تهران - ایرنا - تغییر الگوی مصرف از تمایل به کاهش خرید تا گرایش به افزایش پس‌انداز، پدیده ای است که تحت تاثیر شیوع کووید-۱۹ حتی با وجود واکسیناسیون گسترده، هم‌پای سایر کشورهای اروپایی، اسپانیا را نیز تحت تاثیر قرار داده و لزوم اتخاذ سیاست‌های مطابق با این الگوی جدید مصرف کنترل شده مردم را می‌طلبد.

به گزارش روز یکشنبه ایرنا، بحران کووید-۱۹ هر چند در ظاهر ماهیتی بهداشتی و پزشکی دارد اما همه ابعاد زندگی بشر را تحت تاثیر قرار داده است ولی میزان تاثیری که به موجب محدودیت‌های اجباری و لزوم حفظ فاصله اجتماعی بر سبک زندگی اروپایی‌ها و عادات مصرفی ساکنین قاره سبز داشته همچنان قابل ارزیابی دقیق نیست.

از کاهش چشمگیر فروش کفش و لباس‌های رسمی برای حضور در محل کار گرفته تا افزایش تمایل مردم به خرید کفش‌های اسپرت و ورزشی، نمونه‌های پیش پا افتاده اما چشمگیری است که تغییر مدل تقاضای محصولات مختلف از سوی شهروندان اروپایی را نشان می‌دهد.  

شیوع ویروس کرونا اما در حوزه پیامدهای اقتصادی، بر میزان تقاضا نیز تاثیرگذار بوده است. به طوری که در بخش تقاضا، مصرف خانوارها در بسیاری از کشورها به علت کاهش درآمد، عدم تمایل برای خرید و افزایش پس‌انداز به دلیل عدم اطمینان از آینده به طور محسوس گزارش شده است. به این ترتیب تاثیر شیوع بیماری همه‌گیر بر الگوی مصرف شهروندان در راستای کاهش میل به خرید و افزایش پس‌انداز، مشهود بوده است.

نشریه آب‌ث امروز در گزارشی نوشت: با وجود پیشرفت در برنامه‌های واکسیناسیون علیه کووید-۱۹ و افزایش روزافزون تعداد واکسینه شده‌ها در برابر ویروس کرونا در اسپانیا اما کنترل مصرف شهروندان به دلیل عدم اطمینان اقتصادی همچنان ادامه دارد.

بر اساس نتایج نظرسنجی‌های انجام شده توسط مرکز مطالعات آماری Aecoc Shopperview با عنوان «مصرف و خرید در داخل و خارج از خانه پس از کرونا»، ۹۴ درصد پاسخ‌دهندگان به دلایل مختلف در حال حاضر، هزینه کمتر را ترجیح می‌دهند.  

طبق داده‌های ارائه شده، اسپانیایی‌ها با نرخ پس‌انداز ۱۴.۸ درصدی از درآمد خود، سال ۲۰۲۰ را به پایان رساندند که این رقم، نه تنها ۸.۵ واحد از سال ۲۰۱۹ بیشتر بوده است بلکه در بالاترین میزان در تاریخ این کشور اروپایی است.

بر اساس محاسبات بانک بیلبائو (BBVA) به عنوان گروه بین‌المللی بانکداری اسپانیا، خانوارهای اسپانیایی در سال گذشته میلادی، حدود ۶۰.۵۰۰ میلیون یورو پس‌انداز اضافی ذخیره کرده اند، آورده ای که می‌تواند در ماه‌های آینده آزاد شود.

پیش بینی شده است که اگر این پس‌اندازها پس از بازگشایی فروشگاه‌ها، رستوران‌ها و رونق گرفتن صنعت گردشگری به اقتصاد اسپانیا باز گردد، بر نرخ رشد اقتصادی در این کشور خواهد افزود. با این حال این نگرانی نیز وجود دارد که اقشار پردرآمد حتی پس از رفع محدودیت‌ها اقدام به افزایش مخارج و هزینه‌های خود نکنند.

به نوشته آب‌ث، همزمان با این تمایل مردم به پس‌انداز، جنگ قیمت‌ها نیز آغاز شده، به طوری‌که بخش زیادی از اسپانیایی‌ها برای تهیه کالاهای اساسی، بیشتر به قیمت‌ها توجه می‌کنند. به این ترتیب حساسیت به تخفیف‌ها افزایش یافته و نبرد قیمت‌ها و تنور تبلیغات و پیشنهادات رنگارنگ در سوپرمارکت‌های زنجیره ای برای جلب نظر مصرف کنندگان داغ تر شده است.

در چنین شرایطی که اقتصاد خانوارهای اسپانیایی به دلیل بحران ناشی از همه‌گیری تضعیف شده است و به موازات این روند به سمت پس انداز و جنگ قیمت، تولیدکنندگان و توزیع کنندگان از بروز نشانه‌های اولیه وضعیت تورمی به دلیل افزایش قیمت مواد اولیه و همچنین افزایش مالیات‌ها هشدار می‌دهند.

موسسه رتبه بندی «مودی»  در گزارشی اعلام کرد که خانوارها در سراسر جهان در مقایسه با الگوی های هزینه در سال ۲۰۱۹، ۵.۴ تریلیون دلار بیشتر پس انداز کرده اند که معادل بیش از ۶ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی است.

در آمریکا، حتی پیش از اجرای برنامه محرک اقتصادی ۱.۹ تریلیون دلاری توسط جو بایدن، رئیس جمهوری این کشور، خانوارها بیش از ۲ تریلیون دلار پس انداز اندوخته بودند.

اداره آمار اتحادیه اروپا(یورواستات) نیز اعلام کرد، نرخ پس‌انداز خانوارهای ساکن در ۱۹ کشور عضو منطقه یورو در سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۰ به ۱۹.۸ درصد رسید. به این ترتیب متوسط نرخ پس‌انداز در این منطقه طی سال ۲۰۲۰ به بالاترین سطح از ابتدای دوره جمع‌آوری این داده‌ها یعنی ۱۹۹۹ رسید.  

بر اساس نظرسنجی موسسه ایفوپ، یک چهارم فرانسوی ها نیز در دوران بحران شیوع کرونا پس انداز بیشتری داشتند.

مردم آلمان نیز در سال ۲۰۲۰ به دلیل محدودیت های ناشی از کرونا پول زیادی پس انداز کرده اند. بانک مرکزی آلمان مجموع دارایی های مالی خانوارهای خصوصی را با ۳۹۳ میلیارد افزایش، ۷.۱ تریلیون یورو تخمین می زند. این رقم، افزایش تقریباً شش درصدی نسبت به سال ۲۰۱۹ را نشان می دهد.