به گزارش ایرنا، تجارت یکی از مهمترین شاخصه‌های رشد و توسعه اقتصادی است زیرا با واردات، برخی نیازهای مربوط به مواد اولیه کارخانجات یک کشور تامین می‌شود و با تولید محصول و فراهم کردن شرایط صادرات کالا به کشورهای دیگر، رونق اقتصادی شکل می‌گیرد.
توسعه صادرات کالاهای غیرنفتی برای کاهش وابستگی به صادرات نفت در ایران در تمام سال‌های بعد از انقلاب اسلامی مطرح بوده و برای دستیابی به این مهم تلاش‌های بسیاری انجام شده است.
سال ۹۲ با آغاز دولت یازدهم میزان تجارت خارجی ایران ۹۱ میلیارد و ۵۵۷ میلیون دلار بود که بر اساس آن ۹۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۴۱ میلیارد و ۸۴۸ میلیون دلار از کشور صادر و ۳۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تن به ارزش ۴۹ میلیارد و ۷۰۹ میلیون دلار کالا به کشور وارد شد.
در سال ۹۳ تجارت به گونه ای افزایش یافت که با ارسال ۱۰۰ میلیون و ۷۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۵۰ میلیارد و ۵۶۱ میلیون دلار کشور توانست به بالاترین میزان صادرات دست پیدا کند و در همین سال ۴۳ میلیون تن کالا به ارزش ۵۳ میلیارد و ۵۶۹ میلیون دلار واردات انجام شد که مجموع تجارت خارجی ایران را به ۱۰۴ میلیارد و ۱۳۰ میلیون دلار رساند.
در سال ۹۴ با کاهش در تجارت عدد ۸۳ میلیارد و ۹۳۹ میلیون دلار محقق شد که براساس آن ۹۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۴۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار صادر و ۳۵ میلیون و ۱۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۴۱ میلیارد و ۵۳۹ میلیون دلار وارد کشور شد.
سال ۹۵ به عنوان آخرین سال دولت یازدهم تجارت ایران با جهان به ۱۳۰ میلیون تن کالا با ارزشی معادل ۴۴ میلیارد دلار صادرات و ۳۳ میلیون و ۴۰۰ هزار تن به ارزش ۴۳ میلیارد و ۶۸۴ میلیون دلار واردات انجام شد که مجموع آن ۸۷ میلیارد و و ۶۸۴ میلیون دلار بود.
در مجموع چهار ساله دولت یازدهم از سال ۹۲ تا پایان سال ۹۵، ۵۶۳ میلیون و ۷۵۱ هزار تن کالای غیرنفتی به ارزش ۳۶۷ میلیارد و ۳۱۰ میلیون دلار بین ایران و سایر کشورها داد و ستد شد که ۴۱۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تن به ارزش ۱۷۸ میلیارد و ۸۰۹ میلیون دلار آن را صادرات و ۱۴۵ میلیون و ۲۵۱ هزار تن به ارزش ۱۸۸ میلیارد و ۵۰۱ میلیون دلار آن واردات بوده است.
سال ۹۶ همزمان با آغاز دولت دوازدهم تجارت ایران با جهان به ۱۰۱ میلیارد و ۴۴۱ میلیون دلار رسید که ۱۳۲ میلیون و ۹۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۴۶ میلیارد و ۹۸۲ میلیون دلار صادرات و ۳۸ میلیون و ۸۵۶ هزار تن کالا به ارزش ۵۴ میلیارد و ۴۵۹ میلیون دلار واردات بود.
با آغاز سال ۹۷ تحریم های ظالمانه آمریکا با خروج از برجام آغاز شد و با وجود فشارهایی بین المللی تجارت ایران کاهش چشمگیری نداشت و در این سال تجارت رقم ۸۷ میلیارد و ۸۳۹ میلیون دلار را به ثبت رساند که براساس آن ۱۱۸ میلیون تن کالا به ارزش ۴۴ میلیارد و ۶۷۰ میلیون دلار از کشور صادر و ۳۲ میلیون و ۳۵۶ هزار تن کالا به ارزش ۴۳ میلیارد و ۱۶۹ میلیون دلار به کشور وارد شد.
مجموع رقم صادرات و واردات کشور نیز در سال ۹۸ به ۸۴ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار رسید که براساس آن ۱۳۵ میلیون تن کالا به ارزش ۴۱ میلیارد دلار از کشور صادر و ۳۵ میلیون تن کالا به ارزش ۴۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار به کشور وارد شد. با وجود ادامه تحریم ها بالاترین میزان حجمی صادرات در کشور در این سال رقم خورد.
در پایان سال ۹۸ شیوع ویروس کرونا در جهان آغاز شد و به سرعت مرزهای کشورها بسته و مبادلات بین المللی تحت تاثیر قرار گرفت؛ با وجود کاهش چشمگیر مبادلات تجاری در سال ۹۹، مجموع تجارت خارجی ایران ۷۳ میلیارد و ۱۵۶ میلیون شد. در این سال صادرات کشور برابر با ۱۱۳ میلیون و ۷۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۳۴ میلیارد و ۲۵۶ میلیون دلار و واردات کشور نیز ۳۳ میلیون و ۷۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۳۸ میلیارد و ۹۰۰ میلیون بود.
در مجموع دولت دوازدهم از ابتدای سال ۹۶ تا اول سال ۱۴۰۰ بیش از ۶۴۰ میلیون تن کالا به ارزش ۳۴۷ میلیارد و ۱۳۶ میلیون دلار مبادله شد که سهم صادرات ۵۰۰ میلیون تن به ارزش ۱۶۶ میلیارد و ۹۰۸ میلیون دلار و سهم واردات ۱۴۰ میلیون تن کالا به ارزش ۱۸۰ میلیارد و ۲۲۸ میلیون دلار بوده است.
بررسی آمارهای گمرک نشان می‌دهد که روند تجارت در سال های ۸۴ تا ۸۷ به ترتیب ۲۵ میلیون تن کالا به ارزش ۱۰ میلیارد و ۴۷۴ میلیون دلار، ۲۷ میلیون و ۷۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۱۲ میلیارد و ۹۹۷ میلیون دلار، ۳۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۱۵ میلیارد و ۳۱۲ میلیون دلار و ۳۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۱۸ میلیارد و ۳۳۳ میلیون دلار صادرات انجام شده است.
در همین سال ها به ترتیب ۳۵ میلیون و ۴۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۳۹ میلیارد و ۲۴۷ میلیون دلار، ۴۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تن به ارزش ۴۱ میلیارد و ۷۲۲ میلیون دلار، ۴۱ میلیون و ۷۰۰ هزار تن به ارزش ۴۸ میلیارد و ۴۳۹ میلیون دلار و ۴۴ میلیون و ۱۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۵۶ میلیارد و ۴۲ میلیون دلار وارد کشور شده است.
در مجموع ۴۳۹ میلیون و ۲۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۲۴۲ میلیارد و ۵۶۶ میلیون دلار در دولت نهم صادرات و واردات انجام شد که سهم صادرات غیر نفتی ۱۱۸ میلیون تن کالا به ارزش ۵۷ میلیارد و ۱۱۶ میلیون دلار و سهم واردات ۱۶۴ میلیون و ۸۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۱۸۵ میلیارد و ۴۵۰ میلیون دلار بود.
در دولت دهم نیز از ابتدای سال های ۸۸ تا پایان سال ۹۱، ۴۳۹ میلیون و ۲۲۱ هزار تن کالا به ارزش ۳۶۸ میلیارد و ۵۸۵ میلیون دلار بین ایران و سایر کشورها مبادله شد که ۲۶۴ میلیون و ۲۲۱ هزار تن کالا به ارزش ۱۳۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار صادرات کالاهای غیر نفتی ایران و ۱۷۵ میلیون تن کالا به ارزش ۲۳۴ میلیارد و ۸۸۵ میلیون دلار از کشورهای دیگر به ایران ارسال شد.
به تفکیک حدود ۴۷ میلیون و ۵۰۰ هزارتن کالا به ارزش ۲۱ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار در سال ۸۸، ۶۰ میلیون و ۲۰۰ هزار تن به ارزش ۲۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار در سال ۸۹، ۷۷ میلیون، ۸۰۰ هزار تن به ارزش ۴۴ میلیارد دلار در سال ۹۰ و در آخرین سال دولت دهم ۷۸ میلیون و ۷۰۰ هزارتن کالا به ارزش ۴۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار به سایر کشورها صادر شد.
همچنین ۵۱ میلیون و ۹۰۰ هزار تن کالا بالاترین میزان وزنی واردات محسوب می شود به ارزش ۵۵ میلیارد و ۲۸۷ میلیون دلار در سال ۸۸، ۴۵ میلیون و ۳۰۰ هزار تن به ارزش ۶۴ میلیارد و ۴۵۰ میلیون تن با بالاترین میزان ارزشی واردات در سال ۸۹ و ۳۸ میلیون و ۳۰۰ هزار تن به ارزش ۶۱ میلیارد ۸۰۰ میلیون دلار در سال ۹۰ و ۳۹ میلیون و ۴۰۰ هزار تن به ارزش ۵۳ میلیارد و ۳۴۸ میلیون دلار وارد کشور شده است. از سایر کشورها خریداری شد.
آمار ارائه شده از سوی گمرک نشان می دهد که صادرات در دوره هشت ساله دولت تدبیر و امید با ۳۴۵ میلیارد و ۷۱۷ میلیون دلار نسبت به دو دوره پیش از خود که عدد ۱۹۰ میلیارد و ۸۱۶ میلیون دلار را نشان می دهد، ۱۵۴ میلیارد و ۳۶۱ میلیون دلار افزایش پیدا کرده است.
در همین راستا واردات از ۴۲۰ میلیارد و ۳۳۵ میلیون دلار به ۳۶۸ میلیارد و ۷۲۹ میلیون دلار رسیده است که در مقایسه دو دوره ۵۱ میلیارد و ۷۲۹ میلیون دلار کاهش در ورود کالا به کشور را تجربه کرده است.
به طور کلی تجارت از سال ۸۴ تا پایان سال ۹۱ حدود ۶۱۱ میلیارد و ۱۵۱ میلیون دلار بود که از سال ۹۲ تا پایان سال ۹۹ به ۷۱۴ میلیارد و ۴۴۶ میلیون دلار رسید و بر همین اساس شاهد افزایش ۱۰۳ میلیارد و ۲۹۵ میلیون دلاری در دولت های یازدهم و دوازدهم هستیم.