خواننده ایرانی بسیار سخت پسند و وسواس گونه به اثر نگاه میکند. گاهی بسیاری از بهترین کتابها هم نمی‌تواند نیاز یک خواننده منتقد گونه را به خواندن یک کتاب خوب برطرف کنند. گاهی حتی بهترین و برترین نویسنده‌های ایرانی هم از نظر برخی افراد چیزی جز هیچ و پوچ منتشر نکردند و بسیاری علاقه‌ای به خواندن این نوشته‌های کهنه ندارند. بنابراین پیدا کردن اثر برای افراد منتقد کار بسیار دشواری است و برترین گنجینه‌های ادبیات را هم مناسب خواندن نمی‌دانند! اما اگر بخواهیم چند مورد از کتاب‌های ایرانی که ارزش خواندن داشته باشد را نام ببریم، جدا از نظر تعداد محدودی از خوانندگان، برخی از کتاب ها در این لیست ثابت هستند و برخی نویسندگان همواره از بهترین‌های ادبیات پارسی میباشند.
۱. مهدی اخوان ثالث و ارغنون
ارغنون نام اولین اثر به چاپ رسیده از مهدی اخوان ثالث است. وی در ۱۰ اسفند ۱۳۰۷ در مشهد به دنیا آمد و در ۶۱ سالگی چشم از جهان گشود. ارغنون که اولین اثر منتشر شده از این شاعر بزرگ بود در سال ۱۳۳۰ منتشر شد و در قالب‌های مختلفی چون قصیده، رباعی و ترکیب بند منتشر شده است. این اثر زیبا و دلنشین اخوان ثالث یکی از زیباترین‌های گنجینه شعر فارسی به حساب می‌آید که ارزش خواندن را دارد.
۲. آتش بدون دود اثر نادر ابراهیمی
یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های دهه ۵۰ و ۶۰ رمان آتش بدون دود بوده است. این داستان در مورد زندگی پر فراز و نشیب ترکمن‌ها در ایران نوشته شده و داستان اول آن در مورد عشق میان دختر و پسری از دو قبیله است که با منع از سوی خانواده و طایفه روبهرو میشوند. این کتاب به بیان مشکلات و دغدغه‌های میان ترکمن‌ها پرداخته است و با داشتن نثری روان و دوری از پیچیده نویسی برای عموم قابل درک میباشد.
۳. مولوی و فیه ما فیه
مولانا جلال الدین محمد بلخی بزرگ قرن هفتم در سال ۶۰۴ هجری در بلخ به دنیا آمد. فیه ما فیه، مثنوی معنوی و دیوان شمس از آثار آن شاعر بزرگ ایرانی است. مولانا پس از آشنایی با شمس دوره دوم زندگی خود را به شکل جدیدی تجربه کرد و دیوان شمس نتیجه آن روزگار است. فیه ما فیه اثر ارزشمند مولانا با نثری سنگین یکی از بهترین کتاب‌های ایرانی است که هر شخص توانایی خواندن، درک استعاره‌ها و پیچیده گویی آن را ندارد.
۴. محمود دولت‌آبادی و کلیدر
کلیدر یکی از طولانی ترین رمان‌های ایرانی است که محمود دولت آبادی نویسنده و فیلمنامه نویس به نام ایرانی آن را با قلم خود نگاشته است. این اثر پر ارزش در مورد داستان جوانی روستایی به نام گل محمد است. گل محمد با استبداد مالداران مقابله میکند تا از شر ثروتمندان رهایی یابد و همین مساله او را به یک قهرمان در کلیدر تبدیل میکند.
۵. سمفونی مردگان اثر عباس معروفی
سمفونی مردگان یکی از بزرگترین آثار هنرمند معروف، عباس معروفی است. این کتاب ارزشمند داستان پسری است به نام آیدین که پدر و مادرش در سختی زیادی جان سپرده‌اند و خواهر دوقلویش آیدا خود را به آتش کشید. آیدین یک برادر نیز به نام اورهان داشت. اورهان که فرزند کوچک خانواده بود برادر بزرگش یوسف را کشت و همیشه تصویر قتل آیدین را در سر می پرورانید و یک روز تصمیم گرفت که این خواسته خود را عملی کند.
سمفونی مردگان با در بر داشتن داستانی جذاب و هیجانی تا کنون برنده جایزه‌های بسیاری شده است و به چند زبان زنده دنیا نیز ترجمه شده است، و اکنون در میان صد رمان برتر بریتانیا قرار گرفته است. اگر علاقه مند به داستان‌های هیجانی هستید خواندن این کتاب را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
۶. رویای نیمه شب اثر مظفر سالاری
رویای نیمه شب یک اثر عاشقانه از مظفر سالاری است که در واقع داستان یک دختر و پسر به نام‌های هاشم و ریحانه است. این دو نفر عاشق هم میشوند در صورتیکه یکی اهل سنت و دیگری شیعه است و در واقع شکاف میان دین باعث می‌شود این دو نفر با مشکلات زیادی در این مسیر روبه رو شوند. اگر شما علاقه مند به داستان‌های عاشقانه هستید این اثر یکی از بهترین رمان‌های ایرانی در ژانر عاشقانه است که می‌توانید آن را بخوانید.
۷. بوف کور اثر صادق هدایت
به جرات می‌توان گفت بوف کور یکی از ارزشمندترین کتابها در میان آثار صادق هدایت نویسنده مشهور ایرانی است. این داستان با حس آمیزی و صحنه آرایی راوی و ماجرای قتل دختر اثیری و پیدا شدن چشمان دختر روی یک کوزه در گورستان، یک مسیر تاریک از ذهن نویسنده را برای خواننده آشکار میکند.
۸. دایی جان ناپلئون اثر ایرج پزشکزاد
دایی جان ناپلئون در واقع داستان فردی است که بازنشسته ارتش البته با درجه پایین بوده است و علاقه قلبی او به ناپلئون بناپارت باعث شده به او دایی جان ناپلئون بگویند. این داستان طنز گونه داستان بزرگنمایی‌های دایی جان در مورد کارهایی است که در ارتش کرده است. دایی جان عاشق کتاب‌هایی بود که در مورد ناپلئون نوشته شده بود و تمام آن‌ها را می‌خواند. در واقع دایی جان یک شخصیت پریشان احوال است که به دلیل ناکامی‌های خود در زندگی با ناپلئون بناپارت همزاد پنداری میکند و خود را به جای او می بیند. این اثر یکی دیگر از آثار ارزشمند ادبیات فارسی است که در حین خواندن می‌توانید با فراز و فرود آن همراه شوید.
۹- شوهر آهو خانم اثر علی محمد افغانی
رمان بلند آهو خانم توسط یک نویسنده ناشناس به نام علی محمد افغانی در زندان نوشته شد و پس از آزاد شدن هیچ ناشری قبول نکرد نوشته یک نویسنده ناشناس را چاپ کند.
داستان آهو خانوم در نکوهش چند همسری نوشته شده است، و درباره مشقت و سختی زنان زیر پوست جامعه توضیح می‌دهد. این داستان جایزه بهترین رمان سال را از آن خود کرده است و اگر به دنبال یک رمان اجتماعی هستید آهو خانم گزینه مناسبی است.
چیزی که در مورد تمام داستان نویس‌های ایرانی و داستان‌های ایرانی صادق است عطر و بوی بهار و پاییز است که از نوشته‌ها و افکار نویسندگان تراوش میکند. در واقع نویسندگان فارسی اکثراً حس آمیزی قوی در تمام آثارشان دارند به خوبی می‌توانند یک فضای بصری را برایتان تنها با استفاده از یک قلم به نمایش بگذارند، به صورتیکه تمام حس آن صحنه را به خوبی دریابید.
م. خ