ماراتن رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ به پایان رسید و ابراهیم رئیسی هشتمین رئیس جمهوری ایران شد و باید از مرداد ماه سکان دولت سیزدهم را در دست گیرد آن چیزی که ضرورت دارد این است که رئیس جمهور منتخب شرایطی را فراهم کند تا افراد با سلایق مختلف بتوانند به دولت کمک کند. بررسی روزنامه‌ها، تارنماها و خبرگزاری‌های داخلی نشان می‌دهد که رسانه‌های داخلی به بررسی جنبه های مختلف انتخابات ریاست جمهوری پرداخته اند.
مهمترین محورهای انتخاباتی از نگاه رسانه‌های اعتدالی، اصلاح‌طلب و اصولگرا
رسانه اعتدالی روزنامه ایران در تیتری با عنوان صیانت از صندوق رأی برای انتقال قدرت؛ سخنان عباس سلیمی نمین تحلیلگر سیاسی اصولگرا را منتشر کرد. در این بازه زمانی روزنامه همشهری در مطلبی به تحلیل مشارکت مردم در استان ها محروم پرداخت، همچنین خبرگزاری خبرآنلاین در شبانه روز گذشته در تیتری با عنوان رییسی باید رییس جمهور آراء باطله هم باشد، سخنان محمد عطریانفر را بازتاب داد.
رسانه‌های اصلاح طلب نیز در مطالب و گفت وگوهایی مختلف بر ضرورت اعتمادسازی دولت جدید تاکید کردند و توجه این دولت را به سیاست خارجی و مشکلات پیش‌رو در این امر خطیر را معطوف کردند در این خصوص روزنامه خبرگزاری ایسنا و ایلنا در تیترهایی با عنوان رییسی دارای استراتژی مهمی در سیاست خارجی است، تصمیم‌گیری برای FATF در دولت رییسی، بستگی به اقدام غرب در قبال برجام دارد، به این موضوع پرداختند. از دیگر مباحث و تحلیل های این رسانه بحث در خصوص آرا باطله و لزوم جلب اعتماد این قشر از جامعه بود در این خصوص روزنامه همدلی و آرمان ملی گزارش هایی را منتشر کردند. روزنامه شرق هم در مطلبی اولویت های کاری رییس جمهور منتخب را بررسی کرد.
رسانه اصولگرای فارس در مطلبی به حضور پرشور مردم در انتخابات پرداخت و شکست دشمنان در این عرصه را بازتاب داد. این خبرگزاری در تیتری با عنوان تمام دلسوزان نظام رییس‌جمهور منتخب را برای حل مشکلات کشور یاری کنند، سخنان احمد علی مقدم عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی را منعکس کرد.
رسانه‌های اعتدالی
رئیسی باید رئیس جمهور آراء باطله هم باشد
خبرگزاری خبرآنلاین به گفت وگو با محمد عطریانفر از اعضای حزب کارگزاران پرداخت و آورد:
*بالا بودن تعداد آراء باطله در این دور از انتخابات که حتی از تعداد رأی ۳ کاندیدای دیگر نیز بیشتر بود، نگرانی هایی را سبب شده است.
* رئیسی باید خود را رئیس جمهور همین آراءباطله هم بداند.
* اصلاح طلبان منزوی نخواهند شد، نگرانی هم ندارند و بیشتر مطالبه گر خواهند بود.
*قانونگذار و دولتی که آیین نامه قانون را تدوین کرده و به تصویب رسانده، بندی با عنوان آراء باطله دارد بدین گونه که بخشی از این آراء باطله خوانده می‌شود و به حساب می‌آید اما بخشی از آن خوانده نمی‌شود و در نهایت به حساب نمی‌آید.
* تجربه سیاسی ما در انتخابات پیشین نیز همین را نشان می‌دهد که حجم آراء باطله بسیار اندک است اما وقتی آراء باطله به لحاظ کمیت، افزون و گسترده می‌شود و مورد توجه قرار می گیرد به گونه‌ای که این آراء از حجم آراء ۶۰ درصد، ۷۰ درصد یا ۷۵ درصد نامزدهای انتخاباتی که آراءشان شمرده شده، بیشتر می‌شود می‌تواند یک پیام سیاسی نگران‌کننده‌ای را با خود به همراه داشته باشد.
*از نگاه من پیام ۴ و نیم میلیونی رأی باطله (که به لحاظ استقرار در جدول آراء، بعد از آراء فرد پیروز قرار می‌گیرد) این است که جماعت انبوهی از شهروندان ایرانی هستند که نسبت به انتخابات اعتراض داشتند و این اعتراضات را در قالب انداختن رأی در صندوق آراء به صورتی که جهت گیری به سمت هیچ کسی پیدا نکند بروز داده‌اند. حال این جهت گیری اعتراضی غیر از کسانی است که اساسا در انتخابات شرکت نکردند.
*معمولا برای رونق انتخابات و مشارکت مردم در انتخابات، دو جنبه در مشارکت حداکثری موثر است نخست، فضای عمومی و اعتماد جامعه مخاطب به حاکمیت است و اینکه مردم احساس تکلیف می کنند که در تعیین سرنوشت خودشان مشارکت کنند؛ این یکی از مولفه‌های تاثیرگذار در مشارکت تقویت شده و حداکثری است که نقش آن هم بسیار کلیدی و مهمی است.
صیانت از صندوق رأی برای انتقال قدرت
روزنامه ایران یادداشتی به قلم عباس سلیمی نمین تحلیلگر سیاسی اصولگرا منتشر کرد و نوشت:
*اندک زمانی پس از اعلام نتایج قطعی انتخابات ریاست جمهوری، آقای روحانی با حضور در دفتر آقای رئیسی، عملاً فرایند انتقال قدرت را آغاز کرد.
* آنچه در ارتباط با بهبود تعاملات سیاسی میان نخبگان و نیروهای برجسته سیاسی می‌بینیم، حاصل حرکت مردم است؛ یعنی توجه دادن همه نخبگان به این حقیقت که قدرت، از طریق صندوق رأی توزیع می‌شود و مردم کسانی را صالح می‌دانند که هم دارای قابلیت‌ها و سلامت و هم دارای اخلاق بهتری در تعامل با دیگران باشند. این امر دستاورد ارزنده و شایسته‌ای است که امیدوارم مردم با استمرار در این مسیر بتوانند اصلاحات لازم را در فضای عمومی کشور و نیز در فضای خواص صورت بدهند.
* دشمنانی که از دموکراسی و تعامل سازنده دم می‌زنند، اما برخورد آنان با صندوق رأی ملت ایران واقعیت نیات سوء آنان نسبت به این کشور را نشان داد. یکی از دشمنان برجسته و باسابقه ما دولت انگلیس است ...در این انتخابات، واقعیت برخورد این کشور به عنوان دشمن دیرینه ما با صندوق رأی ایرانیان روشن شد. کما اینکه در همه کشورهای اقماری انگلیس، مسائل زیادی برای رأی‌دهندگان ایجاد شد، در کانادا اساساً اجازه رأی‌گیری داده نشد...
*در نیوزیلند، استرالیا و خود انگلیس هم برخوردهای بسیار خشنی با رأی‌دهندگان ایرانی صورت گرفت، آن هم درحالی که پلیس مسئولیت حفظ امنیت رأی‌دهندگان را به‌عهده داشت. تعبیر رساتر اینکه در این کشورها عمداً دست منافقین (مجاهدین خلق) را باز گذاشتند تا به رأی‌دهندگان ایرانی حمله کنند. این نشانه به ما می‌گوید این کشورها از رشد سیاسی ملت ایران ناراحت هستند.
* دشمنان نیز به دلیل خشم زیاد از این مسأله دست منافقان را باز گذاشتند تا به رأی‌دهندگان ایرانی حمله کنند. برداشت دیگر از این اتفاقات این است که دشمنان ما، نه تنها با فرایند انتقال قدرت ملت‌های مستقل از صندوق رأی مخالفند، بلکه راه را باز می‌گذارند تا با باورمندان به این راه و علاقه‌مندان به تعالی و پیشرفت کشور، برخورد فیزیکی شود.
*برخورد فیزیکی از سوی گروهک منافقین هدایت شد که خود، نه تنها سابقه دموکراسی ندارند، بلکه اعضای مرکزیت خود را به‌دلیل اختلاف عقیده کشتند و به آتش کشیدند. در اینجا باید شجاعت ایرانیان خارج از کشور را ستود که به‌رغم انفعال پلیس از انتخاب خود عقب‌نشینی نکردند.
*اصرار ایرانیان در داخل و خارج به صیانت از صندوق رأی، به معنای باور ایرانیان به اصالت انتخابات و فرایند انتقال قدرت از طریق صندوق رأی است.
*برگزاری موفق انتخابات، نه تنها به این معنی است که ایرانیان در هر دوره تأثیرات کار خود را در جامعه ارزیابی کرده و در عین حال، با حضور در پای صندوق‌ها تعاملات داخلی را نیز ارتقا می‌دهد. این امر در عین حال به معنای شکست پروژه دشمنان نیز هست، دشمنانی که نشان داده‌اند آنان هیچ اعتقادی به تداوم دموکراسی در ایران ندارند.
این ۷ استان محروم بالاترین نرخ مشارکت را داشتند
روزنامه همشهری در مطلبی به تحلیل مشارکت مردم در استان ها محروم پرداخت و نوشت:
*با توجه به نرخ مشارکت منتشرشده از سوی ستادهای انتخاباتی استان‌ها، ۸ استان خراسان جنوبی، خراسان شمالی، ایلام، سیستان‌وبلوچستان، گلستان، کهگیلویه‌وبویراحمد، کرمان و مازندران مشارکت بالای ۶۰ درصد را داشتند و در مجموع مشارکت در ۲۰ استان بالاتر از میانگین کشوری ثبت شده است.
*نگاهی دقیق‌تر به این آمار نشان می‌دهد خراسان جنوبی، خراسان شمالی، ایلام، سیستان‌وبلوچستان، گلستان، کهگیلویه‌وبویراحمد و کرمان در رتبه‌های اول مشارکت اما جزو استان‌های محروم هستند.
*در میان ۳۱ استان، بالاترین سهم مشارکت در انتخابات مربوط به خراسان‌جنوبی است. این استان با ثبت ۲۲/۷۴ مشارکت در جایگاه اول قرار گرفت و بعد از آن، خراسان‌شمالی با ۶۴ درصد و ایلام با ۶۳ درصد قرار دارند.
* تهران، کردستان و البرز به ترتیب با نرخ ۳۴ ،۳۴.۴ و ۴۲ درصد کمترین نرخ مشارکت را در این انتخابات ثبت کردند.
* بیش از ۵۶۹ هزار نفر در خراسان‌جنوبی واجد شرایط رأی‌دادن در این دوره از انتخابات بودند که تعداد کل آرای ماخوذه در استان ۴۲۲ هزار و ۵۹۹ رأی بوده است.
* سربیشه با ۷/۱۰۰ درصد، طبس با ۲/۱۰۰ درصد و خوسف با ۸۱/۹۴ درصد جایگاه اول تا سوم را از نظر میزان مشارکت به‌خود اختصاص دادند و علت بالاتربودن میزان مشارکت برخی شهرستان‌ها از ۱۰۰ درصد، اخذ رأی از افراد غیربومی (غیرساکن) در این شهرستان‌ها بوده است.
*همزیستی اقوام در استان‌های مختلف یکی از موضوعات جالب توجه درباره ایران است. تهران، خراسان‌شمالی، قزوین، خوزستان و گلستان از استان‌هایی هستند که اقوام گوناگونی در آنها خانه گزیده‌اند و در کنار هم زندگی می‌کنند. مشارکت مردم در این استان‌ها هم موضوعی مهم و البته توجه‌برانگیز است.
*ترکیب اقوام در هریک از این استان‌ها متفاوت است و این موضوع در هرکدام دلیل خاص خود آن استان را دارد. میزان مشارکت مردم این استان‌ها در انتخابات نیز بسته به ویژگی‌های اجتماعی و سیاسی هر استان با هم فرق دارد. گلستان به‌عنوان پایتخت اقوام ایران از استان‌هایی بود که مردم آن مشارکت زیادی در انتخابات داشتند.
رسانه‌های اصلاح‌طلب
ابراهیم رئیسی و آرای خاموش
روزنامه آرمان ملی یادداشتی به قلم ناصر ایمانی تحلیلگر سیاسی اصولگرا پرداخت و نوشت:
*پیش‌بینی می‌شد مشارکت پایین باشد و نظرسنجی‌ها کمتر از این مقدار بوده و اکنون مقداری از نظرسنجی‌ها هم بیشتر شده است.
*شما می‌توانید از کسانی که مشارکت نکرده‌اند و نیامده‌اند رای دهند بپرسید که برای چه نیامده‌اند.
* اگرچه مشارکت بالای ۵۰ درصد نشد و می‌شود گفت اکثر مردم رای نداده‌اند اما آقای رئیسی هم رای بالایی در میان این میزان مشارکت آورده است؛ یعنی چیزی حدود ۶۰ درصد.
*اما در عین حال اگر ایشان ۸۰ درصد هم رای می‌آورد و اگر میزان مشارکت هم ۸۰ درصد بود، باز هم رؤسای‌جمهور موظفند به آن کسانی که به هر دلیل در انتخابات شرکت نکرده‌اند یا شرکت کرده‌اند و به ایشان رای نداده‌اند توجه کنند.
* آقای رئیسی موظف هستند به این افرادی که یا مشارکت نکرده‌اند یا مشارکت کرده‌اند منتهی به ایشان رای نداده‌اند توجه کنند. این یک وظیفه است.
*معمولا رؤسای‌جمهور بعد از اینکه با هر تعداد رایی رئیس‌جمهور می‌شوند، فقط به آن مردمی که به او رای داده‌اند توجه می‌کنند، در حالی که این کار غلط است؛ چون این فرد رئیس‌جمهور می‌شود نه رئیس آن کسانی که به ایشان رای داده‌اند. رئیس‌جمهور یعنی رئیس همه آحاد مردم.
رییسی دارای استراتژی مهمی در سیاست خارجی است
خبرگزاری ایسنا به گفت وگو با فداحسین مالکی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی پرداخت و آورد:
* آقای رییسی نگرش عمیق و تاثیرگذاری نسبت به عرصه سیاست خارجی دارند لذا قطعا دارای استراتژی مهمی در کلان سیاست خارجی کشورمان هستند.
* یکی از مهمترین اولویت‌های دولت آینده در عرصه سیاست خارجی توجه ویژه به کشورهای همسایه و منطقه است به این دلیل که جمهوری اسلامی ایران دارای ظرفیت‌های بسیار مهم تجاری، اقتصادی، سیاسی و امنیتی است که همین وضعیت در کشورهای همسایه و منطقه وجود دارد.
*خوشبختانه قوی‌ترین کشورهای منطقه از لحاظ سیاسی و اقتصادی در حوزه دایره فعالیت جمهوری اسلامی ایران قرار دارد، یعنی علاوه بر کشورهایی همچون عراق، افغانستان، پاکستان، ترکیه و برخی کشورهای عربی، کشورهای قدرتمندی همچون چین و روسیه ظرفیت‌های قابل توجهی دارند که باید نسبت به آن نگاه ویژه‌ای وجود داشته باشد.
* در سال‌های گذشته به دلیل گرفتاری در قضیه برجام و با کشورهای اروپا و آمریکا، نتوانستیم به خوبی از دیپلماسی استفاده کنیم و تحریم‌های به وجود آمده علیه نظام را بشکنیم.
*قطعا سیاست براساس منافع ملی خواهد بود، تعاملات‌مان با دنیا براساس منافع ملی است این نگاه می‌تواند این پیام را به غربی‌ها و آمریکا داشته باشد که فرسایشی شدن مذاکرات وین و برجام قابل قبول نیست، موضوعی که به نظر می‌رسد مدنظر آقای رئیسی هم است. لذا باید تلاش شود که هرچه سریع‌تر پرونده به نفع جمهوری اسلامی و ملت ایران رقم بخورد.
تصمیم‌گیری برای FATF در دولت رئیسی، بستگی به اقدام غرب در قبال برجام دارد
خبرگزاری ایلنا به گفت وگو با حشمت الله فلاحت پیشه نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی پرداخت و نوشت:
* برجام سیاست کلان کشور است و معتقدم به طور طبیعی با یک مدیریت تازه نفس ادامه پیدا می‌کند.
*به نظرم مسیر برجام ادامه پیدا می کند به هر حال برجام سیاست کلان کشور است و معتقدم به طور طبیعی با یک مدیریت تازه نفس و از موضع قدرت ایران می‌تواند برجام را پیش ببرد.
* آن بخش از دیپلمات‌های غربی که نسبت به آینده تحولات سیاسی در ایران تردید داشتند از این پس می‌توانند با تردید کمتری مذاکرات را شکل دهند.
* با طولانی‌تر شدن مذاکرات به اعتقاد من حتی دسترسی به چیزی که کشورهای غربی تحت عنوان پذیرش بازگشت به تعهدات ایران توقع دارند، حتما دشوارتر خواهد شد.
* اگر واقعا طرف‌های برجام بخصوص آمریکایی‌ها به برجام بازگردند، شاید دولت جدید بتواند در دوران انتقال با همکاری دولت روحانی بخشی از مشکلات کشور را به صورت اضطراری حل کند که این امر چراغ سبز خوبی برای دولت جدید ایران در خصوص همکاری‌های آینده است، در غیر اینصورت در همین فاصله اگر کارشکنی توسط آمریکایی‌ها و طرف‌های برجام دیده شود به نظر من شاید در آینده مسیر دیپلماسی را با مشکلات بیشتری مواجه کند.
* امیدوارم به زودی شاهد گشایش‌هایی باشیم و این گشایش‌ها در دولت جدید ایران باشد.
*در نوع سیاست آقای رئیسی در قبال مسئله FATF به اعتقاد من با رفتار کشورهای غربی در خصوص برجام ارتباط مستقیم وجود دارد.
اولویت رئیس‌جمهور منتخب در دوره انتقال قدرت
روزنامه شرق یادداشتی به قلم مجید سجادی‌پناه استاد دانشگاه منتشر کرد و نوشت:
*دوره انتقال قدرت بین دو رئیس‌جمهور فعلی و منتخب، دوره بسیار مهم و سرنوشت‌سازی است. دوره‌ای که تیم جدید آماده می‌شود تا «مسئولیت‌ها» را به همراه «تجارب» آنها از دولت قبلی تحویل بگیرد.
* ما از کاندیداهای ریاست‌جمهوری انتظار تدوین برنامه نداریم زیرا کشورمان از این حیث یعنی نظام برنامه‌ریزی، برنامه‌های بلندمدت (سندچشم‌انداز)، میان‌مدت (برنامه‌های پنج‌ساله) و کوتاه‌مدت (برنامه‌های سالانه یعنی بودجه) داشته و سابقه ۷۳ساله در این زمینه دارد.
*اصرار بر داشتن برنامه، ما را با برنامه‌های مشابهی از طرف کاندیداها روبه‌رو کرد که این تشابه را به وضوح در جریان رقابت‌های آنها شاهد بودیم زیرا بیش از ۸۰ درصد برنامه نامزدها مشابه یکدیگر و از روی برنامه‌های توسعه نوشته شده بود.
* آنچه در شرایط فعلی ما را با کمبود شدید روبه‌رو کرده و یک ضرورت تمام‌عیار به شمار می‌آید، داشتن مدیر با تفکر راهبردی است؛ یعنی مدیران مجربی که بتوانند هماهنگ با رئیس‌جمهور اسناد توسعه را در سراسر کشور به حوزه اجرا و عملیات نزدیک کنند.
* انتخاب اعضای کابینه مهمترین رسالت رئیس‌جمهور منتخب در دوره انتقالی است؛ به‌خصوص در شرایطی که شرکای سیاسی متعددی وجود دارد که در عرصه رقابت از نزدیک و در کنار او برای پیروزی گام برداشتند.
*وجود شرکای متعدد و متکثر می‌تواند هم فرصت باشد و هم تهدید. ولی از طریق طراحی مکانیسم مناسبی که در زیر به ساختار و وظایف آن اشاره خواهم کرد، می‌توان این تهدید را به یک فرصت بزرگ تبدیل کرد. به این معنا که تمام گزینه‌های پیشنهادی را برای کابینه، از فیلتر یک کمیته با مشخصات زیر عبور داد و بهترین‌ها را برای هیئت دولتی که قرار است وعده‌های رئیس‌جمهور منتخب را عملیاتی کنند، انتخاب کرد.
آرای باطله، اعلام اعتراض بود
روزنامه همدلی به گفت وگو با حمیدرضا ترقی فعالی سیاسی پرداخت و نوشت:
*آرای به دست آمده اولا در سخت‌ترین شرایط اقتصادی محقق شد. در کنار آن ما شاهد بودیم که موانع متعدد فراوان برای حضور و مشارکت مردم اعم از کرونا، اختلال در صندوق‌های الکترونیکی و نحوه رأی‌گیری وجود داشت.
* بسیاری از جریانات ضد انقلاب و اپوزیسیون چه داخلی و چه خارجی تبلیغ کردند و تلاش کردند که موضوع عدم شرکت در انتخابات را به مردم القا کنند. در چنین شرایطی مردم روز جمعه در انتخابات شرکت کردند و به نامزدها رأی دادند.
*با این حال به نظرم رأی ریاست جمهوری در روز جمعه تقریبا مثل بسیاری از انتخابات‌های دیگر روسای جمهور در دوره اول بود. بسیاری از روسای جمهور قبلی هم در دوره اول خود تقریبا همین تعداد رأی را به دست آوردند.
* از نظر من رأی بسیار خوبی بود. علی‌رغم این که میانگین میزان مشارکت در سطح کشور پایین بود.
*در همین حال رأی سایر نامزدها هم نشان دهنده سرمایه اجتماعی‌شان بود. این که آنان در طی این مدت در مناظرات و قبل و بعد از آن برای خود تلاش کردند که سرمایه اجتماعی به دست بیاورند ولی به هرحال نتیجه تلاش‌های آنان در آرای به دست آمده خود را نشان داد.
*در مجموع یک تنوع خوبی از نظر نوع نامزدها را داشتیم و مردم هم تقریبا با رأیی که به آقای همتی دادند اعلام کردند که خواستار تداوم وضع موجود نیستند و می‌خواهند که بالاخره شرایط تغییر کند. رأی آنان مخالفت با وضع موجود بود.
* قشر ضعیف جامعه با صندوق رأی فاصله گرفتند. بسیاری از کسانی که در آن مقطع رأی دادند در این دوره با صندوق‌های رأی قهر کردند و مشارکت نکردند. این میزان ریزش ناشی از فشار اقتصادی طبیعی به نظر می‌رسد؛ منتها نکته این جاست که خاستگاه اصلی رأی آقای رئیسی از همین قشر است و در این دوره باید گفت که ریزش رأی و کاهش مشارکت بر سبد آرای آقای رئیسی هم تأثیر زیادی گذاشت. ولی با وجود این ریزش‌ها همچنان ایشان آرای بالایی به دست آورد.
*در واقع آرای باطله خودش بروز و ظهور اعتراض کلی و اعلام نارضایتی به وضع موجود است. هرچند این نارضایتی‌ها بیشتر اقتصادی است، ولی شامل مسائل سیاسی هم می‌شود. ولی در مجموع این‌ها افرادی بودند که آمدند مشارکت کرده باشند و در عین حال هم اعتراض خود را به وضع موجود نشان دهند.
چندپرسش مهم ازرئیس جمهورمنتخب
روزنامه ابتکار یادداشتی به قلم محمد یوسفی آرامش منتشر کرد و نوشت:
*یکی از پر بحث ترین چالش‌های انتخابات سیزدهم حواشی مناظرات نامزدهای ریاست جمهوری بود. مناظراتی که از نگاه تحلیلگران بیشتر در جدال شعارهای بدون پشتوانه گرفتار بود تا برنامه شفاف و مدون. از نگاه بسیاری این مناظرات نتوانستند بخش اعظمی از جامعه را در خصوص نگرانی‌های اقتصادی خود اقناع کنند.
* هیچ اقتصاد موفقی در دنیا وجود ندارد که با محدودسازی ارتباط در برابر ابر قدرت های دنیا و عدم قبول شرایط و ضوابط بین المللی، موفق شده باشد که تغییری در سفره مردم پدید آورد؛ نگاه ایشان به فرآیند بازگشت به برجام چیست؟ آیا قرار است سهم تعامل‌مان با کشورهای بزرگ دنیا تنها به چین و روسیه ختم شود؟
*مهم ترین پرسش از ابراهیم رئیسی این است که چگونه می توان اقتصاددانان را به خط کرد، مادامی که گره اصلی اقتصاد کشور از انتظارات تورمی، دیپلماسی ضعیف خارجه، محدود سازی روابط با کشورهای خاص، فضای بسته جامعه و عدم پیوستن به FATF می‌گذرد؛ حال آنکه در چنین فضایی، آدام اسمیت را هم توان ایجاد تغییری نیست.
* رفتار دستوری در اقتصاد همچون فنری فشرده است که در صورت رهایی، سفره مردم را کوچک تر خواهد کرد.
*تعامل با دنیا، آزادی بخشی به جامعه و خاطر جمعی در خصوص چشم‌انداز آینده، از مهم ترین فاکتورها برای آرام سازی اذهان عمومی و کاهش انتظارات تورمی است. مواردی که احتمالا به صورت ناخواسته در تضاد با باورهای بنیادین هیات دولت سیزدهم هستند.
رسانه‌های اصولگرا
تمام دلسوزان نظام رئیس‌جمهور منتخب را برای حل مشکلات کشور یاری کنند
خبرگزاری فارس به گفت وگو با احمد علی مقدم عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی پرداخت و آورد:
* تمام نامزدهایی که رای لازم را کسب نکردند و همه دلسوزان، رئیس جمهور منتخب را برای حل معضلات و مشکلات کشور یاری کنند.
* ۲۸ خرداد سال ۱۴۰۰ تبدیل به نقطه عطفی در تاریخ نظام جمهوری اسلامی ایران شد زیرا این رای مردم دراصل رای به نظام جمهوری اسلامی است. مردم با این حضور گسترده و پررنگ خود ضمن اینکه پای بندی خود را به نظام، برای چندمین بار اعلام کردند موجب افزایش اقتدار و عزت نظام جمهوری اسلامی ایران شدند.
* از نظر بین المللی برای تمام دنیا ثابت شده است که نظام جمهوری اسلامی با پشتوانه عظیم مردمی در برابر استکبار و زورگویی جهانی ایستاده است لذا تمام دنیا می داند که باید این کشور و مردم را پاس بدارند بطوری که در معالات منطقه ای و جهانی بعنوان مهره ای وزین از آن یاد می کنند و به فرهنگ و تمدن ایران اسلامی احترام می گذارند و هرگز جرات زورگوئی و یاوه سرایی علیه ملت و کشور ما را ندارند.
* حضور حماسی ملت ایران در این انتخابات پیامی بسیار بزرگ برای نظام و جهان دارد بطوریکه رای مردم سیلی محکمی است به کسانی که درباره مردم ایران در توهم و خیال بسر می برند الحمدلله این حضور گسترده، پاسخ دندان شکنی به دشمنان نظام و آنان که فکر می کردند با تهدید و تحریم می توانند جلوی حضور مردم را بگیرند، بود.
* حضرت آیت الله رئیسی، رئیس جمهور تمامی ملت ایران است چه آنهایی که به وی رای دادند و چه آنهایی که به وی رای ندادند لذا باید پاسخگوی مطالبات بحق همه ملت ایران باشد و برای تحقق مطالبات مردم بالاخص مشکلات معیشتی، اقتصادی و بیکاری تلاش و همت خود را بکارگیرد تا به نتیجه مطلوب برسد که این حق حتمی مردم وفادار به انقلاب اسلامی است.
*تمام افراد جامعه، نخبگان و دیگر نامزدهایی که رای لازم را کسب نکردند و همه دلسوزان این نظام باید مانند یک خانواده واحد دست به دست هم داده و فضای رقابت تمام شده را به فراموشی بسپارند و رفاقت را پیشه خود سازند و رئیس جمهور منتخب را برای حل معضلات و مشکلات کشور یاری کنند چراکه توسعه و پیشرفت جز با رفاقت، همدلی و مشارکت جمعی حاصل نمی شود.
خبرگزاری مهر به گفت وگو با پرویز سروری دبیر شورای ائتلاف نیروهای انقلاب پرداخت و آورد:
*دولت سیزدهم باید دولت کار، کوشش و برنامه‌ریزی باشد، همانطور که امام صادق (ع) فرمود شب‌ها برنامه‌ریزی کنند و روزها به کار و فعالیت و اجرا بپردازند.
*سید ابراهیم رئیسی باید در دولت خود بسیاری از ناهمواری‌ها را هموار کند و این هدف با کابینه‌ای جوان و انقلابی محقق می‌شود که با آن می‌تواند افق‌های روشنی را به روی ملت باز کند و ملت طعم شیرین یک دولت خدمتگزار را بچشد.
* قرار است در دولت آینده مردم، ولی نعمت و مسئولان خادم و نوکر ملت باشند و در جهت توزیع عادلانه ثروت و قدرت کشور تلاش کنند.
* کار بزرگی باید صورت بگیرد، مجلس و قوه قضائیه هم باید در این مسیر سخت به دولت کمک کنند تا دولت سیزدهم بتواند ناکارآمدی‌ها را از بین ببرد و توانمندی‌ها را در راستای تحقق اهداف به کار بگیرد.
* توقع ما از رئیس دولت دوازدهم این است که در مدت اندک باقی مانده با دولت منتخب همکاری لازم را داشته باشد. همچنین وزرا باید گزارشاتی از وضعیت موجود، نقاط ضعف و قدرت، معضلات و مسائل مهم را به رئیس جمهور منتخب منتقل کنند تا در زمان باقی مانده رئیسی بتواند بر موضوعات روز کشور اشراف بیشتر و جدی تری پیدا کند و با شناخت و آگاهی کامل‌تری از جزئیات، تصمیمات دقیقی در انتخاب کابینه و برنامه‌های خود اتخاذ کند.
همه با هم، برای ایران
روزنامه جام جم یادداشتی به قلم حسین مظفر عضو مجمع تشخیص مصلحت منتشر کرد و نوشت:
* خوشبختانه آقای رئیسی در شروع ثبت‌نام نامزدهای ریـاست‌جمهوری اعلام کردند وابستگی گروهی و جناحی ندارند و به صورت مستقل آمده‌اند. این یعنی ایشان اعلام کرده ماموریت از سوی جناح خاصی ندارد و برای تحقق اهداف یک جناح نیامده است.
* آقای رئیسی باید چتر گسترده‌ای باز کند تا همه آحاد جامعه احساس کنند رئیس‌جمهور متعلق به همه آنهاست. برای اینکه چنین اعتقاد و باوری در عموم مردم شکل بگیرد اولا ایشان باید از هرگونه صحبت کنایه‌آمیز و طعنه‌آمیز به کسانی که رای ندادند، پرهیز کنند.
*در هر صورت در انتخابات بخشی از مردم رای ندادند و همچنین بخشی از رای‌دهندگان هم به نامزد دیگری رای دادند.
* برخی افراد که رای ندادند از توانمندی‌هایی برخوردارند. البته استفاده از توان آنها تحت شرایطی صورت می‌گیرد که آنها تمایل به همکاری داشته باشند.
* بخشی از آحاد جامعه که رای ندادند، گلایه دارند اما در صورتی که شرایط فراهم باشد حاضرند از توانمندی‌های خود برای بهبود شرایط کشور استفاده کنند. بنابراین رئیس‌جمهور باید زمینه‌ای فراهم کند که این استعدادها را به‌کار گیرد و از سلایق مختلف در اداره کشور استفاده کند.
مشارکت گسترده مردم با دعوت رهبری محقق شد
روزنامه رسالت به گفت وگو با اسماعیل حسین‌زهی، نایب‌رئیس کمیسیون عمران مجلس پرداخت و نوشت:
* قطعا مردم ایران پیروز انتخابات‌اند و بار دیگر هوشیاری و اقتدار خود را نشان دادند.
* استان سیستان و بلوچستان نیز بعد از خراسان جنوبی بیش‌ترین مشارکت را در سطح کشور داشت و میزان مشارکت مردم حدود ۶۵ درصد بود. قطعا چنین مشارکت گسترده‌ای با دعوت رهبری محقق شد و در حقیقت مردم ولایتمدار سیستان و بلوچستان به دعوت رهبری لبیک گفتند.
*استان سیستان همواره مشخص‌کننده مشارکت بالای مردم در انتخابات است.
* گرچه نظام مقدس جمهوری اسلامی خدمات ارزنده‌ای برای رفع محرومیت‌زدایی انجام داده، اما دولت بعدی باید در بحث محرومیت‌زدایی و حل معضل بیکاری و معیشت مردم اهتمام جدی داشته باشد.