطقه است و از طرف دیگر پکن نیز گام‌های مهمی برای نفوذ اقتصادی در خاورمیانه برداشته است.

سفیر پیشین پاکستان در ایران، سند جامع ایران و چین را یک نقشه راه اساسی برای آینده همکاری‌های این دو کشور دانست و افزود: کاهش نفوذ برخی از کشورها و همزمان همکاری راهبردی تهران با پکن، باعث تقویت بیش از پیش مناسبات ایران و پاکستان خواهد شد.

خالد محمود افزود: انتظار نمی‌رود که چینی‌ها بخواهند در جریان‌های سیاسی منطقه و ماجراهای پیچیده آن ورود کنند، بلکه آنان نفوذ و حرکت خود را محدود به همکاری‌های اقتصادی و سودمند خواهند کرد.

پاکستان دارای منافع مستقیم سیاسی، اقتصادی و امنیتی از سند جامع ایران و چین

دکتر «علی احمدی» کارشناس امور آمریکا از ایران نیز در این نشست گفت: آمریکا با هدف در انزوا قرار دادن تهران دست به سیاست اعمال فشار حداکثری زد اما ایران از طریق نقاط و منافع مشترک با چین گام جدیدی برای مقابله با این رویکرد واشنگتن برداشت.

وی افزود: توسعه مناسبات تهران و پکن باید در اولویت قرار بگیرد تا دو کشور بتوانند از ظرفیت های موجود بهره برداری لازم را انجام دهند. از سوی دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس همسو با سیاست‌های کاخ سفید هستند، بنابراین طبیعی است که تهران یک شریک اساسی برای پکن به حساب می‌آید.

خانم «آمنه خان» مدیر مرکز افغانستان، خاورمیانه و آفریقای اندیشکده دولتی پاکستان نیز در این خصوص گفت: امضای سندجامع راهبردی یک نقطه عطف مهم در روابط دو جانبه ایران و چین است در حالی مناسبات هر دو کشور با ایالات متحده تنش آلود می‌باشد،

وی افزود: مقام‌های ایران چین را "دوست روزهای دشوار" خود نامیده‌اند و اکنون هنگامی که تهران در تلاش برای پاسخگویی به فشارهای اقتصادی در ادامه تحریم‌های ایالات متحده است، پکن تصمیم به ارتقای سطح روابط اقتصادی با جمهوری اسلامی گرفته است.

این پژوهشگر پاکستانی اظهار داشت: نیازی به گفتن نیست که این جدیدترین ابتکار چندصد میلیارد دلاری به ترمیم اقتصاد ایران کمک می‌کند و بطور همزمان جای پای پکن در خاورمیانه را نیز محکوم می‌کند.

وی تاکید کرد: پاکستان بیشترین نفع را از همگرایی تهران-پکن می‌برد. در حالی که همه دنیا از نزدیک گسترش روابط چین و ایران را دنبال می‌کنند، هیچ کشوری مانند پاکستان نیست که به عنوان همسایه هر دو کشور ایران و چین دارای منافع مستقیم سیاسی، اقتصادی و امنیتی از این سند جامع باشد، و این روند منجر به گسترش همکاری در همسایگی آن خواهد شد.

همگرایی راهبردی تهران-پکن منجر به کاهش اثرات تحریم‌های آمریکایی می‌شود
دکتر «قندیل عباس» استاد علوم سیاسی و رئیس شعبه روابط بین الملل دانشگاه قائداعظم در اسلام‌آباد نیز در این نشست تخصصی توافق راهبردی چین و ایران را یک نقطه عطف مهم دانست و آنرا عاملی برای افزایش جایگاه چین در خاورمیانه از نظر اقتصادی و دیپلماتیک خواند. 
وی اظهار داشت: سند همکاری جامع ایران با چین می‌تواند یک مسیر تازه را برای ایران جهت نجات از پیامدهای شدید تحریم‌های آمریکا ایجاد کند. علاوه بر این باعث کاهش اثرات تحریم‌های ایالات متحده خواهد شد. 
این استاد پاکستانی ضمن برجسته کردن تأثیرات توافق ایران و چین بر پاکستان، اظهار داشت که همکاری‌های سه جانبه می‌تواند فضای سازنده‌ای را برای تعاملات منطقه‌ای ایجاد کند و این در نهایت هژمونی برخی از کشورها در منطقه را کاهش خواهد داد. 
وی معتقد است که تعامل چین موجب رونق منطقه و کمک به حل منازعات خواهد شد. خط لوله انتقال گاز از ایران به پاکستان یک مسئله مهم برای اسلام‌آباد است. پاکستان ممکن است پس از تحقق معامله ۲۵ ساله ایران و چین، بتواند خط لوله گاز با ایران را به بهره برداری برساند. 
دکتر قندیل عباس خاطرنشان کرد که سند جامع ایران و چین باعث بهبود چشم‌اندازهای مدیریت مرز میان ایران و پاکستان خواهد شد و حتی سه کشور قادر به ایفای نقش مشترک برای کمک به حل و فصل مسالمت آمیز بحران افغانستان هستند. 
«طلعت شبیر» مدیر مرکز پاکستان و چین در اندیشکده مطالعات راهبردی اسلام‌آباد نیز سند جامع ایران و چین را یک تحول قابل توجه در منطقه دانست و افزود: آمریکایی‌ها این توافق را از سه نظر مهم می دانند. ابتدا اینکه معتقدند این یک معامله بین دو کشوری است که واشنگتن با آن ها مشکل دارد. واشنگتن و چین هر دو در صدد افزایش نفوذ در خاورمیانه هستند و سوم اینکه چین به ایران کمک می‌کند تا بتواند از پیامدهای ناشی از تحریم‌های ایالات متحده عبور کند. 
این کارشناس ارشد پاکستانی با تاکید بر اهمیت همکاری نزدیک میان بنادر چابهار ایران و و گوادر پاکستان اظهار داشت: این دو بندر ایران و پاکستان مکمل یکدیگرند و مشارکت چین در طرح‌های عُمرانی و توسعه بنادر در راستای منافع هر سه کشور خواهد بود. 

هفتم فروردین امسال و در جریان سفر «وانگ یی» عضو شورای دولتی و وزیر امور خارجه جمهوری خلق چین به تهران، سند همکاری‌های جامع راهبردی ایران و چین به امضای وزیران خارجه دو کشور رسید.

سابقه این سند به سفر رسمی «شی جین پینگ» رئیس جمهوری خلق چین به تهران برمی‌گردد که در جریان‌ آن جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین با صدور بیانیه‌ای، سطح روابط دو کشور را به «مشارکت جامع راهبردی» ارتقاء دادند.

پیش‌تر احزاب، دیپلمات‌ها و شخصیت‌های سیاسی پاکستان با استقبال از امضای سند جامع همکاری‌های جمهوری اسلامی ایران و چین، آن را در راستای منافع منطقه به ویژه پاکستان دانسته و تاکید کردند: تقویت روابط تهران-پکن به سود اسلام‌آباد است.