به گزارش ایرنا، ششمین نشست مجازی نهاد درباره ماهیت و کارکرد خانه‌ها و انجمن‌های هنری با موضوع «خانه تئاتر؛ دیروز، امروز، فردا» شامگاه سوم مرداد ماه در صفحه اینستاگرام خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
در این برنامه آسیه مزینانی به گفت‌وگو با ایرج راد، رییس شورای عالی خانه هنرمندان ایران و رئیس هیات مدیره خانه تئاتر پرداخت.
ایرج راد نیز در ابتدای این نشست گفت: عزیزان، هم‌وطنان و کسانی که سال‌های سال در روزگار جنگ سختی کشیده‌اند، حتی بعد از روزگار جنگ هم سختی‌های فراوان دیده‌اند و امروز اعتراضات به حقی دارند که ما هم معترف به آن هستیم. امیدواریم که این اعتراضات بتواند به جای مطلوبی برسد.
وی درباره بیانیه خانه تئاتر بیان کرد: این وظیفه ما، خانه تئاتر و در حقیقت وظیفه همه تئاتری‌ها است که در مواقعی از این دست و این چنین همراه هم‌وطنان عزیزمان و بخصوص کسانی که سال‌های سال در جنگ فداکاری و از خودگذشتگی‌ها کردند، جانشان را فدا کردند، زندگیشان را از دست دادند، برای ایران افتخار آفریدند، باشیم. این وظیفه کوچکی بود که بر عهده ما گذاشته شد، این کار را انجام دادیم و امیدوار هستیم که بتوانیم وظایف بزرگتر، ارزنده‌تر، بالنده‌تر و بیشتری را در خدمت به این مملکت و مردم این مملکت مانند مردم عزیز خوزستان انجام دهیم.
هنرمندان با تمام زحماتشان، آنچنان که باید و شاید مورد حمایت قرار نگرفته‌اند
راد در بخشی از این نشست به تاریخچه شکل‌گیری خانه تئاتر اشاره و در این باره عنوان کرد: هنرمندان تئاتر همواره با زحماتی که می‌کشیدند سعی کردند چراغ تئاتر این مملکت را روشن نگه دارند و آنچنان که باید و شاید از این هنرمندان حمایت نشده است. همواره این را گفتم که اگر حمایت‌های معنوی از هنر تئاتر شود و مسائل دیگر را هم می‌توانیم حل‌شده بپنداریم اما متاسفانه حمایت‌های معنوی از تئاتر هرگز نمی‌شود و نشده است و به خصوص در این سال‌ها و دوران کرونا هنرمندان عزیز تئاتر با مسائل و مشکلات عدیده‌ای روبرو هستند که قابل وصف نیست.
وی ادامه داد: ما هر آنچه که در توانمان بود داشتیم و تقاضا کردیم که به هنرمندان کمک شود و حمایت شوند. به خاطر اینکه نه در جایی استخدام هستند، نه حقوق بازنشستگی می‌گیرند، نه حقوق ایام بیکاری دارند و نه امکان کار برایشان فراهم است. حتی آن زمان که امکان بسیار مختصر کار فراهم بود، درآمد آنچنانی هنرمندان تئاتر از راه تئاتر نداشتند.
رییس هیات مدیره خانه تئاتر گفت: در سال ۱۳۷۷ بود که برای تشکیل موسسه فرهنگی هنری خانه تئاتر دعوتی شد. این دعوت از طریق اداره کل هنرهای نمایشی شکل گرفت و ما چهار نفر از تئاتری‌ها بودیم که برای نوشتن اساسنامه خانه تئاتر به عنوان هیات موسس دعوت شدیم؛ من، اصغر همت، آتیلا پسیانی و محمود عزیزی. به هر حال ما سعی کردیم که کار را آغاز کنیم ولی مشکلات عدیده‌ای داشتیم. بعد از تدوین اساسنامه در تئاتر شهر عده زیادی از تئاتری‌ها آمدند و در آنجا اعلام موجودیت کردیم. یکی از کسانی که در آن جلسه سخنرانی کرد شادروان حمید سمندریان بود که درباره لزوم صنف صحبت کرد.
از نظر بودجه در وضعیت مطلوبی نیستیم
رییس هیات مدیره خانه تئاتر با اشاره به تلاش‌ها برای تجهیز مکان خانه تئاتر و برقراری تسهیلات برای اعضا گفت: قراردادی که برای مکان با شهرداری داشتیم، قراردادی اجاره‌ای بود و می‌خواستند ما را از آنجا اخراج کنند. آن موقع به فکر افتادم که باید خانه تئاتر مکانی برای خود داشته باشد تا بیرونش نکنند. ما در وضعیت بدی قرار داشتیم اما فعالیت‌هایمان ادامه داشت.
اما از نظر بودجه در وضعیت سختی قرار دادشتیم و پس از مدتی پی‌گیری قرار شد که وزارت ارشاد به ما سالی ۵۰ میلیون تومان کمک کند، بعد از مدت‌ها به ۱۰۰ میلیون تومان و بعد از مدتی با دادن صورت عملکرد با ۱۵۰ میلیون تومان موافقت شد اما معمولا تا ۱۲۰ میلیون تومان پرداخت می‌شد.
وی یادآور شد: بالاخره مکانی را در خیابان سمیه که یک ساختمان خیلی قدیمی ۸۰ ساله بود خریداری کردیم و به این نتیجه رسیدیم باید تخریب و از نو ساخته شود. ۱۱ سال طول کشید تا ساختمان این خانه ساخته شود.
کمک‌های ما در دوران کرونا بیشتر حکم مُسکن داشتند
راد گفت: درباره قضایای مربوط به بیماری کرونا نیز خانه تئاتر از پا ننشست، همواره فعال بود و سعی کرد تا آنجایی که ممکن است با مسئولان تماس بگیرد؛ چه مسئولان در شهرداری، چه مسئولینی که حکومتی هستند، در راس امور قرار دارد و توانمندی‌هایی دارند. خانه تئاتر تمام تلاش خود را کرد که بتواند تا آنجا که ممکن است کمک‌های مالی بگیرد اما کمک‌ها آنقدر کم بود و شاید بیشتر در حد مسکن‌های چند روزه برای اعضا بود، همین‌طور بسته‌های حمایتی را بگیرد که باز هم در حدی نبود که بتواند جوابگو باشد.
وی تصریح کرد: آن زمانی که کسانی در بعضی جاها به دنبال پول و ثروت بودند، هنرمندان تئاتر در یک اتاق کوچک تمرین به دنبال این بودند که یک بله را چطور بگویند که اثر گذار باشد و معنی درست را بدهد. آنها به دنبال معنی واقعی، انسانیت و فرهنگ بودند. آنها پر و انباشته از ثروتی هستند که به چشم نمی‌آید، ثروتی که خیلی‌ها نمی‌بینند. آنها کسانی نیستند که دست تکدی‌گری دراز کرده باشند.
هنرمندان تئاتر آدم‌های بسیار با شرف و صبوری هستند که با تمام وجودشان این مملکت و این مردم را دوست دارند و سعی می‌کنند کاری انجام دهند، در این زمینه مسئولیتی داشته باشند و بتوانند مسئولیتشان را به خوبی انجام دهند. بنابراین آن چیزی که ما می‌گوییم این است که این حق‌شان است که باید داده شود. حقوق واقعی آنان و نتیجه زحماتشان است که باید داده شود.
رییس هیات مدیره خانه تئاتر خاطرنشان کرد: هنرمندان بسیاری را داشتیم که سال‌های سال برای این مملکت افتخار آفریدند، الان در میان ما نیستند و رفتند. من متاسفم که در جایی که باید، هیچ نامی از این هنرمندان برده نمی‌شود، این هنرمندان در دل تمام مردم ایران جای دارند، همه جا با آنها هستند و حضور دارند.
وزارت ارشاد متولی صدور مجوز اجراهای نمایشی است
آسیه مزینانی به پرسش‌های رسیده درباره لطمات نظارت و ارزشیابی و اعمال سلیقه‌های متنوع و حتی فراتر از قانون اشاره کرد و پرسید که خانه تئاتر چقدر در این حوزه وارد شده و تلاش کرده این مشکلات تا حدی کمتر و کمی تحمل‌پذیرتر شود، مرتفع کند؟
راد تصریح کرد: خانه تئاتر در این زمینه هم همواره صحبت‌هایی کرده که وقتی شما برای یک اجرایی مجوز می‌دهید، چرا می‌آیید و جلوی آن اجرا را دوباره می‌گیرید؟ وقتی مجوز دادید، چرا هر شب کسانی به سالن می‌آیند و باز یادداشت‌هایی بر می‌دارند و باز می‌خواهند قسمت‌هایی از آن کار حذف شود یا گفته نشود؟ این چگونه برنامه‌ریزی است؟ اساس قضیه به هم می‌ریزد. ما نمی‌دانیم به هر حال از کجا باید جواب بگیریم. اگر وزارت ارشاد متولی دادن مجوز است، مجوز داده و اشکالی دارد، باید از وزارت ارشاد بپرسند که چرا این مجوز را دادید. چرا هنرمند را مورد بازخواست و سوال قرار می‌دهند؟
رئیس هیات مدیره خانه تئاتر درباره انتظارات این نهاد از دولت جدید گفت: این چیزی است که خانه تئاتر باید در جمع خود بنشیند و آنجا خواسته‌هایش را مطرح کند. خواسته‌های فردی هیچ وقت در این زمینه‌ها خیلی مهم نیست، خواسته‌های جمع مطرح است. خواسته همه دست‌اندرکاران تئاتر مطرح است که آن هم از طریق صنف می‌تواند بیان و منتقل شود.