یکی از جلوههای دیپلماسی شهری، انعقاد تفاهمنامههای خواهرخواندگی میان شهرهاست که میتواند در رونق فرهنگی آنها بسیار تاثیرگذار باشد.
شهرهایی که اشتراکها و تشابههای فرهنگی دارند میتوانند با یکدیگر خواهرخوانده شوند و تبادلات تجاری، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی قابل توجهی میان آنها شکل گیرد.
تفاهم خواهرخواندگی بین شهردارانی که شهرهایشان وجه تشابه و همسان در زمینههای باستانشناسی، تاریخ، فرهنگ و نمادهای مشترکی داشته باشند، امضا میشود تا از توانمندیهای این ۲ شهر برای پیشبرد اهداف خاص علمی، فنی، گردشگری و اقتصادی استفاده شود.
این پیوند میان بسیاری از شهرهای کشور با شهرهای دیگر کشورهای جهان بسته شده است به طوری که تاکنون به طور مثال تهران با ۲۴ شهر، اصفهان با ۱۴ شهر، شهرهای قزوین و مازندران هرکدام با ۱۲ شهر، تبریز با ۹ شهر، قم با هفت شهر، شیراز با ۶ شهر و اراک و زنجان هرکدام با پنج شهر دنیا عقد خواهرخواندگی بستهاند.
البته اینکه این پیمان تا چه میزان در افزایش سطح روابط این شهرها تاثیر داشته جای بررسی جداگانه دارد و در پارهای از موارد نیز با انتقاداتی روبرو بوده است که برخی از این پیمانها تنها بر روی کاغذ بوده و تاثیر چندانی در بهبود روابط و تعاملات این شهرها نداشته اما با توجه به اهداف خواهرخواندگی شهرها، مناسبات بین شهرها میتواند دارای تاثیرات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی قابل توجهی برای طرفین باشد و بیشک میتوان از این فرصت بهرههای بسیاری گرفت و در راستای توسعهیافتگی برنامهریزی کرد.
با این وجود این مهم تاکنون برای هیچ یک از شهرهای استان چهارمحال و بختیاری محقق نشده است.
اگرچه در سالهای گذشته مذاکراتی در خصوص خواهرخواندگی شهرکرد با شهرهای "دوشنبه تاجیکستان"، "ماربورگ آلمان" و "داغستان روسیه" انجام شده است اما بیشترین پیشرفتی که در این رابطه حاصل شده تنظیم تفاهمنامه بوده و هیچگاه به مرحله امضا نرسیده است.
چهارمحال و بختیاری دارای ظرفیتهای بیشمار فرهنگی، اقتصادی، علمی و گردشگری است که میتوان با انعقاد خواهرخواندگی با شهرهای بینالمللی زمینه برای شناسایی این استعدادها و رفتوآمدهای تجار و گردشگران را فراهم کرد.
اینکه چرا تاکنون شهرکرد موفق به عقد خواهرخواندگی با شهر دیگری نشده است و اینکه باید چه مقدمات و الزاماتی برای دستیابی به این مهم ایجاد شود، سوالاتی است که تلاش شده در این گزارش به آن پاسخ داده شود.
از آنجا که متولی پیگیری پیوند خواهرخواندگی، شهرداریها هستند در گفتوگوهای انجام شده با مدیران این نهاد به نظر میرسد که تلاشهایی برای عقد خواهرخواندگی صورت گرفته و به طور کلی نظر مثبتی نسبت به این موضوع وجود دارد اما هماهنگی بینبخشی مناسبی برای موفقیت در این زمینه شکل نگرفته است.
عقد خواهرخواندگی از سوی شهرداری شهرکرد دنبال میشود
مدیر سرمایهگذاری و مشارکتهای مردمی شهرداری شهرکرد در همین خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: پیوند خواهرخواندگی دستاوردهای بسیار خوبی میتواند به همراه داشته باشد که تاکنون شهرکرد از این فرصت بیبهره مانده است اما در طول یکسال اخیر برای تحقق این مهم پیگیریهایی انجام گرفته است.
امین اسدی افزود: به تازگی شهر «مخاچ قلعه» پایتخت جمهوری داغستان برای پیوند خواهرخواندگی با شهرکرد مطرح شده است که در حال حاضر در مرحله رایزنی قرار دارد و چنانچه هر ۲ طرف اعلام رضایت کنند تفاهمنامه تهیه و امضا میشود.
وی در پاسخ به این سوال که چرا از میان شهرهای اروپایی و یا مناطق شناخته شده، خواهرخواندهای برای شهرکرد پیشنهاد نشده است، گفت: چندین شهر در روسیه، چند شهر اروپایی و شهرهای حاشیه خلیجفارس را برای پیوند خواهرخواندگی شهرکرد مطرح کردهایم اما برای جلب نظر مساعد این شهرها و ترغیب آنها به انعقاد پیوند خواهرخواندگی باید تلاشهای بیشتری شود.
مدیر سرمایهگذاری و مشارکتهای مردمی شهرداری شهرکرد ادامه داد: یکی از مهمترین تلاشهایی که باید در این حوزه انجام داد ترجمه جاذبههای گردشگری و اقتصادی استان است تا بتوان بیش از پیش شهرکرد را به کشورهای جهان شناساند که در این حوزه تاکنون اقدام موثری انجام نشده است.
اسدی تصریح کرد: اگرچه متولی اصلی پیوند خواهرخواندگی شهرداریها هستند اما باید تمام دستگاهها از جمله دانشگاهها، صنعت، معدن و تجارت، میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری و سایر نهادهای مرتبط نیز در این زمینه همکاری کنند.
تلاشهای انجام شده برای خواهرخواندگی شهرکرد تاکنون بینتیجه بوده است
اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی چهارمحال و بختیاری نیز یکی از نهادهایی است که در رابطه با پیوند خواهرخواندگی طی سالهای اخیر فعالیتهایی داشته است.
دبیرکل اتاق بازرگانی چهارمحال و بختیاری در همین خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: طی سالهای اخیر اقداماتی برای پیوند خواهرخواندگی با داغستان روسیه انجام شده است اما با شیوع ویروس کرونا این موضوع تحت تاثیر قرار گرفت و تاکنون به نتیجه نرسیده است.
سید جلیل رضوی افزود: سال گذشته نیز در سفر سفیر اتریش به استان تلاش شد تا زمینه تعاملات بین استان و اتریش تقویت شود و پیوند خواهرخواندگی با یکی از شهرهای این کشور منعقد شود اما این تلاش هم به نتیجه نرسید.
وی با بیان اینکه اتاق بازرگانی استان با برخی کشورهای دنیا ارتباط و تعاملات تجاری دارد، اظهار داشت: اگر این ارتباطات منسجم و در قالب پیوند خواهرخواندگی شکل گیرد بیشک نه تنها میتوان از مزایای تجاری آن بهرهمند شد بلکه زمینه تبادلات علمی، گردشگری و فرهنگی نیز فراهم میشود.
از سوی دیگر کارشناسان بر این عقیده هستند که تا زمانی که زیرساختها و مطالعات دقیق در حوزه خواهرخواندگی صورت نگیرد نمیتوان نسبت به تحقق نتایج مثبت آن امیدوار شد و در ابتدا باید هماهنگیهای لازم، مطالعات سنجیده و زیرساختهای مناسب در استان فراهم شود تا پس از آن بتوان شهر مناسبی که علاوهبر شباهتهای فرهنگی و تاریخی بتواند زمینه رشد و توسعه اقتصادی و علمی استان ر ا فراهم کند، مطرح شود چرا که عقدخواهرخواندگی صرف و تنها روی کاغذ و آن هم با شهرهایی که نمیتواند انتظارات همهجانبه علمی، تجاری، فرهنگی و سیاسی ما را فراهم کند، این خواهرخواندگی را به پیوندی بیمزیت تبدیل خواهد کرد.
ظرفیتهای شهرکرد به خوبی معرفی نشده است
یک کارشناس حوزه مدیریت شهری و مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد با انتقاد نسبت به اینکه در طول سالهای گذشته تلاش موثری برای معرفی استان با مرکزیت شهرکرد به کشورهای جهان صورت نگرفته است، به خبرنگار ایرنا گفت: چهارمحال و بختیاری دارای ظرفیتهای قابل توجه در حوزه طبیعت و گردشگری طبیعی، فرهنگها و آداب و رسوم جذاب و متنوع اقوام، پتانسیلهای اقتصادی نظیر دامداری و کشاورزی، منابع آب شیرین، دانشگاه مادر و ظرفیتهای علمی قابل توجه و ارزشهای تاریخی است اما این ظرفیتها نه تنها در داخل کشور بلکه برای کشورهای دیگر دنیا نیز به خوبی معرفی و شناسایی نشده است.
بهروز آزادگان افزود: این موضوع سبب شده که تاکنون هیچ شهری متمایل و علاقهمند به ایجاد پیوند خواهرخواندگی با شهرکرد نباشد.
وی تصریح کرد: در این رابطه نه تنها شهرداری شهرکرد که متولی اصلی عقد خواهرخواندگی است بلکه تمامی نهادهای مرتبط نظیر میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری باید تلاش کنند و زنجیره مناسب و منسجمی بین این نهادها برای معرفی شایسته توانمندیهای استان به کشورهای دیگر شکل دهند.
این کارشناس حوزه مدیریت شهری با تاکید بر اینکه انتخاب خواهرخوانده باید به گونهای شکل گیرد که منافع هر ۲ طرف را تامین کند، اظهار داشت: این مستلزم آن است که ما با کشورهایی که در خصوص ظرفیتها و توانمندیها با استان برابری میکنند و یا حتی از سطح بالاتری برخوردارند وارد مذاکره شویم که این نیازمند کار کارشناسی و مطالعات دقیق و همهجانبه است.
آزادگان یکی دیگر از الزامات خواهرخواندگی را وجود زیرساختهای مناسب در استان دانست و گفت: این زیرساختها در حوزه حمل و نقل ریلی، هوایی و امکانات هتلینگ بیش از پیش خود را نشان میدهد که این مهم هنوز در شهرکرد به طور کامل ایجاد نشده است.
وی خاطر نشان کرد: در انتخاب خواهرخوانده و همچنین ایجاد زمینههای لازم برای تحقق این پیوند میطلبد تا شهرداری سایر دستگاههای مرتبط را نیز مشارکت دهد چراکه به تنهایی نمیتواند چنین موضوع مهمی را به سرانجام برساند.
به گزارش ایرنا، شهرکرد مرکز چهارمحال و بختیاری ۲۰۰ هزار نفر جمعیت دارد.