«حسن بهشتیپور» در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، درباره آخرین وضعیت مذاکرات وین برای احیای برجام گفت: اکنون مذاکرات وین به مرحلهای رسیده است که دو طرف اصلی آن، یعنی هم ایران و هم آمریکا باید تصمیمات سختی را گرفته و در جزییات حاضر به دادن امتیازاتی به طرف مقابل باشند.
وی با بیان اینکه به نظر میرسد دو طرف هنوز تصمیمات سخت خود را نگرفتهاند، اظهار داشت: ما نشانهای از انعطاف و اینکه هر کدام از طرفین، حاضر به دادن امتیاز به طرف مقابل باشند، هنوز مشاهده نمیکنیم و این در حالی است که طرفین باید از بخشی از خواستههایشان بگذرند و کوتاه بیایند.
این کارشناس ارشد مسائل هستهای با بیان اینکه رویکرد آمریکاییها حاکی از تجدیدنظر آنها نسبت به نحوه توافق و اجرایی کردن آن است، تصریح کرد: آمریکاییها رویکرد تعهد در برابر تعهد و توافق در برابر توافق را در پیش گرفتهاند و میخواهند لغو تحریمها را در یک بستر چند مرحلهای به عرصه ظهور برسانند تا به زعم خود از این طریق، بتوانند به آنچه که تحت عنوان برجام پلاس مدنظر دارند، دست یابند.
بهشتیپور ادامه داد: منظور از این رویکرد توسط آمریکاییها آن است که آنها حاضر نیستند همه تحریمها را لغو و فشارها را متوقف کنند، برجام حاصل شود و بعد از آن، ایران را متقاعد به دستیابی به مذاکراتی برای دستیابی به توافق درخصوص مسائل مورد نظرشان مانند مسائل منطقهای و موشکی کنند بلکه معتقدند باید ایران متعهد به گفتوگوهایی درخصوص مسائل غیربرجامی شود.
وی با بیان اینکه ایران برخلاف آمریکا رویکرد دیگری دارد و هر توافقی را منوط را به احیای برجام و رفع کامل تحریمها کرده است، خاطرنشان کرد: ایران بر دادن تضمین از سوی دولت آمریکا مبنی بر اینکه دیگر از برجام خارج نخواهد شد و دولت بعدی آمریکا نیز به آن پایبند باقی خواهند ماند، تاکید دارد. این در حالی است که دولت آمریکا میگویند از امکان دادن چنین تضمینی برخوردار نیست و حتی اگر برجام در کنگره نیز به تصویب برسد، دولت بعدی آمریکا میتواند اجرای آن را متوقف و از برجام خارج شود.
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه مسئله تحریمها هنوز یک موضوع اساسی در مذاکرات وین است، ابراز داشت: آنگونه که رسانهها میگویند، ایران خواهان رفع تحریمهای غیرهستهای است در حالی که آمریکاییها حاضر به لغو تمامی تحریمها نیستند و میگویند ما تحریمهای مربوط به برجام را متوقف خواهیم کرد.
امکان توافق درباره احیای برجام در دولت رییسی محتمل است
بهشتیپور با اشاره به زمان احتمالی نیل به توافق بیان کرد: برخی امیدوارند که تا اواخر تیر ماه که سالگرد دستیابی به برجام در سال ۲۰۱۵ (۱۳۹۴ خورشیدی) است، برجام احیا و توافق میان طرفین انجام شود اما این احتمال نیز وجود دارد که تصمیمگیری و ادامه روند مذاکرات به دولت بعدی موکول شود که به نظر میرسد امکان این مسئله محتملتر باشد.
این کارشناس ارشد مسائل هستهای در پاسخ به این سوال که آیا پیروزی سید ابراهیم رییسی اثری در انگیزه طرف مقابل به ویژه آمریکا برای احیای برجام گذاشته است، اظهار داشت: فکر نمیکنم پیروزی سید ابراهیم رییسی در انتخابات ریاست جمهوری تاثیری در انگیزه طرفهای مقابل برای احیای برجام و نیل به توافق داشته باشد چراکه طرف مقابل میداند تصمیمگیری کلان در مورد مسائل هستهای در عالیترین سطوح ایران گرفته میشود.
بهشتیپور افزود: آمریکا میخواهد به اهداف طراحی شدهاش در مورد برجام و ایران برسد و در این راستا، برای آنها فرقی نمیکند روحانی رییسجمهور باشد یا رییسی یا هر فرد دیگری.
وی با بیان اینکه در شرایط کنونی آنچه به نظر میرسد این است که آمریکاییها حاضر به تعدیل در سیاستهایشان نیستند، تصریح کرد: دولت جدید آمریکا هرچند در عمل برخی از فشارهایی که در دوران ترامپ علیه ایران اعمال میشد را کنار گذاشته اما حاضر نیست هم در لفظ به صورت رسمی آن را کنار بگذارد و سیاست تعامل با ایران را در پیش بگیرد.
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی حل اختلافات میان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی را ضروری دانست و خاطرنشان کرد: حل نشدن اختلافات میان ایران و آژانس میتواند به پیچیده شدن موضوع برجام و سختتر شدن دستیابی به توافق منجر شود. در واقع، این مسئله میتواند منجر به فاصله گرفتن کشورهایی مانند روسیه و چین از ایران و نزدیک شدن آنها به آمریکا شود.
طرف مقابل از سوءتفاهم میان ایران و آژانس بهرهبرداری میکند
بهشتیپور با بیان اینکه به نظر من ارزش دارد ایران به شکلی با آژانس به توافق برسد، ابراز داشت: آژانس یک داور و یک نهاد نظارتی و کنترلی است. ما با آژانس دعوایی نداریم. دعوای ما با اروپا و آمریکا است که از برجام خارج شده و تعهداتشان را انجام نمیدهند. آنها هم زمانی که احساس کنند، تحریمها اثر دارد، آن را رها نمیکنند.
وی با بیان اینکه تلاش کنیم همکاریمان را با آژانس ادامه دهیم، عنوان کرد: ادامه این همکاری به نفع ایران و مردم ایران است، چراکه هر نوع بروز اشکال در روابط با آژانس این سوءتفاهم را به وجود میآورد که ایران در حال انحراف از مسیر صلحآمیز هستهای است و این بهانه را به دست طرف مقابل میدهد که علیه ایران دائم تبلیغات کند. بنابراین ایران باید همکاریهایش را با آژانس ادامه دهد و به راهحلهای جدیدی برسد.