تهران-ایرنا- ساکنان شهرک فرزان در قسمت شمال و غرب به دلیل مجاورت با گودال و کارگاه‌های بازیافت خاک و نخاله با معضلات گسترده‌ای روبرو شده‌اند و علیرغم هشدار کارشناسان دانشگاه علم و صنعت مبنی بر وضعیت مخاطره آمیز و ضرورت ایمن‌سازی این مکان هیچگونه اقدامی از سوی متولیان صورت نگرفته است.

به گزارش ایرنا، کارشناسان معتقدند که بی توجهی به این موضوع از سوی متولیان امر نه تنها سلامت مردم را به خطر می اندازد و آلودگی هوا و صوت را برای مردم به دنبال دارد، بلکه گودبرداری های صورت گرفته به عمق ۳۰ متر عمودی تا فاصله کمتر از ۱۰ متر تا بافت مسکونی باعث رانش ساختمان ها در این منطقه می‌ شود.

در همین ارتباط یکی از ساکنان کوی فرزان به خبرنگار ایرنا گفت: در منطقه مسکونی که ساکن هستند یک گود وجود دارد و در تمام طول شبانه روز خاک در این مکان تخلیه و یا اقدامات بازیافتی صورت می گیرد که مشکلات زیست محیطی فراوانی را برای ساکنان این منطقه به وجود آورده است.

علی شرف‌الدین افزود: براساس شنیده ها زمین این گود متعلق به یک سازمان و به فردی اجاره داده شده است و این فرد بدون هیچگونه مجوز قانونی شروع به بازیافت خاک و نخاله می کند که علاوه مشکلات زیست محیطی خطر سقوط کودکان را نیز به دنبال دارد و سلامت آنان را تهدید می کند.

به گفته وی با توجه به اینکه اهالی این منطقه از قشر ضعیف جامعه هستند کسی صدای آنان را نمی شنود و این فرد از این موقعیت سو استفاده می کند؛ اگرچه خرداد سال گذشته لیلا واثقی فرماندار شهر قدس از این نطقه بازدید کرد و مقرر شد این وضعیت تعیین تکلیف شود اما تاکنون اقدام بازدارنده ای صورت نگرفته است.

یکی دیگر از اهالی کوی فرزانه نیز با بیان اینکه ساختمان های واقع در کوی فرزان در کنار یک گود به ارتفاع ۳۰ متر قرار گرفته اند، اظهار داشت: ۲ سال قبل پس از وقوع زلزله، زمین منطقه ترک خورد و کارشناسان فرمانداری و شهرداری پس از بررسی منطقه اعلام کردند خطر رانش ساختمان ها به داخل گود بسیار بالا است اما تاکنون اقدامی برای امنیت منطقه صورت نگرفته است.

داود گودرزی افزود: در گذشته این گود معدن شن و ماسه بود اما بعد از ممنوعیت بهره برداری از رودخانه ها و معادن این گود به محلی برای تخلیه خاکبرداری هایی که از سطح شهر تهران و قدس صورت می گرفت، تبدیل شد و شرکت ها شروع به بازیافت خاک و نخاله و تبدیل آن به ماسه می کنند و علاوه بر سر و صدا و سلب آسایش، مردم باعث آلودگی هوا می شوند.

به گفته وی طی ۲ یا سه سال گذشته از سوی شهرداری تهران، برخی از اساتید کارگروه دانشگاه علم و صنعت برای بررسی این گود دعوت شدند و کارشناسان پس از بررسی جوانب امر اعلام کردند که احتمال رانش زمین در این منطقه بسیار بالا است و این گود باید ایمن سازی شود؛ اما تاکنون اقدامی از سوی شهرداری در این خصوص انجام نشده است و دیگر دستگاه های متولی نیز به چند جلسه اکتفا و اقدام عملی انجام ندادند.

سلامت مردم قربانی منفعت‌طلبان

یکی دیگر از ساکنان این منطقه نیز به ایرنا گفت: برخی از ساختمان های موجود در کوی فرزان شهر قدس با دیواره گود حدود ۹ متر فاصله ندارد و هیچ حفاظی در دور آن وجود ندارد.

پورعزیزی به کنایه ادامه داد: حتما باید اتفاقی رخ دهد تا متولیان امر برای ساماندهی این گود اقدامی انجام دهند.

وی اظهار داشت: هر روز با شروع کار بهره برداران از این گود، گرد و خاک تمام منطقه را فرا می گیرد و آنها به دلیل منفعت مالی، سلامت و امنیت مردم را به خطر انداخته اند اما حاضر نیستند دست از کار بکشند.

به گفته پورعزیزی برخی از اهالی این منطقه سال گذشته به معاونت خدمات شهری شهرداری شهر قدس مراجعه و از مسئولان خواستند این مشکل را حل کنند اما متولیان امر در پاسخ اعلام کرند که باید این گود تجهیز و بخشی از گودال که در نزدیکی برخی از ساختمان ها قرار دارد با خاک پر شود تا از رانش زمین جلوگیری شود.

وی اضافه کرد: به گفته مسئولان شهرداری برای ساماندهی این گودال نیاز به مجوز از اوقاف و امور خیریه است و به همین دلیل آنان تاکنون نتوانسته اند اقدامی را در این زمینه انجام دهند و این در حالیست که اگر کسی در این گود پرت شود و جان خود را از دست دهد بعد همه کاسه چه کنم چه کنم به دست می گیرند.

پورعزیزی در پاسخ به این پرسش که برخی از متولیان فرمانداری مدعی هستند که برخی از معادن شن و سیمان اول در منطقه وجود داشتند و بعد اطراف آنجا مسکونی شده است نیز گفت: درست است که سال ها قبل در این منطقه معادن شن و ماسه وجود داشت اما اکنون واحدهای مسکونی زیادی با مجوز و سند تک برگ و را طی کردن مراحل قانونی ساخته شده است و مسئولان نمی توانند با این بهانه مسئولیت را از خود سلب کنند. 

همچنین تبسم انوری یکی دیگر از ساکنان کوی فرزان می گوید: خانه آنها در یک کوچه بن بست در حوالی این گودال قرار دارد و در این کوچه حدودا ۲۰ متری ۵۰ واحد مسکونی قرار دارد اما هیچگونه حفاظی در دور گود مورد اشاره قرار نگرفته و این شرایط سلامت مردم را تهدید می کند.

به گفته وی علاوه بر گرد و خاک شدیدی که در اثر بازیافت خاک و نخاله در این منطقه رخ می دهد عمق این گود بسیار افزایش یافته و احتمال رانش وجود دارد.

انوری افزود: معمولا ساختمان های این منطقه پنج طبقه ۲ واحدی است و یک مجمتع مسکونی پر واحد نیز در آنجا در دست ساخت است که با افزایش جمعیت منطقه با وجود این گودال امکان وقوع حادثه افزایش می‌یابد.

شهر قدس محلی برای تخلیه نخاله‌های ساختمانی

رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان قدس وضعیت نابسامان معادن را یکی از معضلات زیست محیطی این شهرستان دانست و گفت: خودروهای سنگین نخاله‌های ساختمانی غرب و شمال غرب شهر تهران را در جاده و گودهای معادن شهرستان قدس تخلیه و سپس مصالح را از معادن بار می‌زنند و در مراکز دیگر توزیع می‌کنند.

رضا شایسته تیرماه سال گذشته در گفت و گو با رسانه ها اذعان داشت: شهرستان‌های غربی استان تهران در گذشته منبع بسیار خوبی برای پالایش هوا و دارای باغات فراوانی بودند اما اکنون شهرستان قدس تبدیل به مرکزی برای تخلیه نخاله‌های ساختمانی تهران شده است که معضلات زیادی را به‌همراه دارد.

وی درباره اقداماتی که در راستای حل معضل تخلیه نخاله‌های ساختمانی در معادن انجام شده نیز گفت: پیش از عید ۹۹ بیش از ۵۰ هزار متر مکعب نخاله ساختمانی که در جاده معادن تخلیه شده بود را با همت انجمن شن و ماسه، واحدهای معدنی و پیمانکاران جمع‌آوری کردیم و جاده معادن پس از مدت‌ها آسفالت شد.

شایسته با اشاره به اینکه برخی از معادن شهرستان قدس حریم خود را از نخاله‌های ساختمانی رها شده تشکیل داده‌اند، افزود: ما در حال انجام مذاکره و مکاتبه برای از میان برداشتن نخاله‌هایی هستیم که به عنوان حریم مورد استفاده قرار گرفته‌اند تا حریم این معادن دیوارکشی و پشت این دیوارها کمربند فضای سبز ایجاد شود و این کار می‌تواند به کاهش آلودگی کمک کند.

رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان قدس ضمن بیان اینکه معادن شن و ماسه جزو معدود واحدهایی هستند که هم منابع ثابت و هم متحرک آلاینده به‌حساب می‌آیند، گفت: منابع ثابت این واحدها تاسیسات آن‌ها است و منابع متحرک ناشی از خودروهایی است که در این مناطق تردد می‌کنند که علاوه‌بر انتشار آلاینده‌ها و ایجاد آلودگی هوا، به‌ دلیل نداشتن پوشش باعث انتشار ذرات ریز گرد و خاک می‌شوند.

شایسته ادامه داد: یکی دیگر از دلایلی که خودروهای حمل مصالح در این مناطق باعث ایجاد گرد و خاک می‌شوند، آسفالت نشدن جاده‌های دسترسی به معادن است.

وی با تاکید بر اینکه پیگیری برای آسفالت شدن جاده‌های دسترسی اختصاصی به معادن را دنبال می کنیم، افزود: از طرف دیگر دپوی مواد معدنی از جمله شن و ماسه نباید بیش از ارتفاع شش متر و خودروهای حمل مصالح باید از پوشش برخوردار باشد.

رسیدگی به مشکلات شهرک فرزان

یکسال قبل دومین جلسه مدیریت بحران شهرستان قدس به ریاست سرپرست معاونت فنی و عمرانی فرمانداری این شهرستان با محوریت رسیدگی به محل دپوی معدن شن و ماسه در نزدیکی شهرک فرزان در سالن جلسات این معاونت برگزار شد.

علیرضا ناصری پور سرپرست معاونت فنی و عمرانی فرمانداری قدس در این جلسه تاکید کرد: با توجه به مصوبه جلسه اول مقرر شد که شهرداری برای عملیاتی شدن موضوع جلسه، از کارشناس مرتبط استفاده کند.

وی اضافه کرد: با توجه به نظر کارشناس و بنابر طرح تفضیلی، باید در آن منطقه مقاوم سازی صورت گیرد.

ناصری پور افزود: معدن شن و ماسه نزدیک به شهرک فرزان نیز دیگر مجوز برداشت در این منطقه را ندارد تا از خطرات احتمالی در این منطقه جلوگیری شود.

وی اضافه کرد: همچنین باید نقاطی که تداخل بین خیابان ها و معدن دارد نیز به اداره صنعت، معدن و تجارت گزارش شود تا مجوزهای مربوطه در این موضوع اخذ شود.

در این جلسه رئیس شورای شهرستان قدس، نماینده شهرداری، مشاور طرح، رؤسای ادارات صمت، حفاظت از محیط زیست و انجمن شن و ماسه نیز حضور داشتند.

شهردار قدس باید کوی فرزان را ساماندهی کند 

معاون فنی و عمرانی فرماندار قدس در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: سال گذشته سه جلسه بحران با حضور متولیان امر برای ساماندهی گود کوی فرزان برگزار و شهردار این شهرستان موظف شد با توجه به نظر کارشناسان و بنابر طرح تفضیلی اقداماتی را در این خصوص انجام دهد.

ناصری پور افزود: براساس نظر کارشناسان امر نقشه ای برای این گود طراحی و مقرر شد در آنجا  علاوه بر دیوار چینی و احداث یک کمربندی در خیابان، با ایجاد یک خیابان بین منازل و گود فاصله ایجاد شود اما تاکنون اقدام عملی از سوی شهرداری در این خصوص انجام نشده است.

به گفته وی طی چند روز اخیر این موضوع از سوی دستگاه های متولی بخصوص شهرداری شهرستان قدس پیگیری می شود و متولیان امر موظف هستند هر چه سریع تر نسبت به وظایف خود در خصوص این گود اقدام کنند.

ناصری در پاسخ  به این پرسش که چرا گود فرزان در منطقه مسکونی قرار گرفته است، اظهار داشت: قبل از  مسکونی شدن منطقه مورد اشاره، این گود در منطقه کوی فرزان قرار داشت و پس از آن شهرداری بدون در نظر گرفتن مسائل زیست محیطی و مضررات بعدی، با اولویت دادن به مسائل  اقتصادی، برای ساخت مسکن در این منطقه مجوز صادر کرده است.

گود کوی فرزان جابه‌جا یا تعطیل می‌شود

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار تهران نیز در این خصوص گفت: پس از پیگیری از طرف خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)، با مسئولان شهرداری و فرمانداری در خصوص گود کوی فرزان مذاکره شد و ظرف چند روز آینده نیز از مسئولان امر خواسته می شود نسبت به رفع خطر در کوتاهترین زمان ممکن و در دراز مدت نیز برای جداسازی عملکرد گود با بافت مسکونی برنامه ریزی های لازم صورت گیرد یا نسبت به پایان یافتن فعالیت گود در این منطقه اقدام شود.

عبدالرضا چراغعلی، یادآوری کرد: این گود حدود چهار دهه قدمت دارد و در ۲ دهه گذشته بخش خصوصی ضمن مدیریت گود بخشی از اراضی آن را به تعاونی های مسکن واگذار کرده است.

وی افزود: در گود کوی فرزان مجموعه بهره برداران در حال استفاده از منابع موجود هستند و طبیعی است که نوع عملکرد مسکونی با فعالیت های معدن مغایرت دارد؛ به ویژه که این بخش همجواری نیز دارند و این مشکل باید برطرف شود.