تاریخ انتشار: ۱۸ تیر ۱۴۰۰ - ۱۲:۲۷

تهران-ایرنا- کتاب «جهان چگونه مدرن شد» یکی از معروف‌ترین کتاب‌های گرین بلت است که توسط مهدی نصرالله‌زاده ترجمه و نشر بیدگل آن را منتشر و روانه بازار کرده است.

استیون گرین بلت نویسنده کتاب «جهان چگونه مدرن شد» در ۱۹۴۳ میلادی به دنیا آمد. وی نویسنده، شکسپیرشناس و مورخی ادبی و یکی از پایه‌گذاران تاریخ‌گرایی جدید است. این مکتب در نظریه ادبی، رویکرد جدیدی در خوانش متن اعمال می‌کند؛ رویکردی که خود گرین بلت از آن با عنوان شاعرانگی فرهنگی یاد می‌کند.

گرین بلت از دهه ۸۰ میلادی بر فضای آکادمیک بسیار تاثیر گذار بوده و کتاب‌های زیادی را ویراستاری و تألیف کرده است. دوره رنسانس و مطالعات بر روی شکسپیر، حوزه های تخصصی گرین بلت به شمار می رود. از جمله کارهای وی در این زمینه می­ توان به مهم‌ترین کتاب‌های او یعنی «اراده در جهان» و «بیوگرافی شکسپیر» اشاره کرد. بیشتر کتاب‌های این نویسنده بخشی از پروژه‌های جمعی بود. استیون گرین بلت در دانشگاه هاروارد، مدرسه عالی پاریس، دانشگاه فلورانس، دانشگاه کیوتو، دانشگاه آکسفورد، دانشگاه پکن و آکادمی آمریکایی رم تدریس می‌کند.

معرفی کتاب

در کتاب «جهان چگونه مدرن شد»، گرین بلت داستان پوجو براچیولینی را روایت می‌کند که در سده ۱۵ میلادی به‌عنوان منشی پاپ در دستگاه واتیکان خدمت می‌کرد. این منشی پاپ پس از کشمکش‌هایی که به خلع پاپ جان بیست‌وسوم منجر شد، مدتی از کار بیکار شد. او از همین فرصت استفاده کرد و به صومعه‌های جنوب آلمان مسافرت کرد تا آخرین نسخه کتاب «در باب طبیعت چیزها» را پیدا کند. کتابی که ایده‌های نابی را به دنیای آن زمان معرفی می‌کرد. گویی پوجو براچولینی، این اومانیست دربار پاپ، گوهری را از نهان‌خانه‌ای بیرون کشیده است که تاریخ را تغییر خواهد داد.

کتاب «جهان چگونه مدرن شد» در یازده فصل تدوین شده است. در فصل اول، با عنوان «شکارچی کتاب»، پوجو براچولینی را معرفی می‌کند و سفر او به جنوب آلمان برای یافتن کتاب در باب طبیعت چیزها را بیان می ­کند.

فصل دوم، «لحظه کشف»، زندگی راهبان و کار سخت نسخه‌برداری را توصیف کرده است. در اینجا، پوجو براچولینی در صومعه‌ای دورافتاده با مجموعه‌ای از کتاب‌های رومی روبه‌رو می‌شود که نام برخی از نویسندگان آنان را نه او و نه هیچ‌کدام از دوستان اومانیست او نشنیده بودند. همان‌جا بود که پوجو کتاب «در باب طبیعت چیزها» را پیدا می­ کند: کتابی که زنجیر شده بر یکی از میزهای کتابخانه صومعه بود.

گرین بلت فصل سوم را به عنوان، «در جست‌وجوی لوکرتیوس» اختصاص داده که در اینجا نویسنده نقبی به گذشته می‌زند و به سنت ساخت کتابخانه در خانه‌های اشراف در سراسر امپراتوری روم اشاره می‌کند؛ یعنی زمانی که خانه‌های اشرافی عموماً از کتاب‌های پاپیروسی یونانی انباشته شده بودند. همچنین در این فصل، نویسنده در مورد تأثیر لوکرتیوس از اپیکور و ایده اتم، که درون‌مایه اصلی در باب طبیعت چیزها است، توضیحاتی بیان می­ شود.

در فصل چهارم با عنوان «جور زمان»، نویسنده به نکته مهمی اشاره می‌کند و می نویسد که بسیاری از آثار خطی یونانی و رومی به دلایل طبیعی از میان رفته‌اند و نشانی از آنها باقی نمانده است و همین میزان باقی‌مانده نیز بیشتر ناشی از سنت نسخه‌نویسی قرون وسطی است.

گرین بلت فصل پنجم کتاب را با عنوان «زایش و نوزایی» نامگذاری می کند. نویسنده در این فصل می نویسد: دوباره به سده پانزدهم باز می‌گردیم. کلید طلایی پوجو براچولینی برای ورود به کار دفترداری و کاتبی، مهارتی است که در دنیای مدرن بی‌معنا شده است: خوش‌خطی. او در فلورانس خطی نو ابداع می‌کند که تا همین امروز مبنای حروف‌نگاری است. در همین فصل به جنبش اومانیستی آن دوره ایتالیا تحت تأثیر پتراک نیز اشاره می‌شود: جنبشی که تفکرات و تمدن انسان‌گرای پیشامسیحی مربوط به متفکران و اندیشمندان رومی و یونانی را ارج می‌نهادند و می‌ستودند. این فصل با توصیف روابط پوجو و حلقه اومانیست‌های فلورانس مانند نیکولو نیکولی و سالوتاتی ادامه پیدا می‌کند.

نویسنده در فصل ششم به موضوع «در کارگه دروغ» پرداخته است. وی در این فصل می نویسد که در اینجا پوچوی جوان برای یافتن فرصت‌های تازه عازم رم می‌شود. مهارت‌های ارزشمند او در بارگاه اسقف‌های و کاردینال‌های رم نیز ارج و مقامی می‌یابد و می‌تواند مدارج را یکی پس از دیگری طی کند تا به مقصد والاتر خدمت در دستگاه پاپی می‌رسد؛ دستگاهی که پر از فریب، بدبینی، ریا، تزویر، فساد، تجمل و پول‌پرستی است.

عنوان فصل بعدی کتاب حاضر «چالی برای صید روبهان» است. گرین بلت در این فصل می نویسد که کار در دستگاه پاپی موجب شد، پوجو غرق در مطالعه در ادبیات لاتین شود و به تاریخ روم باستان گرایش پیدا کند. این موقعیت لذت بخش موجب تحولات بعدی زندگی فکری و کاری او شد که در این فصل بررسی می‌شود. البته دسیسه‌ها و کشمکش‌های دستگاه پاپی هر دم پوجو را از کار موردعلاقه خود بازمی‌داشت. در این فصل خواننده با سیاست و روابط آن زمانِ این دستگاه بهتر آشنا می‌شود.

فصل هشتم به عنوان «وضع امور، یا طرز بودن چیزها» اختصاص یافته است، فصل حاضر در مورد کتاب در باب طبیعت چیزها اثر لوکرتیوس است؛ کتابی نه‌چندان آسان‌خوان با هفت هزار و ۴۰۰ سطر شعر. خواننده در اینجا با عقاید فلسفی و فکری لوکرتیوس بیشتر آشنا می‌شود و توصیفی کامل از کتاب و اهمیت این کتاب نادر را دریافت می‌کند.

فصل نهم به مفهوم «بازگشت» پرداخته و شرح دریافت نسخه بازنویسی‌شده درباره طبیعت چیزها و آوردن آن به فلورانس است. جالب آنکه نه از نسخه‌های صومعه و نه از نسخه‌های بازنویسی‌شده پوجو هیچ نشانی امروز موجود نیست. در این فصل، مشکلات پوجو هنگام بازگشت به رم و ایتالیا شرح داده می‌شود.

نویسنده فصل بعدی را با عنوان، «پیچش‌ها» نامگذاری کرده است. در این فصل به نسخه‌های متعدد کتاب در باب طبیعت چیزها پرداخته می‌شود.

فصل آخر کتاب به موضوع «زندگی‌های پسین» اختصاص یافته که نویسنده درباره تأثیر کتاب در خصوص طبیعت چیزها بر معاصران و دوران پس از خود پرداخته است. نویسنده ۷۰ صفحه انتهای کتاب را به متن سپاسگزاری، یادداشت مترجم، یادداشت­ ها، کتابشناسی گزیده و مشخصات منبع شناختی تصاویر اختصاص داده است.