بندر شهید رجایی به عنوان بزرگترین، فعال‌ترین و مدرن‌ترین بندر کشور به دلیل قرارگیری در نقطه اتصال مسیر دریایی کریدور جنوب به شمال به مسیرهای جاده‌ای و ریلی کشور، نقشی کلیدی را در راستای برقراری ارتباط کشورهای آسیای جنوب شرقی و اروپا برای این بندر رقم زده است، لذا تجهیز و توسعه این بندر به همراه توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل کالاهای ترانزیتی، نقش مهمی در توسعه صنعت ترانزیت کشور ایفا می‌کند.
۲۴ تیرماه امسال در مراسم بهره‌برداری از ۱۶ طرح زیربنایی سازمان بنادر کشور، شش طرح دریایی و بندری به ارزش سه هزارو ۱۹۷میلیارد تومان به صورت ویدئوکنفرانسی و با دستور رییس جمهوری در سطح بندرهای این استان بهره‌برداری شد که افتتاح این تعداد طرح بندری و دریایی گامی زیربنایی در توسعه و تجهیز حوزه دریایی و بندری در استان هرمزگان محسوب می‌شود.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی درمراسم بهره‌برداری از این طرح‌ها به اهمیت این طرح‌ها، سهولت صادرات و توسعه سرمایه‌گذاری اشاره کرد و گفت: افتتاح این طرح‌های بزرگ و مهم دریایی و بندری در شرایطی است که کشور با سخت‌ترین تحریم‌ها و شیوع ویروس کرونا روبرو است.
محمد راستاد با بیان اینکه امروز ۳۱ هکتار پسکرانه در اسکله شهید رجایی وجود دارد که امکان پهلوگیری کشتی ها تا ظرفیت ۱۸ هزار و ۴۰۰ TEU را دارد، افزود: ناوگان کشتیرانی کانتینری امروز به دنبال استفاده از کشتی‌های بزرگ است، لذا بنادری در گردونه کشتی‌های کانتینری قرار می‌گیرند که قابلیت پذیرش کشتی‌های بزرگ را داشته باشند.
وی با بیان اینکه اعماق کانال‌های ورودی بنادر افزایش پیدا کرده است، گفت: سه پست اسکله نفتی برای پهلودهی کشتی‌های نفتکش در بندر شهید رجایی به بهره‌برداری رسید که موجب تسهیل صادرات نفتی خواهد شد.
ایجاد بنادر نسل سوم کمک به افزایش قدرت ترانزیت است
وزیر راه و شهرسازی نیز در این مراسم ابرازداشت: بنادر کشور به سمت بنادر نسل سوم با ظرفیت و تجهیزات پیشرفته‌تر حرکت کرده که این خود وجه تمایز دولت تدبیر و امید است.
محمد اسلامی ادامه داد: با تبدیل بنادر شهید رجایی به بنادر نسل سوم، در تلاش هستیم تا سهم بازار ایران را در قیمت تمام شده کالاها کاهش دهیم و درعین حال با ایجاد جذابیت‌های اقتصادی و تجاری، صادرات را پایدار کنیم.
به گفته وی، در این دوره برای رفتن به سمت بنادر نسل سوم ۱۷ هزارمیلیارد تومان سرمایه‌گذاری شد که حدود ۱۴ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در بخش خصوصی در این دوره مدیریت دولت تدبیر و امید اتفاق افتاده است که حکایت از رویکرد مثبت و سازنده دارد.
وزیر راه و شهرسازی، رفتن به سمت بنادر نسل سوم با ایجاد ظرفیت تولید بار در بنادر و ایجاد صنایع و ظرفیت‌های فناوری مواد را کمک به افزایش قدرت ترانزیت دانست.
ایجاد ۲۰ هزار شغل با توسعه پسکرانه و زیرساخت‌های بندری در بندرشهید رجایی
از طرفی تدوین استراتژی و ایجاد مراکز صنعتی و سرمایه‌گذاری حوزه نفتی در حاشیه دریای عمان و خلیج فارس از اصول پدافند غیرعامل کشور خواهد بود که تعالی کشور در مسیر توسعه دریا محور را سبب می‌شود، موضوعی که در سال‌های اخیر از سوی دولت‌مردان و صاحب‌نظران اقتصادی مورد توجه و تاکید قرار گرفته اقتصاد دریامحور است.
استاندارهرمزگان در این باره نیز معتقد است: تفاهم‌نامه‌های سرمایه‌گذاری در بندر شهید رجایی، به ایجاد نسل جدید بنادر دربندر شهید رجایی و به دنبال آن ایجاد اشتغال بیشتر در این استان منجر خواهد شد.
به گفته فریدون همتی، ایجاد ۲۰ هزار شغل با توسعه پسکرانه و زیرساخت‌های بندری در بندر شهید رجایی را می‌توان مهم‌ترین دستاورد امضای تفاهم نامه‌های جدیدی دانست که با سرمایه‌گذاری ۱۰۰ هزار میلیارد ریالی و ۸۰۰ میلیون یورویی در این خطه حاصل می‌شود.
وی در حاشیه بهره‌برداری از شش طرح شاخص دریایی و بندری اخیر در استان هرمزگان نیز گفت: بهره‌برداری از این طرح‌های توسعه‌ای بندرشهید رجایی به عنوان بزرگترین بندر کانتینری کشور، ضمن اینکه گامی در راستای اقتصاد مقاومتی و کمک به توانمندی های داخلی است، موجب ارتقای ظرفیت تخلیه و بارگیری کالا و افزایش امکانات صادرات فرآورده‌های نفتی برای کشور خواهد شد.
معاون مهندسی و توسعه امور زیربنایی سازمان بنادر و دریانوردی نیز ۲۶تیرماه امسال گفت: تجهیز و بهره‌برداری از اسکله‌های نفتی بندر شهیدرجایی سالانه ۲۶میلیون تن به ظرفیت نفتی این بندر اضافه می‌کند.
به گفته محمدرضا اله‌یار، دربحث مربوط به بخش نخست مرحله سوم طرح توسعه بندر شهید رجایی، یک پست اسکله ۱۸ هزار ۴۰۰ TEU مدنظر قرار می‌گیرد که باعث می‌شود یک گام به سمت پذیرش کشتی‌هایی با سایز بسیار بزرگ در این بندر نزدیک شویم.
اثرات طرح توسعه بندرشهید رجایی در توسعه تجاری کشور
در راستای «تأثیر توسعه بندر شهید رجایی و عوامل موثر بر آن در توسعه تجاری کشور» یکی از موضوعات مهم و جدی که در این دولت به ویژه برای مدیران سازمان بنادر و دریانوردی کشور و استان هرمزگان حائزاهمیت می‌باشد و تلاش‌های زیادی تا کنون صورت گرفته، «بررسی روند پیشرفت فاز سوم طرح توسعه بندر شهید رجایی» است که بهره‌برداری از یک پست اسکله و ۳۱هکتار بارانداز پایانه کانتینری بندرشهید رجایی و همچنین سه پست اسکله نفتی در بندر خلیج‌فارس در ۲۴ تیرماه امسال و آیین بهره‌برداری از ۱۶ طرح زیربنایی سازمان بنادر کشور در همین راستا صورت گرفت.
مرحله سوم طرح توسعه بندر شهیدرجایی و سه پست اسکله نفتی، ۲ مگاپروژه توسعه‌ای هستند که در قالب طرح‌های سال جهش تولید برای سازمان بنادر و دریانوردی تعریف شد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان دراین باره به ایرنا گفت: مرحله سوم طرح توسعه بندر شهید رجایی شامل احداث سه پست اسکله به طول ۱۴۰۰ متر است که امکان پهلوگیری شناورها با ظرفیت ۱۸ هزار و ۴۰۰ TEU را فراهم می‌کند و از سویی جایگاه بندر شهید رجایی را در رقابت با سایر بنادر منطقه ارتقا خواهد داد.
علیرضا محمدی کرجی‌ران بیان اینکه طرح توسعه بندر شهید رجایی چه در بحث طراحی و چه در حوزه ساخت کاملاً به شکل بومی و با تکیه بر توان داخلی درحال انجام است، افزود: با اجرای کامل فاز سوم؛ ظرفیت اسمی تخلیه و بارگیری ترمینال کانتینری بندرشهید رجایی از ۶,۳ به ۸.۴ میلیون TEU افزایش پیدا می‌کند.
وی با اشاره به راه‌اندازی طرح‌های توسعه‌ای اخیر در بندر کانتینری شهیدرجایی، اضافه کرد: هم اکنون ۲ هزار و ۴۰۰ هکتار اراضی جدید به بندر شهید رجایی ملحق شده تا طرح‌های توسعه‌ای در این بندر ایجاد شود.
مدیرمنطقه ویژه اقتصادی بندر شهید رجایی در خصوص اهمیت بهره‌برداری از سه پست اسکله نفتی در بندرخلیج‌فارس نیز گفت: با بهره‌برداری از این اسکله‌ها که از نوع شمع و عرشه و با امکان پهلوگیری شناورهای نفتکش ۱۰۰ هزار تنی است، زیرساخت لازم برای صادرات سالانه ۳۴ میلیون تن فرآورده‌های نفتی شامل بنزین، گازوییل، نفتا، میعانات گازی، نفت کوره و سوخت شناورها فراهم می‌شود و ظرفیت صادرات فرآورده‌های نفتی از بندر شهید رجایی ۳۰ درصد افزایش پیدا می‌کند.
به گفته محمدی کرجی‌ران، این اسکله‌های نفتی به طول یک هزار و ۳۰۰ متر، ۸۵۰ متر عرشه و ۱۶ متر عمق در ضلع شرقی حوضچه بندر شهید رجایی واقع شده که ساخت آن‌ها با قابلیت پذیرش شناورهای بزرگ نفتی با اتکا بر توان داخلی صورت گرفته است.
وی ادامه داد: امروز خوشبختانه در بنادر استان هرمزگان برای انواع کالاها و کشتی‌ها، اسکله و پایانه‌های مخصوص وجود دارد که قابلیت خدمات‌دهی دارند و در سه سال اخیر و با وجود تحریم‌های سخت، سازمان بنادر و دریانوردی به ویژه بنادر هرمزگان توانسته در تخلیه و بارگیری کالا عملکرد مناسبی داشته باشد.
بومی‌سازی دانش بندری و اثبات ناکارآمدی تحریم‌ها
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان، توجه و استفاده از دانش متخصصان ایرانی در مرحله سوم طرح توسعه بندر شهید رجایی را مورد تاکید قرار داد و افزود: بومی‌سازی دانش بندری با اتکا بر تخصص مهندسان جوان مبین تحکیم دانش‌افزایی و اثبات ناکارآمدی تحریم‌هاست.
محمدی کرجی‌ران تصریح کرد: خوشبختانه سازمان بنادر و دریانوردی تجهیزات و شناورهای مورد نیاز کشور را به سازندگان داخلی سفارش داده است که این امر ضمن باعث فعال شدن بیش از پیش صنایع دریایی کشور می‌شود.
وی گفت: بهره‌گیری از این تجهیزات کمک می‌کند تا عملیات جابه‌جایی انواع کالای نفتی و غیرنفتی در بزرگترین بندر تجاری کشور بدون کوچک‌ترین آسیبی انجام شود.
بندر راهبردی شهید رجایی در ۲۳ کیلومتری غرب بندرعباس مرکز استان هرمزگان و در شمال جزیره قشم و تنگه هرمز واقع شده که با داشتن روابط دریایی و مبادله کالا با ۸۰ بندر شاخص بین‌المللی به عنوان بزرگترین بندرتجاری و کانتینری و همچنین دروازه طلایی اقتصاد ایران مطرح است و سهم ۵۰ درصدی از تجارت ایران را به خود اختصاص داده است.
این بندرکانتینری با داشتن ظرفیت‌های مختلفی همچون پایانه نفتی، کانتینری، کالاهای فله، جرثقیل‌های بزرگ ریلی و زرافه‌ای، اتصال به راه‌آهن سراسری و اراضی پشتیبانی نقش حیاتی برای اقتصاد دریا محور در کشور ایفا می‌کند.
قرارگرفتن در دهانه ورودی خلیج‌فارس و تنگه هرمز، بهره‌مندی از تجهیزات مدرن، اتصال به شبکه بین‌المللی ریلی، امکان واگذاری زمین و دیگر امکانات به سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و ده‌ها مزیت دیگر موجب شده تا بندر شهید رجایی بندرعباس به یکی از موفق‌ترین سازمان‌های بندری در خاورمیانه تبدیل شود.