به گزارش روز شنبه ایرنا از مسکو، هیات طالبان درسفر پنجشنبه و جمعه خود به مسکو با ضمیر کابولوف، نماینده ویژه رئیس جمهور روسیه در امور افغانستان و معاون دوم آسیای امورخارجه این کشور دیدار و گفت‌وگو کردند. آنها همچنین روز جمعه در کنفرانس مطبوعاتی به سوالات خبرنگاران پاسخ دادند.
آنها به مسکو آمده بودند تا به دولت روسیه قول دهند که مشکلی برای آنها ایجاد نخواهد شد. ضمن اینکه از خاک افغانستان به هیچ کشور همسایه ای تجاوز نخواهند کرد و به داعش نیز اجازه فعالیت در افغانستان را نیز نمی دهند.
مقام‌های روس امیدوارند که بتوانند گروه طالبان را در مذاکرات صلح افغانستان مشارکت دهند و شرایط را برای حل و فصل سیاسی اوضاع این کشور پس از تکمیل روند خروج نیروهای آمریکایی از این کشور فراهم کنند.
آیا عملکرد طالبان متناسب با وعده هایشان است؟
برخی مسوولان و کارشناسان روسی می گویند: احتمال افتادن قدرت به دست طالبان با توجه به اینکه سرزمین های افغانستان به سرعت تحت کنترل آنها در می آید، امروز واقعی تر شده است و کارشناسان با توجه به عملکرد گذشته این گروه در باره وعده هایشان برای اداره افغانستان، عدم تجاوز به کشورهای همسایه و همچنین نفود پیدا نکردن داعش در داخل آنها ابراز تردید می کنند برخی قبول وعده های طالبان را کوته فکرانه می دانند.
گروه طالبان که از سال ۲۰۰۳ در روسیه به عنوان یک گروه تروریستی اعلام شده است هم اکنون به گفته خودشان ۸۵ درصد از خاک افغانستان را در کنترل خود گرفته اند.
با تصمیم دادگاه عالی روسیه در ۱۴ فوریه ۲۰۰۳، طالبان به عنوان یک سازمان تروریستی اعلام و فعالیت آنها در روسیه ممنوع شد.
با این وجود از سال ۲۰۱۸، نمایندگان این جنبش چندین بار در مذاکرات مسکو در مورد حل و فصل درگیری ها در افغانستان شرکت کرده اند. هیات چهار نفره طالبان نیز دو روز پیش مستقیما از دفتر این گروه در قطر برای مذاکره به مسکو آمدند. آنها ضمن انجام نشست هایی با ضمیرکابلوف نماینده رئیس جمهوری روسیه در امور افغانستان و معاون دوم بخش آسیایی وزارت خارحه این کشور، یک کنفرانس مطبوعاتی به سوالات خبرنگاران نیز پاسخ دادند.
طالبان اعلام کرده که طی دو ماه اخیر بیش از ۱۰۰ شهرستان افغانستان را در تسلط خود در آورده است.
طالبان علاوه بر تصرف سریع سرزمین ها، تصمیم گرفتند تا سیاست مذاکره فعال را نیز دنبال کنند. در مذاکرات برگزار شده در مسکو، آنها مواضع خود را تا حدودی بیان کردند.
وزارت خارجه روسیه اعلام کرد که طالبان در نشست های خود در مسکو وعده دادند که نمی خواهند در درگیری های بین المللی شرکت کنند یا مرز با تاجیکستان را زیر پا بگذارند و قصد ندارند قدرت را در افغانستان از طریق نظامی به دست بگیرند بلکه از طریق گفت و گو با قبایل این کار را خواهند کرد.
وزارت امور خارجه روسیه گفت، علاوه بر این، آنها به نمایندگان دولت روسیه قول دادند که مرزهای کشورهای آسیای میانه را نقض نکنند.
کارشناسان قبول دارند که احتمال انتقال قدرت در افغانستان به دست طالبان کاملاً واقعی است اما اینکه بتوانند قدرت را در این کشور تثبیت کنند و همچنین به وعده هایی که در مسکو دادند تردید دارند. به اعتقاد آنها چشم انداز آینده افغانستان در صورت به دست گرفتن قدرت وقوع جنگ های بزرگ بین طالبان و گروه هایی است که در این کشور در حال شکل گیری هستند.
صحبت از اینکه در صورت با روی کار آمدن طالبان در افغانستان چه اتفاقی می افتد ، کارشناسان نحوه اشغال کابل در سال ۱۹۹۶ توسط شبه نظامیان طالبان را به خاطر می آورند. در سپتامبر همان سال، پایتخت افغانستان بدون جنگ تسلیم شد.
آندره چوپریگین، مدرس ارشد دانشکده مطالعات شرقی دانشگاههای مسکو می گوید: طالبان در آن زمان آرزو داشتند و اکنون هم در تلاشند تا یک کشور شرعی و دینی در افغانستان ایجاد کنند.
وی به ایرنا گفت: هنگامی که طالبان در سال ۱۹۹۶ وارد کابل شدند، همه جا قوانین افراطی را برقرار کردند و دست به مجازات های سختی زدند. به گفته وی، ایدئولوژی طالبان به هر حال تهدیدی برای دولت سکولار مدرن است، صرف نظر از اینکه در کجا باشد.
این کارشناس تأکید کرد: «زنان سیاه پوش می شوند، حتی بدون مرد اجازه ندارند از خانه بیرون بروند و اجازه کار ندارند. این داستان به عنوان وحشتناک ترین مظهر حکومت طالبان ارائه شده است،
به اعتقاد وی دیدن چشم اندازهایی که در قول طالبان داده می شود، اشتباه خواهد بود چون به گفته وی این یک دولت نیست، این یک گروه ممنوع است.
آندری چوپریگین معتقداست: مشکل افغانستان با تلاش مشترک همه کشورهای همسایه و هند با مشارکت روسیه حل خواهد شد.
دومای روسیه هم به وعده های طالبان با دیده تردید می نگرد
«یوری شویتکین» معاون رئیس کمیته دفاع مجلس روسیه نیز در مورد وعده های نمایندگان طالبان افغانستان مبنی بر عدم تهدید برای قلمرو کشورهای سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO) و نپیوستن داعش به آنها ابراز تردید کرد.
معاون رئیس کمیته دفاع دومای دولتی روسیه معتقد است که باید با احتیاط با وعده های نمایندگان طالبان افغانستان (که فعالیت شان در روسیه ممنوع است) مبنی بر عدم تهدید برای قلمرو کشورهای سازمان پیمان امنیت جمعی رفتار کرد.
این نماینده مجلس روسیه یادآور شد: «در حقیقت، کودتا در افغانستان در حال وقوع است و طالبان متحدان ما نیستند، طالبان سازمانی است که در فعالیتش در روسیه ممنوع است.»
شویتکین گفت: «ما در این شرایط نمی توانیم ناظر باشیم. ما باید سریعاً اقدامات پیشگیرانه ای را برای تقویت مرزهای خود انجام دهیم، تمرینات مختلفی را نه تنها در قالب روسیه و تاجیکستان، بلکه به طور مشترک با سایر کشورهای سازمان پیمان امنیت جمعی نیز انجام دهیم.»
مرور وعده های گروه طالبان در مسکو
در اوایل روز جمعه، نمایندگان طالبان افغانستان در جریان گفت و گوها در مسکو به روسیه اطمینان دادند که خطری برای کشورهای سازمان پیمان امنیت جمعی نخواهند داشت.
محمد سهیل شاهین، نماینده رسمی دفتر سیاسی طالبان در قطر درکنفرانس مطبوعاتی در مسکو گفت: «روسیه هیچ نگرانی نداشه باشد. ما مذاکراتی انجام داده ایم، به طور منظم در تماس هستیم. ما به آنها اطمینان داده ایم که دیگر کشورها را تهدید نمی کنیم.»
علاوه بر این، وی گفت که طالبان شمال و شرق افغانستان را از وجود داعش پاکسازی کرده و متعهد به جنگ با آنها هستند.
شاهین تصریح کرد: «فعالیت های داعش نباید در افغانستان امکان پذیر باشد، در این حالت، ما قادر به ایجاد یک حکومت اسلامی نخواهیم بود. داعش یک پدیده خارجی برای افغانستان است، آنها هیچ ارتباطی در کشور ندارند، ما کاملا متعهد هستیم که از آنها جلوگیری کنیم».
وی مدعی شد که طالبان با داعش در شمال و شرق کشور مبارزه سختی انجام دادند و «این مناطق را از آنها پاکسازی کردند».
البته طالبان در نشست خبری در مسکو هم گفته است در مورد عدم حمله به مراکز ولایات افغانستان به واشنگتن تعهد ندادیم».
سرپرست هیات طالبان در این کنفرانس مطبوعاتی گفت: «ما تمام اقدامات را انجام خواهیم داد تا داعش هرگز در قلمرو افغانستان نباشد. «
وی تصریح کرد: داعش هیچ وقت راهی به افغانستان ندارد و خاک ما علیه هیچ کشوری استفاده نمی شود.
سرپرست هیات طالبان در مسکو اظهار داشت: در فتوحات جدید طالبان همسایگان ما در آرامش خواهند بود و جای نگرانی نیست؛ آماده رفع نگرانی کشورها از طریق مذاکره هستیم.
ما براساس اصول اسلامی و افغانی متعهد به حقوق اساسی همه مردم افغانستان از جمله حق آموزش هستیم.
شهاب الدین دلاور افزود: تمامی نهادها از بیمارستان ها تا ادارات دولتی به کار خود ادامه می دهند؛ آماده همکاری با تمام موسسات جهانی برای انتقال کمک ها هستیم. ما به جهانیان درباره مبارزه با قاچاق مواد مخدر ضمانت می دهیم.
سرپرست هیات طالبان با بیان اینکه ۸۵ درصد افغانستان در اختیار طالبان است، اظهار داشت: در دوران مذاکرات با امریکا آنها فهمیدند که ما آزادی خواه هستیم و حق داریم در صحنه اجتماعی و سیاسی کشور حضور مهم و موثر داشته باشیم.
او گفت: آمریکایی ها در توافقات تعهد کردند تا ظرف ۱۴ ماه از افغانستان خارج شوند اما به تعهد خود پایبند نبودند.
ابراز نگرانی روسیه از تنش در افغانستان
اما وزارت خارجه روسیه اعلام کرد که مسکو در مذاکرات با طالبان از تنش در شمال افغانستان ابراز نگرانی کرد و خواستار جلوگیری از گسترش این تنش به خارج از مرزهای افغانستان شد.
به گزارش ایرنا از مسکو، وزارت خارجه روسیه اعلام کرد که در بیانیه مشترک این کشور و هیات مذاکره کننده طالبان، این گروه اطمینان داد که گذرگاه های مرزی با کشورهای همسایه طبق روال سابق خود فعالیت خواهند کرد.
سخنگوی طالبان در بیانیه مشترک با مسکو اعلام کرد که از افغانستان برای حمله به کشورهای دیگر استفاده نخواهد شد.
در این بیانیه مشترک طالبان قول داده اند که اجازه نمی دهند از خاک افغانستان برای حمله به روسیه و کشورهای همسایه استفاده شود.
مسکو: تا وقتی که درگیری‌ها داخل افغانستان باشد واکنشی نشان نمی‌دهیم
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه گفت: مسکو تا زمانی که وضعیت افغانستان به گونه ای باشد که درگیری های مسلحانه در آن کشور فقط در داخل قلمرو آن رخ دهد، اقدامی نخواهد کرد.
لاوروف دیروز جمعه در کنفرانس خبری مشترک با سوبرامانیام جایشانکار وزیر خارجه هند پس از دیدار با وی در مسکو گفت: روسیه تا زمانی که وضعیت افغانستان به گونه ای باشد که درگیری های مسلحانه در آن کشور فقط در داخل قلمرو آن رخ دهد، اقدامی در افغانستان صورت نمی دهد.
وی افزود: این که گروه طالبان مقرهای بازرسی مرزی در مرز با ایران و نیز مرز با تاجیکستان را تصرف کرده اند، اقداماتی است که در داخل خاک افغانستان صورت می گیرد.
وزیر خارجه روسیه گفت: ما در این شرایط قصد اتخاذ هیچ تدبیری در مورد افغانستان را نداریم و فقط مصرانه می خواهیم روند حل و فصل سیاسی مسائل افغانستان که همه گروه های افغانی در حرف از آن حمایت کردند، هر چه سریعتر آغاز شود.
لاوروف خاطرنشان کرد که رویدادهای افغانستان باتوجه به امکان سرایت وضعیت متشنج به کشورهای همسایه متحد روسیه، باعث نگرانی مسکو شده است.
روسیه: برای جلوگیری از تنش در خاک تاجیکستان با قاطعیت برخورد می کنیم
ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه گفت: این کشور و سازمان پیمان امنیت جمعی با قاطعیت برای جلوگیری از اقدامات تجاوزگرانه و تحریک آمیز در مرزهای تاجیکستان و افغانستان تلاش خواهند کرد.
به گزارش ایرنا، زاخارووا روز جمعه در نشست خبری هفتگی افزود: تشدید تنش ها در مرزهای جنوبی کشور متحد ما در سازمان پیمان امنیت جمعی (تاجیکستان) نمی تواند نگرانی ما را برنیانگیزد.
زاخارووا با بیان اینکه شاهد افزایش شدید تنش ها در مرزهای این دو کشور هستیم، گفت: مسکو و دوشنبه از طریق کانال های نظامی، سازمان های مرزبانی و دیپلماتیک، تماس های فشرده (در مورد سیر اوضاع افغانستان) دارند.