ویروس کرونا از ۱۶ ماه گذشته تاکنون زندگی را برای همه دشوار کرده و تا می توانسته تاخته است، خسارات مالی و جانی زیادی به بار آورده و خانواده های بی شماری را داغدار کرده است، در این مدت تلاش های زیادی برای مقابله و در امان ماندن مردم از بیماری کووید ۱۹ از سوی مسئولان بهداشتی انجام شد که تزریق واکسن علیه بیماری مهلک کرونا نمونه ای از این تلاش ها است.
کارشناسان بهداشتی می گویند؛ یکی از مهمترین سلاح ها برای کنترل همه گیری کرونا در کنار توجه و رعایت پروتکل های بهداشتی تزریق واکسن است که این کار مهم و ارزشمند زنجیره انتقال ویروس را متوقف می کند، آنان ایمنی زایی با واکسن ها را راهکار مطمئن تر و اثربخش تری در مقایسه با ایمنی طبیعی می دانند.
تزریق واکسن کرونا بر اساس سند ملی واکسیناسیون با اولویت کادر بهداشت و درمان از بهمن ماه سال گذشته همزمان با سراسر کشور در گیلان سرآغازی برای قطع زنجیره انتقال ویروس کرونا شد و با تزریق سایر گروه ها شامل جانبازان شیمیایی، سالمندان بستری در مراکز بهزیستی، بیماران خاص، سالمندان بالای ۷۰ سال ادامه یافت و قرارست به زودی تزریق واکسن برای ۷۰ - ۶۵ سال ها اعلام شود.
واکسیناسیون سالمندان ابتدا برای گروه سنی بالای ۸۰ سال و بعد برای ۷۰ سال به بالاها چند ماهی است که در گیلان آغاز شده اگر چه عده ای برای تزریق واکسن عجله دارند اما برخی دیگر از تزریق واکسن گریزان بوده و تمایلی برای دریافت واکسن ندارند.
تاکنون از ۱۷۳ هزار سالمند در گروه های سنی یاد شده در گیلان، افزون بر ۱۰۱ هزار نفر واکسن کرونا را دریافت کردند و بقیه برای تزریق استقبال نکردند. احیا فتحی ۸۵ ساله از جمله افرادی است که از تزریق واکسن گریزان است و می گوید از عوارض تزریق واکسن کرونا می ترسد بعضی ها می گویند، با تزریق واکسن دچار تب شدید و بی حالی شده ایم به همین دلیل واکسن نزدم.
این مادر سالخورده بیان داشت: خدا رو شکر که تا حالا کرونا نگرفته ام از این به بعد هم مواظب هستم تا دچار این بیماری نشوم.
مسعود درودی هم می گوید مادرم تمایلی برای تزریق واکسن ندارد، او شایعات درباره عوارض واکسن کرونا را از دلایل عدم استقبال مادرش برای واکسیناسیون عنوان می کند و ادامه می دهد: به او گفته ایم برای پیشگیری از ابتلا به کرونا باید واکسن بزند اما او تمایلی ندارد.
یکی دیگر از سالمندان می گوید: واکسن کرونا، واکسنی تازه ای است، اینکه چه میزان موثر باشد یا اینکه عوارض شدید ایجاد نکند، اطلاعاتی ندارم، برخی از عوارض شدید یا حتی مرگ بعد از چند ماه از تزریق واکسن می گویند، به همین دلیل تصمیم گرفتم که اصلا واکسن نزنم.
این سالمند با بیان اینکه همسرش نیز واکسن را نزده، بیان داشت: من و همسرم بسیار کم از منزل خارج می شویم، در صورت خروج از منزل برای انجام کار ضروری پروتکل ها را رعایت می کنیم حتی دو ماسک می زنیم.
مسئولان بهداشتی با تاکید بر اینکه مردم به شایعات در مورد عوارض واکسن کرونا توجه نکنند، بیان کردند: قرمزی، خارش، درد، سفتی، تورم و احساس گرما در محل تزریق از عوارض شایع بعد از تزریق واکسن کرونا است، همین طور احتمال بروز عوارض سیتماتیک شامل ضعف، خستگی، تب و لرز، درد عضلانی، تهوع و استفراغ وجود دارد که خطری برای فرد نداشته و ممکن است تا هفت روز ادامه یابد اما چنانچه این عوارض بیشتر از یک هفته ادامه یابد فرد باید به پزشک مراجعه کند.
مسئولان بهداشتی همچنین برای کنترل عوارض شایع بعد از تزریق واکسن توصیه می کنند که با نظر پزشک و یا داروساز از داروهای ضد تب شامل استامینوفن، آنتی هیستامین ها و داروهای ضد التهاب غیر کورتیکواسترئیدی استفاده کنند اما به این مهم توجه کنند که "نباید" قبل از تزریق واکسن به صورت پروفیل اکسی "یا پیشگیرانه" از این داروها استفاده شود.
واکسیناسیون؛ بهترین روش برای مبارزه با همه گیری کرونا
دکتر بهار پوررضا یکی از هزاران نفر در استان گیلان است که واکسن کرونا را دریافت کرده، این پزشک به دلیل شرایط شغلی باید واکسن را تزریق می کرد، او اول اردیبهشت ماه امسال واکسن را دریافت کرد، فعلا یک دوز واکسن به این پزشک تزریق شده و دوز دوم را باید سه ماه بعد از تزریق اول دریافت کند.
وی ضمن توصیه به گروه های هدف برای تزریق واکسن کرونا، یکی از مهمترین سلاح ها برای کنترل همه گیری بیماری کووید ۱۹ در کنار توجه و رعایت پروتکل های بهداشتی را تزریق واکسن عنوان کرد و ادامه داد: افرادی که نوبت شان برای تزریق واکسن فرا رسیده باید واکسن را دریافت کنند و به این مهم توجه داشته باشند که واکسیناسیون بهترین روش برای مبارزه با همه گیری بیماری کووید ۱۹ است.
پوررضا با بیان اینکه از جمله محدود افرادی بوده که با عوارض پس از تزریق واکسن کرونا مواجه شده، اضافه می کند: فواید واکسن ها علیه کرونا بسیار بیشتر از عوارض احتمالی آنها است ضمن اینکه امر طبیعی بوده و جای نگرانی نیست.
او می گوید: با تزریق واکسن بعد از ۱۲ ساعت با عوارضی از جمله تب، بی حالی، خستگی، درد قابل توجه و قرمزی در محل تزریق مواجه شدم، این عوارض چهار روز طول کشید اما بعد از دو روز وضعیت بهتری پیدا کردم و به محل کار رفتم.
عوارض ناشی از تزریق واکسن نداشتم
عابدین قاسمیان نیز از دیگر افرادی است که دوز اول واکسن کرونا به او تزریق شده است، او می گوید: عوارضی ناشی از تزریق این واکسن را متوجه نشده و مشکلی را احساس نکرده است.
وی واکسیناسینون را در تقویت و افزایش ایمنی بدن برای مقابله با کرونا بسیار موثر دانست و از گروه های هدف که زمان تزریق واکسن آنها اعلام شده خواست تا حتما به مراکز تزریق مراجعه و واکسن را دریافت کنند و ایمنی بدنشان را در برابر کرونا افزایش دهند.
قاسمیان همچنین از مردم خواست تا همچنان خطر ابتلا به بیماری کووید ۱۹ را جدی بگیرند، پروتکل های بهداشتی شامل استفاده از ماسک در اماکن عمومی، رعایت فاصله فیزیکی، پرهیز از تجمعات و دورهمی ها را تا قطع زنجیره انتقال ویروس کرونا مراعات کنند.
مریم باکار ۷۲ ساله هر دو دوز واکسن کرونا را دریافت کرده است، او مانند دکتر پوررضا عوارض ناشی از واکسن کرونا را نداشته اما می گوید: به دلیل اینکه بیماری میگرن دارد، با تزریق دوز اول با سردرد شدید و خستگی خفیف مواجه شده است.
وی با بیان اینکه با تزریق دوز دوم واکسن کرونا هیچ گونه عوارضی را احساس نکرده است، اضافه کرد: تزریق واکسن کرونا ایمنی بدن را برابر بیماری کووید ۱۹ افزایش می دهد لذا ضروریست تا افراد بر اساس اولویت های در نظر گرفته شده، این واکسن را تزریق کنند و از عوارض احتمالی آن نترسند.
رعایت پروتکل های بهداشتی شامل استفاده از ماسک و پرهیز از دورهمی و حضور نیافتن در دورهمی ها از جمله مواردی است که این مادربزرگ ۷۲ ساله از ابتدای شیوع بیماری کرونا به آن عمل کرده و اکنون با تزریق واکسن مراعات توصیه ها را ادامه می دهد و از مردم می خواهد که به دستورالعمل های بهداشتی پیشگیری از انتشار ویروس کرونا عمل کنند.
غلامرضا نیکبخت چند روز از ۷۰ سالگی اش گذشته بود که در تماسی از مرکز بهداشت زمان و مکان تزریق واکسن به او اعلام شد، او که از تزریق واکسن کرونا استقبال کرده به خبرنگار ایرنا، بیان داشت: هر دو دوز واکسن کرونا را دریافت کرده ام و مشکل خاصی هم احساس نکرده ام.
اگر چه تزریق واکسن علیه کرونا به غلامرضا تزریق شده، اما او نگران همسرش است، می گوید: قبل از تزریق واکسن توصیه های بهداشتی را رعایت می کردم اما اکنون مراقبت ام در رعایت نکات بهداشتی پیشگیری از انتشار ویروس کرونا بیشتر شده است.
واکسیناسیون؛ راه پیشگیری
متخصص بیماری های عفونی در گیلان نیز با بیان اینکه ویروس کرونا بسیار خطرناک است، اظهار داشت: همانطوری که بارها گفته شد این ویروس از راه قطرات تنفسی از طریق سرفه، عطسه و صحبت کردن فرد بیمار یا ناقل به فردی دیگر منتقل می شود.
دکتر توفیق یعقوبی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا رعایت پروتکل های بهداشتی را یکی از راه های در امان ماندن از بیماری های ویروسی از جمله کرونا عنوان کرد و افزود: رعایت پروتکل ها استفاده از ماسک در اماکن عمومی، رعایت فاصله فیزیکی، پرهیز از دورهمی و تجمعات را شامل می شود که همه این پروتکل ها را می دانند اما باید در عمل به آن اهتمام بیشتری داشته باشند.
وی واکسیناسیون افراد علیه بیماری کووید ۱۹ را از دیگر راه های پیشگیری عنوان و خاطر نشان کرد: در تزریق این واکسن جز عوارض احتمالی خفیف از جمله تب و خستگی، عوارض دیگر جدی مشاهده نشده بنابراین تزریق واکسن بسیار مهم است.
این متخصص بیماری های عفونی در استان گیلان بیان داشت: مطالعات نشان داده افرادی که واکسن کرونا را دریافت کرده اند اگر چه ممکن است به بیماری کووید ۱۹ مبتلا شوند اما دچار مرگ نخواهند شد.
مدیر گروه بیماری های مرکز بهداشت گیلان با بیان اینکه یکی از مهمترین سلاح ها برای کنترل همه گیری کرونا در کنار توجه و رعایت پروتکل های بهداشتی تزریق واکسن است، بیان داشت: ایجاد عوارض جانبی واکسن های کرونا طبیعی و نشانه ایجاد ایمنی در بدن فرد است.
دکتر حسن رخ شاد اظهار داشت: پس از واکسیناسیون در برخی افراد معمولا عوارض جانبی خفیف شامل تب، دردهای عضلانی و بی حالی مشاهده می شود که طبیعی بوده و خود به خود پس از چند روز از بین می رود.
وی خاطر نشان کرد: استراحت و مصرف مایعات بیشتر برای رفع عوارض جانبی ناشی از واکسن مفید است ضمن اینکه در صورت نیاز می توان از مسکن های ساده مثل استامینوفن هر ۶ تا ۸ ساعت یکبار تا دو روز برای کاهش دردهای عضلانی و استخوانی استفاده کرد.
وی با تاکید بر اینکه افراد بعد از تزریق واکسن نیز باید توصیه های بهداشتی را رعایت کنند، اضافه کرد: همه افراد برای حفظ سلامت خود و خانواده شان باید پروتکل های بهداشتی، فاصله گذاری و محدودیت های اعمال شده را رعایت کنند تا واکسیناسیون به طور عمومی در جامعه انجام شود.
آنچه که باید قبل و بعد از تزریق واکسن کرونا بدانیم
اگر سابقه آلرژی دارید، حتما قبل از تزریق واکسن به تیم واکسیناسیون اطلاع دهید، در صورت مصرف داروهای سرکوب کننده ایمنی مانند کورتون با دوز بالا یا داروهای شیمی درمانی لازم است تا قبل از تزریق واکسن با پزشک متخصص خود مشورت کنید.
مصرف داروی بیماری هایی از جمله تیروئید، دیابت و پرفشاری خون را که همیشه مصرف می کنید ، قطع نکنید در ضمن قبل از تزریق واکسن، از داروهای ضد درد، ضد التهاب، آسپرین و آنتی هیستامین ها برای پیشگیری از عوارض جانبی واکسن استفاده نکنید چون این داروها ممکن است اثربخشی واکسن را تحت تاثیر قرار دهند.
بعد از تزریق واکسن، احتمال بروز واکنش های حساسیتی تا ۳۰ دقیقه بعد از تزریق واکسن وجود دارد، لازم است افراد نیم ساعت بعد از تزریق واکسن در مرکز واکسیناسیون بمانند ضمن اینکه تزریق واکسن ها ممکن است عوارض خفیفی از جمله تب، درد محل تزریق و آب ریزش بینی ایجاد کند، از این رو افراد می توانند از استامینوفن یا آنتی هیستامین استفاده کنند.
قبل و بعد از تزریق واکسن مایعات زیادی نوشیده شود، مصرف مواد غذایی مانند میوه ها، سبزیجات و سوپ ها برای رساندن مایعات کافی به بدن بسیار کمک کننده است، قبل از واکسیناسیون علاوه بر حفظ رژیم غذایی سالم، داشتن مقدار کافی خواب شبانه بسیار مهم است و خواب بد شبانه می تواند تا ۷۰ درصد از عملکرد ایمنی بدن کم کند.
هیچکدام از واکسن ها ایمنی صد در صد نمی دهند، پس لازمست افراد بعد از دریافت واکسن پروتکل های بهداشتی مانند شست و شوی مرتب دست ها، استفاده از ماسک و فاصله گذاری را رعایت کنند ضمن اینکه ضروریست دوز دوم واکسن در زمانی که برای فرد تعیین شده، تزریق شود.
ویروس کرونا موجب بیماری عفونی "کووید ۱۹ "می شود، این ویروس ۲۴ آذر ۱۳۹۸ در شهر "ووهان" واقع در مرکز چین گزارش شد، ابتدا از این بیماری به عنوان ذات‌الریه نام برده می شد، اما کمیسیون ملی بهداشت چین در ۹ دی ۱۳۹۸ به‌صورت رسمی شیوع این ویروس را در چین اعلام کرد.
"کرونا"، ویروسی است که گستردگی شیوع آن بسیار وسیع است، از جمله راه های انتقال آن عطسه، سرفه، دست دادن و روبوسی است، پزشکان توصیه می کنند، افراد علاوه بر پرهیز از دست دادن، روبوسی و حضور در مراکز عمومی، به هنگام عطسه لازمست تا جلوی بینی خود را با دستمال بگیرند و یا برای مهار آن از آرنج خود استفاده کنند، برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا، رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی از جمله استفاده از "ماسک" و "فاصله گذاری اجتماعی" توصیه می شود.