برگزاری انتخاباتی پرشور و متکی بر عقلانیت، شعور و دانایی به همراه مشارکت حداکثری مردم بویژه جوانان در انتخاب فرد اصلح، موجب قوام و استواری هرچه بیشتر نظام جمهوری اسلامی خواهد شد. بررسی روزنامه‌ها، تارنماها و خبرگزاری‌های داخلی نشان می‌دهد که رسانه‌های داخلی به بررسی جنبه های مختلف انتخابات ریاست جمهوری پرداخته اند.
مهمترین محورهای انتخاباتی از نگاه رسانه‌های اعتدالی، اصلاح‌طلب و اصولگرا
رسانه اعتدالی خبرآنلاین در شبانه روز گذشته در مطلبی حضور کاندیداهای پوششی در انتخابات را تحلیل کرد و پایگاه خبر تحلیلی انتخاب سخنان حسین مرعشی سخنگوی حزب کارگزاران در خصوص لیست اصلاح طلبان را بازتاب داد و اما روزنامه ایران در تیتری با عنوان قهر با صندوق رأی پایه‌های قدرت را به خارج کشور منتقل می‌کند، به ضرورت گسترده مردم در انتخابات پرداخت.
رسانه‌های اصلاح طلب نیز در مطالب و گفت وگوهایی مختلف بر ضرورت اعتمادسازی برای مشارکت حداکثری در انتخابات تاکید کردند و مشکلات پیش‌رو در این امر خطیر را مورد بررسی قرار دادند در این خصوص روزنامه آرمان ملی در تیتری با عنوان وعده‌های انتخاباتی «نظارت» می‌خواهد، وعده های بدون پشتوانه کاندیداها را مورد نقد قرار داد. دیگر روزنامه های این جریان به انتقاد از مناظرات و بی توجهی به مساله سیاست خارجی اشاره کردند، برای نمونه روزنامه شرق در گفت وگو با کوروش احمدی دیپلمات به انتقاد از تبیین سیاست خارجی در مناظره‌های نامزدهای انتخاباتی پرداخت و همچنین روزنامه همدلی و خبرگزاری ایلنا به مزیت مناظره ها اشاره و جوانب آن را تجزیه و تحلیل کردند.
رسانه اصولگرای فارس در تیتری با عنوان چرا باید در انتخابات شرکت کنیم؟ اهمیت شرکت در انتخابات را بررسی کرد. همچنین دیگر خبرگزاری این جریان از جمله مهر، جام جم و رسالت در مطالب و گفت وگوهای خود لزوم مشارکت حداکثری مردم و توجه به این مهم را در تیترهایی با عناوین وظیفه ملی شرکت در انتخابات، مشارکت مردم در انتخابات، نظام جمهوری اسلامی را تقویت می کند را بازتاب دادند.
رسانه‌های اعتدالی
قهر با صندوق رأی پایه‌های قدرت را به خارج کشور منتقل می‌کند
روزنامه ایران به گفت وگو با عباس سلیمی‌نمین، تحلیلگر اصولگرا پرداخت و نوشت:
* امروز مرجعیت قدرت در کشور، مردم هستند، اما این احتمال وجود دارد که درصورت فاصله گرفتن از صندوق رأی، این مرجعیت قدرت به خارج از کشور منتقل شود، بویژه اینکه ایران سابقه سلطه بیگانگان را در تاریخ خود دارد.
*برخی‌ها در بحث مشارکت نکردن دچار تناقض هستند. زیرا همان جریان‌هایی که درباره انتخابات ریاست جمهوری، فاصله گرفتن از صندوق رأی را توصیه می‌کنند، درباره انتخابات شورای شهر فهرست می‌دهند.
* برخی جریان‌ها امیدی به نتیجه صندوق رأی به نفع خودشان ندارند، لذا این بازی را درآورده‌اند، یعنی هیچ امیدی برای پیروزی خودشان متصور نیستند و می‌دانند که پایگاه رأی‌شان فعال نشده و به میدان نمی‌آید.
* هر عنصری که جامعه ایران امروز را بشناسد، قطعاً می‌داند که نامزد اختصاصی آنها رأی‌آوری نداشت، زیرا یادآور همه ایرادها و کاستی‌هایی می‌بود که جامعه نسبت به عملکرد دولت مستقر دارد و قطعاً جامعه واکنش منفی نشان می‌داد.
*در جامعه ما اتفاقات به قدری به هم پیوسته است که اگر این تحولات و رخدادها با هم رصد نشوند، افرادی که از این مسایل دوری می‌کنند، بعداً نخواهند توانست یک عنصر تأثیرگذار در جامعه باشند.
هزینه های زیاد و نگران کننده «کاندیداهای پوششی» برای نظام
خبرگزاری خبرآنلاین در گزارشی به بررسی حضور کاندیداهای پوششی در انتخابات و معایب این اقدام پرداخت و نوشت:
* حضور کاندیداهای پوششی در انتخابات به بدعتی بدل شده که اگر بخواهد در انتخابات آینده هم ادامه داشته باشد، بدون شک هزینه‌های مادی و معنوی زیادی را برای نظام جمهوری اسلامی و مردم ایران ایجاد خواهد کرد.
* در انتخابات ۱۴۰۰ اوضاع پیچیده‌تر شده است. از پیش از ثبت‌نام داوطلبان، بسیاری از شخصیت‌های جناح راست تاکید داشتند که در صورت حضور رئیسی، یا ثبت‌نام نخواهند کرد و یا به نفع او کنار خواهند رفت.
*ثبت‌نام صبحگاهی علی لاریجانی در روز آخر نام‌نویسی و ترسی که حضور او برای جناح راست ایجاد کرد و همچنین حضور اسحاق جهانگیری، باعث شد تا شاهد سونامی ثبت‌نام از سوی اصولگرایان در روز آخر باشیم. از خود رئیسی گرفته تا محسن رضایی و سعید جلیلی که در دقایق پایانی ثبت‌نام راهی وزارت کشور شدند.
* بررسی صلاحیت‌ها در شورای نگهبان و شوکی که با احراز نکردن صلاحیت کاندیداهای شاخصی مثل لاریجانی، جهانگیری و پزشکیان که زبان برا و گویا داشتند و احراز شدن صلاحیت برخی اصولگرایانی که سابقه اجرایی مشخصی نداشتند مثل علیرضا زاکانی و سید امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی، باعث شد تا بحث کاندیدای پوششی و عادلانه نبودن رقابت‌های انتخابات سیزدهم بیشتر مطرح شود.
* ترکیب هفت نفره‌ای که در این انتخابات شکل گرفته به طرز عجیبی به سود جناح راست است. در این میان پوششی‌ها تلاش می‌کنند در مناظره‌ها و تبلیغات انتخاباتی خود، بیش از پیش به دولت روحانی بتازند و از طرفی با یکدیگر کاری ندارند.
*شکل گرفتن پدیده کاندیدای پوششی موضوع بسیار نگران‌کننده و هزینه‌زایی است. از طرفی رقابت انتخاباتی را به نفع یک کاندیدای خاص، نابرابر می‌کند چرا که او و یارانش چند برابر بیشتر از رقبا فرصت تبلیغات و سخن گفتن دارند و با تقسیم کار، برخی از آنها به دو رقیب از جناح مقابل حمله می‌کنند و به جای کاندیدای اصلی پاسخ حملات طرف مقابل را می‌دهند و آن یکی دو نفر اصلی هم با خیال آسوده به ارایه برنامه‌ها و نظرات خود می‌پردازند که این موضوع عادلانه به نظر نمی‌رسد.
* به نظر می‌رسد که کاندیداهای پوششی، از الان از کاندیدای اصلی قول مناصب آینده خود را در دولت بعدی گرفته‌اند که به این صورت خود را سپر بلا می‌کنند. چنین اتفاقی در جمهوری اسلامی و برای افرادی که مدعی مبارزه با رانت و فساد هستند، نوعی باندبازی و تقسیم غنایم پیروزی در جنگی نابرابر را به ذهن متبادر می‌کند.
همتی را در لیست اصلاح طلبان نیاوردیم، چون کاندیدای پنهان ما بود که قبلا گفته بودم
پایگاه خبری تحلیلی انتخاب به بازتاب سخنان حسین مرعشی سخنگوی حزب کارگزاران پرداخت و آورد:
* اگر در نظرسنجی آقای همتی یا مهرعلیزاده با اقبال نسبی مردم روبرو شوند، فضا اینطور نیست که اصلاح طلبان نامزد نداشته باشند.
* قرار ما این بود که ۱۴ نفر از کاندیداها ثبت نام کنند ولی بعد ۹ نامزد ما اگر تایید صلاحیت می شدند، براساس نظرسنجی شخصی که رای بالاتری دارد بماند و بقیه انصراف دهند. الان ۹ نامزد ما در صحنه نیستند.
*بنا به تدابیری ما آقای همتی را در لیست اصلاح طلبان نیاوردیم، ایشان همان کاندیدای پنهان ما بود که قبلا گفته بودم. ما او را از شورای نگهبان پنهان کردیم.
* امشب نتیجه نظرسنجی ها می آید و مطابق بر آیین نامه و دستورالعمل جبهه اصلاحات تصمیم خواهیم گرفت که از آقای همتی حمایت شود یا مهرعلیزاده.
* برخی گروه های اصلاح طلب خیلی رادیکال هستند. باید برآیند نظرسنجی ها را دید. اگر در نظرسنجی آقای همتی یا مهرعلیزاده با اقبال نسبی مردم روبرو شوند، فضا اینطور نیست که اصلاح طلبان نامزد نداشته باشند.
رسانه‌های اصلاح‌طلب
وعده‌های انتخاباتی «نظارت» می‌خواهد
روزنامه آرمان ملی یادداشتی به قلم علی نجفی‌توانا حقوقدان منتشر کرد و نوشت:
*فلسفه برگزاری انتخابات و یا انتخاباتی شدن تفویض مسوولیت به اشخاص با هدف انتخاب اصلح، حاکمیت مردمسالاری و به نوعی مشارکت جامعه به‌طور غیرمستقیم در اداره کشور و به‌عبارتی دیگر جلب نظارت عمومی بر عملکرد منتخبان است.
*برای نامزدی یک سمت باید شخص دارای شرایط عمومی مصرحه در قانون و در عین حال توانمندی‌های متفاوت، قوی‌تر و نسبت به سایر منتخبان دارای قابلیت بیشتر باشد.
* تعرفه شخص و توضیح پیرامون اوصاف شخصی، عملکرد گذشته، امتیازات و ظرفیت‌های تخصصی از یکطرف، برنامه‌های هدفگذاری شده از طرف دیگر، از سازوکارها و لوازم شخص در فرآیند انتخابات خواهد بود.
*در تبلیغات انتخاباتی بستری فراهم می‌شود که مخاطبان مردمی با توجه به شیوه بیان، برنامه‌ها، سازوکارها نسبت به انتخاب فرد مورد نظر در میان نامزدها اقدام نماید.
*در جامعه با لحاظ گرایشات و دیدگاه‌های انتخاب‌کنندگان و انتخاب‌شوندگان، معیارها ممکن است از یکسانی و مشابهت برخوردار نباشند.
*در عرف انتخابات و رویه عملی و اصولا معیارهای نوشته و نانوشته ایجاب می‌کند که نامزدها به این نکات توجه جدی داشته باشند. اولا، وعده‌ها و قول و قرارها و برنامه‌ها باید در چارچوب ظرفیت قانونی پست یا سِمَت مورد نظر وجود داشته باشد. ثانیا، از لحاظ قانونی شخص بتواند نسبت به انجام این تعهدات اقدام کند. در غیراینصورت دادن وعده‌ها و ارائه برنامه‌های غیرعملی و آرمانی نه‌تنها اثر مثبت ندارد بلکه در افکار عمومی ضمن ایجاد توقع، زمینه‌ای را فراهم می‌کند که در صورت عدم تحقق وعده‌ها نوعی دلسردی، بی‌اعتمادی، بدگمانی، دوری از حاکمیت ایجاد شود.
کاندیداهای بی‌اطلاع از سیاست خارجی
روزنامه شرق به گفت وگو با کوروش احمدی دیپلمات پرداخت و نوشت:
*آنچه نامزدهای سمت ریاست‌جمهوری تاکنون درباره سیاست خارجی گفته‌اند، تنها به میزان ناامیدی از تحولی مثبت در این حوزه در دوره تصدی آنها افزوده است.
* سیاست خارجی کشور اکنون با معضلات عظیمی مواجه است. در روابط بین‌الملل، از جنگ و تحریم به‌عنوان بزرگ‌ترین مصیبت‌هایی که ممکن است بر یک کشور و مردم آن وارد شود، سخن می‌رود.
*ما سال‌هاست با تحریم‌هایی گسترده و تقریبا جامع مواجه‌ایم. در این سال‌ها به دفعات تا یک‌قدمی جنگی خانمان‌سوز نیز پیش رفته‌ایم و تهدید جنگ همچنان باقی است. این دو مصیبت، دو علت اصلی و بنیادی مشکلات اقتصادی است که کشور با آن مواجه است.
* بدون رفع مصیبت تحریم و رفع تهدید جنگ، سرمایه‌گذاری مولد و مؤثر که پیش‌نیاز قطعی رشد و توسعه اقتصادی است، امکان‌پذیر نیست.
مزیتی که مناظره‌ها آشکار کرد
روزنامه همدلی یادداشتی به قلم ولی‌الله شجاع پوریان مدیرمسوول روزنامه منتشر کرد و نوشت:
*سه مناظره نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم در حالی به پایان رسید که انتقادات زیادی به آن وارد شد.
*مناظره از باب مفاعله و به تعبیری بین اثنین است، یعنی دو یا چند نفر نظر و عقیده‌شان را درباره یک سوال واحد اعلام کنند و مخاطب به تفاوت نگاه نامزدها پی ببرد. اتفاقی که طبیعتا باید نوعی مقابله در گفتار را به مخاطب القا کند.
* آنچه در رسانه ملی طراحی شد، نوعی مباحثه به ترتیبی بود که از دل گوی‌های شانسی جام صداوسیما بیرون می‌آمد، نه مناظره. یعنی به صورت کاملا مدیریت شده و ابتدایی.
*در هر بخشی سوالات متفاوتی از هرکدام از نامزدها پرسیده می‌شد و نظر سایر کاندیداها در ارتباط با آن سوال مغفول واقع می‌شد. تعدد نامزدها، نحوه زمان‌بندی، محتوای پرسش‌ها و فضای مباحثه، این رویداد را از حالت یک مناظره خارج کرده بود، به طوری که مردم شاهد پراکنده‌گویی، کلی‌گویی و در مواردی ردوبدل شدن متلک، کنایه و طعنه میان کاندیداها بودند.
*یکی از اشکالات اساسی بر این مباحثه، نحوه طراحی و اولویت‌بندی سوالات بود، همچنان که نامزدها به هیچ نحو نمایندگی آحاد جامعه را نمی‌کردند، اغلب پرسش‌هایی که مطرح می‌شد، دربرگیرنده مطالبات و خواست واقعی همه مردم نبود.
*درباره آثار و نقش ویرانگر تحریم‌ها، محدودیت‌ها در پیوستن به اقتصاد جهانی، فیلترینگ فضای مجازی، آزادی‌های اجتماعی و سیاسی، جایی در طراحی سناریوی صداوسیما نداشت.
*به نظر می‌رسد نحوه چینش نامزدها به مدیریت و اختصاص سوالات نیز سرایت کرده بود. بهتر است رسانه ملی در یک اقدام شفاف و هم به بهانه قدردانی از طراحان سوالات مناظره، آنها را به جامعه و مخاطبان معرفی کند.
* دفاع از شفافیت، حقوق زنان، اقوام و اقلیت‌ها، تساوی حقوق همه مردم، ایران برای همه ایرانیان، پایبندی به برجام و کنوانسیون‌های جهانی مثل fatf، پذیرش تعامل با جهان، آزادی بیان و رسانه و مخالفت با تعطیلی رسانه‌ها، رد فیلترنیگ، توسعه زیرساخت‌های آی‌تی و شبکه‌های اجتماعی و سایر مواضع، گزاره‌هایی بود که به لطف گفتمان اصلاحات در این سال‌ها نهادینه شد.
گفتمان رئیس جمهور با رأی بالا، نفوذ بین المللی دارد
خبرگزاری ایسنا به گفت وگو با رحمت الله نوروزی نماینده مردم علی آباد کتول در مجلس شورای اسلامی پرداخت و آورد:
* امروز در گام دوم انقلاب باید به دنیا ثابت کنیم که تحریم‌های سنگینی را تحمل کرده‌ایم اما از آرمان‌ها و اصول کوتاه نیامده‌ایم.
* رئیس جمهوری که با درصد آراء بالایی انتخاب می‌شود، نفوذ گفتمانی دیپلماتیک بیشتری نسبت به یک رئیس جمهور با آراء کم، دارد.
* صدا و سیما رسالت خطیری در افزایش مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ دارد.
* میزان مشارکت مردم در انتخابات آتی از هر چیزی مهم‌تر است.
*اگر صدا و سیما مسایل داخلی و خارجی کشور را به خوبی تشریح کند، می‌تواند افقی برای رأی دادن جلوی پای مردم بگذارد.
*مردم ما، مردم خوب و ولایتمداری بوده و هستند.
* تلاطم قیمت‌ها، کمبود کالا و نهاده‌ها از عمده‌ترین مشکلات مردم است.
* نامزدها باید صراحتاً توضیح دهند که چه برنامه‌ای برای کنترل تورم و نوسانات بازار ارز و بورس دارند. *کاندیداها به جای تخریب یکدیگر به ارایه راهکارهایشان برای برون رفت از وضع موجود بپردازند.
* نخبگان، فرهیختگان، استادهای دانشگاه‌ها و فرهنگیان همواره تأثیرگذار بوده و هستند.
* بانوان نیمی از جامعه ما را تشکیل می‌دهند. بانوان می‌توانند به تنهایی مشارکت در انتخابات را بالا ببرند. از طرف دیگر روحانیون، ریش سفیدان و معتمدان می‌توانند با ترغیب مردم مشارکت را افزایش دهند.
* از علمای همه ادیان و چهره‌های اثرگذار می‌خواهم که نسبت به انتخابات حساس باشند و برای دعوت مردم از هیچ تلاشی فروگذار نکنند.
مناظره‌ها در سطح یک انتخابات پرشور نبود
خبرگزاری ایلنا به گفت وگو با احمد مازنی فعال سیاسی پرداخت و آورد:
* مناظره‌ها در سطح یک انتخابات باشکوه و پرشور بین رجال سیاسی که در تراز مردم ایران باشند، نبود.
* برخی از چهره‌های اصولگرا برای این در انتخابات ثبت‌نام کردند تا در جریان مبارزات انتخاباتی به سید ابراهیم رییسی کمک کنند اما رفته رفته به این نتیجه رسیدند که می‌توانند خودشان هم رئیس‌جمهور شوند و تاکنون انصراف ندادند.
* هنگامی که اکثر قریب به اتفاق نامزدهای جبهه اصلاحات را رد صلاحیت کردند طبعاً برای اینکه یک رقابت ولو حتی سوری شکل بگیرد، از بین خود نیروهای یک جبهه باید افرادی را کاندیدا می کردند؛ حالا این که این افراد باتوجه به واقعیت‌های سیاسی جامعه ایران می‌توانند در زمینه میزان مشارکت و جلب آرا نقشی داشته باشند بستگی به این دارد که در چه سطحی عمل می‌کنند.
* رفتار مردم مشخص می‌کند آیا همه آن‌هایی که ثبت نام کرده‌اند، باقی می‌مانند یا اینکه انصراف می‌دهند و پوششی بودن‌شان مشخص خواهد داشت.
* درحال حاضر نمی‌توان به قطعیت پیش‌بینی کرد که کدام کاندیداها تا لحظه آخر خواهند ماند یا کدام می‌خواهند احیانا به نفع بعضی کناره‌گیری کنند.
* یکی از روزنامه‌های جریان اصولگرا که از بیت‌المال هم ارتزاق می‌کند و خطوط کلی این جریان را مشخص می‌کند با یادداشتی که نوشته است به نظر می‌رسد احساس خطر کرده است و مطرح کرده اگر هرکدام از این نامزدها در این فضا احساس پیروزی و موفقیت کنند یا سبد رایی را برای خودشان متصور شوند و باقی بمانند، ممکن است، آرای کل این جریان شکسته شود.
* مناظره‌ها در سطح یک انتخابات باشکوه و پرشور بین رجال سیاسی که در تراز مردم ایران باشند، نبود و به نظر آنچنان قوی برگزار نشد اما در عین حال در همین سطح هم افراد در گفت‌وگوهایی که داشتند، مطالبی مطرح کردند که تا حدی خود را به مردم معرفی کردند.
* افرادی که مناظرات را نگاه کردند، طبعاً اطلاعاتی به دست آورند و افراد ناشناخته‌ای را هم شناختند.
رسانه‌های اصولگرا
چرا باید در انتخابات شرکت کنیم؟
خبرگزاری فارس در گزارشی به اهمیت شرکت در انتخابات پرداخت و آورد:
*مشارکت بالا در انتخابات علاوه بر آنکه به معنای واگذار نکردن حق تعیین سرنوشت برای شهروندان است، تنها راه برای جبران ناکارآمدی و بازگشت امید به جامعه است.
* آخرین برآورد مراکز افکار سنجی از مشارکت شهروندان در انتخابات ریاست جمهوری بعد از برگزاری دومین مناظره بین ۴۳ تا ۴۸ درصد محاسبه شده است و در بسیاری از نظر سنجی های غیر رسمی و حتی استمزاجی قریب به چنین آماری به دست می‌آید.
* بسیاری علت این میزان از عدم اقبال به انتخابات را کرونا، شرایط بد اقتصادی، فشارهای معیشتی که در یکی دو سال گذشته بر مردم تحمیل شده و همچنین القای غیررقابتی بودن انتخابات تلقی می‌کنند.
* اگر نابسامانی‌ای وجود دارد، اگر ناکارآمدی‌ای وجود دارد، ما باید آن را با انتخاب درست و انتخاب خوب جبران کنیم، نه با عدم انتخاب.
*مشارکت در انتخابات یکی از وجود مشارکت سیاسی شهروندان و از حقوق آنها محسوب می‌شود؛ و در وهله اول حضور در انتخابات استفاده از حق مسلمی است که به هر شهروند داده شده و اگر از این حق استفاده نکند، حق تعیین سرنوشت خود را به دیگران واگذار کرده است.
* در این دور از انتخابات خطر کاهش مشارکت در انتخابات خطری جدی است که در ماه‌ها و هفته‌های اخیر بارها از سوی ناظران سیاسی مطرح شده است؛ اینکه چرا کاهش مشارکت در این دوره پیش بینی می شود از نگاه کارشناسان به عوامل و دلایل مختلفی بستگی دارد.
*در کنار تبلیغ گسترده و شیوه های اقناعی که رسانه‌های مخالف نظام جمهوری اسلامی درباره تحریم انتخابات در این دوره به طور متمرکز در دستور کار قرار داده بودند، ایجاد فضای یاس، القای رقابتی نبودن انتخابات و همراهی این جریان از سوی برخی احزاب و گروه‌های تندرو در داخل، عملکرد ضعیف دولت و مشکلات معیشتی از عواملی است که مشارکت انتخاباتی مردم را تحت‌الشعاع قرار داده است.
یکی از مشکلات جدی کشور فقدان شفافیت است
خبرگزاری مهر به بازتاب سخنان سیدابراهیم رییسی نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری پرداخت و آورد:
* معتقدم یکی از مشکلات جدی کشور، فقدان شفافیت است و اگر ما شفافیت را اجرا کنیم بسیاری از مسایل حل می‌شود.
* تحولی که باید ایجاد شود و در این مقطع برای کشور نیز ضرورت دارد، اجرای عدالت است، اگر اجرای عدالت در همه سطوح صورت بگیرد، جلوی فساد نیز گرفته خواهد شد.
* هر چیزی که از اعتدال خارج شود به فساد منجر می‌شود، البته خرد و کلان نیز دارد.
* محور ما اجرای عدالت است و تحول نیز یک ضرورت است، محور ما این است که باید در تمام سطوح اجرایی کشور اجرای عدالت مدنظر قرار گیرد.
* ممکن است ما گاهی ادعای عدالت داشته باشیم و گاهی نیز مردم احساس عدالت کنند، ما به دنبال احساس عدالت هستیم، به طوری که مردم کوچه و بازار نیز بگویند که عدالت اجرا می‌شود.
* در دولت سازوکارهای مهمی که می‌تواند عدالت را اجرا و با فساد مبارزه کند، بسیار حائز اهمیت است، مردم نیز قاچاق، فساد، زمین‌خواری و مفاسد بانکی را زمینه‌های فساد می‌دانند.
* ارتشا و رانت خواری از مصادیق فساد است که باید به طور جدی با آن مقابله کرد.
* در هر جایی که می‌خواهد امتیاز و مجوزی از بخش‌های دولتی به بخش خصوصی واگذار شود، جز نقاطی است که باید به دقت مورد نظارت جدی قرار گیرد. به عنوان مثال، پرداخت تسهیلات بانکی از نقاطی است که باید مورد بررسی و نظارت جدی قرار گیرد، زیرا مشکلات زیادی دارد.
* بانک‌ها و بانک‌های عامل و حتی نظارت‌هایی که بانک مرکزی می‌کند، نیازمند بررسی‌های دقیق است.
*سازوکارهای ما باید سازوکارهای کارآمدی باشد.
* معتقدم یکی از مشکلات جدی کشور، فقدان شفافیت است. اگر ما شفافیت را اجرا کنیم، بسیاری از مسایل حل می‌شود.
*هیچکس نیست در کشور که به اهمیت موضوع شفافیت پی نبرده باشد، خوشبینانه این است که قصدی برای شفافیت داشته‌اند، در این قضیه رانت وجود دارد.
وظیفه ملی شرکت در انتخابات
روزنامه جام جم یادداشتی به قلم حسینعلی حاجی‌دلیگانی عضو هیات رییسه مجلس منتشر کرد و نوشت:
*مشارکت گسترده در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ وظیفه‌ای ملی و میهنی است.
*هر شخصی که ایران را دوست دارد باید در این عرصه به صورت فعالانه شرکت و در کنار آن آحاد جامعه را برای حضور حماسی پای صندوق‌های رای دعوت کند.
* در شرایط کنونی باید گفت که همه ابزار و لوازم برای ایجاد شور و هیجان عمومی مهیاست.
* ضروری است تا مردم و مسوولان برای فراهم آوردن شرایط برای خلق حماسه‌ای دیگر و نقش‌آفرینی شکوهمند در عرصه اقتدار ملی و میهنی بکوشند و با تمام توان وارد عرصه شوند.
* انقلاب اسلامی میراثی گرانبها دارد و برای شکل‌گیری این گنجینه ارزشمند بسیاری از جان و مال خود گذشتند و ایثار کردند. شهیدان بزرگواری مثل سردار سلیمانی و فخری‌زاده مخلصانه جان در طبق اخلاص گذاشتند.
* طبعا حفظ و تداوم این میراث هم نیازمند توجه همه مردم در سراسر ایران اسلامی است.
*مردم بدانند مشارکت نکردن در انتخابات هیچ مشکلی را حل نخواهد کرد، بلکه بر دامنه معضلات خواهد افزود.
*افرادی که بر طبل عدم مشارکت می‌کوبند به هیچ وجه منافع مردم ایران را در نظر ندارند و به‌دنبال عزتمندی و سربلندی کشور نیستند.
*حضور گسترده در انتخابات حاکی است که مردم همچنان در پی اقتدار و امنیت ملی هستند و به همین دلیل است که موضوع مشارکت باید از سوی مردم و مسؤولان جدی گرفته شود.
*در میان افرادی که همچنان خواهان تشدید اختلاف و از سوی دیگر سرد کردن فضای انتخابات هستند، غربگرایان قرار دارند. آنها همچنان در پی استمرار و تداوم نگاه به سمت غرب هستند.
مشارکت مردم در انتخابات، نظام جمهوری اسلامی را تقویت می کند
روزنامه رسالت به گفت وگو با رحمت‌الله فیروزی پور عضو کمیسیون عمران مجلس پرداخت و نوشت:
* اصل شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری تکلیف شرعی است و همان‌طور که امام راحل و مقام معظم رهبری نیز فرموده‌اند امروز شرکت در انتخابات یک واجب عینی است.
*مردم بایستی تلاش کنند، فرد صالح، صادق، سالم، ساده‌زیست، نزدیک‌ترین فرد به رهبری و فردی که دارای سابقه درخشان بوده و با مسایل اجرایی کشور آشنایی کامل دارد را انتخاب کنند.
*کاندیداها باید برنامه‌های خود را ارایه کنند و از طفره رفتن، تخریب، حاشیه‌سازی و بیان مسایلی که ضرورتی ندارد، بپرهیزند.
* کاندیداها باید بنای امور را بر صداقت گذاشته و در چارچوبی که در قانون مشخص کرده به تبلیغات و به بیان مواضع و برنامه‌های عملیاتی خود اقدام کنند. علاوه بر آن، نباید به طرح و پیگیری شعارهایی که امکان اجرای آن وجود ندارد، دست بزنند.
* کاندیداها موظف هستند، برای بهبود امور معیشتی مردم، برنامه‌ریزی برای اصلاح و توسعه اقتصاد و نجات کشور از گرفتاری‌های اقتصادی برنامه‌های مدون و مشخصی داشته باشند.
*مهمترین اصل بحث معیشت مردم است و باید موضوعاتی همچون توجه به کار و تعاملات اقتصادی، فراهم کردن بستر مناسب برای رونق و جهش تولید نیز از دیگر اولویت‌های دولت آینده باشند. بنابراین نامزدها باید اساس کار خود را بر دستیابی به این اهداف بگذارند.
*اینکه عده‌ای تبلیغات منفی می‌کنند و موجب دلسردی مردم از نظام می‌شوند، تبعاتی برای تمامی جامعه دارد.
*دشمن خارجی نیز منتظر همین عدم مشارکت مردم در انتخابات است.
* مشارکت انتخاباتی، امضای اعتماد و مقبولیت مردم به نظام است، زیرا اشخاص و دولت‌ها می‌آیند و می‌روند و تنها نظام و ولایت‌فقیه باقی می‌ماند. در چنین شرایطی، مردم باید با رأیی که می‌دهند، نظام را تقویت کنند.