به گزارش ایرنا، دیپلماسی شهری و ارتباطات شهرهای مختلف دنیا، ساز و کاری برای انتقال پیام صلح و دوستی و گفت و گوی بین تمدن‌هاست که امروزه به عنوان ابزاری قدرتمند در توسعه همکاری‌های مشترک بین ملت‌ها در زمینه‌های مختلف فرهنگی، علمی، اجتماعی، اقتصادی، ورزشی و هنری بشمار می‌آید.
به طور قطع عقد خواهرخواندگی شهرهای مختلف با یکدیگر نمادی از دیپلماسی شهری است که امروزه در بسترهای دیگری مانند علمی و ورزشی نیز جلوه یافته و گشایش‌های بسیاری در تعاملات بین‌المللی کشورها ایجاد کرده است.
انعقاد حدود ۹۰ قرارداد خواهرخواندگی میان شهرهای بزرگ، تاریخی و فرهنگی ایران با همتایان خود در نقاط مختلف دنیا، فرصت بی بدیلی برای تعاملات انسانی و تبادلات فرهنگی ایران در عرصه جهانی فراهم کرده که اصفهان با بهره گیری از دیپلماسی شهری و علمی در روابط خواهر خواندگی با ۱۴ شهر گام های بلندی در این زمینه برداشته است.
اصفهان به پایتخت فرهنگ و تمدن ایران اسلامی شناخته می‌شود و با برخورداری از ظرفیت‌ها و جاذبه‌های فراوان در بخش های فرهنگی، هنری، گردشگری، علمی، ورزشی و صنعتی نقش بسزایی در تقویت دیپلماسی شهری و توسعه ارتباطات بین‌المللی ایران دارد.
علاوه بر دیپلماسی فعال شهری، دیپلماسی علمی نیز یکی از محورهای ارتباطات بین المللی اصفهان با دنیاست زیرا اصفهان با حدود ۲۰۰ هزار دانشجو و ۱۸۰ دانشگاه و موسسه آموزش عالی، دومین استان دانشگاهی کشور بشمار می آید و با برخورداری از نخبگان، شرکت های دانش بنیان و پژوهشگاه های متعدد، جایگاه رفیعی در معرفی و شناساندن ظرفیت‌های علم و فناوری ایران به دنیا دارد.
دانشگاه‌های اصفهان با تعداد زیادی از دانشگاه‌های بزرگ و معتبر دنیا به ویژه در شهرهای خواهرخوانده، همکاری های علمی و فرهنگی دارند و دیپلماسی علمی را در کنار دیپلماسی شهری به عنوان محوری برای توسعه روابط بین الملل سرلوحه برنامه ها و اهداف خود قرار داده اند.
برگزاری جشنواره علمی و فرهنگی " اصفهان - سن پترزبورگ " در روزهای ابتدایی تیر ماه امسال در اصفهان یکی از برنامه هایی است که در این پیوند خوش درخشید و به گفته مسوولان و استادان دانشگاه، تجربه خوبی را برای توسعه روابط علمی بین شهرهای خواهر خوانده و تعامل بیشتر بین ۲ شهر رقم زد.
سن پترزبورگ دومین شهر بزرگ روسیه پس از مسکو و دارای مراکز علمی و فرهنگی مُعتبری است که قرارداد خواهرخواندگی آن با اصفهان در سال ۱۳۷۸ در اصفهان امضا شد و در سال ۱۳۸۳ قرارداد تفصیلی خواهرخواندگی در هشت ماده به امضای دو طرف رسید؛ بنابر این قرارداد شهرداری اصفهان و دولت سن پترزبورگ فدراسیون روسیه در جهت استفاده بهینه از ظرفیت اقتصادی، علمی و فرهنگی برای توسعه روابط دوستانه بین مردم ۲ کشور ایران و روسیه به توافق رسیدند.
نخستین جشنواره علمی فرهنگی اصفهان - سن پترزبورگ، روزهای اول و دوم تیر امسال به‌منظور تقویت خواهرخواندگی میان ۲ شهر و با هدف توسعه روابط دانشگاهی با همکاری دانشگاه سن پترزبورگ، شهرداری اصفهان، کنسولگری روسیه در اصفهان، استانداری شهر سن پترزبورگ و باشگاه سپاهان در دانشگاه اصفهان برگزار شد.
رییس دانشگاه اصفهان در این رویداد با اشاره به اینکه ایران و روسیه در زمینه‌های مختلف باهم همکاری دارند، برگزاری جشنواره علمی و فرهنگی " اصفهان - سن‌پترزبورگ " را زمینه ساز توسعه روابط ۲ شهر دانست و خاطرنشان کرد: با زیرساخت‌های اولیه مانند پیمان خواهرخواندگی بین این ۲ شهر و انگیزه و علاقه مدیران و محققان برای همکاری، زمینه بسیاری برای گسترش روابط وجود دارد.
هوشنگ طالبی تاکید کرد: این روابط اثر مثبتی در گسترش تعاملات فرهنگی، تاریخی، سیاسی، علمی و تجاری نیز در سطح ملی و محلی خواهد داشت.
وی با اشاره به اینکه تعدادی از دانش‌آموختگان دانشگاه‌های روسیه در اصفهان به عنوان استاد دانشگاه مشغول فعالیت هستند، گفت: این موضوع ظرفیت خوبی برای همکاری آموزشی و تحقیقاتی بین ۲ کشور است و می‌توان آن را در بخش‌های مختلف علوم پایه، فنی و مهندسی و علوم انسانی مانند ادبیات، داستان نویسی و زبان‌شناسی گسترش داد.
طالبی اضافه کرد: راه‌اندازی رشته زبان روسی در دانشگاه اصفهان و زبان فارسی و ایران شناسی در دانشگاه سن‌پترزبورگ در سال‌های گذشته به همکاری ۲ شهر کمک شایانی کرده است.
لزوم تقویت روابط فرهنگی و اقتصادی اصفهان و سن پترزبورگ
گسترش روابط فرهنگی و اقتصادی میان ایران و روسیه به ویژه ۲ شهر خواهر خوانده اصفهان و سن پترزبورگ از نکته های مورد تاکید در این جشنواره بود بطوریکه سفیر جمهوری اسلامی ایران در مسکو گفت: روابط فرهنگی و اقتصادی ایران و روسیه دچار ضعف جدی است و باید با بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود و تولید محتوا تقویت شود.
کاظم جلالی با تاکید بر اینکه حوزه زبان روسی به امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران گره خورده است، گفت: به‌دلیل کمبود محتوا به زبان روسی و فارسی در ۲ کشور، شناخت ملت ایران از روسیه و متقابل آن در سطح پایینی قرار دارد که باید برای رفع آن اقدام شود.
جلالی با بیان اینکه تعداد زیادی از زبان‌ها در شبکه‌های تلویزیونی ایران وجود دارد، خاطرنشان کرد: اما ما فاقد شبکه تلویزیونی ایرانی به زبان روسی هستیم و در روسیه نیز زبان فارسی در شبکه‌های تلویزیونی این کشور برای معرفی روسیه وجود ندارد.
وی یکی از مهمترین مشکلات موجود در شناساندن ۲ ملت ایران و روسیه به یکدیگر را نبود محتوا به زبان‌های ۲ کشور برای همدیگر دانست و تصریح کرد: ما تولید محتوا درباره معرفی ایران به زبان روسی در روسیه و تولید محتوا برای معرفی روسیه به زبان فارسی در ایران نداریم.
جلالی با اشاره به اینکه شهر سن‌پترزبورگ در کشور ایران مشهور است، افزود: باید اعتراف کنیم که شناخت مطلوبی نسبت به اصفهان و سایر شهرهای ایران در روسیه و شهرهای بزرگی مانند سن‌پترزبورگ وجود ندارد.
سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه با اشاره به اینکه گسترش روابط دانشگاه‌ها به شناخت متقابل ۲ ملت ایران و روسیه منجر خواهد شد، اضافه کرد: شهرداری‌ها و نخبگان ۲ کشور نیز نقش موثری در گسترش روابط دارند.
خواهرخواندگی اصفهان با ۱۴ شهر فرصتی برای توسعه پایدار شهری
سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه همچنین با بیان اینکه در انتقال تجربه‌های علمی، دانشگاهی، مدیریت شهری و گردشگری باید مسوولان اصفهان و سن پترزبورگ اقدام‌های جدی‌تری داشته باشند، گفت: خواهرخواندگی اصفهان با ۱۴ شهر فرصت بسیار خوبی برای گسترش همکاری‌های بین المللی در جهت توسعه پایدار شهری است که شهروندان نقش بسیار مهمی در این زمینه دارند و آموزش، ایجاد مهارت و تقویت حساسیت شهروندان نسبت به توسعه شهری کمک بسیاری می‌کند.
سرکنسول فدراسیون روسیه در اصفهان نیز با بیان اینکه جشنواره علمی و فرهنگی اصفهان - سن پترزبورگ یک نمونه از تمایل ۲ کشور برای گسترش روابط فرهنگی و انسانی است، اظهار داشت: چنین برنامه‌هایی، محور مهمی برای ارتقای همکاری روسیه و ایران در سطحی نوین طبق توافق رهبران ۲ کشور است.
ضرورت گسترش آموزش زبان فارسی و روسی در ۲ کشور
توسعه آموزش زبان‌های فارسی و روسی به طور متقابل در ۲ کشور نیز از موارد مورد تاکید در این رویداد علمی و فرهنگی بود بطوریکه " بوریس بورمیستروف " سرکنسول فدراسیون روسیه در اصفهان، گسترش آموزش زبان فارسی و روسی در ۲ کشور را برای پیشبرد همکاری‌های متقابل ضروری دانست و افزود: سرکنسولگری فدراسیون روسیه در اصفهان از طرح‌هایی که به بهره‌وری هرچه کاملتر ظرفیت‌های همکاری بین ۲ کشور و به نفع ملت‌ها کمک می‌کند، حمایت خواهد کرد.
یک عضو هیات علمی دانشکده زبان‌های خارجی دانشگاه اصفهان نیز در این جشنواره با بیان اینکه فراگیری متقابل زبان‌های روسی و فارسی برای توسعه پایدار روابط ضروریست، گفت: در جریان جشنواره، تفاهمنامه ایجاد میز توسعه همکاری‌های اصفهان و سن پترزبورگ و همچنین مرکز آموزش زبان روسی "روسکی میر" امضا شد که گام اساسی در این زمینه به‌شمار می‌آید.
اردلان نصرتی با اشاره به اینکه امروزه روابط ایران و روسیه در بسیاری از بخش‌ها در حال توسعه است، افزود: خواهر خواندگی اصفهان و سن پترزبورگ نیز فرصت مناسبی برای توسعه و تقویت همکاری‌های ۲ طرف ایجاد کرده است.
وی با تاکید بر نقش شهرها در روابط بین‌المللی مدرن تصریح کرد: شهرهایی مانند اصفهان و سن پترزبورگ با موفقیت در حال توسعه زمینه‌های تعامل بین‌المللی و ایجاد بستر مناسب برای اجرای طرح‌های بزرگ مشترک هستند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه توسعه روابط دوستانه بین شهرهای اصفهان و سن پترزبورگ در قالب "دیپلماسی شهری" به تحکیم تعاملات فرهنگی ۲ کشور نیز کمک می‌کند، تصریح کرد: این روابط فقط نباید به بخش فرهنگی محدود شود بلکه در ابعاد دیگر مانند علمی، آموزشی، گردشگری، یادگیری زبان و تبادل استاد و دانشجو نیز باشد.
نقش مدیریت شهری در دیپلماسی از دولت جلوتر رفت
شهردار اصفهان نیز یکی از سخنرانان جشنواره علمی فرهنگی اصفهان - سن پترزبورگ بود و تاکید کرد که در چند سال اخیر روابط این شهر با شهرهایی که تعامل با آنها کمرنگ شده بود و حتی به آستانه قطعی رسیده بود، در پرتو دیپلماسی قوی و همکاری خوب وزارت امور خارجه بهبود یافته است و حتی توانسته‌ایم نقش مدیریت شهری را از دولت، جلوتر ببریم.
قدرت الله نوروزی خاطرنشان کرد: ارتباط و تعامل مستمر با شهرهای خواهرخوانده و سازمان‌های بین‌المللی در سال‌های اخیر حتی دوران کرونا، دستاوردهای خوبی از جمله در زمینه ارتقای جایگاه جهانی این شهر به همراه داشته است.
وی با بیان‌اینکه اتفاقات خوبی در چهار سال گذشته در این زمینه افتاده است و وزارت امور خارجه به این موضوع اذعان دارد، اظهار داشت: امروزه "صادق خان" شهردار لندن با اصفهان گفت و گو می‌کند و مکاتبه دارد، روابط اصفهان با شهر کویت مانند گذشته نیست و مسائلی مانند قهر و عصبانیت معنی ندارد بلکه اکنون تفاهم خوبی بین آنها ایجاد شده و روابط ما با شهرهایی مانند بارسلونا و سن پترزبورگ بسیار بهبود یافته است.
نوروزی به نقش مهم دانشگاه‌ها در توسعه روابط خواهرخواندگی شهرها نیز اشاره و اضافه کرد: امروز مانند چند سال گذشته نیست که خواهرخواندگی فقط مربوط به شهرداری‌ها باشد بلکه دانشگاه‌ها و حتی بخش خصوصی و ورزشی نیز می‌توانند در این زمینه وارد شوند.
وی با بیان اینکه شهرداری به‌عنوان نهاد تسهیلگر تعامل با کشورهای دیگر از طریق عقد قرارداد خواهرخواندگی عمل می‌کند، خاطرنشان کرد: دانشگاه اصفهان به‌عنوان مرکز علمی پیشتاز در این زمینه گام‌های خوبی برداشته است.
همچنین رییس مرکز مطالعات ایران‌شناسی دانشگاه سن پترزبورگ در این رویداد از تفاهمنامه همکاری این دانشگاه با پنج دانشگاه ایرانی صنعتی شریف، تربیت مُدرس، تهران، علوم پزشکی تهران و اصفهان، خبر داد و گفت: تاکنون حدود ۱۵ تفاهمنامه همکاری بین دانشگاه سن پترزبورگ با پنج دانشگاه ایرانی منعقد شده که امید است تعداد آنها در آینده افزایش یابد.
"آرتم اندریف" با بیان اینکه دانشگاه سن پترزبورگ از برقراری روابط با دانشگاه‌های مختلف از جمله ایران در جهت تقویت تعاملات فرهنگی و علمی استقبال می‌کند، خاطرنشان کرد: سن پترزبورگ، تنها دانشگاه در روسیه است که بطور گسترده مطالعاتی در باره ادبیات و فرهنگ ایرانی در آن انجام می‌شود.
سن پترزبورگ یکی از بزرگترین و بهترین دانشگاه‌های روسیه است و در فهرست برترین دانشگاه‌های دنیا قرار دارد؛ این دانشگاه در سال ۱۷۲۴ میلادی تاسیس شد.
دیپلماسی شهری با سن پترزبورگ به ورزش نیز کشیده شد
جشنواره مشترک بین شهرهای اصفهان و سن پترزبورگ با محور علمی و فرهنگی در دانشگاه اصفهان برگزار شد اما نکته جالب این که تیم‌های ورزشی از فرصت خواهرخواندگی بین ۲ شهر به خوبی استفاده کردند و مدیرعامل باشگاه سپاهان اصفهان از توسعه روابط این باشگاه با "زنیت" سن پترزبورگ در قالب تفاهمنامه خواهرخواندگی و در ابعاد مختلف علمی و ورزشی خبر داد.
محمدرضا ساکت در این رویداد گفت: باشگاه فولاد مبارکه سپاهان به‌منظور توسعه ارتباط‌های بین‌المللی و همکاری‌های فنی و ورزشی، تفاهمنامه‌های همکاری و خواهرخواندگی با تعدادی از باشگاه‌های خارجی دارد و چند ماه پیش نیز تفاهمنامه‌ای بین این باشگاه و "زنیت" سن پترزبورگ منعقد شد.
وی، اظهار داشت: این تفاهمنامه بستری برای همکاری علمی و ورزشی، برگزاری رویدادهای دوستانه و رقابت‌های ورزشی برای زنان و مردان در رشته فوتبال بین ۲ باشگاه، تبادل تجربه‌ها در زمینه فوتبال پایه و برگزاری کارگاه‌های آموزشی مشترک برای ارتقای مربیگری، استعدادیابی و بازاریابی فوتبال است.
باشگاه فوتبال زنیت روسیه در شهر سن پترزبورگ قرار دارد و هم‌اکنون در لیگ برتر این کشور و لیگ قهرمانان اروپا بازی می‌کند؛ سردار آزمون بازیکن تیم ملی فوتبال ایران در این تیم حضور دارد.
خواهرخواندگی شهرها، فرصتی برای سرمایه‌گذاری مشترک
مدیر دفتر همکاری‌های علمی بین‌المللی دانشگاه اصفهان در گفت و گو با ایرنا با اشاره به دستاوردهای برگزاری جشنواره علمی و فرهنگی اصفهان - سن پترزبورگ، اظهار داشت: اصفهان با ۱۴ شهر تاریخی و بزرگ دنیا، تفاهمنامه خواهرخواندگی دارد که فرصتی برای توسعه مدیریت شهری برای طرفین در زمینه های مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و هنری و اجرای طرح مشترک همکاری به‌وجود می آورد.
کمیل طیبی با بیان اینکه روابط خواهرخواندگی به توسعه روابط علمی و فرهنگی و اجرای طرح های مشترک شهری و حمل و نقل منجر می‌شود، افزود: تعمیق روابط خواهرخواندگی، بستری مناسب برای سرمایه گذاری مشترک در بخش‌های مختلف از جمله اقتصادی و اجتماعی ایجاد می‌کند و حتی شهرها می‌توانند باهم برای مسائلی مانند روادید باهم توافق کرده و محدودیت های موجود را حذف کنند.
این استاد دانشگاه، شناخت مزیت‌های نسبی برای برقراری ارتباط هرچه بهتر بین شهرهای خواهرخوانده را ضروری دانست و تصریح کرد: گردشگری یکی از مقوله‌های مهمی است که شناخت ظرفیت‌های آن به توسعه روابط ۲ شهر کمک بسیاری می کند.
وی خواهرخواندگی را حرکتی برای همکاری‌های بین المللی بین شهرهای جهانی خواند و افزود: پیمان خواهرخواندگی به ایجاد همبستگی و اتحاد میان مردم و مسوولان اجرایی شهرها منجر می‌شود.
طیبی با اشاره به اینکه میز توسعه همکاری شهرهای خواهرخوانده در تعدادی از دانشگاه های اصفهان ایجاد خواهد شد، اظهار داشت: با راه اندازی این میزها، بستر مناسبی برای اجرای برنامه‌ها و طرح‌های مشترک علمی، پژوهشی، فرهنگی و حتی اقتصادی فراهم می‌شود و این همکاری‌ها فقط معطوف به دانشگاه‌ها نیست بلکه سایر نهادها از جمله شهرداری نیز می‌توانند در آنها نقش عمده ای داشته باشند.
وی با اشاره به ایجاد میز " سن‌پترزبورگ " در دانشگاه اصفهان، اضافه کرد: اصفهان و سن‌پترزبورگ از سال‌های قبل روابط علمی و فرهنگی خوبی داشتند و این مرکز با هدف توسعه همکاری‌ها راه‌اندازی شد.
طیبی از دیگر برنامه‌های همکاری با سن‌پترزبورگ را توسعه آموزش زبان روسی در دانشگاه اصفهان، عنوان و اضافه کرد: در این پیوند، مرکز " روسکی میر " به عنوان قطب آموزش زبان روسی در مرکز و جنوب کشور در دانشگاه اصفهان راه اندازی شد.
وی به تعامل دانشگاه های اصفهان با شهرهای کشورهای دیگر مانند آلمان، فرانسه، سوییس، کره جنوبی، روسیه و چین اشاره کرد و گفت: روابط بسیار مناسبی بین این دانشگاه ها در سال های اخیر و فارغ از مسائل سیاسی و محدودیت هایی مانند تحریم‌ها و شیوع ویروس کرونا برقرار شد و نشان داد که این قبیل محدودیت‌ها و مرزهای جغرافیایی نمی‌تواند بر روابط علمی و شهری اثر بگذارد.
کلانشهر اصفهان با نزدیک به ۲ میلیون نفر جمعیت، مرکز استان اصفهان و یکی از قطب های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، گردشگری، صنعتی و علمی کشور بشمار می‌آید؛ این کلانشهر با ۱۴ شهر شیان، فلورانس، داکار، کوآلالامپور، کویت، بارسلونا، فرایبورگ، سن پترزبورگ، لاهور، هاوانا، یاش، ایروان و بعلبک عقد خواهرخواندگی دارد.