به گزارش روز شنبه گروه دانشگاه و آموزش ایرنا از تارنمای خبری گاردین، سازمان ملل متحد گزارشی موسوم به «ارزیابی جهانی کاهش خطر بلایا: گزارش ویژه خشکسالی سال ۲۰۲۱» را منتشر کرده است که نشان می‌دهد در قرن حاضر حداقل ۱.۵ میلیارد نفر تحت تاثیر خشکسالی قرار گرفته‌اند و خسارات ناشی از این وضعیت بالغ بر ۱۲۴ میلیارد دلار ارزیابی شده است.
البته در این ارزیابی خسارات وارد شده به بسیاری از کشورهای در حال توسعه ارزیابی نشده است و انتظار می‌رود خسارت واقعی بسیار بیشتر از این میزان باشد.
بر اساس این گزارش، خشکسالی یک بحران جهانی پنهان است که در صورت بی توجهی و اقدام نکردن فوری برای مدیریت آب و زمین، به پاندمی بعدی جهان تبدیل خواهد شد؛ اما هیچ واکسنی برای درمان این پاندمی وجود ندارد.
در طول سال‌های آینده بخش عمده ساکنین زمین عمر خود را با نگرانی از کمبود آب سپری خواهند کرد. در دوره‌هایی تقاضا بسیار بیشتر از میزان عرضه آب خواهد شد و کمبود آب عامل اصلی فرسایش خاک و کاهش محصولات بسیاری از مزارع خواهد بود.
بر اساس این گزارش، اکنون خشکسالی به یک بحران جهانی تبدیل شده و تا پایان قرن حاضر به غیر از چند کشور انگشت شمار، سایر کشورهای جهان با خشکسالی دست به گریبان خواهند بود.
ساکنین زمین از ۵ هزار قبل درگیر خشکسالی بوده‌اند، اما اکنون فعالیت‌های بشر موجب تشدید خشکسالی شده و پیامدهای آن را در مناطق وسیعی از زمین گسترش داده است. افزایش جهانی جمعیت نیز تعداد بیشتری از افراد را در مناطق مختلف زمین تحت تاثیر پیامدهای نامطلوب خشکسالی قرار داده است.
بر اساس این گزارش لازم است با یک دیدگاه مدرن به خشکسالی نگاه شود و نحوه مدیریت منابع از جمله رودخانه‌ها و آبخیزهای بزرگ مورد بازبینی قرار گیرد.
بر اساس این گزارش تغییرات الگوی بارندگی در اثر تغییرات آب و هوایی زمین، عامل کلیدی بروز خشکسالی است، اما استفاده ناکارآمد از منابع آب و فرسایش زمین در اثر کشت بیش از اندازه و روش‌های اشتباه کشاورزی نیز نقش موثری در این خصوص ایفا می‌کند.
قرار است این گزارش در مذاکرات سازمان ملل در خصوص آب و هوا موسوم به Cop۲۶ که قرار است در ماه نوامبر در گلاسکو برگزار شود، مورد بحث قرار گیرد.
یک چهارم از جمعیت کره زمین تحت تاثیر کمبود شدید آب
بر اساس گزارش جدید انستیتوی منابع جهان، نزدیک به یک چهارم از جمعیت کره زمین تحت تاثیر کمبود شدید آب قرار دارند.
گرمای شدید و خشکسالی‌های طولانی شرایطی هستند که به اعتقاد محققان با تغییرات آب و هوایی زمین بر شدت آن‌ها افزوده می‌شود و در سال ۲۰۱۹ میلادی بخش وسیعی از سطح زمین را تحت تاثیر قرار داده‌اند. در نتیجه منابع آب موجود در بسیاری از مناطق زمین به میزان نگران‌کننده‌ای کاهش یافته است.
محققان انستیتوی منابع جهان با تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به ۱۳ شاخص مرتبط با آب توانستند میزان کم آبی را در سراسر زمین ارزیابی کنند. بر اساس این بررسی‌ها بیش از یک چهارم جمعیت زمین از جمله مراکز جمعیتی موجود در ۱۷ کشور مختلف، در معرض خطر کمبود شدید آب قرار دارند که ۱۲ کشور از آن‌ها در خاورمیانه و آفریقای شمالی قرار دارند.
این مناطق گرم و خشک هستند، به منابع محدود آب دسترسی دارند و افزایش مستمر تقاضا، موجب تشدید کمبود آب می‌شود. تغییرات آب و هوایی زمین نیز موضوع را پیچیده‌تر می‌کند.
به اعتقاد محققان، کمبود آب بزرگترین بحران موجود در جهان است که کسی حرفی از آن نمی‌زند وپیامدهای آن شامل خطر کمبود غذا، جنگ، مهاجرت و عدم ثبات مالی است. دولت‌ها به منظور محافظت از شهروندان خود در برابر خطر کمبود آب باید زیرساخت‌های سبز را توسعه دهند، از سرزمین‌های بارانی و حوزه‌های آبخیزداری محافظت کنند و از سیستم‌های تصفیه آب سازگار با محیط زیست بهره گیرند. همچنین لازم است استراتژی‌های کارآمدی را برای تصفیه، استفاده مجدد و بازیافت فاضلاب توسعه دهند.
کاهش ۵۰ درصدی آب مصرفی با تغییر رژیم غذایی
مطالعات محققان ایتالیایی نشان می‌دهد نوع رژیم غذایی تاثیر قابل ملاحظه‌ای بر میزان آب مصرفی دارد و با گرایش به سمت رژیم غذایی سالم می‌توان میزان آب مصرفی را تا ۵۵ درصد کاهش داد.
در واقع اگر رژیم غذایی خود را به یک رژیم سالم تبدیل کنیم، علاوه بر این که برای سلامت بدن بسیار مفید است، این تغییر ژیم موجب کاهش آب مصرفی سرانه شده و برای طبیعت و محیط زیست نیز مزایای زیادی را به دنبال دارد. البته این تنها راهکار کاهش مصرف آب نیست، اما یک شیوه ساده و دوسر برد است که هم سلامت افراد را تضمین کرده و هم مانع هدر رفتن منابع ارزشمند آب زمین می‌شود.