به گزارش ایرنا، ایران که سالهاست به دلیل اعمال تحریم های غیرقانونی آمریکا با محدودیت های مالی و کالایی روبرو بوده، در دوران همه‌گیری کرونا نیز با چالش هایی از جمله عدم دسترسی به دارو و تجهیزات پزشکی کافی روبرو شد.
در این میان بسیاری از نهادها از جمله نهادهای حقوق بشری از آمریکا و متحدانش خواستند که زمینه را برای انتقال یکسری کالاها، داروها و تجهیزات ضروری مربوط به درمان بیماری کووید- ۱۹ به ایران فراهم کند اما واشنگتن نسبت به تامین کالاها و داروهای ضروری برای مردم ایران بی‌توجهی کرده و اقدامی برای حل این چالش که جان شهروندان کشورمان را در خطر قرار داده، انجام نداده است.
اما جمهوری اسلامی ایران که همواره توانسته با اتکا به توان داخلی بسیاری از مشکلات و چالش های خود را حل‌وفصل کند، علاوه بر وارد کردن واکسن از کشورهایی چون روسیه و چین، برای رفع نیاز به واکسن خود را محدود به واردات و نگاه به دست بیگانگان نکرد و یک بار دیگر توانست با اتکا به دانش بومی و توانمندی دانشمندان خود به دستاوردهایی دست پیدا کند به گونه ای که امروز در فهرست معدود کشورهای تولید کننده واکسن کرونا قرار گرفته است.
نهادها و سازمان های پزشکی و دارویی ایران با همکاری دیگر سازمان های مرتبط ، با وجود محدودیت ها و تنگناهای فراوان ناشی از تحریم های ضدبشری آمریکا، تاکنون توانسته اند چندین واکسن بومی را تولید کنند که در مراحل متفاوت آزمایش قرار گرفته‌اند.
تاکنون چندین واکسن در ایران تولید و در مراحل آزمایشی قرار داشته که از جمله آنها می‌توان به واکسن کرونا محصول مشترک انستیتو فینلای کوبا و انستیتو پاستور ایران با عنوان "پاستوکووک" بوده که کارآزمایی بالینی مرحله سوم آن ششم اردیبهشت سال جاری با حضور وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در اصفهان آغاز شد.
از جمله دیگر واکسن‌های تولید داخلی در ایران می توان به واکسن "کوو ایران برکت"، واکسن ضد کرونای "نورا"، واکسن "رازی کووپارس"، واکسن "فخرا"، واکسن "اسوید – ۱۹" و "سیناژن" اشاره کرد .
از بین واکسن هایی که مراحل تولید را در ایران می گذارند تاکنون واکسن های کوویران برکت، رازی، فخرا، پاستور و سیناژن توانسته اند، کد اخلاق بگیرند و وارد فاز سوم مطالعه یعنی مرحله مطالعات انسانی برسند. فاز سوم یا کارآزمایی بالینی انسانی تولید واکسن ها سه مرحله دارد و اکنون دو واکسن کوویران برکت و پاستور به مرحله سوم مطالعات بالینی انسانی رسیده اند.
ایران همچنین در همکاری با سه کشور کوبا، روسیه و استرالیا تولید واکسن‌های مشترک ایرانی را در دستور کار قرار داده است.
به غیر از یکسری کشورهای جهان از جمله آمریکا، روسیه، چین، انگلیس که واکسن هایی را تولید و مصرف عمومی آن را تایید کرده اند، برخی کشورهای دیگر نیز در تولید واکسن های بومی خود گام برداشته اند که اکثر آنها همچنان در مراحل آزمایشی قرار داشته‌اند.
قزاقستان
آزمایش آزمایشگاهی پروژه واکسن کرونا در قزاقستان با عنوان " QazCoVac-P" چند روز پیش در موسسه تحقیقاتی زیست ایمنی قزاقستان آغاز شد. این دومین پروژه واکسن کرونا در این موسسه قزاقستان بوده که مراحل آزمایشگاهی را با موفقیت گذرانده است. پیشتر اولین پروژه واکسن در قزاقستان با نام (QazCovid-in) رونمایی شده بود که بر روی داوطلبان از سنین ۱۸ تا ۵۰ سال آزمایش شده است.
آلمان
واکسن شرکت کیورواک آلمان نیز در این کشور در مراحل تولیدی قرار گرفته است این در حالی است که گزارش شده تیم واکسن نتوانسته نتایج دلخواه و مناسبی را در فاز سوم بدست بیاورد و فقط ۴۷ درصد اثربخشی آن تایید شده است. آزمایش بر روی این واکسن آلمانی که شامل حضور حدود ۴۰ هزار داوطلب دذر آمریکای لاتین و اروپا بوده، نشان می دهد که این واکشن آلمانی فقط ۴۷ درصد اثربخشی داشته که در میان پایین‌ترین میزان اثربخشی واکسن‌های جهان قرار دارد.
کوبا
کوبا تاکنون پنج پروژه واکسن کرونا داشته اند که عبارتند از "آبدالا"، "سوبرانا ۰۲"، "سوبرانا ۰۱"، "سوبرانا پلاس" و "مامبیسا". رسانه‌های دولتی کوبا از اثربخشی ۹۲.۲ درصدی کاندیدای واکسن علیه کووید-۱۹ موسوم به «آبدالا» بر اساس تجزیه و تحلیل‌های به دست‌آمده در مرحله سوم و پایانی کارآزمایی‌های بالینی خبر دادند.
مرحله سوم آزمایش‌های انسانی آبدالا مطابق با استانداردهای بین‌المللی، اواسط ماه مارس (اسفند- فروردین) با مشارکت ۴۸ هزار داوطلب ۱۹ تا ۸۰ سال آغاز شد. تلویزیون دولتی کوبا در حالی از کارآیی ۹۲.۲ درصدی این نمونه واکسن تولیدی مرکز مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی کوبا خبر داده که جزئیات دقیق‌تر آن به زودی منتشر خواهد شد.
این دومین کاندیدای واکسن کوبایی است که خبر نتایج موفقیت‌آمیز آن در هفته جاری منتشر شده است. بر اساس آخرین نتایج به دست‌آمده از مرحله سوم کارآزمایی‌های بالینی، واکسن ضدویروس کرونا که توسط موسسه "فینلای" کوبا موسوم به «سوبرانا ۰۲» تولید شده تا ۶۲ درصد برای مقابله با این بیماری موثر است.
فرانسه
واکسن موسوم به (VLA۲۰۰۱) که با نام Valneva COVID-۱۹ vaccine نیز شناخته شده پروژه شرکت بیوتکنولوژیکی فرانسه بوده که با همکاری شرکت آمریکایی دیناواکس تکنولوژی در دست احداث بوده است.
این پروژه فرانسه پیشتر در مراحل آزمایش فاز یک و دو با حضور ۱۵۰ داوطلب قرار داشته است. آزمایش ها بر روی این واکسن فرانسوی با حمایت موسسه ملی تحقیاقت سلامت و ۴ دانشگاه انگلیس انجام شد.
تایوان
"MVC COVID-۱۹ Vaccine " پروژه تولید واکسن در تایوان بوده که نتایج اولیه از آزمایش مرحله اول آن در ژوئن ۲۰۲۱ اعلام شد که نشان از مصونیت قوی ایجاد شده توسط این واکسن داشت.
همچنین شرکت یو بی آی تایوان نیز اخیرا گزارشی از مرحله دوم آزمایش بر روی واکسن دیگری به نام " UB-۶۱۲" منتشر کرد که اعلام شده عملکرد قوی در مورد ایمنی و اثربخشی در برابر ویروس کرونا داشته است.
ایتالیا
(GRAD-COV۲) پروژه واکسن کرونایی در ایتالیا بوده که در این میان پیشتر دولت رم ضمن ابراز امیدواری در مورد تولید واکسن بومی کرونا عنوان کرده بود آماده بودجه رسانی به پروژه "ریترا" در این راستا بوده است.
این در حالی است که دادگاه حسابرسی دولتی ایتالیا با اختصاص بودجه عمومی برای این پروژه مخالفت کرده بود.
این پروژه تولید واکسن در ایتالیا با همکاری شرکت های آلمانی و بلژیکی در دست بررسی و تولید بوده است.
ترکیه
(TURKOVAC) پروژه تولید بومی واکسن در ترکیه بوده است که با همکاری موسسه بهداشت ترکیه و دانشگاه ارجیس تعریف شده است. پیش از این رئیس جمهوری ترکیه از این پروژه به عنوان اولین کاندیدای واکسن کرونا بومی در ترکیه یاد کرده بود.
وزیر بهداشت ترکیه نیز اخیرا در مورد این پروژه گفت: این افتخار کشور ماست. این افتخار به همه کشور تعلق دارد.
این پروژه تولیدی داخلی واکسن کرونا در حالی به صورت علنی اعلام شده که دیگر پروژه های تولید واکسن در این کشور نیز در جریان بوده است.
رجب طیب اردوغان نیز اخیرا اعلام کرد که داشتن واکسن کرونا بومی ترکیه ضروری است که بعدها می تواند در بخش صادرات نیز قرار بگیرد.
اولین دوز تحت مرحله سوم آزمایش این واکسن اخیرا به یک مرد داوطلب طی ویدئوکنفرانسی با حضور وزیر بهداشت ترکیه تزریق شد. وزیر بهداشت ترکیه نیز اعلام کرد که در نتایج فاز یک و دو این واکسن نشانه هایی از ایمنی و مصونیت در برابر بیماری کووید- ۱۹ تایید شد.
کره‌جنوبی
(GX-۱۹) پروژه تولید واکسن در کره جنوبی است که در دست شرکت بیوتکنولژیکی کره ای "جنکسین" بوده. این پروژه سال گذشته برای مرحله اول و دوم آزمایشکاهی در کره جنوبی تایید شد
پروژه "GX-۱" نیز دومین واکسن تولیدی در کره جنوبی بوده که توسط وزارت غذا و امنیت دارویی برای آزمایش در مرحله اول و دوم تایید شده بود.