تاریخ انتشار: ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ - ۰۷:۱۰

بغداد–ایرنا– قلم ها در عراق از هر ایل و تباری باشند، گلوله های آشنا و ناآشنا برای شکافتن کالبد آنها به کمین نشسته اند، برای همین عراق، همچنان یکی از قربانگاه های خبرنگاران در دنیا است.

به گزارش ایرنا، گلوله ای که سینه «هنر رسول» خبرنگار کردزبان عراقی را در ۱۲ اوت ۲۰۲۰ (۲۲ مرداد ۹۹) شکافت، از جنس همان گلوله ای بود که سر «احمد حسن» خبرنگار عرب زبان را در ۱۰ ماه می ۲۰۲۱ (۲۰ اردیبهشت ماه ۱۴۰۰) در جنوب عراق هدف قرار داد.

خبرنگاران در عراق هرسال در نیمه ژوئن (۲۵ خردادماه) سالروز خود را جشن می گیرند اما این جشن ها سال هاست که بهانه ای برای بیان زخم ها و شادی ها و لبخندهای آمیخته با حزن شده است. 

امسال هم بسیاری از مقامات، شخصیت ها و رهبران سیاسی عراقی، بیانیه های تبریک و تهنیت برای خانواده خبرنگاران عراقی منتشر کردند اما گزارش نهادهای مدافع خبرنگاران در عراق حاکی است که بیشترین تعرض ها به خبرنگاران از جانب همان هایی است که بیانیه همدردی و تبریک فرستاده اند.

از قوانین غیرانسانی برجای مانده از رژیم دیکتاتوری حزب بعث گرفته تا تعرض مستقیم دستگاه های دولتی به خبرنگاران و تهدید تروریست ها و افراد مسلح ناشناس، فعالیت خبری را در عراق تبدیل به یکی از پرمخاطره ترین مشاغل کرده است.

طبق گزارش سابق «دیده بان آزادی رسانه در عراق» ۱۵ ماده قانونی در قانون موسوم به مجازات های عراق صادره سال ۱۹۶۹ که به قانون بدنام شماره ۱۱۱ معروف است، همچنان وجود دارند که مجازات هرگونه انتقاد از مقامات ارشد دولتی را زندان ابد یا اعدام می داند.

 برهمین اساس بود که دستگاه های دولتی عراق، «ابراهیم الصمیدعی» روزنامه نگار و کارشناس سیاسی برجسته عراق را در ۱۹ مارس ۲۰۲۱ (۲۹ اسفند ۹۹) به اتهام توهین به مقامات ارشد حکومتی بازداشت کردند.

گرچه الصمیدعی بعد از مدتی آزاد شد، اما در سخنانی بعد از آزادی، فضای عراق را برای زندگی خود و خانواده اش مناسب ندانست و از احتمال  ترک خاک کشورش برای همیشه خبر داد.

جدا از قید و بندهای قانونی علیه خبرنگاران، فعالان رسانه ای، تهدید های مختلف از طرف دستگاه های دولتی و امنیتی و افراد ناشناس و تروریست ها را بخش دیگری از مشکلات جدی خود می دانند.

از این رو «انجمن ملی دفاع از خبرنگاران در عراق» در گزارشی به مناسبت روز خبرنگار در عراق گفته است: این کشور همچنان یکی از اماکن پرخطر برای خبرنگاران است به نحوی که از ۱۸۰ کشور دنیا، عراق در رتبه ۱۶۲ بدترین شرایط آزادی رسانه قرار دارد.

گرچه خبرنگاران در همه استان های عراق با چالش جدی در خصوص پوشش اخبار مواجه هستند اما همچنان بغداد پایتخت عراق، بدترین شرایط را در مقایسه با دیگر استان های عراق دارد.

در اقلیم کردستان که تاکنون بهترین اماکن عراق برای فعالیت خبری قلمداد می شد، در سال های اخیر که اعتراضات مردمی به فساد طبقه سیاسی حاکم بیشتر شده، قید و بندها و تحت فشارگذاشتن ها بر خبرنگاران نیز رو به فزونی نهاده است.

تنها قربانی امسال خانواده خبرنگاران در عراق، هنر رسول خبرنگار کردزبان تلویزیون «گلی کردستان» بود که در حین پوشش اعتراضات مردمی به فساد طبقه سیاسی حاکم در اوت گذشته به ضرب گلوله های نیروهای امنیتی به قتل رسید.

احمد حسن خبرنگار تلویزیون «الفرات» و فیلمبردار همراه او نیز در ماه می گذشته به ضرب گلوله های ناشناس در دیوانیه در جنوب عراق در معرض سوء قصد قرار گرفتند و احمد به شدت از ناحیه سر زخمی و در بیمارستان بستری شد.

براساس گزارش «انجمن ملی خبرنگاران عراق» ، این کشور در طول یکسال از ۱۵ ژوئن ۲۰۲۰ تا ۱۵ ژوئن ۲۰۲۱ شاهد ۹۷ مورد نقض حقوق خبرنگاران بوده است.

 براساس این گزارش، هنر رسول تنها خبرنگار عراقی است که در جریان پوشش اعتراضات در شمال عراق در شهرستان «رانیه» از توابع استان سلیمانیه به قتل رسید و احمد الحسن خبرنگار الفرات در دیوانیه در معرض سوء قصد افراد ناشناس قرار گرفت.

این گزارش افزوده است که ۱۳ رسانه در همین مدت تحت فشارها و تهدید قرار گرفتند و برخی از آنها ناچار به بستن رسانه های خود شدند.

عراق از ۲۰۰۳ که آمریکا این کشور را اشغال کرد تا به امروز ۳۹۰ خبرنگار شهید داده که برخی در نتیجه عملیات تروریستی و برخی نیز با گلوله های آمریکایی (در دوره اشغال عراق) و برخی به دست نیروهای امنیتی عراقی به قتل رسید ه اند.

 گزارش انجمن ملی خبرنگاران عراق حاکی است که تعدادی از این خبرنگاران در جریان انفجارهای تروریستی یا پوشش اعتراضات مردمی به قتل رسیده اند.

گرچه گلوله ها در عراق گاه از تپانچه های آشنا و گاه ناآشنا شلیک می شوند اما آنچه بیش از هرچیز خانواده خبرنگاران عراق را دل آزرده کرده اینکه همه این جانیان از مجازات گریخته اند و تنها قربانی این داستان، قلم های کالبد شکافته و جوهرهای فرو ریخته و قلم بدستان گریخته از قربانگاه خبرنگاران، بوده اند.