شکری امروز چهارشنبه در گفت وگو با شبکه تلویزیونی «الجزیره» گفت: قاهره در صدد یافتن راه حل دیپلماتیک برای بحران سد النهضه است.
آدیس آبابا پایتخت اتیوپی بر آغاز دومین مرحله آبگیری سد در ماه ژوئیه و اوت آینده یعنی تقریبا پس از سپری شدن یک سال از اولین مرحله آبگیری حتی در صورت عدم دستیابی به توافق اصرار و پافشاری می‌کند.
این در حالی است که قاهره و خارطوم در وهله اول بر دستیابی به یک توافق سه جانبه تاکید دارند تا بتوانند از تاسیسات آبی خود محافظت به عمل آورند و استمرار سرازیر شدن سهمیه سالانه از آب رود نیل را تضمین کنند.
اتیوپی دیروز در نشست کشورهای حوزه شرق نیل در آدیس آبابا که مصر در آن حضور نداشت، تاکید کرد که دومین مرحله آبگیری سد النهضه در زمان مقرر انجام خواهد شد و به هیچ وجه این موضوع جای بحث و گفت وگو ندارد .
سی و سومین نشست وزیران آبیاری کشورهای حوزه شرق نیل که اتیوپی ، سودان ، سودان جنوبی و مصر را در برگرفته، دیروز در آدیس آبابا آغاز شد. این اولین نشست مستقیم کشورهای شرق نیل به شمار می‌رود.
«یاسر عباس» وزیر آبیاری سودان در این نشست تاکید کرد که کشورش با دستیابی به یک توافق مرحله‌ای جزئی برای آبگیری سد النهضه قبل از راه اندازی آن موافق است، به شرط آنکه ادامه مذاکرات بر اساس یک سقف زمانی مشخص تضمین شود.
جایگاه راهبردی رودخانه تمدن‌ساز نیل بر هیچکس پوشیده نیست. از هزاران سال پیش تاب‌آوری اقتصادی دهها میلیون نفر در سه کشور سودان، مصر و اتیوپی به جریان این رودخانه وابستگی تام داشته است.
حال با شروع فرآیند آبگیری سد النهضه اتیوپی که به جای درخواست مصر برای چند ساله بودن آن، در سه سال انجام خواهد شد، حیات اقتصادی و اجتماعی مصر با جمعیتی که پیش‌بینی می‌شود تا ۱۰ سال آینده به بیش از ۱۴۵ میلیون نفر برسد، در خطر جدی قرار گرفته است. بهره‌برداری از سد النهضه موجب می‌گردد که قاهره سالانه حجمی در حدود ۱۱ تا ۱۹ میلیارد متر مکعب از آب نیل و در پی آن، درآمد حدود ۲ میلیون کشاورز را از دست بدهد.
مصر به شدت به آب نیل نیاز دارد. حدود ۹۰ درصد از منابع آبی مصر از رود نیل تأمین می‌شود. همین مساله اهمیت نیل را برای زندگی و اقتصاد مصر نشان می‌دهد. حدود ۸۶ درصد از آبی که به سد «اسوان» می‌رسد، از ارتفاعات اتیوپی سرچشمه می‌گیرد.
نیمی از رودخانه نیل در مناطق پر بارش بالای خط استوا در کشورهای تانزانیا و کنیا و نیمی دیگر در مناطق کاملاً خشک مصر قرار دارد. مصر در طول تاریخ خود با کسب بیشترین منافع از این رودخانه و داشتن یک تمدن رودخانه‌ای، رابطه‌ای ناگسستنی با رود نیل داشته است. منافع استراتژیک، ژئوپلیتیک و اقتصادی مصر به دلیل نیاز به آب برای کشاورزی، صنعت و تأمین آب شرب ۹۰ میلیون نفر، همواره اهمیت نیل به عنوان شاخص امنیت ملی این کشور را به روشنی نمایان کرده است.
سودان، مصر و اتیوپی نزدیک به یک دهه است که در مورد مدیریت و پر کردن مخزن سد النهضه که آدیس آبابا بر رود نیل می‌سازد در حال مذاکره هستند، اما تاکنون توافقی بین طرفین حاصل نشده است. سودان، مصر و اتیوپی نزدیک به یک دهه است که در مورد مدیریت و پر کردن مخزن سد النهضه که آدیس آبابا بر رود نیل می‌سازد، در حال مذاکره هستند، اما تاکنون توافقی بین طرفین حاصل نشده است.
این پروژه که در سال ۲۰۱۱ به بهره برداری رسید در صورت تکمیل بزرگترین تأسیسات برق آبی در آفریقا خواهد بود. دو کشور پایین دست یعنی سودان و مصر از اینکه این سد تأسیسات آنها را تهدید کند هراس دارند.
مرحله آبگیری سدالنهضه در جولای گذشته انجام شد. اتیوپی در مرحله نخست، آبگیری این سد را به حجم ۴.۹ میلیارد متر مکعب به اتمام رساند. حال اتیوپی اعلام کرده است که جولای آینده یعنی تا چند ماه دیگر دومین مرحله آبگیری سدالنهضه را ادامه خواهد داد.۱۴۸۷