به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا سومین و آخرین دور مناظرههای نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم هم مانند دو مناظره قبل، عرصه تاختن به دولت با اتهامات خلاف واقع بود. برخی از نامزدها در حالی به جای ارائه برنامههای خود برای اصلاح کشور نوک پیکان انتقادات را به سمت دولت نشانه گرفته بودند که در ایجاد شرایط کنونی هیچ نقشی را نه برای خود و نه بحرانهای متنوعی که دولت با آن دست به گریبان بود، در نظر نگرفتند. دولت در پاسخ به برخی ادعاهای عجیب، در بیانیههایی مواردی را به نامزدهای مدعی یادآور شد تا در بحبوحه شعارهای وعده های انتخاباتی و میان هجم انبوهی از اتهام به دولت، پشت پرده برخی از این اتهامات برای مردم و جامعه روشن شود.
بر اساس اعلام دولت تنها در مناظره اول ۳۰ مورد مطالب نادرست، اتهامات، توهین و افترا علیه دولت از سوی نامزدهای انتخابات اعلام شد که بر اساس قانون، دولت به این افتراها واکنش نشان داد و از صداوسیما خواست به دلوت فرصت پاسخگویی به این اتهامات را بدهد. نوع مواجهه صداوسیما با این درخواست که تنها ۴ مورد از سی مورد اتهام را به رسمیت شناخته و فرصت هشت دقیقه ای برای پاسخگویی به انبوه اتهامات نامزدها، به دولت داد؛ سبب شد قوه مجریه از ارائه فایل ضبط شده منصرف و در بیانیه ای تاکید کند: «این شیوه تشخیص موارد اتهامی و عدم پاسخ از سوی سازمان صداوسیما در واقع یک نوع رفع تکلیف بوده و دولت آن را به رسمیت نمیشناسد. اما در جهت شفافسازی و پاسخگویی، استفاده از سایر ظرفیتهای رسانه ای را برای خود محفوظ میداند و قطعا مردم عزیز کشور را در جریان واقعیتها قرار خواهد داد.»
دولت همچنین در بیانیه ای دیگری به برخی اظهارات فرافکنانه شماری از نامزدها درباره موضوع اصلاح قیمت بنزین پاسخ داد. ادعاها درباره مجوز برگزاری همایشها در شرایط کرونایی هم واکنش دولت را برانگیخت. طرح مطالبی درباره برجام و موضع عجیب و متفاوت برخی از نامزدها در این زمینه هم از دیگر موضوعاتی بود که دولت نسبت بهآن واکنش نشان داد.
حجت الاسلام «حسن روحانی» هم در واکنش به مطالب غیرواقعی و کذب اعلام شده مناظرهها تصریح کرد: «انکار دستاوردهای آشکار دولت در نبرد با تحریم اقتصادی و کرونا، راهبرد مخالفان ایران است و این نه تنها ظلم به کلیت نظام و کشور بلکه ظلم به مردم و رای قاطع اکثریت جامعه است.»
تصمیمات اصلاح قیمت بنزین و کرونا
زیر سوال بردن تصمیم افزایش قیمت بنزین، مقصر اعلام کردن دولت درباره حوادث پس از این تصمیم و فراموشی عامدانه مسوولیت خود از سوی برخی از نامزدهای ریاست جمهوری در این زمینه موجب شد شورای اطلاع رسانی دولت درباره این اتهامزنی غیرمنصفانه به دولت توسط برخی نامزدها در خصوص طرح اصلاح قیمت حاملهای انرژی در آبان ماه سال ۱۳۹۸ در مناظرات انتخاباتی، با عنوان مخالفین دو طرح ضد توطئه ترامپ «طرح کمک معیشتی به ۶۰ میلیون نفر» و «طرح صادرات بنزین» بیانیه ای صادر کند. بر اساس این بیانیه؛
الف) تصمیم اصلاح قیمت حامل های انرژی در جلسات متعدد سران سه قوه مورد بحث قرار گرفته است و پس از اینکه در خصوص همه ابعاد و جوانب آن، اتفاق نظر حاصل شد، مصوبه به امضا سران سه قوه رسیده و خدمت مقام معظم رهبری ارسال گردید.
ب) پس از تایید مصوبه از سوی رهبر انقلاب نیز، اجرای مصوبه از سوی شورای امنیت کشور در دستور کار قرار گرفت.
پ) تمام درآمد حاصل از اصلاح قیمت بنزین به ۶۰ میلیون ایرانی پرداخت شد و دولت مطلقا درآمدی از این راه برای مصارف بودجهای دریافت نکرد.
ج) تحرکاتی که صرفا با هدف تخریب دولت انجام شد، کشور را با اعتراضات آبان ماه ۹۸ مواجه ساخت که با بیانات صبح یکشنبه ۹۸/۸/۲۶ مقام معظم رهبری این توطئه خنثی شد. البته و در بررسیهای پسینی نیز هیچگاه نقش عوامل و افرادی که اینچنین منافع و مصالح ملی به مسلخ رقابتهای جناحی ناموجه بردند، مورد توجه قرار نگرفت.
د) نحوه و شیوه برخورد با اغتشاش جزء مسئولیتهای دولت نیست.
با توجه به این بیانیه حجت الاسلام «ابراهیم رییسی» در زمان تصویب این طرح ریاست قوه قضائیه را برعهده داشت و قطعا این طرح با تایید وی هم بوده است. «سعید جلیلی» هم به عنوان نماینده رهبر انقلاب در شورای عالی امنیت ملی حضور داشته است. «محسن رضایی» دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام بوده است. «امیرحسین قاضی زاده هاشمی» نماینده مجلس دهم در زمان تصویب طرح بنزین بوده است. در کنار تمام این موارد قانون هدفمندی یارانهها و همچنین قانون برنامه ۵ ساله، دولت را مکلف به اصلاح قیمت حاملهای انرژی کرده بود و حجت الاسلام روحانی تنها به قانون مصوب پیشین عمل کرد. بنابراین طرح این پرسش عجیب که «در موضوع گرانی بنزین معلوم نشد چه فردی مسوول است» از سوی نامزدها فرافکنی انتخاباتی برای رای آوری است اما قطعا جامعه آن را تشخیص خواهد داد.
موضوع دیگری که در مناظره سوم به دستاویزی علیه دولت تبدیل شد؛ موضوع کرونا و رعایت محدودیتها بود. برگزاری میتینگ انتخاباتی یکی از نامزدها در استانی با حضور جمعیت بسیار و با عدم رعایت پروتکل های حداقلی، موجب انتقاد دیگر نامزد انتخابات شد. نامزد مورد انتقاد به جای پاسخگویی در این زمینه طبق روال، دولت را به میان مباحثه خود آورد و از تصمیم ستاد کرونا در عدم ممنوعیت سفر ایام نوروز انتقاد کرد. این گونه اظهارنظرها سبب شد تا دبیرخانه ستاد مقابله با کرونا در بیانیه ای اعلام کند: «در جلسه ستاد ملی کرونا تصمیم مورد نظر یعنی وضع نشدن ممنوعیت سفر در تعطیلات نوروزی سال ۱۴۰۰، با نظر اجماع اعضای جلسه (که با حضور نمایندگان همه دستگاهها از جمله دادستان محترم کل کشور به نمایندگی از رییس محترم قوه قضاییه، تشکیل شد) مورد تصویب قرار گرفت و ابلاغ گردید. بنابراین ادعای تصمیمگیری شخصی رییس جمهوری یا هر مرجع یا نهاد دیگری در این خصوص بیانی نادرست و سیاسی وبه دور از انصاف میباشد.»
برجامی که عزیز شده؛ تحریمی که فراموش شده
از دیگر شگفتیهای مناظره های انتخاباتی اخیر، اعلام موضع نامزدها درباره توافق هستهای و برجام بود. شخصیتهایی که خود یا همفکران آنها هشت سال تمام برجام را مورد هجمه قرار داده و دستگاه دیپلماسی را به سبب تن دادن به چنین قراردادی بارها با سنگینترین تهمتها و دروغها مورد حمله قرار میدادند؛ در مناظره شب گذشته طرفدار اجرای این توافق و تعامل با جهان شدند.
علیرضا معزی، معاون ارتباطات و اطلاعرسانی دفتر رییسجمهوری، در واکنش به چنین اعلام نظرهایی در توئیتی نوشت: تعامل سازنده با جهان، شعار روحانی در ۱۳۹۲ بود و برجام، کارنامهاش در ۱۳۹۶. حالا اما تعامل سازنده با جهان، شعار رقیب او در ۱۳۹۲ است و دیگر رقیبش در ۱۳۹۶ هم از برجام دفاع میکند. اینک که نه مذاکره جنایت است و نه توافق خیانت، دریغ از آن همه هزینه به خاطر انزواجویی و مذاکرهستیزی دوستانشان.
«محمود واعظی» رییس دفتر رییس جمهوری هم در انتقاد از فراموشی عامدانه تحریمهای آمریکا در دوره رییس جمهوری گذشته این کشور تصریح کرد: «نامزدها در مناظرهها حتی ظلم ترامپ به ملت را تطهیر میکنند. در حالی که خودشان از فشار حداکثری به ایران میگویند اما به این موارد نه در سوالهای صداوسیما اشاره شده نه نامزدها در پاسخ از نقش تحریم و کرونا در اقتصاد مطلبی میگویند؛ اینگونه نمیشود عوام فریبی کرد.»
واکنش چهرههای سیاسی به مناظرهها
هر سه دور مناظرههای انتخاباتی هم از نظر محتوی و هم سبک برگزاری از سوی بسیاری از تحلیلگران مورد انتقاد قرار گرفته است.«محسن امین زاده» معاون وزیر خارجه دولت اصلاحات درباره دیدگاههای نامزدها به مسائل خارجی و روابط بین الملل اظهار نگرانی شدید و تصریح کرد: «به حاشیه راندن و حذف موضوع تحریمها در مناظرههای انتخاباتی و اظهارات مبهم و انحرافی نامزدهای اصولگرا نسبت به این موضوع، تصویر نگرانکنندهای از آینده کشور به نمایش میگذارد و اظهارات برخی نامزدها که خود دست اندرکار بودهاند و در ایجاد این فاجعه برای ملت ایران نقش موثر داشتهاند، تصور اداره دوباره این امور توسط آنان را به تصویری هولناک از آینده کشور و اقتصاد کشور بدل میکند.»
«نجفقلی حبیبی» عضو انجمن اسلامی مدرسین دانشگاهها هم گفت: وعدهها، شعارها و مباحث مطرح شده هیچ سنخیتی با واقعیتها و ظرفیتهای کشور ندارد به گونهای که آدم فکر میکند نامزدهای سیزدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری مملکت را نمیشناسند. به گفته حبیبی، ضروری است نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری با توجه به شرایط کشور سخن گفته، ملاحظات لازم را در نظر گرفته و به گونهای سخن نگویند که دستاوردها و موفقیتهای کشور زیر سوال برود.